Available under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International + License
+Text encoded in accordance with the latest EpiDoc standards
+Σχῆμά ἐστιν ἐξάλλαξις φράσεως ἀπὸ τοῦ καταλλή-
+λου ἐπὶ τὸ κρεῖττον μετά τινος ἀναλογίας. διαφέρει δὲ
+τοῦ σολοικισμοῦ, ὅτι τὸ μέν ἐστι κατόρθωμα καὶ τὴν
+ἐξάλλαξιν εὔλογον ἔχει, ὁ δὲ σολοικισμὸς ἁμάρτημα,
+μηδεμίαν αἰτίαν τῆς ἀκαταλληλίας ποιούμενος. γίνε-
+ται δὲ τὸ σχῆμα κατὰ τοσούτους τρόπους καθʼ ὅσους
+καὶ ὁ σολοικισμός· καὶ γὰρ εἴδη διαλλασσόμενα καὶ
+γένη καὶ πτώσεις καὶ ἀριθμοὶ καὶ ἐγκλίσεις, ἔτι τε πρό-
+σωπα καὶ χρόνοι καὶ διαθέσεις, καὶ πάντα ἁπλῶς ἃ τὴν
+τοῦ καταλλήλου συνάφειαν ἀπαιτεῖ, παρατραπέντα ποιεῖ
+τὸ σχῆμα.
Ἐν μὲν οὖν εἴδεσιν ὀνομάτων ὧδέ πως συνίσταται
+τὸ σχῆμα·
+
+μενον κακίαν οὐκ ἐργάζεται, ὅτι γεγένηται ἐν ἀριθμη-
+τικῷ ὀνόματι, ἐν ᾧ, τῆς σημασίας μηδεμίαν διαφορὰν
+λαμβανούσης κατὰ τὴν τῆς φωνῆς ἐνάλλαξιν, ἡ μετά-
+θεσις τῶν εἰδῶν ἀναμάρτητος, ἅμα δὲ σὺν τῷ τὸν
+ἀριθμὸν ὁρίζειν καὶ τὴν τελευταίαν δεδήλωκεν ἡμέραν.
+
+
Ἐν δὲ γένεσι θεωρεῖται σχῆμα τόνδε τὸν τρόπον,
+
ἰσχυρότερον γὰρ ὂν τὸ ἀρσενικὸν γένος τοῦ θηλυκοῦ
+
ἐπεκράτησε κατὰ τὴν ἐπιφοράν. ὁμοίως δὲ καὶ τὸ θη-
+λυκὸν γένος ἰσχυρότερον ὂν τοῦ οὐδετέρου ἐπεκράτησε
+κατὰ τὴν ἐπιφοράν, οἷον
+
Παρὰ δὲ πτώσεις ἀντιτιθεμένας ἡ τοῦ σχήματος σύ-
+στασις ἔχει πρῶτον αἴτημα τὴν τῶν πτώσεων οἰκειότητα
+τῶν τε πλαγίων πρὸς ἀλλήλας καὶ τῆς ὀρθῆς πρὸς τὴν
+κλητικήν, εἶτα τὴν τῶν πραγμάτων διάστασιν, ἵνα τὴν
+
προτέραν περιγραφὴν τοῦ λόγου καταλιπὼν ἀπηρτισμέ-
+νην μετὰ διαστάσεως ἐφʼ ἑτέραν ἀρχὴν τραπεὶς τῇ τῶν
+πτώσεων συμπλοκῇ σχηματίσῃ. τὴν μὲν οὖν τῶν πτώ-
+σεων συγγένειαν τὰ σχήματα ποιεῖν συμβέβηκεν οὕτως,
+
εἴρηται γὰρ δοτικὴ ἀντὶ γενικῆς Ἕκτορος, καὶ
+
ὡς ἀφʼ ἑτέρας γὰρ ἀρχῆς ἐπὶ τετελεσμένῳ τῷ προτέρῳ
+ποιησάμενος τὸν λόγον ἀπὸ ὀρθῆς ἤρξατο. τοιοῦτο δέ
+τι κἀκεῖνο,
+
+
+κηπωροπυ, ὡς ἀφʼ ἑτέρας ἀρχῆς τὸ πυρετὸς εἶχεν
+αὐτὴν ἐπήνεγκεν. ὅτι γὰρ οὕτως πως ὁ ἰατρὸς εἰς τὸ
+τοιοῦτον σχῆμα κατῆλθε, δῆλον ἐκ τοῦ μηδέποτε λόγου
+τελείου ἀπὸ τοῦ δὲ συνδέσμου ἀρχομένου. ἐκεῖνος ἐν
+τῷ περὶ ἄρθρων ἔφη εἰσβάλλων οὕτως, ὦμονδ᾿ ἔωαρ-
+θρον, ἕνα τρόπον οἶδα· καὶ γὰρ ἐνταῦθα ὡς ἐν
+ὑπομνηματισμῷ, πεπονημένων αὐτῷ καὶ ἑτέρων ἔμπρο-
+εθεν καὶ εἰς τοῦτο τὸ εἶδος, οὕτως ἤρξατο.
Ἐν δὲ ἀριθμοῖς ἡ τῶν σχημάτων κατόρθωσις, ἤτοι
+ὁπόταιν λέξει τὸν μὲν τύπον ἑνικὸν ἐχούσῃ, τὴν δὲ ση-
+μασίαν πληθυντικήν, μὴ πρὸς τὸν χαρακτῆρα, πρὸς δὲ
+τὴν δύναμιν ἁρμοζόμενός τις πληθυντικὸν ἐπενέγκῃ
+μέρος λόγου, οἷον
+
+ὑμεῖς ἀντωνυμίᾳ πληθυντικῇ ἑνικὸν ὁ ῥήτωρ ἐπή-
+νεγκεν ὄνομα βουλὴ διὰ τὸ πολλῶν ἐξ αὐτοῦ νοεῖσθαι
+σύστημα, περιληπτικοῦ ὑπάρχοντος. ἢ ὁπόταν ἐπιφέ-
+ρηται τοῖς οὐδετέροις τῶν γενῶν ἑνικὰ ῥήματα, οἷον
+γράφει τὰ παιδία, [τὰ δώματα στάξει]. οἷς διαφό-
+ρους πληθυντικὰς συντάξεις ἐπάγουσιν οἱ Ἀττικοί, ὡς
+Εὔπολις
+
+πολλάκις εἰς πληθυντικῶν παραλαμβάνεται χώραν διὰ
+τὴν ἐμφέρειαν τῆς φωνῆς, λέγω δὴ τὸ πεποίητο πολλά-
+
+
Παρὰ δὲ ἐγκλίσεις ἄριστον σχῆμα δείκνυται κατὰ τὴν
+τῶν ἀπαρεμφάτων ἀντὶ προστακτικῶν παράληψιν, οἷον
+
δέπω τετελεσμένον, τελεσθῆναι δὲ αὐτὸ πάντως δέῃ.
+προηγήσεται δὲ μόρια τὰ καὶ τῶν ὑποτακτικῶν προτι-
+θέμενα, ἴνα ἡ μὲν τοῦ μορίου πρόταξις τὸ μηδέπω
+
τούτων τετελεσμένον διὰ τοῦ δισταγμοῦ σημαίνῃ, ἡ δὲ
+τοῦ ὁριστικοῦ σύνταξις τὸ πάντως δεῖν γενέσθαι τὸ λε-
+
γόμενον, οἷον
+
φράσιν, ἐπειδήπερ ἀμφοτέρων ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τὰ
+αὐτὰ προτάσσεται μόρια, ὡς τὸ ἵνα καὶ τὸ ὄφρα καὶ
+τὸ ὅπως.
Ἡ δὲ τῶν προσώπων μετάβασις ποιεῖ τὴν καλου-
+μένην ἀποστροφήν, οἷον
+
+ται ταχύτερον τὸ λεγόμενον· ἀλλʼ ὁπόταν μεσασθῇ,
+ἤτοι ἡρωϊκῷ λόγῳ ἢ πράγματος ἑτέρου παραθέσει, κἄ-
+πειτα διάστασιν λαβούσης τῆς διηγήσεως, λεληθότως
+μετάβασις γίνεται. ἐσχημάτισε δὲ καὶ Ἡσίοδος ἐν προ-
+σώποις κατʼ ἐκεῖνο,
+
+σφέτερον ἔσθʼ ὅτε καὶ τὸ ἴδιον.
Παρὰ δὲ χρόνους σχηματίζουσι πρῶτον μὲν οἱ τοὺς
+παρεληλυθότας ἀντὶ ἐνεστώτων παραλαμβάνοντες, ἔπει-
+τα οἱ ἐνεστῶσι χρώμενοι ἀντὶ μελλόντων, οἷον
+ἐγὼ δέ κʼ ἄγω Βρισηΐδα καλλιπάρῃον.
+λέγοι γὰρ ἂν οὕτως τὸ βεβαίως ἐσόμενον παραστῆσαι
+θέλων, ὡς εἴ τις εἴποι, αὔριον διαλέγομαι, οἷον πάν-
+τως διαλέξομαι.
Παρὰ δὲ διαθέσεις οἱ τοῖς μέσοις ἀορίστοις καὶ μέλ-
+λουσιν ἀντὶ ἐνεργητικῶν τὴν σύνταξιν ἁρμόζοντες, εὐ-
+πρεπεστέρας τῆς περικοπῆς γινομένης, ἐπεὶ καὶ ἡ τῶν
+Ἀττικῶν διάλεκτος χαίρει τούτοις. λαμβάνεται δὲ καὶ
+ὁλόκληρα παθητικὰ ἀντὶ ἐνεργητικῶν πολλάκις, ὅταν
+μὴ δύσφημος ἢ δυστράπελος ἡ ἐναλλαγὴ μέλλῃ γενή-
+σεσθαι πρὸς τὸ τοῦ λέγοντος πρόσωπον· τὸ γοῦν γρά-
+φομαι λέγεται πολλάκις ἀντὶ τοῦ γράφω, οἷον γρά-
+φομαι τόνδε παραπρεσβείας· ὅλαι δὲ λέξεις ἀντὶ ἄλλων
+
+
σημαίνει γάρ, ὡς καὶ τὸ πρότερον εἰδότων φαιάκων τὴν
+
χώραν, ὅπερ οὐκ ἀληθές, ἀλλὰ δεῖ τὸ πρὶν εἰδότες
+εἰς τὸ εἰδέναι μεταστῆσαι, ἵνα ᾖ πρὸ τοῦ εἰ-
+δέναι.
Περὶ μὲν οὖν τῶν ἐν λέξει σχημάτων ἱκανὰ ταῦτα·
+
τὰ γὰρ παρά τι τῶν εἰρημένων ἐκφωνούμενα ποιητῶν
+ἢ διαλέκτων ἐστὶν ἰδιώματα, ἤπερ ἐμπειρίας σχημα-
+τισμοῦ. ῥητέον δὲ ἑξῆς περὶ τῶν ἐν διανοίᾳ τε καὶ λόγῳ
+σχημάτων.
Τὰ περὶ διάνοιαν σχήματα τὰ πρωτοστατοῦντα ἐν
+ἑαυτοῖς ἔχει τὴν συγγυμνασίαν καὶ τὴν ποιὰν θέσιν αὐτῆς
+τῆς διανοίας μετὰ τῆς τοῦ λόγου μορφῆς. ἔστι δὲ σχῆμα
+διανοίας τὸ μὴ κατὰ φύσιν ἐκφέρον τὸν νοῦν μηδὲ ἐπʼ
+εὐθείας, ἀλλʼ ἐκτρέπον καὶ ἐξαλλάσσον τὴν τῆς δια-
+
νοίας φράσιν, ὥσπερ ὅταν ὁ Δημοσθένης λέγῃ, σὺ δὲ
+ὁ σεμνὸς καὶ τοὺς ἄλλους διαπτύων· μακαρί-
+ζειν γὰρ προσποιούμενος ἐκ τῶν ἐναντίων ἄσεμνόν τε
+καὶ δυστυχέστατον ἐκφαίνειν ἀξιοῖ. καὶ πάλιν ὁπόταν
+
ὁ Αἰσχίνης λέγῃ ἐν τῷ κατὰ Τιμάρχου, οὐδὲν γοῦν
+
θαυμαστόν· ἀναβήσεται γὰρ ἀνὴρ καλός τε
+
+
+εἰ οὕτως ἔλεγεν· οὐδὲν γοῦν θαυμαστόν· ἀναβήσεται
+γάρ, ὡς οἶμαι, ἄνθρωπος ἀσελγὴς τὸν βίον καὶ οὕτως;
+ὡς αὐτὸς πόρνος καὶ παρὰ Λεωδάμαντι ἡταιρηκώς κα-
+ταφανῶς. τὸ δέ, καλός τε κἀγαθὸς, καὶ μισοπόνηρος
+καὶ πιστεύων τῷ ἑαυτοῦ βίῳ, καὶ τὸν Λεωδάμαντα ὅστις
+ἐστὶν ἀγνοῶν, ἄγει μᾶλλον ἐπὶ τὴν ἔμφασιν τῆς ἀλη-
+θείας, ἐκ τῶν ἐναντίων προειδότας παντὸς τοῦ λόγου
+τὴν ὑπόθεσιν. τούτου γὰρ δεῖ τοῖς εἰρωνευομένοις,
+ἐπεὶ πρὸς ἀγνοοῦντας κἂν ἀληθὲς ἐγκώμιον δόξειεν ἡ
+μεταβολή.
