/
sxalm.xml
296 lines (285 loc) · 8.95 KB
/
sxalm.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE vortaro SYSTEM "../dtd/vokoxml.dtd">
<vortaro>
<art mrk="$Id: sxalm.xml,v 1.36 2023/09/04 15:14:34 revo Exp $">
<kap>
<ofc>*</ofc>
<rad>ŝalm</rad>/o
</kap>
<drv mrk="sxalm.0o">
<kap><ofc>*</ofc><tld/>o</kap>
<snc mrk="sxalm.0o.fluto">
<uzo tip="stl">POE</uzo>
<uzo tip="fak">MUZ</uzo>
<dif>
Simpla <ref tip="lst" cel="instru2.blov0o" lst="voko:blovinstrumentoj">blovinstrumento</ref>,
rekta <ref tip="super" cel="flut.0o">fluto</ref> el vegeta
aŭ osta tubo kun truoj, kiajn uzas paŝtistoj:
<ekz>
alvenis al la gastejo unu kastristo de porkoj kaj per sia
<tld/>o fajfis tri kvar fojojn
<fnt><bib>DonKihxoto</bib> <lok>ĉapitro 2a, p. 36a</lok></fnt>;
</ekz>
<ekz>
sur unu el la kanapoj kuŝis <klr>[…]</klr> flutoj, cimbalo kaj <tld/>o
<fnt>
<bib>Iŝtar</bib>
<lok>Ĉapitro V</lok>
</fnt>;
</ekz>
<ekz>
oni vidis tie harpojn, liutojn <klr>[…]</klr>, lirojn, formingojn, citrojn,
<tld/>ojn
<fnt>
<bib>QuV</bib>
<lok>Ĉapitro XXXVI</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
<trdgrp lng="be">
<trd>&c_zh;&c_a;&c_l;&c_je;&c_j;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_d;&c_u;&c_d;&c_k;&c_a;</trd>
</trdgrp>
<trd lng="de">Schalmei</trd>
<trd lng="en"><klr>(musical) </klr>pipe</trd>
<trd lng="fr">pipeau</trd>
<trdgrp lng="hu">
<trd>pásztorsíp</trd>,
<trd>tilinkó</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="it">
<trd>zuffolo</trd>,
<trd>piffero</trd>,
<trd>ciaramella</trd>,
<trd>cennamella</trd>
</trdgrp>
<trd lng="pl">sza&lstroke;amaja</trd>
<trdgrp lng="pt">
<trd>gaita de cana</trd>,
<trd>pífano</trd>,
<trd>pífaro</trd>,
<trd>pife</trd>,
<trd>pifre</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="ru">
<trd>&c_s;&c_v;&c_i;&c_r;&c_je;&c_l;&c_mol;</trd>,
<trd>&c_d;&c_u;&c_d;&c_k;&c_a;</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="nl">
<trd>herdersfluit</trd>,
<trd>schalmei</trd>
</trdgrp>
</snc>
<snc mrk="sxalm.0o.tubo">
<uzo tip="fak">TEK</uzo>
<dif>
Metala tubo, per kiu oni blovas aeron en flamon por pliardigi
ĝin; lutotubeto
</dif>
<refgrp tip="sin">
<ref cel="blov.0ilo">blovilo</ref>
</refgrp>
<trd lng="de">Blasrohr</trd>
<trdgrp lng="en">
<trd>bellows</trd>,
<trd>windbag</trd>
</trdgrp>
<trd lng="fr">chalumeau</trd>
<trd lng="hu">fúvócső</trd>
<trd lng="it">cannello</trd>
<trd lng="nl">blaaspijp</trd>
<trd lng="pl">dysza</trd>
<trd lng="ru">&c_p;&c_a;&c_ja;&c_l;&c_mol;&c_n;&c_a;&c_ja;
&c_t;&c_r;&c_u;&c_b;&c_k;&c_a;</trd>
</snc>
<snc mrk="sxalm.0o.BOT">
<uzo tip="stl">EVI</uzo>
<uzo tip="fak">BOT</uzo>
<dif>
<ref tip="super" cel="tig.0o">Tigo</ref> de
poacoj.
