-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
aer.xml
377 lines (364 loc) · 13.2 KB
/
aer.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE vortaro SYSTEM "../dtd/vokoxml.dtd">
<vortaro>
<art mrk="$Id: aer.xml,v 1.101 2021/06/20 08:33:26 revo Exp $">
<kap>
<ofc>*</ofc><rad>aer</rad>/o
</kap>
<drv mrk="aer.0o">
<kap><ofc>*</ofc><tld/>o <fnt><bib>F</bib>, <lok>Universala
Vortaro, <url ref="http://www.akademio-de-esperanto.org/fundamento/universala_vortaro.html#av-48">aer'</url></lok></fnt></kap>
<snc mrk="aer.0o.KEM">
<uzo tip="fak">KEM</uzo>
<dif>
Spirebla nesimpla gaso, kiu ĉirkaŭas la teron:
<ekz>
Super la tero sin trovas <tld/>o
<fnt><bib>F</bib>, <lok>&FE; 26</lok></fnt>;
</ekz><ekz>
oro estas pli peza ol fero, pli malpeza ol <tld/>o
<fnt><bib>PrV</bib></fnt>;
</ekz><ekz>
preni iom da freŝa <tld/>o<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="pend.0i.FIG">pendi</ref>.
</refgrp>
<trd lng="ja">空気 [<ind>くうき</ind>]</trd>
<trd lng="th">อากาศ</trd>
</snc>
<snc mrk="aer.0o.spaco">
<dif>
Libera spaco super la tero, ofte konsiderata kiel medio
por <ref cel="flug.0o">flugado</ref> kaj
<ref cel="aviad.0o">aviado</ref>:
<ekz>
granda blanka cigno ŝvebis en la <tld/>o
<fnt><bib>Fab1</bib><lok>Vojkamarado</lok></fnt>;
</ekz><ekz>
<ind>konstrui kastelojn en <tld/>o</ind>
<klr>(revi pri ĥimeraj profitoj)</klr>
<fnt><bib>PrV</bib></fnt>;
<trd lng="fr">
bâtir des châteaux en <ind>Espagne</ind>
</trd>
<trd lng="hu">légvárakat
épít</trd>
</ekz><ekz>
celi anseron, <ind>trafi <tld/>on</ind>
<fnt><bib>PrV</bib></fnt>.
<trdgrp lng="fr">
<trd>faire <ind>chou</ind> blanc</trd>,
<trd>
donner un coup d'<ind>épée</ind> dans
l'eau
</trd>
</trdgrp>
<trd lng="hu">bakot lő</trd>
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="arme.aer0o"><tld/>armeo</ref>,
<ref cel="flot.aero0o"><tld/>ofloto</ref>,
<ref cel="sxip.aer0o"><tld/>oŝipo</ref>
</refgrp>
<trdgrp lng="ja">
<trd>空 [<ind>そら</ind>]</trd>,
<trd>空中 [<ind>くうちゅう</ind>]</trd>
</trdgrp>
</snc>
<trd lng="af">lug</trd>
<trd lng="am">አየር</trd>
<trd lng="ar">هواء</trd>
<trd lng="az">hava</trd>
<trd lng="be">&c_p;&c_a;&c_v;&c_je;&c_t;&c_r;&c_a;</trd>
<trd lng="bg">&c_v;&c_malmol;&c_z;&c_d;&c_u;&c_h;</trd>
<trd lng="bn">বায়ু</trd>
<trd lng="bo">རླུང་</trd>
<trd lng="br">aer</trd>
<trd lng="bs">zraka</trd>
<trd lng="ca">aire</trd>
<trd lng="co">aria</trd>
<trdgrp lng="cs">
<trd>ovzduší</trd>,
<trd>vzduch</trd>
</trdgrp>
<trd lng="da">luft</trd>
<trd lng="de">Luft</trd>
<trd lng="en">air<klr tip="ind"> (gas)</klr></trd>
<trd lng="es">aire</trd>
<trd lng="et">õhk</trd>
<trd lng="eu">aire</trd>
<trd lng="fr">air</trd>
<trd lng="fy">loft</trd>