Εἰσὶ δὲ τῶν τῆς διανοίας σχημάτων ὡς ἀνωτάτω
+ὀνομασίαι δύο, ἐπίτασις καὶ ἔκλυσις· τούτων τῇ μὲν
+ἐπιτάσει ὑποτάσσεται ἡ εἰρωνεία, τῇ δὲ ἐκλύσει ἡ κα-
+ταβολή.
Ἔστι δὲ εἰρωνεία λόγος διὰ τῶν ἐναντίων κατʼ ἐπί-
+τασιν τὸ ὑποκείμενον πρᾶγμα σημαίνων, ὡς παρὰ Εὐ-
+ριπίδῃ προειποῦσα ἡ Μήδεια ὅσων προϋπῆρξεν εἰς τὸν
+ἄνδρα εὐεργεσιῶν, ἐπιφέρει παθητικώτατα,
+
+
Ἔκλυσις δέ ἐστι πραγμάτων μεγάλων δεινότης διὰ
+σμικροπρεπείας τοῦ λόγου μαραινομένη ἐν ταῖς τῶν
+ἀκουόντων διανοίαις, ὡς ὁπόταν ὁ Αἰσχίνης λέγῃ, οὐ
+μέμνησθε αὐτοῦ τὰ μιαρὰ καὶ ἀπίθανα ῥή-
+
+
φούμεθα. ταῦτα γὰρ οὐκ ἀναλογεῖ τὰ ῥήματα τῇ
+
τότε ὑποκειμένῃ τῶν πραγμάτων ὑποθέσει.
Τῆς δὲ εἰρωνείας καθέστηκεν εἴδη τὰ λεπτομερέ-
+στερα τάδε, σαρκασμός, διασυρμός, ἐπικερτόμησις, κα-
+ταγέλως, εἰκασμός, χαριεντισμός. σαρκασμός μὲν οὖν
+
ἐστι λόγος ἠθικὸς μετὰ σεσηρότος τοῦ προσώπου λεγό-
+μενος, οἷον
+
διασυρμὸς ἐστι λόγος εἰρωνικὸς ἐπὶ τῷ διασύρειν τοὺς
+πέλας λεγόμενος, οἷον
+
Γίνεται δὲ πᾶν σχῆμα λόγου καὶ διανοίας ἐν περιό-
+δῳ, ἥτις ἐστὶ λόγος ἐν εὐπεριγράφῳ συνθέσει κώλων
+αὐτοτελῆ διάνοιαν ἀποτελῶν, οἷον ἀνὴρ γὰς ἰδιώ-
+της ἐν πόλει δημοκρατουμένῃ νόμῳ καὶ ψή-
+φῳ βασιλεύει. περίοδος περίοδος μὲν οὖν τοῦτο, κῶλα δὲ
+τῆς περιόδου, πρῶτον μέν, ἀνὴρ γὰρ ἰδιώτης· δεύτε-
+ρον δέ, ἐν πόλει δημοκρατουμένῃ· τρίτον, νόμῳ καὶ
+ψήφῳ βασιλεύει. γίνονται δὲ δίκωλοι καὶ τρίκωλοι καὶ
+τετράκωλοι. δίκωλοι μέν, οἷον Ἀθηναῖοι μὲν κατὰ
+θάλατταν ἠρίστευον, Λακεδαιμόνιοι δὲ ἐν
+τοῖς πεζικοῖς κινδύνοις ἐπρώτευον. τρίκωλοι
+δέ, ὡς ἔθηκέ τις ἐπὶ τῶν Ἀθηνῶν, ἣ πρὸς ἁπάσας
+ὁρωμένη καὶ κρινομένη τὰς πόλεις πρόσω-
+πον μὲν ἂν φαίνοιτο τῆς Ἑλλάδος διὰ τὸ
+κάλλος, χεῖρες δὲ διὰ τὴν ἰσχύν, ψυχὴ δὲ
+διὰ τὴν φρόνησιν. νοείσθω δὲ ἡ τρίκωλος χωρὶς
+τῆς προεκθέσεως ἀπὸ τοῦ, πρόσωπον μὲν ἂν φαίνοιτο
+καὶ τὰ ἐξῆς. τετράκωλος δέ, ὡς παρʼ Ἰσοκράτει, τίς
+γὰρ οὐκ ἂν ἡδὲως μετάσχοι στρατείας τῆς
+ὑπὸ Ἀθηναίων μὲν καὶ Λακεδαιμονίων στρα-
+τηγουμένης, ὑπὸ δὲ τῆς Ἑλλάδος ἐκπεμπο-
+μένης, ὑπὲρ δὲ τῆς τῶν συμμάχων ἐλευθε-
+ρίας ἀθροιζομένης, νῆς, ἐπὶ δὲ τὴν τῶν βαρ-
+βάρων τιμωρίαν πορευομένης. νῦν δὲ ὁριστέον
+τὰ σχήματα.
Σχῆμά ἐστι λόγου ἢ λέξεως οἰκονομία μετʼ εὐκο-
+σμίας ἐκπεφευγυῖα τὴν ἰδιωτικὴν ἁπλότητα τῆς ἀπαγ-
+γελίας. ἔστι δὲ τὰ τῷ λόγῳ παρακολουθοῦντα σχήματα
+
τάδε· ἀπὸ κοινοῦ, μερισμός, ἀπολελυμένον, παρονο-
+μασία, ἀποσιώπησις, διὰ μέσου, διόρθωσις, προδιόρ-
+θωσις, ἐπιδιόρθωσις, ἀποστροφή, διαβεβαίωσις, ἐρώ-
+τησις, ἀντεστραμμένον, ἐπαναφορά, πολύπτωτον, ὁμοιό-
+πτωτον, ὁμοιοκατάληκτον, ὁρισμός, ἀστεϊσμός, ἐπι-
+
τροπή, ἀντίθεσις, διάλυσις, ἐπίζευξις, κλῖμαξ, σύλ-
+ληψις, κατʼ ἐξοχήν, Πινδαρικόν, Ἰβύκειον, Ἀλκμανι-
+κόν, ἐκ παραλλήλου, καταρίθμησις, ἀσύνδετον, ἐξ
+ἀντιστρόφου. τὰς γὰρ κατασκευὰς τοῦ λόγου οὐ συν-
+αριθμητέον τοῖς σχήμασιν, οἷον τήν τε προοικονομίαν
+
καὶ προαναφώνησιν καὶ παραβολὴν καὶ ὁμοίωσιν καὶ
+ἀνταπόδοσιν καὶ παράδειγμα καὶ εἰκόνα.
Ἀπὸ κοινοῦ μέν ἐστι λόγων συνέχεια ἐν διανοίᾳ
+κοινωνοῦσα ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἑνὸς ῥήματος εἰς συντέ-
+λειαν, οἷον
+
Μερισμὸς δὲ πράγματος ἑνὸς εἰς πολλὰ διαίρεσις
+εἰς δήλωσιν τῶν ὑποκειμένων, οἷον
+
τούτῳ τῷ σχήματι χρησαμένη ἡ Κλεοπάτρα ὥσπερ ἐδυ-
+σώπησεκαὶ διήγειρε τὸν Μελέαγρον· ἡ γὰρ καθʼ ἕκαστον
+τῶν ὑποκειμένων διήγησις εἰς ὄψιν ἡμῖν τὸν τῆς πόλεως
+οἶκτον ἤγαγεν.
Ἀπολελυμένον δέ ἐστι λόγος πολλὰς ἀρχὰς ἔχων ἐκ
+διαιρέσεως καὶ διαλείμματος ἐκφέρων τὴν τῆς φωνῆς
+
+
Παρονομασία δέ ἐστιν ὅταν ἔκ τινος τῶν ληφθέντων
+εἰς διάνοιαν ὀνομάτων ἢ ῥημάτων βραχὺ μεταποιήσαντες
+ἑτέραν κινήσωμεν διάνοιαν, οἷον
+
Ἀποσιώπησις δὲ ὁπόταν ἀτοπωτέρᾳ τις μέλλων ἐπι-
+φορᾷ χρῆσθαι σιγήσῃ τὸ συμπέρασμα τῆς διανοίας·
+ἀλλʼ ἐμοὶ μὲν — οὐ βούλομαι δὲ δυσχερὲς
+οὐδὲν εἰπεῖν ἀρχόμ ενος τοῦ λόγου.
Διὰ μέσου δέ ἐστιν ἕνωσις λόγου τὸ ἀκόλουθον
+ἀφαιρουμένη ἑτέρου τινὸς παραθέσει λόγου, οἷον
+
Διόρθωσις δὲ ὅταν τῷ ῥηθέντι δυσαρεστήσαντες ὡς
+οὐχ ἱκανῶς εἰρημένῳ μεταφράσωμεν, εἶτα ἐπιδιασα-
+φήσωμεν αὐτὸ μᾶλλον, οἷον ὑμεῖς τοίνυν, ὦ ἄν-
+δρες Ἀθηναῖοι· τὸ δʼ ὑμεῖς ὅταν εἴπω, τὴν
+πόλιν λέγω.
Προδιόρθωσις δὲ ὅταν μέλλωμεν αἰσχρὰ κατὰ τῶν
+ἀντιδίκων ἢ μεγάλαυχα περὶ αὐτῶν ἐρεῖν, εἶτα ἐκμα-
+λάσσωμεν τοῖς μόγοις προκαταλαμβάνοντες τοὺς ἀκροα-
+τάς, οἷον
+
Ἐπιδιόρθωσις δὲ ὅταν τοῖς δοκοῦσιν ἡμαρτῆσθαι
+ἐπάγῃ τις ὥσπερ θεράπειαν τὴν μετάνοιαν, οἷον
+
Ἀποστροφὴ δὲ γίνεται ὅταν δέον εἰπεῖν πρὸς ἁμαρ-
+τάνοντας, πρὸς μὲν αὐτοὺς ἐκείνους οὐδὲν εἴπωμεν,
+
πρὸς δὲ τὸν τὴν ὅλην ἀποδεχόμενον βλάβην. Ὀδυσ-
+σεὺς οὖν βουλόμενος εἰπεῖν τὴν βλάβην τοῖς Ἕλλησιν,
+ὅτι ἀδικοῦσι παραβαίνοντες τὰς ὑποσχέσεις ἃς ὑπέ-
+σχοντο τῷ βασιλεῖ, πρὶν ἑλεῖν τὴν Ἴλιον ἀνακάμπτειν
+ζητοῦντες οἴκαδε, ἐπεὶ τοῦτο ἑώρα σκληρότερον πρὸς
+
κεκινημένην τὴν ἐκκλησίαν, οὐδὲν μὲν παροξύνων εἶπεν,
+ἀλλὰ γὰρ ἀπέστρεψε τὸν λόγον πρὸς τὸν βασιλέα,
+
νειν κίνδυνον ἐδόκει φέρειν, τὴν μὲν δύναμιν ἐφύλαξε
+τοῦ νοῦ, ἔδοξε δὲ πολλοῖς ἐλεεινὸν λέγειν τὸν ἐγκατα-
+λειπόμενον, καὶ οὐ πονηροὺς τοὺς ἐγκαταλείποντας τὸν
+βασιλέα.
