/
dolor.xml
235 lines (233 loc) · 6.29 KB
/
dolor.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE vortaro SYSTEM "../dtd/vokoxml.dtd">
<vortaro>
<art mrk="$Id$">
<kap>
<ofc>*</ofc>
<rad>dolor</rad>/i
</kap>
<drv mrk="dolor.0i">
<kap><ofc>*</ofc><tld/>i</kap>
<gra><vspec>tr</vspec></gra>
<snc>
<uzo tip="klr">(io)</uzo>
<dif>
Sentigi al iu tre malagrablan korpan aŭ spiritan impreson:
<ekz>
ne <tld/>as frapo sur fremda kapo
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Proverbaro</vrk>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
tia operacio tre <tld/>as<fnt>Z</fnt>;
</ekz>
<ekz>
ili batis min sed ĝi min ne <tld/>is
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Malnova testamento</vrk>,
<lok>Sentencoj 23, 35</lok>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
dum la frosta vetero mia reŭmatismo min <tld/>as;
</ekz>
<ekz>
min <tld/>as ĉitie<fnt>Z</fnt>;
</ekz>
<ekz>
la kruro <tld/>as min, al mi;
</ekz>
<ekz>
<tld/>as lin la malfavoro
<fnt>(<aut>Kabe</aut>: <vrk>La Faraono, 1a vol.</vrk>,
<lok>ĉap. 16</lok>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
forte min <tld/>as la nepovado helpi vin<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
<ekz>
mia kruro <tld/>as;
</ekz>
<ekz>
ĉu ne <tld/>is miaj ostoj post la longa vojaĝo
<fnt>(<aut>Kabe</aut>: <vrk>La Faraono, 2a vol.</vrk>,
<lok>ĉap. 24</lok>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
ankaŭ dum ridado povas <tld/>i la koro
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Malnova testamento</vrk>,
<lok>Sentencoj 14, 13</lok>)</fnt>.
</ekz>
<refgrp tip="sin">
<ref cel="sufer">suferigi</ref>,
<ref cel="turmen.0i">turmenti</ref>,
<ref cel="cxagre.0i">ĉagreni</ref>,
<ref cel="aflikt.0i">aflikti</ref>,
<ref cel="dolor.0igi">dolorigi</ref>.
</refgrp>
</dif>
<rim num="1">
Oni uzas tiun sensufiksan formon se oni precipe konsideras aŭ
atentigas la subjektivan senton k la konscion de la estigata doloro
</rim>
</snc>
<trdgrp lng="de">
<trd>schmerzen</trd>,
<trd>weh tun</trd>
</trdgrp>
<trd lng="en">hurt</trd>
<trd lng="ru">&c_b;&c_o;&c_l;&c_je;&c_t;&c_mol; <klr>(&c_d;&c_a;&c_v;&c_a;&c_t;&c_mol; &c_ch;&c_u;&c_v;&c_s;&c_t;&c_v;&c_o; &c_b;&c_o;&c_l;&c_i;)</klr></trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.0igi">
<kap><tld/>igi</kap>
<snc>
<uzo tip="klr">(iu aŭ io)</uzo>
<dif>
Kaŭzi al iu tre malagrablan korpan aŭ spiritan impreson:
<ekz>
kurante mi <tld/>igis al mi la piedon;
</ekz>
<ekz>
ĉu mi <tld/>igis vin?
</ekz>
<ekz>
espero prokrastata <tld/>igas la koron
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Malnova testamento</vrk>,
<lok>Sentencoj 13, 12</lok>)</fnt>
</ekz>
</dif>
<rim num="2">
Oni uzas tiun sufikshavan formon se oni precipe konsideras aŭ
atentigas la objektivan kaŭzon de la doloro
</rim>
<rim num="3">
Oni ofte uzas la simplan vorton <em>dolori</em> anstataŭ
<em>dolorigi</em>.
