Kaynak: http://paulgraham.com/donate.html
Yazar: Paul Graham
Çeviren: Furkan Yeşilyurt
Mart 2021
Kar amacı gütmeyen dünyanın gizli laneti kısıtlı bağışlardır. Kar amacı gütmeyen kuruluşlarla bağlantı kurmadıysanız, bu ifadeyi daha önce hiç duymamış olabilirsiniz. Ama eğer öyleysen, muhtemelen seni korkuttu.
Kısıtlı bağışlar, bağışçının parayla yapabileceklerinin sınırlandığı bağışlar anlamına gelir. Bu, büyük bağışlarda yaygındır, belki de varsayılandır. Ve yine de genellikle kötü bir fikirdir. Genellikle bağışçının paranın harcanmasının istediği yol, kâr amacı gütmeyen kuruluşun seçeceği yol değildir. Aksi takdirde bağışı kısıtlamaya gerek kalmayacaktı. Ancak paranın nereye harcanması gerektiğini kim daha iyi anlayabilir, kâr amacı gütmeyen kuruluş mu yoksa bağışçı mı?
Kar amacı gütmeyen bir kuruluş, paranın nereye harcanması gerektiğini bağışçılarından daha iyi anlamıyorsa, o zaman beceriksizdir ve ona hiç bağış yapmamalısınız.
Bu, sınırlı bir bağışın doğası gereği yetersiz olduğu anlamına gelir. Ya kötü bir kar amacı gütmeyen kuruluşa bağış ya da yanlış şeyler için bağış.
Bu ilkenin birkaç istisnası vardır. Biri, kar amacı gütmeyen kuruluşun bir şemsiye kuruluş olduğu zamandır. Örneğin bir üniversiteye sınırlı bağış yapmak mantıklıdır, çünkü bir üniversite sadece nominal olarak tek bir kar amacı gütmeyen kuruluştur. Diğer bir istisna, bağışçının paranın nereye harcanması gerektiği konusunda kar amacı gütmeyen kuruluşlar kadar bilgi sahibi olmasıdır. Örneğin Gates Vakfı'nın belirli hedefleri vardır ve bunları gerçekleştirmek için genellikle bireysel kar amacı gütmeyen kuruluşlara sınırlı bağışlar yapar. Ancak, kendiniz bir alan uzmanı değilseniz veya bir şemsiye kuruluşa bağış yapmıyorsanız, bağışınız sınırsız olsaydı daha iyi olurdu.
Kısıtlı bağışlar sınırsız bağışlardan daha az işe yarıyorsa, bağışçılar neden bu kadar sık yapıyorlar? Kısmen iyilik yapmak bağışçıların tek güdüsü olmadığı için. Genellikle başka amaçları da vardır - bir iz bırakmak veya iyi bir tanıtım yapmak [1] veya düzenlemelere veya şirket politikalarına uymak. Birçok bağışçı, kısıtlı ve sınırsız bağışlar arasındaki ayrımı hiç düşünmemiş olabilir. Belirli bir amaç için para bağışlamanın, bağışın nasıl işlediğine inanabilirler. Ve adil olmak gerekirse, kar amacı gütmeyen kuruluşlar bu tür yanılsamaları caydırmak için çok fazla uğraşmazlar. Bunu göze alamazlar. Kâr amacı gütmeyen kuruluşları işleten insanlar neredeyse her zaman para konusunda endişelidir. Büyük bağışçılarla konuşmayı göze alamazlar.
Bu kadar asimetrik bir ilişkide samimiyet bekleyemezsiniz. Bu yüzden size kâr amacı gütmeyen kuruluşların size söyleyebilmeyi istedikleri şeyi söyleyeceğim. Kar amacı gütmeyen bir kuruluşa bağış yapmak istiyorsanız, sınırsız bağış yapın. Paranızı harcayacaklarına güveniyorsanız, nasıl olacağına karar vermeleri için onlara güvenin.
Not
[1] Ne yazık ki, sınırlı bağışlar sınırsız bağışlardan daha fazla tanıtım yapma eğilimindedir. "X Afrika'da bir okul inşa etmek için para bağışlıyor" sadece "X, Y'nin seçtiği gibi harcaması için kar amacı gütmeyen Y'ye para bağışlıyor" dan daha ilginç değil, aynı zamanda X'e daha fazla dikkat çekiyor.
Bunun taslaklarını okudukları için Chase Adam, Ingrid Bassett, Trevor Blackwell ve Edith Elliott'a teşekkürler.
March 2021
The secret curse of the nonprofit world is restricted donations. If you haven't been involved with nonprofits, you may never have heard this phrase before. But if you have been, it probably made you wince.
Restricted donations mean donations where the donor limits what can be done with the money. This is common with big donations, perhaps the default. And yet it's usually a bad idea. Usually the way the donor wants the money spent is not the way the nonprofit would have chosen. Otherwise there would have been no need to restrict the donation. But who has a better understanding of where money needs to be spent, the nonprofit or the donor?
If a nonprofit doesn't understand better than its donors where money needs to be spent, then it's incompetent and you shouldn't be donating to it at all.
Which means a restricted donation is inherently suboptimal. It's either a donation to a bad nonprofit, or a donation for the wrong things.
There are a couple exceptions to this principle. One is when the nonprofit is an umbrella organization. It's reasonable to make a restricted donation to a university, for example, because a university is only nominally a single nonprofit. Another exception is when the donor actually does know as much as the nonprofit about where money needs to be spent. The Gates Foundation, for example, has specific goals and often makes restricted donations to individual nonprofits to accomplish them. But unless you're a domain expert yourself or donating to an umbrella organization, your donation would do more good if it were unrestricted.
If restricted donations do less good than unrestricted ones, why do donors so often make them? Partly because doing good isn't donors' only motive. They often have other motives as well — to make a mark, or to generate good publicity [1], or to comply with regulations or corporate policies. Many donors may simply never have considered the distinction between restricted and unrestricted donations. They may believe that donating money for some specific purpose is just how donation works. And to be fair, nonprofits don't try very hard to discourage such illusions. They can't afford to. People running nonprofits are almost always anxious about money. They can't afford to talk back to big donors.
You can't expect candor in a relationship so asymmetric. So I'll tell you what nonprofits wish they could tell you. If you want to donate to a nonprofit, donate unrestricted. If you trust them to spend your money, trust them to decide how.
Note
[1] Unfortunately restricted donations tend to generate more publicity than unrestricted ones. "X donates money to build a school in Africa" is not only more interesting than "X donates money to Y nonprofit to spend as Y chooses," but also focuses more attention on X.
Thanks to Chase Adam, Ingrid Bassett, Trevor Blackwell, and Edith Elliot for reading drafts of this.