Διαβεβαίωσις δέ ἐστι λόγου παρρησία μετὰ τοῦ δύ-
+
νασθαι πράττειν ἀπαρεμποδίστως ταῦτα ἅπερ ἐν τοῖς
+λόγοις διασημαίνεται, οἷον
+
Ἐρώτησις δέ ἐστι λόγος ἐν ὑποκρίσει λεγόμενος ἐπὶ
+
τῷ σαφέστερον γνῶναί τι τῶν ἐπιζητουμένων, ὡς παρὰ
+
Ὑπερίθῃ, δοκεῖς γὰρ αὐτὸν εἰπεῖν;
Ἀντεστραμμένον δέ ἐστι λόγος ἀντικείμενος τῇ κατὰ
+φράσιν προφορᾷ τῶν σημαινομένων, οἷον
+
Ἐπαναφορὰ δέ ἐστι πλάσις ἐκ τοῦ διπλασιάζεσθαι
+ἐπίτασιν δηλοῦσα, οἷον
+
+
+
Πολύπτωτον δὲ ὅταν ἤτοι τὰς ὀνομασίας ἢ τὰ ὀνό-
+ματα εἰς πάσας τὰς πτώσεις μεταβάλλοντες διατιθώμεθα
+τὸν λόγον, ὡς παρὰ Κλεοχάρει· Δημοσθἐνης ὑπέ-
+στη Φιλίππῳ· Δημοσθένους πένης μὲν ὁ
+βίος, μεγάλη δʼ ἡ παρρησία· Δημοσθένει
+πολλῶν διδομένῳν οὐδὲν οὔτε πλῆθος οὔτε
+κάλλος ἄξιον ἐφάνη προδοσίας· Δημοσθέ-
+νην Ἀλέξανδρος ἐξῄτει· τὸ διὰ τί παρʼ αὑ-
+τοῖς λογίζεσθε· ἀδίκως τε ἀπέθανες, ὦ Δη-
+μόσθενες. ἔστι δὲ τὸ τοιοῦτον σχῆμα καὶ παρά τισι
+τῶν ποιητῶν, ὡς παρʼ Ἀρχιλόχῳ καὶ Ἀνακρέοντι· καὶ
+παρὰ μὲν οὖν Ἀρχιλόχῳ·
+
+
Λεωφίλῳ δὲ πάντα κεῖται, Λεώφιλος δʼ ἄκουε.
+παρὰ δὲ Ἀνακρέοντι ἐπὶ τριῶν,
+
+
+
Ὁμοιόπτωτον δέ ἐστι φράσις ἐκ τῶν παραπλησίων
+καὶ τῶν ὑμοίων κλίσεων εἰς ἓν ἐξενηνεγμένη, οἷον ἐπὶ
+μὲν εὐθείας,
+
+
Ἄλκανδρόν θ᾿ Ἅλιόν τε Νοήμονά τε Πρύτανίν τε.
+
+
Ὁμοιοκατάληκτον δέ ἐστι φράσις εἰς μίαν καὶ τὴν
+ὁμοίαν κατακλειομένη κατάληξιν, οἷον
+
Ὁρισμὸς δέ ἐστιν ὅταν προθέντες ὄνομά τι ἢ ῥῆμα,
+
οἷόν ἐστιν, ὁριζώμεθα· παραπέμπει γὰρ ἡμᾶς ἡ
+ἐλπίς, αὕτη δὲ ἀτυχούντων ἐστὶν ἐφόδιον.
Ἀστεϊσμὸς δέ ἐστι προσποίησις πιθανὴ τοῦ μὴ λέ-
+γειν ἢ μνημονεύειν ἡμᾶς ἃ λέγομεν, ὡς παρὰ Σοφοκλεῖ
+εἰσῆκται λέγων ὁ Ὀδυσσεὺς τῷ Διομήδει,
+
Ἐπιτροπὴ δὲ ὅταν τοῖς ἀκούουσιν ἐπιτρέψωμεν τὴν
+τῶν πραγμάτων ἢ ὀνομάτων ἐξουσίαν, ὡς παρὰ τῷ Εὐ-
+ριπίδῃ παρεισάγεται ἡ Ἀνδρομέδα λέγουσα τῷ Περσεῖ,
+
Ἀντίθεσις δὲ γίνεται κατὰ τρόπους πλείους· εἷς
+μὲν ὅταν ἀντικείμενα ὀνόματα λαμβάνηται· τιμωρία
+γὰρ ἐπιτίμιον κακίας, οὐκ ἀρετῆς. καὶ πο-
+λέμῳ δὲ ἰσχὺν χαρηγεῖ πλοῦτος, οὐ πενία.
+
καὶ κατὰ διέξοδον, προτιμῶσιν αἱ πόλεις τῶν
+ἀδίκως πλουτούντων τοὺς δικαίως πενο-
+μένους, καὶ τῶν παρανόμως νικώντων τοὺς
+
+
+πινες αὐτῷ κατὰ τῆς πόλεως εὑωχουμένῳ,
+ἐγὼ δὲ οὐ συνέπινον· καὶ σὺ μὲν συνηνέχθης
+τοῖς ἐκείνου πρέσβεσι συνομνομνύμενος, ἐγὼ δὲ
+οὐ συνηνέχθην.
Διάλυσις δὲ ὁπόταν τοὺς συνδέσμους αἴροντες ἑκά-
+στου τῶν κώλων ἰδίαν ἀρχὴν ποιώμεθα, οἷον νομί-
+σατε ὁρᾶν ἁλισκομένην πόλιν, τειχῶν κατα-
+σκαφάς, ἐμπρήσ εις οἰκιῶν, ἀγομένας γυναῖ-
+κας, παῖδαςἐπὶ δουλείαν, πρεσβύτας ἄνδρας,
+πρεσβύτιδας γυναῖκας, ὁψὲ μεταμανθάνον-
+τας τὴν ἐλευθερίαν, κλαίοντας, ἱκετεύον-
+τας ἡμᾶς, ὀργιζομένους οὐ τοῖς τιμωρου-
+μένοις, ἀλλὰ τοῖς τούτων αἰτίοις. νῦν γὰρ οὐκ
+εἶπεν ἁλισκομένην πόλιν καὶ ἐμπιπραμένας οἰκίας καὶ
+κατασκαπτόμενα τείχη, ἀλλὰ χωρὶς τῶν συνδέσμων ἐξέ-
+φρασε τὸν λόγον.
Ἐπίζευξις δὲ ὅταν τὰ προκείμενα ὀνόματα διαλαμ- +βάνοντες τὴν ἐπιφορὰν ἐκφαντικωτέραν ποιησώμεθα, +οἷον Θῆβαι δέ, Θῆβαι, πόλις ἀστυγείτων, μεθʼ +ἡμέραν ἐκ μέσης τῆς Ἑλλάδος ἀνηρπάσδη.
Κλῖμαξ δὲ ὅταν ἕκαστον τῶν ἐν τοῖς κώλοις ὀνομά-
+των ἀναλαμβάνοντες διατιθώμεθα τὸν λόγον, ὡς οὐκ
+εἶπον μὲν ταῦτα, οὑκ ἔγραψα δέ, οὐδ᾿ ἔγραψα
+μέν, οὐκ ἐπρέσβευσα δέ, οὐδʼ ἐπρέσβευσα
+μέν, οὐκ ἔπεισα δὲ Θηβαίους. καὶ τὸ παρ᾿
+Ὁμήρῳ δέ τινες τούτῳ τῷ σχήματι συναριθμοῦσιν,
+
+
Σύλληψις δὲ ὅταν τὸ τῷ ἑτέρῳ συμβεβηκὸς κἀπὶ
+θατέρου λαμβάνηται, οἷον
+
πιθανὸν γὰρ ἦν αὐτῶν τὸν ἕτερον σκάζειν, τὸν κατὰ
+τοῦ ταρσοῦ τετρωμένον. καὶ
+
νον, φὰν δʼ ἔμμεναι Ζηνὸς υίοὶ καὶ κλυτο-
+πώλου Ποσειδάωνος.
Κατ᾿ ἐξοχὴν δὲ γίνεται ὅταν τῶν ἐν τῷ κοινῷ ῥη-
+θέντων ἰδίᾳ καθʼ ὑπεροχὴν μνησθῶμεν τινῶν·
+
εἷς γὰρ ἦν τῶν Τρώων καὶ ὁ Ἕκτωρ, ἰδίᾳ δὲ εἴρηται.
+ὅτι ἄριστος· καὶ
+
ὄντα, κεχωρίσθαι τῶν Οἰνειδῶν ἔδοξαν.
Πινδαρικὸν δὲ τὰ τοῖς πληθυντικοῖς ὀνόμασιν ἑνικα
+ῥήματα ἔχοντα ἐπιφοράν, οἷον ἄν δρες ἐπὶ πόλεως.
+καὶ ἰαχεῖ βαρυφθεγκτᾶν ἀγέλαι λεόντων καὶ
+παρʼ Ἡσιόδῳ,
+
+
Τὸ δὲ Ἰβύκειον καὶ λέξεως καὶ συντάξεώς ἐστι, γί-
+νεται δὲ ἐν τοῖς ὑποτακτικοῖς τρίτοις προσώποις τῶν
+ῥημάτων κατὰ πρόσθεσιν τῆς σι συλλαβῆς,
+
+ἐχρήσατο, (δέδεικται γὰρ καὶ παρʼ Ὁμήρῳ πρότερον)
+ἀλλʼ ἐπεὶ πολὺ καὶ κατακορὲς παρʼ αὐτῷ. καὶ γὰρ γλαυ-
+κώπιδα Κασάνδραν, ἐρασιπλόκαμον κόραν Πριάμοιο,
+φᾶμις ἔχησι βροτῶν. καὶ δι᾿ ἑτέρων, τᾶμος ἄϋπνος
+κλυτὸς ὄρθρος ἐγείρησιν ἀηδόνας, ἀντὶ τοῦ ἐγείρῃ.
Ἀλκμανικὸν δὲ τὸ μεσάζον τὴν ἐπαλλήλων ὀνομά-
+των ἢ ῥημάτων θέσιν πληθυντικοῖς ἢ δυϊκοῖς ὀνόμασιν
+ἢ ῥήμασι. τέσσαρα δὲ παρὰ τῷ ποιητῇ τοιαῦτα,
+
+ὅθεν καὶ Ἀλκμανικὸν ὠνόμασται. εὐθὺς γοῦν ἐν τῇ
+δευτέρᾳ ᾠδῇ παρείληπται,
+
+
Ἐκπαραλλήλου δὲ ὅταν δύο λέξεις ἐπάλληλοι τεθῶσι
+τὸ αὐτὸ σημαίνουσαι, ὡς
+
Καταρίθμησις δὲ ὅταν ἐπαλλήλων ὀνομάτων σύν-
+έθεσις γίνηται,
+
Ἀσύνδετον δὲ τὸ τὸν μὲν λόγον ἠρτημένον ἔχον τοῦ
+
προτέρου διανοήματος, τὴν δὲ φράσιν κεχωρισμένην,
+
Ἐξ ἀντιστρόφου δέ ἐστι φράσις ἡ τὰ συνέχοντα τὴν
+ἑρμηνείαν ἐνηλλαγμένα ἔχουσα,
+
ἀντὶ τοῦ πίπτουσαι ἐκτύπουν. καὶ κάμε τεύχων·
+καμὼν γὰρ ἔτευξεν. τοιοῦτο λέγουσιν εἶναι καὶ τὸ
+
+
Ῥητέον δʼ ἑξῆς καὶ περὶ τῶν τοῦ λόγου κατασκευῶν.
+Προοικονομία τοίνυν ἐστὶν ἡ τὰ μέλλοντα διατίθε-
+σθαι προπαρασκευάζουσα λέξις. ἐπειδὴ τῷ Σκαμάνδρῳ
+διωνυμίαν ἤμελλε περιάπτειν ὁ ποιητής, ἄλλας προϋπε-
+στήσατο διωνυμίας,
+
+
Προαναφώνησις δὲ ἡ τὰ μέλλοντα αὖθις διὰ πλειό-
+νων ῥηθήσεσθαι προσυνιστῶσα φράσις, οἷον
+
+
+
+πρό, τινα μὴ παρόντα,
+
+
Παραβολὴ δὲ πράγματος ὁμοίου παράθεσις ἢ γινο-
+μένου ἢ οἵου τε ὄντος γενέσθαι,
+
Ὁμοίωσις δὲ πράγματος ὁμοίου παράθεσις, οἷον
+
Ἀνταπόδοσις δὲ φράσις ἀνταποδιδομένη τῇ παρα-
+βολῇ καὶ συναπλοῦσα τοῖς πραττομένοις αὐτήν,
+
Παράδειγμα δὲ πράξεων ἔκθεσις πρὸς ὁμοιότητα
+τῶν ἐνεστηκυιῶν προτροπῆς χάριν ἢ ἀποτροπῆς ἢ δη-
+λώσεως ἁπλῆς,
+
Κουρῆτές τʼ ἐμάχοντο καὶ Αἰτωλοὶ μενεχάρμαι.