</rim>
</snc>
<trd lng="ru">&c_p;&c_r;&c_i;&c_ch;&c_i;&c_n;&c_ja;&c_t;&c_mol; &c_b;&c_o;&c_l;&c_mol;</trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.0o">
<kap><tld/>o</kap>
<snc num="1">
<dif>
Tre malagrabla korpa impreso:
<ekz>
senti en la brusto akran mordantan<fnt>Z</fnt>,
</ekz>
<ekz>
kruelan <tld/>on.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="sin">
<ref cel="sufer">sufero</ref>.
</refgrp>
</snc>
<snc num="2">
<dif>
Tre malagrabla spirita sento, malplezuro, aflikto:
<ekz>
mi havas <tld/>on en la animo
<fnt>(<aut>Kabe</aut>: <vrk>La Faraono, 1a vol.</vrk>,
<lok>ĉap. 4</lok>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
rigardi kun <tld/>o la reciprokan fremdecon, kiu dividas inter si la
filojn de sama lando<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trd lng="cs">bolest</trd>
<trd lng="de">Schmerz</trd>
<trd lng="ru">&c_b;&c_o;&c_l;&c_mol;</trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.0a">
<kap><tld/>a</kap>
<snc num="1">
<dif>
Sentiganta <tld/>on:
<ekz>
<tld/>a vundo, dento;
</ekz>
<ekz>
tre <tld/>a estas por ĝojanto refalo tro subita en
malĝojon<fnt>Z</fnt>;
</ekz>
<ekz>
vi ne puŝu tiel <tld/>e<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
</dif>
<trd lng="de">schmerzend</trd>
</snc>
<snc num="2">
<dif>
Esprimanta <tld/>on, estigita de <tld/>o:
<ekz>
<tld/>a krio;
</ekz>
<ekz>
<tld/>ege plori<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trd lng="de">Schmerzens-</trd>
<trd lng="ru">&c_b;&c_o;&c_l;&c_je;&c_z;&c_n;&c_je;&c_n;&c_n;&c_y;&c_j;</trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.0iga">
<kap><tld/>iga</kap>
<snc>
<dif>
<tld/>iganta:
<ekz>
ŝi <tld/>ige surtretis la piedojn de la maljuna virino
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Fabeloj de Andersen,
Ruĝaj ŝuoj</vrk>)</fnt>;
</ekz>
<ekz>
la knaboj maldelikate kaj <tld/>ige premis
la birdon en la manoj
<fnt>(<aut>Zamenhof</aut>: <vrk>Fabeloj de Andersen,
Najbaraj familioj</vrk>)</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trd lng="ru">&c_b;&c_o;&c_l;&c_je;&c_z;&c_n;&c_je;&c_n;&c_n;&c_y;&c_j;</trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.0igxi">
<kap><tld/>iĝi</kap>
<snc>
<dif>
Senti <tld/>on.
</dif>
</snc>
</drv>
<drv mrk="dolor.sen0a">
<kap>sen<tld/>a</kap>
<snc>
<dif>
Sentiganta nenian <tld/>on.
</dif>
</snc>
<trd lng="de">schmerzfrei</trd>
<trd lng="ru">&c_b;&c_je;&c_z;&c_b;&c_o;&c_l;&c_je;&c_z;&c_n;&c_je;&c_n;&c_n;&c_y;&c_j;</trd>
</drv>
<drv mrk="dolor.sen0iga">
<kap>sen<tld/>iga</kap>
<snc>
<dif>
Foriganta la <tld/>on.
</dif>
</snc>
<trdgrp lng="de">
<trd>schmerzlindernd</trd>,
<trd>schmerzstillend</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="ru">
<trd>&c_o;&c_b;&c_je;&c_z;&c_b;&c_o;&c_l;&c_i;&c_v;&c_a;&c_ju;&c_shch;&c_i;&c_j;</trd>,
<trd>&c_b;&c_o;&c_l;&c_je;&c_u;&c_t;&c_o;&c_l;&c_ja;&c_ju;&c_shch;&c_i;&c_j;</trd>
</trdgrp>
</drv>
</art>
<!--
$Log$
Revision 1.7 2000/04/06 15:05:52 revo
Wolfram Diestel: aldonis ekz-fnt, germ trd, strukturshanghoj
-->
</vortaro>