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="kan.0o">kano</ref>,
<ref cel="stang.0o">stango</ref>,
<ref cel="stip.0o">stipo</ref>,
<ref cel="tig.0o">tigo</ref>,
<ref cel="sxtip">ŝtipeto</ref>,
<ref cel="verg.0o">vergo</ref>,
<ref cel="stopl.0o">stoplo</ref>
</refgrp>
<trd lng="de">Halm</trd>
<trd lng="en">stalk</trd>
<trd lng="fr">tige</trd>
<trd lng="hu">fűszál</trd>
<trd lng="it">cannuccia<klr> (paglia)</klr></trd>
<trd lng="nl">halm</trd>
<trdgrp lng="ru">
<trd>&c_s;&c_o;&c_l;&c_o;&c_m;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_t;&c_r;&c_o;&c_s;&c_t;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>
</trdgrp>
</snc>
<rim>
Fundamenta estas nur la muzika senco. La aliaj aperis en PV kaj
PIV supozeble pro la plursenceco de la franca
&leftquot;<nac>chalumeau</nac>&rightquot;.
</rim>
<trdgrp lng="ja">
<trd>あし笛 [<ind>あしふえ</ind>]</trd>,
<trd>牧笛 [<ind>ぼくてき</ind>]</trd>,
<trd>シャリュモー</trd>,
<trd>ストロー</trd>,
<trd>吹管 [<ind>すいかん</ind>]</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="uk">
<trd>&c_s;&c_o;&c_l;&c_o;&c_m;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a; (&c_d;&c_l;&c_ja;
&c_k;&c_o;&c_k;&c_t;&c_je;&c_j;&c_l;&c_ju; &c_ib; &c_t;.&c_p;.)</trd>,
<trd>&c_o;&c_ch;&c_je;&c_r;&c_je;&c_t;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_k;&c_o;&c_m;&c_i;&c_sh;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_s;&c_o;&c_p;&c_ib;&c_l;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_d;&c_u;&c_d;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_p;&c_a;&c_ja;&c_l;&c_mol;&c_n;&c_a; &c_t;&c_r;&c_u;&c_b;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_s;&c_t;&c_je;&c_b;&c_l;&c_o;</trd>,
<trd>&c_s;&c_o;&c_l;&c_o;&c_m;&c_i;&c_n;&c_a;</trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="sxalm.pajno0o">
<kap>
pajno<tld/>o
</kap>
<snc mrk="sxalm.pajno0o.MUZ">
<uzo tip="fak">MUZ</uzo>
<dif>
<ref cel="flut.pajno0o.MUZ">Pajnofluto</ref>:
<ekz>
&leftquot;restas por via utiligo en la urbo,&rightquot; mi diris, &leftquot;liro kaj citro; kaj en la
kamparo por la paŝtistoj estus ia pajn<tld/>o&rightquot;
<fnt>
<aut>Platono, trad. D. Broadribb</aut>
<vrk>La Respubliko</vrk>
<lok>1993</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trdgrp lng="de">
<trd>Panflöte</trd>,
<trd>Pfozhobel<klr> [ark]</klr></trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="fr">
<trd>flute de Pan</trd>,
<trd>syrinx</trd>
</trdgrp>
<trd lng="ja">パンパイプ</trd>
</drv>
<drv mrk="sxalm.sak0o">
<kap>sak<tld/>o</kap>
<snc mrk="sxalm.sak0o.MUZ">
<uzo tip="fak">MUZ</uzo>
<dif>
<ref cel="flut.sak0o.MUZ">Sakfluto</ref>:
<ekz>
la sak<tld/>o <klr>[…]</klr> produktas bordunajn, tio signifas daŭre plusonantajn