+ἀποτροπῆς γὰρ ἕνεκα παρείληπται. προτροπῆς δὲ χά-
+ριν, οἷον
+
πάντας ἐπʼ ἀνθρώπους, ἐπεὶ ἔκτανε πατροφονῆα,
Εἰκῶν δέ ἐστι διαγραφὴ σωμάτων κατὰ μέρος ἤτοι
+μετὰ παραθέσεως ἢ διὰ ψιλῆς ἀποτυπώσεως· μετὰ μὲν
+παραθέσεως, οἷον
+
διὰ ψιλῆς ἀποτυπώσεως δέ,
+
Available under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License
+Text encoded in accordance with the latest EpiDoc standards
+σ΄. Τὴν σελήνην παρὰ τοῦ ἡλίου τὸ φῶς λαμβάνειν.
+β΄. Τὴν γῆν σημείου τε καὶ κέντρου λόγον ἔχειν πρὸς τὴν τῆς σελήνης σφαῖραν.
+γ΄. Ὅταν ἡ σελήνη διχότομος ἡμῖν φαίνηται, νεύειν εἰς τὴν ἡμετέραν ὄψιν τὸν διορίζοντα τό + τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν τῆς σελήνης μέγιστον κύκλον.
+δ΄. Ὅταν ἡ σελήνη διχότομος ἡμῖν φαίνηται, τότε αὐτὴν ἀπέχειν τοῦ ἡλίου ἔλασσον + τεταρτημορίου τῷ τοῦ τεταρτημορίου τριακοστῷ.
+ε΄. Τὸ τῆς σκιᾶς πλάτος σεληνῶν εἶναι δύο.
+ϛ΄. Τὴν σελήνην ὑποτείνειν ὑπὸ πεντεκαιδέκατον μέρος
ζῳδίου.
Ἐπιλογίζεται οὖν τὸ τοῦ ἡλίου ἀπόστημα ἀπὸ τῆς γῆς τοῦ τῆς σελήνης ἀποστήματος μεῖζον μὲν ἢ
+ ὀκτωκαιδεκαπλάσιον, ἔλασσον δὲ ἢ εἰκοσαπλάσιον, διὰ τῆς περὶ τὴν διχοτομίαν ὑποθέσεως· τὸν
+ W ═ Wallis. F ═ Fortia dʼUrban. Vat. ═ Cod. Vaticanus Graecus 204.
+
περὶ τὴν σκιὰν ὑποθέσεως, καὶ τοῦ τὴν σελήνην ὑπὸ πεντεκαιδέκατον μέρος ζῳδίου
+ ὑποτείνειν.
Δύο σφαίρας ἴσας μὲν ὁ αὐτὸς κύλινδρος περιλαμβάνει, ἀνίσους δὲ ὁ αὐτὸς κῶνος τὴν κορυφὴν
+ ἔχων πρὸς τῇ
ἐλάσσονι σφαίρᾳ· καὶ ἡ διὰ τῶν κέντρων αὐτῶν ἀγομένη εὐθεῖα ὀρθή
+ ἐστιν πρὸς ἑκάτερον τῶν κύκλων, καθ᾿ ὦν ἐφάπτεται ἡ τοῦ κυλίνδρου ἢ ἡ τοῦ κώνου ἑπιφάνεια τῶν
+ σφαιρῶν.
Ἔστωσαν ἴσαι σφαῖραι, ὦν κέντρα ἔστω τὰ Α, Β σημεῖα, καὶ
ἐπιζευχθεῖσα ἡ ΑΒ
+ ἐκβεβλήσθω, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τοῦ ΑΒ ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομὰς ἐν ταῖς σφαίραις μεγίστους
+ κύκλους.
+
καὶ τὰ ΚΓ∠, ΗΖΛ ἡμικύκλια περιενεχθέντα εἰς τὸ αὐτὸ πάλιν ἀποκατασταθῇ ὅθεν
+ ἤρξατο φέρεσθαι, τὰ μὲν ΚΓ∠, ΗΖΛ ἡμικύκλια ἐνεχθήσεται κατὰ τῶν σφαιρῶν, τὸ δὲ ΑΖ
+ παραλληλόγραμμον γεννήσει κύλινδρον, οὗ βάσεις ἔσονται οἱ περὶ διαμέτρους τὰς ΓΕ, ΖΘ κύκλοι,
+ ὀρθοὶ ὄντες πρὸς τὴν ΑΒ, διὰ τὸ ἐν
πάσῃ μετακινήσει διαμένειν τὰς ΓΕ, ΘΖ ὀρθὰς τῇ
+ ΑΒ. καὶ φανερὸν ὅτι ἡ ἐπιφάνεια αὐτοῦ ἐφάπτεται τῶν σφαιρῶν, ἐπειδὴ ἡ ΓΖ κατὰ πᾶσαν
+ μετακίνησιν ἐφάπτεται τῶν ΚΓ∠ ΗΖΛ ἡμικυκλίων.
Ἔστωσαν δὴ αἱ σφαῖραι πάλιν, ὦν κέντρα ἔστω τὰ Α, Β, ἄνισοι, καὶ μείζων ἧς κέντρον τὸ Α λέγω
+ ὅτι τὰς σφαίρας ὁ αὐτὸς κῶνος
περιλαμβάνει τὴν κορυφὴν ἔχων πρὸς τῇ ἐλάσσονι
+ σφαίρᾳ.
Ἐπεζεύχθω ἡ ΑΒ, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΒ ἐπίπεδον ποιήσει δὴ τομὰς ἐν ταῖς σφαίραις
+ κύκλους. ποιείτω τοὺς Γ∠Ε, ΖΗΘ· μείζων ἄρα ὁ Γ∠.Ε κύκλος τοῦ ΗΖΘ κύκλου· ὥστε καὶ
+ ἡ ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ Γ∠Ε κύκλου μείζων ἐστὶ τῆς ἐκ τοῦ κέντρου
τοῦ ΖΗΘ
+ κύκλου. δυνατὸν δή ἐστι λαβεῖν τι σημεῖον, ὡς τὸ Κ, ἵν᾿ ᾖ, ὡς ἡ ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ Γ∠Ε
+ κύκλου πρὸς τὴν ἐκ τοῦ κέντρου
+
ὀρθὴ ἡ ὑπὸ
+ τῶν ΚΖΒ· ὀρθὴ ἄρα καὶ ἡ ὑπὸ τῶν ΚΓΑ. ἐφάπτεται ἄρα ἡ ΚΓ τοῦ Γ∠Ε κύκλου. ἤχθωσαν δὴ αἱ
+ ΓΛ, ΖΜ ἐπὶ τὴν ΑΒ κάθετοι. ἐὰν δὴ μενούσης τῆς ΚΞ τά τε ΞΓ∠, ΗΖΝ ἡμικύκλια καὶ τὰ ΚΓΛ,
+ ΚΖΜ. τρίγωνα περιενεχθέντα εἰς τὸ αὐτὸ πάλιν ἀποκατασταθῇ ὅθεν ἤρξατο φέρεσθαι, τὰ μὲν
+ ΞΓ∠, ΗΖΝ
ἡμικύκλια ἐνεχθήσεται κατὰ τῶν σφαιρῶν, τὸ δὲ ΞΓΛ. τρίγωνον καὶ τὸ
+ ΚΖΜ. γεννήσει κώνους, ὦν βάσεις εἰσὶν οἱ περὶ διαμέτρους τὰς ΓΕ, ΖΘ κύκλοι, ὀρθοὶ ὄντες πρὸς
+ τὸν ΚΛ. ἄξονα· κέντρα δὲ αὐτῶν τὰ Λ, Μ· καὶ ὁ κῶνος τῶν σφαιρῶν ἐφάψεται κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν,
+ ἐπειδὴ καὶ ἡ ΚΖΓ. ἐφάπτεται τῶν ΞΓ∠, ΗΖΝ ἡμικυκλίων κατὰ
πᾶσαν
+ μετακίνησιν.
Ἐὰν σφαῖρα ὑπὸ μείζονος ἑαυτῆς σφαίρας φωτίζηται, μεῖζον ἡ μισφαιρίου φωτισθήσεται.
+Σφαῖρα γάρ, ἧς κέντρον τὸ Β, ὑπὸ μείζονος ἑαυτῆς σφαίρας
φωτιζέσθω, ἧς κέντρον
+ τὸ Α· λέγω ὅτι τὸ φωτιζόμενον μέρος τῆς σφαίρας, ἧς κέντρον τὸ Β, μεῖζόν ἐστιν
+ ἡμισφαιρίου.
Ἐπεὶ γὰρ δύο ἀνίσους σφαίρας ὁ αὐτὸς κῶνος περιλαμβάνει τὴν κορυφὴν ἔχων πρὸς τῇ ἐλάσσονι
+ σφαίρᾳ, ἔστω ὁ περιλαμβάνων τὰς σφαίρας κῶνος, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τοῦ ἄξονος ἐπίπεδον· ποιήσει
+
δὴ τομὰς ἐν μὲν ταῖς σφαίραις κύκλους, ἐν δὲ τῷ κώνῳ τρίγωνον.
κατὰ
+ τὴν Γ∠Ε. περιφέρειαν, οὗ βάσις ἐστὶν ὁ περὶ διάμετρον τὴν ΓΕ κύκλος, ὀρθὸς ὢν πρὸς τὴν
+ ΑΒ εὐθεῖαν· καὶ γὰρ ἡ ΖΗΘ περιφέρεια φωτίζεται ὑπὸ τῆς Γ∠Ε περιφερείας· ἔσχαται γὰρ
+ ἀκτῖνές εἰσιν αἰ ΓΖ, ΕΘ· καὶ ἔστιν ἐν τῷ ΖΗΘ τμήματι τὸ κέντρον τῆς σφαίρας τὸ Β· ὥστε τὸ
+ φωτιζόμενον μέρος τῆς σφαίρας
μεῖζόν ἐστιν ἡμισφαιρίου.
Ἐν τῇ σελήνῃ ἐλάχιστος κύκλος διορίζει τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν, ὅταν ὁ περιλαμβάνων + κῶνος τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει.
+Ἔστω γὰρ ἡ μὲν ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, ἡλίου δὲ κέντρον τὸ Β, σελήνης δὲ κέντρον, ὅταν μὲν ὁ
+ περιλαμβάνων κῶνος τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει, τὸ Γ,
+ ὅταν δὲ μή, τὸ ∠· φανερὸν δὴ ὅτι τὰ Α, Γ, Β ἐπ᾿ εὐθείας ἐστίν. ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΒ
+ καὶ τοῦ ∠ σημείου ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ
τομάς, ἐν μὲν ταῖς σφαίραις κύκλους,
+ ἐν δὲ τοῖς κώνοις εὐθείας. ποιείτω δὲ καὶ ἐν τῇ σφαίρᾳ, καθ᾿ ἧς φέρεται τὸ κέντρον τῆς
+ σελήνης, κύκλον τὸν Γ∠· τὸ Α ἄρα κέντρον ἐστὶν αὐτοῦ· τοῦτο γὰρ ὑπόκειται· ἐν δὲ τῷ ἡλίῳ
+ τὸν ΕΖΡ. κύκλον, ἐν δὲ τῇ σελήνῃ, ὅταν μὲν ὁ περιλαμβάνων κῶνος τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην
+ τὴν κορυφὴν ἔχῃ
πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει, κύκλον τὸν ΚΘΛ, ὅταν δὲ μή, τὸν ΜΝΞ, ἐν δὲ
+ τοῖς κώνοις εὐθείας τὰς ΕΑ, ΑΗ, ΠΟ, ΟΡ, ἄξονας δὲ τοὺς ΑΒ, ΒΟ. καὶ ἐπεί ἐστιν, ὡς ἡ ἐκ τοῦ
+ κέντρου τοῦ ΕΖΗ κύκλου πρὸς τὴν ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ ΘΚΛ, οὕτως ἡ ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ ΕΖΗ κύκλου
+ πρὸς τὴν ἐκ τοῦ κέντρου τοῦ ΜΝΞ· ἀλλ᾿ ὡς ἡ ἐκ τοῦ
+ Ο∠. καὶ διελόντι, ὡς ἡ ΒΓ. πρὸς τὴν ΓΑ, οὕτως ἡ Β∠ πρὸς τὴν
+
, · ὥστε καὶ ὁ περὶ διάμετρον τὴν ΘΛ. κύκλος
+ γραφόμενος, ὀρθὸς ὢν πρὸς τὴν ΑΒ, ἐλάσσων ἐστὶν τοῦ περὶ διάμετρον τὴν ΜΞ κύκλου γραφομένου,
+ ὀρθοῦ πρὸς τὴν ΒΟ. ἀλλ᾿ ὁ μὲν περὶ διάμετρον τὴν ΘΛ. κύκλος γραφόμενος, ὀρθὸς ὢν πρὸς τὴν ΑΒ,
+ ὁ διορίζων ἐστὶν ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν,
διὰ τὸ λῆμμα
ὅταν ὁ περιλαμβάνων
+ κῶνος τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν
+ ἐλάσσων κύκλος διορίζει ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν, ὅταν ὁ περιλαμβάνων κῶνος
+ τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει.
Ὁ διορίζων κύκλος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ
λαμπρὸν ἀδιάφορός ἐστι τῷ
+ ἐν τῇ σελήνῃ μεγίστῳ κύκλῳ πρὸς αἴσθησιν.
Ἔστω γὰρ ἡ μὲν ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, σελήνης δὲ κέντρον τὸ Β, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΑΒ, καὶ
+ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΒ. ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομὴν ἐν τῇ σφαίρᾳ μέγιστον κύκλον. ποιείτω τὸν
+
ΕΓ∠Ζ, ἐν δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας τὰς ΑΓ, Α∠, ὁ ἄρα περὶ
+
Ἤχθω γὰρ διὰ τοῦ Β τῇ Γ∠ παράλληλος ἡ ΕΖ, καὶ κείσθω
τῆς ∠Ζ.
+ ἡμίσεια ἐκατέρα τῶν ΗΚ, ΗΘ, καὶ ἐπεζεύχθωσαν αἰ ΚΒ, ΒΘ, ΚΑ, ΑΘ, Β∠. καὶ ἐπεὶ ὑπόκειται ἡ
+ σελήνη ὑπὸ ιέ μέρος
ΓΑ∠. γωνία ἐστὶν με΄ ὀρθῆς· καὶ ἔστιν αὐτῆς ἡμίσεια ἡ ὑπὸ
+ ΒΑ∠ γωνία· ἡ ἄρα ὑπὸ τῶν ΒΑ∠ ἡμισείας ὀρθῆς ἐστι
πολλῷ ἐλάσσων ἐστὶν ἢ με΄ μέρος.
+ διελόντι ἡ ΒΗ τῆς ΗΑ ἐλάσσων ἐστὶν ἢ μδ΄ μέρος, ὥστε καὶ ἡ ΒΘ τῆς ΑΘ πολλῷ
ΑΒΘ διπλῆ ἡ ὑπὸ τῶν
+ ΚΒΘ· ἐλάσσων ἄρα ἐστὶν καὶ ἡ ὑπὸ τῶν ΚΑΘ τῆς ὑπὸ τῶν ΚΒΘ ἢ τεσσαρακοστοτέταρτον μέρος. ἀλλὰ ἡ
+ ὑπὸ τῶν ΚΒΘ ἴση ἐστὶν τῇ ὑπὸ τῶν ∠ΒΖ, τουτέστιν τῇ ὑπὸ τῶν Γ∠Β, τουτέστιν τῇ ὑπὸ
+ τῶν ΒΑ∠· ἡ ἄρα ὑπὸ τῶν ΚΑΘ τῆς ὑπὸ τῶν ΒΑ∠ ἐλάσσων ἐστὶν ἢ μδ΄ μέρος. ἡ δὲ ὑπὸ τῶν
+ ΒΑ∠
ὀρθῆς ἐστιν
γωνία ἐλάσσων ἐστὶ τῆς ὑπὸ τῶν ΚΑΘ. τὸ ἄρα τῷ Ζ τὸ αὐτὸ δόξει εἶναι. διὰ τὰ αὐτὰ δὴ
+ καὶ τὸ τῷ Ε δόξει τὸ αὐτὸ εἶναι· ὥστε καὶ ἡ Γ∠ τῇ ΕΖ. ἀνεπαίσθητός ἐστιν. καὶ ὁ διορίζων
+ ἄρα ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν ἀνεπαίσθητός ἐστι τῷ μεγίστῳ.
Ὅταν ἡ σελήνη διχότομος ἡμῖν φαίνηται, τότε ὁ μέγιστος κύκλος ὁ παρὰ τὸν διορίζοντα ἐν τῇ
+ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν νεύει εἰς τὴν ἡμετέραν ὄψιν, τουτέστιν, ὁ παρὰ τὸν
+ διορίζοντα μέγιστος κύκλος καὶ ἡ
ἡμετέρα ὄψις ἐν ἐνί εἰσιν ἐπιπέδῳ.
Ἐπεὶ γὰρ διχοτόμου οὔσης τῆς σελήνης φαίνεται ὁ διορίζων τό τε λαμπρὸν καὶ τὸ σκιερὸν τῆς
+ σελήνης κύκλος νεύων εἰς τὴν ἡμετέραν ὄψιν, καὶ αὐτῷ ἀδιάφορος ὁ παρὰ τὸν διορίζοντα μέγιστος
+ κύκλος, ὅταν ἄρα ἡ σελήνη διχότομος ἡμῖν φαίνηται, τότε ὁ μέγιστος κύκλος
ὁ παρὰ
+ τὸν διορίζοντα νεύει εἰς τὴν ἡμετέραν ὅψιν.
Ἡ σελήνη κατώτερον φέρεται τοῦ ἡλίου, καὶ διχίτομος οὖσα ἔλασσον τεταρτη μορίου ἀπέχει ἀπὸ + τοῦ ἡλίου.
+Ἔστω γὰρ ἡ ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, ἡλίου δὲ κέντρον τὸ Β, καὶ
ἐπιζευχθεῖσα ἡ
+ ΑΒ. ἐκβεβλήσθω, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΒ καὶ τοῦ κέντρου τῆς σελήνης διχοτόμου οὔσης
+ ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομὴν ἐν τῇ σφαίρᾳ, καθ᾿ ἧς φέρεται τὸ κέντρον τοῦ ἡλίου, κύκλον
ὅτι τὸ κέντρον ἐστὶν αὐτῆς μεταξὺ τῶν ΒΑ, Α∠ εὐθειῶν καὶ τῆς ∠ΕΒ
+ περιφερείας.
Εἰ γὰρ μή, ἔστω τὸ κέντρον αὐτῆς τὸ μεταξὺ τῶν ∠Α, ΑΛ εὐθειῶν, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΒΖ. ἡ
+ ΒΖ. ἄρα ἄξων ἐστὶν τοῦ περιλαμβάνοντος
+
ΒΖ ὀρθὴ πρὸς τὸν
+ διορίζοντα ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν μέγιστον κύκλον. ἔστω οὖν ὁ μέγιστος
+ κύκλος ἐν τῇ σελήνῃ ὁ παρὰ τὸν διορίζοντα τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν ὁ ΗΘΚ. καὶ ἐπεὶ
+ διχοτόμου οὔσης τῆς σελήνης ὁ μέγιστος κύκλος ὁ παρὰ τὸν διορίζοντα ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν
+ καὶ τὸ λαμπρὸν καὶ ἡ
μετέρα ὄψις ἐν ἐνί εἰσιν ἐπιπέδῳ, ἐπεζεύχθω ἡ ΑΖ· ἡ ΑΖ. ἄρα
+ ἐν
Λέγω ὅτι οὐδὲ ἐπὶ τῆς Α∠. εἰ γὰρ δυνατόν, ἔστω τὸ Μ, καὶ πάλιν ἐπεζεύχθω ἡ ΒΜ, καὶ
+ ἔστω μέγιστος κύκλος ὁ παρὰ τὸν διορίζοντα, οὗ κέντρον τὸ Μ. κατὰ τὰ αὐτὰ δὴ δειχθήσεται ἡ ὑπὸ
+ ΒΜΑ γωνία ὀρθὴ πρὸς τὸν μέγιστον κύκλον· ἀλλὰ καὶ ἡ ὑπὸ τῶν ΒΑΜ · ὅπερ ἀδύατον. οὐκ ἄρα ἐπὶ
+ τῆς Α∠ τὸ κέντρον ἐστὶ τῆς
σελήνης διχοτόμου οὔσης· μεταξὺ ἄρα τῶν ΑΒ,
+ Α∠ ἐστίν.
Λέγω δὴ ὅτι καὶ ἐντὸς τῆς Β∠ περιφερείας. εἰ γὰρ δυνατόν, ἔστω ἐκτὸς κατὰ τὸ Ν, καὶ τὰ
+ αὐτὰ κατεσκευάσθω. δειχθήσεται δὴ ἡ ὑπὸ τῶν ΒΝ γωνία ὀρθή· μείζων ἄρα ἐστὶν ἡ ΒΑ. τῆς ΑΝ. ἴση
+ δὲ ἡ ΒΑ τῇ ΑΕ· μείζων ἄρα ἐστὶν καὶ ἡ ΑΕ τῆς ΑΝ· ὅπερ
ἀδύνατον. οὐκ ἄρα τὸ
+ κέντρον τῆς σελήνης διχοτόμου οὔσης ἐκτὸς ἔσται τῆς ΒΕ∠ περιφερείας. ὁμοίως δειχθήσεται
+ ὅτι οὐδὲ ἐπ΄ αὐτῆς τῆς ΒΕ∠ περιφερείας· ἐντὸς ἄρα. ἡ ἄρα σελήνη κατώτερον φέρεται τοῦ
+ ἡλία, καὶ διχότομος οὖσα ἔλασσον τεταρτημορίου ἀπέχει ἀπὸ τοῦ ἡλίου.
Τὸ ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ὁ ἥλιος ἀπὸ τῆς γῆς τοῦ ἀποστήματος οὗ ἀπέχει ἡ σελήνη ἀπὸ τῆς γῆς + μεῖζον μέν ἐστιν ἢ ὀ κτωκαιδεκαπλάσιον, ἔλασσον δὲ ἢ εἰκοσαπλάσιον.
+Ἔστω γὰρ ἡλίου μὲν κέντρον τὸ Α, γῆς δὲ τὸ Β, καὶ ἐπιζευχθεῖσα ἡ ΑΒ ἐκβεβλήσθω, σελήνης δὲ
+ κέντρον διχοτόμου οὔσης τὸ Γ, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΒ. καὶ τοῦ ἐπίπεδον, καὶ ποιείτω τομὴν
+ ἐν τῇ σφαίρᾳ, καθ᾿ ἧς φέρεται τὸ κέντρον τοῦ ἡλίου, μέγιστον κύκλον τὸν Α∠Ε, καὶ
+ ἐπεζεύχθωσαν αἱ ΑΓ, ΓΒ, καὶ ἐκβεβελήσθω ἡ ΒΓ
ἐπὶ τὸ ∠. ἔσται δή, διὰ τὸ τὸ
+ Γ σημεῖον κέντρον εἶναι τῆς σελήνης διχοτόμου οὔσης, ὀρθὴ ἡ ὑπὸ τῶν ΑΓΒ. ἤχθω δὴ ἀπὸ τοῦ Β τῇ
+ ΒΑ. πρὸς ὀρθὰς ἡ ΒΕ. ἔσται δὴ ἡ Ε∠. περιφέρεια τῆς Ε∠Α περιφερείας λ΄· ὑπόκειται
+ γάρ, ὅταν ἡ σελήνη διχότομος ἡμῖν φαίνηται, ἀπέχειν ἀπὸ τοῦ ἡλίου ἔλασσον τεταρτημορίου τῷ τοῦ
+
τεταρτημορίου λ΄· ὥστε καὶ ἡ ὑπὸ τῶν ΕΒΓ γωνία ὀρθῆς ἐστι λ΄. συμπεπληρώσθω δὴ
+ τὸ ΑΕ. παραλληλόγραμμον, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΒΖ. ἔσται δὴ ἡ ὑπὸ τῶν ΖΒΕ γωνία ἡμίσεια ὀρθῆς.
+ τετμήσθω ἡ ὑπὸ τῶν ΖΒΕ. γωνία δίχα τῇ Β εὐθείᾳ· ἡ ἄρα ὑπὸ τῶν ΗΒΕ. γωνία τέταρτον μέρος ἐστὶν
+ ὀρθῆς. ἀλλὰ καὶ ἡ ὑπὸ τῶν ∠ΒΕ
γωνία λ΄ ἐστι μέρος ὀρθῆς· λόγος ἄρα τῆς ὑπὸ
+ τῶν ΗΒΕ γονίας πρὸς τὴν ὑπὸ τῶν ∠ΒΕ γωνίαν
ἀπὸ ΗΕ· τὸ ἄρα
+ ἀπὸ ΖΗ τοῦ ἀπὸ διπλάσιόν ἐστι. τὰ δὲ μθ τῶν κε ἐλάσσονά ἐστιν ἢ διπλάσια, ὥστε τὸ ἀπὸ ΖΗ πρὸς
+ τὸ ἀπὸ
+
πρὸς τὰ ε, τουτέστιν, ἢ ὃν
ΕΘ μείζων
+ ἐστὶν ἢ ιτ πολλῷ ἄρα ἡ ΒΘ τῆς ΘΕ μείζων ἐστὶν ἢ ιη. ἀλλʼ ὡς ἡ ΒΘ πρὸς τὴν ΘΕ, οὕτως ἐστὶν ἡ
+ ΑΒ. πρὸς τὴν ΒΓ, διὰ τὴν ὁμοιότητα τῶν τριγώνων· καὶ ἡ ΑΒ ἄρα τῆς ΒΓ μείζων ἐστὶν ιη. καὶ
+ ἔστιν ἡ μὲν ΑΒ. τὸ ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ὁ ἥλιος ἀπὸ τῆς γῆς, ἡ δὲ ΓΒ τὸ ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ἡ
+ σελήνη ἀπὸ τῆς γῆς· τὸ
ἄρα ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ὁ ἥλιος ἀπὸ τῆς γῆς τοῦ ἀποστήματος,
+ οὗ ἀπέχει ἡ σελήνη ἀπὸ τῆς γῆς, μεῖζόν ἐστιν ἢ ιη.