tonojn akompane al la kamparanaj melodioj
<fnt>
<aut>R. Rössler-Buckel</aut>
<vrk><url ref="https://www.radio-frei.de/">Turingio internacia 61</url></vrk>
<lok>2016</lok>
</fnt>;
</ekz>
<ekz>
en la slovaka teritorio enhejmiĝis orient-eŭropa tipo de sak<tld/>o: la trivoĉa sakfajfilo
(kun duobla melodia <tld/>o kaj kun simpla akompana <tld/>o
<fnt>
<bib>Monato</bib>
<aut>Julius Hauser</aut>
<vrk><url ref="&Monato;/2017/011872.php">
Sakŝalmoj migrantaj
</url></vrk>
<lok>2017</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trdgrp lng="de">
<trd>Sackpfeife</trd>,
<trd>Dudelsack</trd>
</trdgrp>
<trd lng="en">bagpipes</trd>
<trd lng="fr">cornemuse</trd>
<trd lng="hu">duda</trd>
<trdgrp lng="it">
<trd>cornamusa</trd>,
<trd>zampogna</trd>,
<trd>piva</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="ja">
<trd>バグパイプ</trd>,
<trd>風笛 [<ind>ふうてき</ind>]</trd>
</trdgrp>
<trd lng="nl">doedelzak</trd>
<trdgrp lng="pl">
<trd>dudy</trd>,
<trd>koza</trd>
</trdgrp>
<trd lng="ru">&c_v;&c_o;&c_l;&c_y;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>
<trdgrp lng="uk">
<trd>&c_v;&c_o;&c_l;&c_i;&c_n;&c_k;&c_a;</trd>,
<trd>&c_d;&c_u;&c_d;&c_a;</trd>,
<trd>&c_k;&c_o;&c_z;&c_a;</trd>,
<trd>&c_m;&c_ib;&c_h;</trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="sxalm.sucxo0o">
<kap>
suĉo<tld/>o,
<var><kap>trink<tld/>o</kap></var>
</kap>
<snc mrk="sxalm.sucxo0o.HEJM">
<dif>
Pajlero aŭ alisubstanca iom rigida tubeto, per kiu oni suĉas trinkaĵon:
<ekz>
suĉo<tld/>oj <klr>[…]</klr> iam estis uzataj nur de knaboj, sed
<klr>[ilin]</klr> nun vaste utiligas ankaŭ plenkreskuloj, por ensorbi
koktelojn, kokakolaojn kaj similajn trinkaĵojn
<fnt>
<aut>[E. Doerfler]</aut>
<vrk><url ref="https://www.bitoteko.it/download/files/original/f9d9bc33ea57d701d3c90f3d2fb1a111.pdf">Plasto
en maro kaj poluado</url></vrk>
<lok>TEA-Bulteno, 2018:7-8 (144)</lok>
</fnt>;
</ekz>
<ekz>
juna virino trinkas per trink<tld/>o
<fnt>
<aut>-</aut>
<vrk><url ref="&WCW;/File:Sup_sup_sup.jpg?uselang=eo">File:Sup</url></vrk>
<lok>Wikimedia Commons, 2020-10-04</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trd lng="de">Trinkhalm</trd>
<trd lng="fr">paille pour boire</trd>
<trd lng="nl">rietje</trd>
</drv>
</art>
<!--
$Log$
versio 1.35 2023/07/01 07:22:58
Wolfram Diestel: +ekz
versio 1.34 2023/04/11 18:56:02
aktualigo Monato-URL
versio 1.33 2023/03/23 06:32:14
Paul Peeraerts: + 2a ekz
versio 1.32 2022/05/05 14:43:49
aktualigo lingvokodoj kaj URL-unuoj
versio 1.31 2022/04/26 08:47:03
Ulrich Fellmann: pajnosxalmo: +2 DE trdj
versio 1.28 2022/02/15 22:27:54
Jeromo Vasxe: + pajno~o + sucxo~o
versio 1.27 2022/02/14 21:21:31
Jeromo Vasxe: sak~o ref dif, + ekz
Revision 1.25 2014/12/29 10:10:45 revo
-->
</vortaro>