Λέγω δὴ ὅτι καὶ ἔλασσον ἢ κ. ἤχθω γὰρ διὰ τοῦ ∠ τῇ ΕΒ παράλληλος ἡ ∠Κ, καὶ περὶ
+ τὸ ∠ΚΒ τρίγωνον κύκλος γεγράφθω ὁ ∠ΚΒ· ἔσται δὴ αὐτοῦ διάμετρος ἡ ∠Β, διὰ τὸ
+ ὀρθὴν εἶναι τὴν πρὸς
τῷ Κ γωνίαν. καὶ ἐνηρμόσθω ἡ ΒΛ ἑξαγώνου. καὶ ἐπεὶ ἡ ὑπὸ τῶν
+ ∠ΒΕ γωνία λ΄ ἐστιν ὀρθῆς, καὶ ἡ ὑπὸ τῶν Β∠Κ ἄρα λ΄ ἐστιν ὀρθῆς· ἡ ἄρα ΒΚ
+ περιφέρεια ξ΄ ἐστιν τοῦ ὅλου κύκλου. ἔστιν δὲ καὶ ΒΛ ἕκτον μέρος τοῦ ὅλου κύκλου· ἡ ἄρα ΒΛ.
+ περιφέρεια τῆς ΒΚ περιφερείας ι ἐστίν. καὶ ἔχει ἡ ΒΛ. περιφέρεια πρὸς τὴν ΒΚ
+ περιφέρειαν μείζονα λόγον ἤπερ ἡ ΒΛ. εὐθεῖα πρὸς τὴν ΒΚ εὐθεῖαν· ἡ ἄρα ΒΛ εὐθεῖα τῆς ΒΚ
+ εὐθείας ἐλάσσων ἐστὶν ἢ ι. καὶ ἔστιν αὐτῆς διπλῆ ἡ Β∠· ἡ ἄρα Β∠ τῆς ΒΚ ἐλάσσων
+ ἐστὶν ἢ κ. ὡς δὲ ἡ Β∠ πρὸς τὴν ΒΚ, ἡ ΑΒ πρὸς
ἀπέχει ὁ ἥλιος ἀπὸ
+ τῆς γῆς, ἡ δὲ ΒΓ τὸ ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ἡ σελήνη ἀπὸ τῆς γῆς· τὸ ἄρα ἀπόστημα ὃ ἀπέχει ὁ ἥλιος
+ ἀπὸ τῆς γῆς τοῦ ἀποστήματος, οὗ ἀπέχει ἡ σελήνη ἀπὸ τῆς γῆς, ἔλασσόν ἐστιν ἢ κ. ἐδείχθη δὲ καὶ
+ μεῖζον ἢ ιη.
Ὅταν ὁ ἥλιος ἐκλείπῃ ὅλος, τότε ὁ οὐ τὸς κῶνος περιλαμβάνει τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην, + τὴν κορυφὴν ἔχων πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει.
+Ἐπεὶ γάρ, ἐὰν ἐκλείπῃ ὁ ἥλιος, δι᾿ ἐπιπρόσθεσιν τῆς σελήνης ἐκλείπει, ἐμπίπτοι ἂν ὁ ἥλιος
+ εἰς τὸν κῶνον τὸν περιλαμβάνοντα τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχοντα πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει. ἐμπίπτων
+ δὲ ἤτοι ἐναρμόσει εἰς αὐτόν, ἢ ὑπεραίροι, ἢ ἐλλείποι· εἰ μὲν οὖν ὑπεραίροι, οὐκ
ὑπεραῖρον. εἰ
+ δὲ ἐλλείποι, διαμένοι ἂν ἐκλελοιπὼς ἐν ὅσῳ διεξέρχεται τὸ ἐλλεῖπον. ὅλος δὲ ἐκλείπει καὶ οὐ
+ διαμένει ἐκλελοιπώς· τοῦτο γὰρ ἐκ τῆς τηρήσεως φανερόν. ὥστε οὔτ᾿ ἂν ὑπεραίροι, οὔτε ἐλλείποι.
+ ἐναρμόσει ἄρα εἰς τὸν κῶνον, καὶ περιληφθήσεται ὑπὸ τού κώνου τοῦ περιλαμβάνοντος τὴν σελήνην
+ τὴν κορυφὴν ἔχοντος
πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει.
Ἡ τοῦ ἡλίου διάμετρος τῆς διαμέτρου τῆς σελήνης μείζων μέν ἐστιν ἢ ιη, ἐλάσσων δὲ ἢ κ.
+Ἔστω γὰρ ἡ μὲν ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, ἡλίου δὲ κέντρον τὸ
Β, σελήνης δὲ
+ κέντρον τὸ Γ, ὅταν ὁ περιλαμβάνων κῶνος τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ
+ ἡμετέρᾳ ὄψει, τουτέστιν, ὅταν τὰ Α, Γ, Β σημεῖα ἐπ᾿ εὐθείας ᾖ, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς ΑΓΒ
+ ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομάς, ἐν μὲν ταῖς σφαίραις
+
ἐδείχθη μείζων
+ μὲν ιη, ἐλάσσων δὲ κ. καὶ ἡ ΒΚ ἄρα τῆς Γ. μείζων μέν ἐστιν ἢ ιη, ἐλάσσων δὲ ἢ κ.
Ὁ ἥλιος πρὸς τὴν σελήνην μείζονα μὲν λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ εωλβ πρὸς α, ἐλάσσονα δὲ ἢ ὃν τὰ + πρὸς α.
+Εστω ἡ μὲν τοῦ ἡλίου διάμετρος ἡ Α, ἡ δὲ τῆς σελήνης ἡ Β. ἡ Α ἄρα πρὸς τὴν Β μείζονα λόγον
+ ἔχει ἡ ὃν τὰ ιη πρὸς α, ἐλάσσονα δὲ ἢ ὃν τὰ κ πρὸς α. καὶ ἐπειδὴ ὁ ἀπὸ τῆς Α κύβος πρὸς τὸν
+ ἀπὸ τῆς Β κύβον γ λόγον ἔχει ἤπερ ἡ πρὸς τὴν Β, ἔχει δὲ καὶ ἡ περὶ διάμετρον τὴν Α σφαῖρα πρὸς
+ τὴν περὶ διάμετρον τὴν Β
σφαῖραν γ λόγον ἤπερ ἡ Α πρὸς τὴν Β, ἔστιν ἄρα, ὡς ἡ
+ περὶ διάμετρον τὴν Α σφαῖρα πρὸς τὴν περὶ διάμετρον τὴν Β σφαῖραν, οὕτως ὁ ἀπὸ τῆς Α κύβος
+ πρὸς τὸν ἀπὸ τῆς Β κύβον. ὁ δὲ ἀπὸ τῆς Α κύβος πρὸς τὸν ἀπὸ τῆς Β κύβον μείζονα λόγον ἔχει ἢ
+ ὃν τὰ εωλβ πρὸς α, ἐλάσσονα δὲ ὃν τὰ η πρὸς α, ἐπειδὴ ἡ Α πρὸς τὴν
Β μείζονα
+ λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ ιη πρὸς α, ἐλάσσονα δὲ ἢ ὃν τὰ κ πρὸς ἕν· ὅστε ὁ ἥλιος πρὸς τὴν σελήνην
+ μείζονα λόγον ἔχει ἤπερ τὰ εωλβ πρὸς α, ἐλάσσονα δὲ ὃν τὰ η πρὸς α.
Ἡ τῆς σελήνης διάμετρος τοῦ ἀποστήματος, οὗ ἀπέχει τὸ κέντρον τῆς σελήνης ἀπὸ τῆς ἡμετέρας + ὄψεως, ἐλάσσων μέν ἐστιν δύο μέ, μείζων δὲ ἢ λ΄.
+Ἔστω γὰρ ἡ μὲν ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, σελήνης δὲ κέντρον τὸ Β, ὅταν ὁ περιλαμβάνων κῶνος + τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει. λέγω ὅτι γίγνεται τὰ διὰ + τῆς προτάσεως.
+Ἐπεζεύχθω γὰρ ἡ ΑΒ, καὶ ἐκβεβλήσθω τὸ διὰ τῆς ΑΒ ἐπίνεδον·
ποιήσει δὴ τομὴν ἐν
+ μὲν τῇ σφαίρᾳ κύκλον, ἐν δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας. ποιείτω οὖν ἐν μὲν τῇ σφαίρᾳ κύκλον τὸν
+ ΓΕ∠, ἐν δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας τὰς Α∠, ΑΓ, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΒΓ, καὶ διήχθω ἐπὶ τὸ Ε.
+ φανερὸν δὴ ἐκ τοῦ προδεδειγμένου ὅτι ἡ ὑπὸ τῶν ΒΑΓ. γωνία ἡμισείας ὀρθῆς ἐστι με΄· καὶ κατὰ τὰ
+ αὐτὰ ΒΓ. τῆς ΓΑ ἐλάσσων
ἐστὶν ἢ μέ. πολλῷ ἄρα ἡ ΒΓ τῆς ΒΑ. ἐλάσσων ἐστὶν ἢ με΄
+ μέρος. καὶ ἔστι τῆς ΒΓ διπλῆ ἡ ΓΕ· ἡ Γ ἄρα τῆς ΑΒ ἐλάσσων ἐστὶν δύο μέ. καὶ ἔστιν ἡ μὲν ΓΕ ἡ
+ τῆς σελήνης διάμετρος, ἡ δὲ ΒΑ τὸ ἀπόστημα ὃ ἀπέχει τὸ κέντρον τῆς σελήνης ἀπὸ τῆς ἡμετέρας
+ ὄψεως· ἡ ἄρα διάμετρος τῆς σελήνης τοῦ ἀποστήματος, οὖ
ἀπέχει τὸ κέντρον τῆς
+ σελήνης ἀπὸ τῆς ἡμετέρας ὄψεως, ἐλάσσων ἐστὶν δύο με΄.
Λέγω δὴ ὅτι καὶ μείζων ἐστὶν ἡ Γ τῆς ΒΑ λ΄ μέρος. ἐπεζεύχθω γὰρ ἡ ∠Ε καὶ ἡ ∠Γ,
+ καὶ κέντρῳ μὲν τῷ Α, διαστήματι δὲ τῷ ΑΓ, κύκλος γεγράφθω ὁ Γ∠Ζ, καὶ ἐνηρμόσθω εἰς τὸν
+ Γ∠Ζ
κύκλον τῇ ΑΓ ἴση ἡ ∠Ζ. καὶ ἐπεὶ ὀρθὴ ἡ ὑπὸ τῶν Ε∠Γ ὀρθῇ τῇ
+
+ καὶ ἐναλλάξ, ὡς ἡ ΑΒ πρὸς ΓΕ, οὕτως ἡ ΑΓ πρὸς Γ∠, τουτέστιν ἡ ∠Ζ. πρὸς Γ∠.
+ ἀλλ᾿ ἐπεὶ πάλιν ἡ ὑπὸ τῶν ∠ΑΓ γωνία με΄ μέρος ἐστὶν ὀρθῆς, ἡ Γ∠ ἄρα περιφέρεια ρπ΄
+ μέρος ἐστὶ τοῦ κύκλου· ἡ δὲ ∠Ζ περιφέρεια ἕκτον μέρος ἐστὶν τοῦ ὅλου κύκλου· ὥστε ἡ
+ Γ∠ περιφέρεια τῆς ∠Ζ περιφερείας λ΄ μέρος ἐστίν. καὶ ἔχει ἡ Γ∠
+ περιφέρεια, ἐλάσσων οὖσα τῆς ∠Ζ περιφερείας, πρὸς αὐτὴν τὴν ∠Ζ περιφέρειαν
+ ἐλάσσονα λόγον ἤπερ ἡ Γ∠ εὐθεῖα πρὸς τὴν Ζ∠ εὐθεῖαν· ἡ ἄρα Γ∠ εὐθεῖα τῆς
+ ∠Ζ μείζων ἐστὶν ἢ λ΄. ἴση δὲ ἡ Ζ∠ τῇ ΑΓ ἡ ἄρα ∠Γ τῆς ΓΑ μείζων ἐστὶν ἢ λ΄,
+ ἐστε καὶ ἡ ΓΕ τῆς ΒΑ μείζων ἐστὶν λ΄. ἐδείχθη δὲ καὶ ἐλάσσων οὖσα ἢ δύο με΄.
Ἡ διάμετρος τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν τῆς διαμέτρου τῆς + σελήνῆς ἐλάσσων μέν ἐστι, μείζονα δὲ λόγον ἔχει πρὸς αὐτὴν ἢ ὃν τὰ πθ πρὸς (??).
+Ἔστω γὰρ ἡ μὲν ἡμετέρα ὄψις πρὸς τῷ Α, σελήνης δὲ κέντρον τὸ Β, ὅταν ὁ περιλαμβάνων κῶνος
+ τόν τε ἥλιον καὶ τὴν σελήνην τὴν κορυφὴν ἔχῃ πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΑΒ, καὶ
+ ἐκβεβλήσθω διὰ τῆς Α ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομὰς ἐν μὲν τῇ σφαίρᾳ κύκλον, ἐν δὲ τῷ κώνῳ
+ εὐθείας. ποιείτω
κύκλον τὸν ∠ΕΓ, ἐν
+ δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας
Ὅτι μὲν οὖν ἡ Γ∠ ἐλάσσων ἐστὶ τῆς διαμέτρου τῆς σελήνης, φανερόν. λέγω δὴ ὅτι καὶ
+ μείζονα λόγον ἔχει
Ἤχθω γὰρ διὰ τοῦ Β τῇ Γ∠ παράλληλος ἡ ΖΗ, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΒΓ. ἔσται δὴ πάλιν κατὰ τὰ
+ αὐτὰ ἡ ὑπὸ τῶν ∠ΑΓ
γωνία ὀρθῆς με΄ μέρος, ἡ δὲ ὑπὸ τῶν ΒΑΓ. ὀρθῆς (??)΄
+ μέρος. καὶ
+
+ ὃν τὰ πθ πρὸς (??) καὶ ἔστι τῆς ΓΕ β ἡ ∠ΕΓ, τῆς δὲ ΕΓΖ β ἡ ΗΕΖ· ἡ ἄρα ∠ΕΓ
+ περιφέρεια πρὸς τὴν ΗΕΖ περιφέρειαν λόγον ἔχει ὃν τὰ πθ πρὸς (??) καὶ ἔχει ἡ ∠Γ εὐθεῖα
+ πρὸς
λόγον
+ ἔχει ὃν τὰ πθ πρὸς (??).
Ἡ ὑποτείνουσα εὐθεῖα ὑπὸ τὴν ἀπολαμβανομένην ἐν τῷ σκιάσματι τῆς γῆς περιφέρειαν τοῦ κύκλου,
+ καθ᾿ οὗ φέρεται τὰ ἄκρα τῆς διαμέτρου τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ
σελήνῃ τό τε σκιερὸν
+ καὶ τὸ λαμπρόν, τῆς μὲν διαμέτρου τῆς σελήνης ἐλάσσων ἐστὶν διπλῆ, μείζονα δὲ λόγον ἔχει πρὸς
+ αὐτὴν ἢ ὃν τὰ πη πρὸς με, τῆς δὲ τοῦ ἡλίου διαμέτρου ἐλάσσῶν μέν ἐστιν ἔνατον μέρος, μείζονα
+ δὲ λόγον ἔχει πρὸς αὐτὴν ἢ ὃν κβ πρὸς σκε, πρὸς δὲ τὴν
ἀπὸ τοῦ κέντρου τοῦ ἡλίου
+ ἠγμένην πρὸς ὀρθὰς τῷ ἄξονι, συμβάλλουσαν δὲ ταῖς τοῦ κώνου πλευραῖς, μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν
+ τὰ Ϡοθ πρὸς Μρκε.
Ἔστω γὰρ ἡλίου μὲν κέντρον πρὸς τῷ Α, γῆς δὲ κέντρον τὸ Β, σελήνης δὲ τὸ Γ, τελείας οὔσης
+ τῆς ἐκλείψεως καὶ πρώτως ὅλης
ἐμπεπτωκυίας εἰς τὸ τῆς γῆς σκίασμα, καὶ ἐκβεβλήσθω
+ διὰ τῶν Α, Β, Γ ἐπίπεδον· ποιήσει δὴ τομὰς ἐν μὲν ταῖς σφαίραις κύκλους, ἐν δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας
+ τῷ περιλαμβάνοντι τόν τε ἥλιον καὶ τὴν γῆν. ποιείτω ἐν μὲν ταῖς σφαίραις μεγίστους κύκλους
+ τοὺς ∠ΕΖ, ΗΘΚ, ΛΜΝ, ἐν δὲ τῷ σκιάσματι τῆς γῆς κύκλον, καθʼ οὗ φέρεται τὰ ἄκρα
τῆς διαμέτρου τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν, τὸν ΞΛΝ, ἐν
+ δὲ τῷ κώνῳ εὐθείας τὰς ∠ΗΞ, ΖΚΝ. ἄξων δὲ ἔστω ὁ ΑΒΛ. φανερὸν δὴ ὅτι ὁ ΑΒΛ. ἄξων
+ ἐφάπτεται τοῦ ΛΜΝ κύκλου, διὰ τὸ τὸ σκίασμα τῆς γῆς σεληνῶν εἶναι δύο, καὶ δίχα διαιρεῖσθαι
+ τὴν ΝΛΞ περιφέρειαν ὑπὸ τοῦ ΑΒΛ ἄξονος, καὶ
ἔτι τὴν σελήνην πρώτως ἐμπεπτωκέναι
+ εἰς τὸ τῆς γῆς σκίασμα. ἐπεζεύχθωσαν δὴ αἱ ΞΝ, ΝΛ, ΒΝ, ΛΞ. ἡ ΛΝ ἄρα ἐστὶν ἡ διάμετρος τοῦ
+ διορίζοντος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν, καὶ ἡ Β ἐφάπτεται τοῦ ΛΝΟΜ κύκλου, διὰ
+ τὸ εἶναι τὸ Β πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ ὄψει, καὶ τὴν Λ διάμετρον τοῦ διορίζοντος ἐν
τῇ
+ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρόν. καὶ ἐπεὶ αἱ ΞΛ, ΛΝ
διήχθω ἡ Λ ἐπὶ τὸ Ο· πολλῷ ἄρα ἡ ΞΝ τῆς ΛΟ ἐλάσσων
+ ἐστὶν β. καὶ ἐπεὶ ἡ ΓΛ κάθετός ἐστιν ἐπὶ
τὴν ΒΛ, παράλληλος ἄρα ἐστὶν τῇ ΞΝ· ἴση
+ ἄρα ἐστὶν ἡ ὑπὸ τῶν ΛΞΝ τῇ ὑπὸ τῶν ΓΛΝ γωνίᾳ. καὶ ἔστιν
ἴση μὲν ἡ ΝΛ. τῇ ΛΞ, ἡ
+ δὲ ΛΓτῇ ΓΝ· ὅμοιον ἄρα ἐστὶν τὸ ΞΝΛ. τρίγωνον τῷ ΛΝΓ τριγώνῳ· ἔστιν
ἄρα, ὡςὴ ΞΝ
+ πρὸς τὴν ΝΛ, οὕτωςὴ ΝΛ. πρὸς τὴν ΛΓ. ἀλλ᾿ ἡ ΝΛ πρὸς τὴν ΛΓ μείζονα λόγον ἔχει ὃν τὰ πθ
πρὸς τὰ με, τουτέστι, τὸ ἀπὸ ΝΛ πρὸς τὸ ἀπὸ ΛΓ μείζονα λόγον ἔχει ἤπερ τὰ ,ζϠκα
+ πρὸς τὰ ,βκε·
καὶ τὸ ἀπὸ ΞΝ ἄρα πρὸς τὸ ἀπὸ ΝΛ. μείζονα λόγον ἔχει ἤπερ τὰ
+ ζϠκαπρὸς τὰ βκε, καίἡ ΞΝ πρὸςτὴν ΛΟ
+
+ κύκλου, καθ᾿ οὗ φέρεται τὰ ἄκρα τῆς διαμέτρου τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ
+ τὸ λαμπρόν, τῆς διαμέτρου τῆς σελήνης ἐλάσσων μέν ἐστιν ἢ β, μείζονα δὲ λόγον ἔχει
Τῶν αὐτῶν ὑποκειμένων, ἤχθω ἀπὸ τοῦ Α τῇ ΑΒ πρὸς ὀρθὰς
ἡ ΠΑΡ· λέγω ὅτι ἡ ΞΝ τῆς
+ διαμέτρου τοῦ ἡλίου ἐλάσσων μέν ἐστιν θ΄ μέρος, μείζονα δὲ λόγον ἔχει πρὸς αὐτὴν ἢ ὃν τὰ κβ
+ πρὸς τὰ σκε, πρὸς δὲ τὴν ΠΡ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ Ϡοθ πρὸς Μρκε. ἐπεὶ γὰρ ἐδείχθη ΞΝ τῆς
+ διαμέτρου τῆς σελήνης ἐλάσσων οὖσα ἢ β, ἡ δὲ διάμετρος τῆς σελήνης τῆς διαμέτρου τοῦ ἡλίου
ἐλάσσων ἐστὶν ἢ ιη΄ μέρος, ἡ ἄρα ΞΝ τῆς διαμέτρου τοῦ ἡλίου ἐλάσσων ἐστὶν θ΄ μέρος.
+ πάλιν ἐπεὶ ἡ ΞΝ πρὸς τὴν διάμετρον τῆς σελήνης μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ πη πρὸς τὰ με, ἡ δὲ
+ διάμετρος τῆς σελήνης πρὸς τὴν τοῦ ἡλίου διάμετρον μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ με πρὸς Ϡ· ἐπεὶ
+ γὰρ ἡ τῆς σελήνης διάμετρος πρὸς
τὴν τοῦ ἡλίου μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν α πρὸς κ,
+ καὶ πάντα τεσσαρακοντάκις καὶ πεντάκις· ἕξει ἄρα ἡ ΞΝ πρὸς τὴν διάμετρον τοῦ ἡλίου μείζονα
+ λόγον ἢ ὃν τὰ πη πρὸς τὰ Ϡ, τουτέστιν, ἢ ὃν τὰ κβ πρὸς τὰ σκε. ἤχθωσαν δὴ ἀπὸ τοῦ Β τοῦ
+ ∠Ε κύκλου ἐφαπτόμεναι αἱ ΒΥΣ, ΒΦΤ, καὶ ἐπεζεύχθω ἡ ΥΦ καὶ ἡ ΥΑ.
ἔσται δή,
+ ὡς ἡ διάμετρος τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ σελήνῃ τό τε σκιερὸν καὶ τὸ λαμπρὸν πρὸς τὴν διάμετρον
+ τῆς σελήνης, οὕτως ἡ ΥΦ πρὸς τὴν διάμετρον τοῦ ἡλίου, διὰ τὸ τὸν αὐτὸν κῶνον περιλαμβάνειν τόν
+
λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ πθ πρὸς (??) καὶ ἡ ΧΥ ἄρα πρὸς τὴν ΥΑ μείζονα λόγον ἔχει ὃν τὰ πθ
+ πρὸς (??) ὡς δὲ ἡ ΧΥ πρὸς τὴν ΥΑ, οὕτως ἡ ΥΑ πρὸς τὴν ΑΣ, διὰ τὸ παραλλήλους εἶναι τὰς ΣΑ, ΥΧ·
+ καὶ ἡ ΥΑ ἄρα πρὸς τὴν Α μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ πθ πρὸς τὰ (??) πολλῷ ἄρα ἡ ΥΑ. πρὸς τὴν ΑΡ
+ μείζονα λόγον ἔχει ὃν τὰ πθ πρὸς
τὰ (??) καὶ τὰ β ἡ ἄρα διάμετρος τοῦ ἡλίου πρὸς
+ τὴν ΠΡ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ πθ πρὸς τὰ (??) ἐδείχθη δὲ καὶ ἡ ΞΝ πρὸς τὴν διάμετρον τοῦ
+ ἡλίου μείζονα λόγον ἔχουσα ἢ ὃν τὰ κβ πρὸς τὰ σκε. δι᾿ ἴσου πολλῷ ἄρα ἡ ΞΝ πρὸς τὴν ΠΡ
+ μείζονα λόγον ἔχει ἤ
τουτέστιν, τὰ α Ϡνη πρὸς τὰ Μσν· καὶ τὰ ἡμίση, τουτέστιν, τὰ
+ Ϡοθ πρὸς τὰ Μρκε.
Ἡ ἀπὸ τοῦ κέντρου τῆς γῆς ἐπὶ τὸ κέντρον τῆς σελήνης ἐπιζευγνυμένη εὐθεῖα πρὸς τὴν εὐθεῖαν,
+ ἣν ἀπολαμβάνει
ἀπὸ τοῦ ἄξονος πρὸς τῷ κέντρῳ τῆς σελήνης ἡ ὑπὸ τὴν ἐν τῷ
+ σκιάσματι τῆς γῆς ὑποτείνουσα εὐθεῖα, μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ χοε πρὸς α.
Ἔστω τὸ αὐτὸ σχῆμα τῷ πρότερον, καὶ ἡ σελήνη οὕτως ἕστω ὥστε τὸ κέντρον αὐτῆς εἶναι ἐπὶ τοῦ
+ ἄξονος τοῦ κώνου τοῦ περιλαμβάνοντος
ΜΒ, BΟ, ΜΞ, ΞΒ, ΜΓ·
+ ἐφάπτονται ἄρα τοῦ ΜΟΠ κύκλου αἱ ΜΒ, ΒΟ, διὰ τὸ τὴν ΟΜ διάμετρον εἶναι τοῦ διορίζοντος ἐν τῇ
+
ΜΛΟ περιφερείᾳ, καὶ ἡ ΞΜ ἄρα ἴσηη ἐστὶν τῇ ΛΟ. ἀλλ᾿ ἡ ΛΟ τῇ ΛΜ ἴση
+ ἐστίν· καὶ ἡ ΞΜ ἄρα ἴση ἐστὶν τῇ ΛM. ἔστι δὲ καὶ ἡ ΞΒ ἴση τῇ ΒΛ, διὰ τὸ τὸ Β σημεῖον κέντρον
+ εἶναι τῆς γῆς, καὶ
ΣΞ
+ τῇ ΜΡ παράλληλος· ὅμοιον ἄρα ἐστὶ τὸ ΛΞΣ. τρίγωνον τῷ ΜΡΓ τριγώνῳ· ἔστιν ἄρα, ὡς ἡ ΣΞ πρὸς τὴν
+ ΜΡ, οὕτως ἡ ΣΛ. πρὸς τὴν ΡΓ. ἀλλ᾿ ἡ ΣΞ τῆς ΜΡ ἐστὶν ἐλάσσων ἢ β, ἐπεὶ καὶ ἡ ΞΝ τῆς ΜΟ ἐλάσσων
+ ἐστὶν ἢ β καὶ ἡ ΣΛ ἄρα τῆς ΓΡ ἐλάσσων ἐστὶν β ὥστε ἡ ΣΡ τῆς ΡΓ πολλῷ ἐλάσσων ἐστὶν ἢ β. ἡ ΣΓ
+
ἄρα τῆς ΓΡ. ἐλάσσων ἐστὶν ἡ τριπλασίων· ἡ ΓΡ ἄρα πρὸς τὴν ΓΣ μείζονα λόγον ἔχει
+ ἢ ὃν α πρὸς γ. καὶ ἐπεί ἐστιν, ὡς ἡ ΒΓ. πρὸς ΓΜ, οὕτως ἡ ΓΜ πρὸς τὴν ΓΡ, ἡ δὲ ΒΓ πρὸς τὴν ΓΜ
+ μείονα λόγον ἔχει ἢ ὃν με πρὸς α, καὶ ἡ ΓΜ ἄρα πρὸς ΓΡ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν με πρὸς α. ἔχει
+ δὲ καὶ ἡ ΓΡ πρὸς τὴν ΓΣ μείζονα
λόγον ἢ ὃν α πρὸς γ δἰ ἴσου ἄρα ἡ ΓΜ πρὸς τὴν ΓΣ
+ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν με πρὸς γ, τουτέστιν,
Ἡ τοῦ ἡλίου διάμετρος πρὸς τὴν τῆς γῆς διάμετρον μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ ιθ πρὸς γ, + ἐλάσσονα δὲ ἢ ὃν τὰ μγ πρὸς τὰ ϛ.
+Ἔστω γὰρ ἡλίου μὲν κέντρον τὸ Α, γῆς δὲ κέντρον τὸ Β, σελήνης
δὲ κέντρον τὸ Γ,
+ τελείας οὔσης τῆς ἐκλείψεως, τουτέστιν, ἵνα τὰ Α, Β, Γ ἐπ᾿ εὐθείας ᾖ, καὶ ἐκβεβλήσθω διὰ τοῦ
+ ἄξονος ἐπίπεδον,
ἐπεὶ ἡ ΝΞ τῆς διαμέτρου τοῦ
+ ἡλίου ἐλάσσων ἐστὶν ἢ θ΄ μέρος, ἡ ΟΠ ἄρα πρὸς τὴν ΝΞ πολλῷ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ θ πρὸς
+ α· καὶ ἡ Α ἄρα πρὸς
τὴν ΜΡ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ θ πρὸς α. καὶ ἀναστρέψαντι
+ ἡ ΜΑ πρὸς ΑΡ. ἐλάσσονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ θ πρὸς η. πάλιν ἐπεὶ ἡ ΑΒ
τῆς ΒΓ μείζων
+ ἐστὶν ἢ ιη, πολλῷ ἄρα τῆς ΒΡ μείζων ἐστὶν ἢ ιη· ἡ ΑΒ ἄρα πρὸς τὴν ΒΡ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν
+ τὰ ιη πρὸς α. ἀνάπαλιν ἄρα
ἡ ΒΡ. πρὸς τὴν ΒΑ ἐλάσσονα λόγον ἔχει ἢ ὃν α πρὸς ιη.
+ καὶ συνθέντι ἡ ΡΑ ἄρα πρὸς τὴν ΑΒ ἐλάσσονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ ιθ πρὸς τὰ ιη. ἐδείχθη
δὲ καὶ ἡ ΜΑ πρὸς τὴν ΑΡ ἐλάσσονα λόγον ἔχουσα ἢ ὃν τὰ θ πρὸς τὰ η· ἕξει ἄρα δἰ ἴσου
+ ἡ ΜΑ πρὸς τὴν ΑΒ ἐλάσσονα λόγον ἢ ὃν τὰ ροα πρὸς ρμδ,
καὶ ὃν τὰ ιθ πρὸς ιϛ· τὰ
+
πρὸς
+ γ.
Λέγω δὴ ὅτι ἐλάσσονα λόγον ἔχει
λόγον ἢ ὃν τὰ κ πρὸς α· ἕξει ἄρα δι᾿ ἴσου ἡ ΑΒ πρὸς τὴν ΒΡ ἐλάσσονα λόγον ἢ ὃν τὰ Μ
+ γφ πρὸς τὰ χοδ, τουτέστιν, ἢ ὃν τὰ ϛψν πρὸς τὰ τλζ· ἀνάπαλιν ἄρα καὶ συνθέντι ἡ ΡΑ πρὸς τὴν ΑΒ
+ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ ζπζ πρὸς ϛψν. καὶ ἐπεὶ ἡ ΝΞ πρὸς τὴν ΟΠ μείζονα λόγον ἔχει ἡ
ἄρα ἡ ΟΠ πρὸς ΝΞ, ἐλάσσονα
+ λόγον ἔχει ἢ
ὃν τὰ ζπζ πρὸς τὰ ϛψν· δἰ ἴσου ἄρα ἕξει ἡ ΜΑ
+ πρὸς τὴν ΑΒ μείζονα λόγον ἢ ὃν ὁ περιεχόμενος ἀριθμὸς ὑπὸ τῶν Μρκε καὶ τῶν ζπζ πρὸς τὸν
+ περιεχόμενον ἀριθμὸν ὑπό τε τῶν θρμϛ καὶ τῶν ,ϛψν, τουτέστιν, ὁ Μ εωοε πρὸς Μ εφ. ἔχει δὲ καὶ
+ ὁ Μ εωοε πρὸς Μ εφ μείζονα λόγον ἢ ὃν τὰ μγ πρὸς λζ· καὶ ἡ ΜΑ ἄρα πρὸς
τὴν ΑΒ
+ μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν μγ πρὸς λζ· ἀναστρέψαντι ἄρα ἡ
μείζονα
+ λόγον ἔχουσα ἢ ὃν τὰ ιθ πρὸς τὰ γ.
Ὁ ἥλιος πρὸς τὴν γῆν μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν ϛωνθ πρὸς κζ, ἐλάσσονα δὲ ὃν Μθφς πρὸς σιϛ.
+Ἔστω γὰρ ἡλίου μὲν διάμετρος ἡ Α, γῆς δὲ ἡ Β. ἀποδείκνυται
δὲ ὅτι ἐστίν, ὡς ἡ
+ τοῦ ἡλίου σφαῖρα πρὸς τὴν τῆς γῆς σφαῖραν, οὕτως ὁ ἀπὸ τῆς διαμέτρου τοῦ ἡλίου κύβος πρὸς τὸν
+ ἀπὸ τῆς διαμέτρου τῆς γῆς κύβον, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῆς σελήνης, ὥστε ἐπεί ἐστιν, ὡς ὁ ἀπὸ τῆς Α
+ κύβος πρὸς τὸν ἀπὸ τῆς Β κύβον, οὕτως ὁ ἥλιος πρὸς τὴν γῆν, ὁ δὲ ἀπὸ τῆς Α κύβος πρὸς τὸν ἀπὸ
+ τῆς
Β
Ἡ διάμετρος τῆς γῆς πρὸς τὴν διάμετρον τῆς σελήνης ἐν μείζονι μὲν λόγῳ ἐστὶν ὃν
Ἔστω γὰρ ἡλίου μὲν διάμετρος ἡ Α, σελήνης δὲ ἡ Β, γῆς δὲ ἡ Γ. καὶ ἐπεὶ ἡ Α πρὸς τὴν Γ
+ ἐλάσσονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ μγ πρὸς ϛ, ἀνάπαλιν ἄρα ἡ Γ πρὸς τὴν Α μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν ϛ
+ πρὸς μγ. ἔχει δὲ καὶ ἡ Α πρὸς τὴν Β μείζονα λόγον ὃν τὰ
ιη πρὸς α· δι᾿ ἴσου ἄρα ἡ
+ Γ πρὸς τὴν Β μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ ρη πρὸς τὰ μγ. πάλιν ἐπεὶ ἡ Α πρὸς τὴν Γ μείζονα λόγον
+ ἔχει ὃν τὰ ιθ πρὸς τὰ γ, ἀνάπαλιν ἄρα ἡ Γ πρὸς τὴν Α ἐλάσσονα λόγον ἔχει ἢ ὃν τὰ γ πρὸς τὰ ιθ.
+ ἔχει δὲ ἡ Α πρὸς τὴν Β ἐλάσσονα λόγον ἢ ὃν τὰ κ πρὸς α· δι᾿ ἴσου ἄρα ἡ Γ πρὸς τὴν Β ἐλάσσονα
+ λόγον
ἔχει ἢ ὃν ξ πρὸς ιθ.
Ἡ γῆ πρὸς τὴν σελήνην ἐν μείζονι μὲν λόγῳ ἐστὶν ἢ ὃν
Ἔστω γὰρ γῆς μὲν διάμετρος ἡ Α, σελήνης δὲ ἡ Β· ἡ Α ἄρα πρὸς τὴν Β μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν
+ τὰ ρη πρὸς τὰ μγ, ἐλάσσονα δὲ ὃν τὰ ξ πρὸς ιθ καὶ ὁ ἀπὸ τῆς Α ἄρα κύβος πρὸς τὸν ἀπὸ τῆς Β
+ κύβον μείζονα λόγον ἔχει ἢ ὃν Μθψιβ πρὸς Μθφζ, ἐλάσσονα δὲ ἢ ὃν Μϛ πρὸς ϛωνθ. ὡς δὲ ὁ ἀπὸ τῆς
+ Α κύβος πρὸς τὸν ἀπὸ
τῆς Β κύβον, οὕτως ἐστὶν ἡ γῆ πρὸς τὴν σελήνην· ἡ γῆ ἄρα
+ πρὸς τὴν σελήνην μείζονα μὲν λόγον ἔχει ἢ ὃν Μθψιβ πρὸς Μθοζ, ἐλάσσονα δὲ ὃν Μ,ϛ πρὸς
+ ,ϛωνθ.