<trd lng="gd">adhair</trd>
<trd lng="gl">aire</trd>
<trd lng="gu">હવા</trd>
<trd lng="he">&alef;&vav;&vav;&yod;&resh;</trd>
<trd lng="hi">हवा</trd>
<trd lng="hr">zrak</trd>
<trd lng="hu">levegő</trd>
<trd lng="hy">օդի</trd>
<trd lng="id">udara</trd>
<trd lng="is">loft</trd>
<trd lng="it">aria</trd>
<trd lng="jw">udhara</trd>
<trd lng="ka">საჰაერო</trd>
<trd lng="kk">ауа</trd>
<trd lng="km">ខ្យល់</trd>
<trd lng="kn">ಗಾಳಿ</trd>
<trd lng="ko">공기</trd>
<trd lng="ku">hewa</trd>
<trd lng="ky">аба</trd>
<trd lng="lo">ອາກາດ</trd>
<trd lng="mi">hau</trd>
<trd lng="ml">എയർ</trd>
<trd lng="mn">агаар</trd>
<trd lng="mr">हवा</trd>
<trd lng="my">လေ</trd>
<trd lng="ne">हावा</trd>
<trd lng="nl">lucht</trd>
<trd lng="ny">mpweya</trd>
<trd lng="oc">aire</trd>
<trd lng="pa">ਹਵਾ</trd>
<trd lng="pl">powietrze</trd>
<trd lng="ps">د هوا</trd>
<trd lng="pt">ar</trd>
<trd lng="ru">&c_v;&c_o;&c_z;&c_d;&c_u;&c_h;</trd>
<trd lng="ms">udara</trd>
<trd lng="rw">umwuka</trd>
<trd lng="sd">هوائي</trd>
<trd lng="si">ගුවන්</trd>
<trdgrp lng="sk">
<trd>povetrie</trd>,
<trd>vzduch</trd>
</trdgrp>
<trd lng="sl">zrak</trd>
<trd lng="sm">savili</trd>
<trd lng="sq">ajrit</trd>
<trd lng="st">moea</trd>
<trd lng="sv">luft</trd>
<trd lng="ta">காற்று</trd>
<trd lng="te">గాలి</trd>
<trd lng="tl">naka</trd>
<trd lng="tp">kon</trd>
<trd lng="tr">hava</trd>
<trd lng="ur">ہوا</trd>
<trd lng="vi">không khí</trd>
<trd lng="vo">lut</trd>
<trd lng="yi">לופט</trd>
<trdgrp lng="zh">
<trd>空气</trd>,
<trd>空氣<klr> [kōngqì]</klr></trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="aer.0a">
<kap><tld/>a</kap>
<snc mrk="aer.0a.el_0o">
<dif>
Konsistanta el <tld/>o, malpeza kvazaŭ el <tld/>o:
<ekz>
<tld/>a veziketo<fnt>B</fnt>;
</ekz><ekz>
<klr>[la infanoj deŝiris]</klr> tiun malkompaktan,
<tld/>an, lansimilan floron <klr>[de leontodo]</klr>
<fnt><bib>Fab3</bib><lok>Ekzistas diferenco</lok></fnt>.
</ekz>
</dif>
<trd lng="en">airy</trd>
</snc>
<snc mrk="aer.0a.en_0o">
<dif>
Estanta en la <tld/>o:
<ekz>
kelkaj vegetaĵoj havas <tld/>ajn radikojn.
</ekz>
</dif>
<trd lng="en">airborne</trd>
<trd lng="es">aéreo</trd>
</snc>
<snc mrk="aer.0a.0rilata">
<dif>
Rilata al <tld/>o:
<ekz>
la pantofloj flugis al ili trans la orelojn <klr>[:]</klr>
tiajn <tld/>ajn fenomenojn ili neniam antaŭe vidis
<fnt><bib>Fab1</bib><lok>Fluganta kofro</lok></fnt>.
</ekz>
</dif>
<trd lng="en">aerial</trd>
<trd lng="ja">空気の [<ind>くうきの</ind>]</trd>
<trd lng="pl">powietrzny</trd>
</snc>
<snc mrk="aer.0a.malfirma">
<uzo tip="stl">FIG</uzo>
<dif>
<ref cel="firm.mal0a">Malfirma</ref>,
<ref cel="baz.sen0a">senbaza</ref>:
<ekz>
gloramo havas esencon <tld/>an kaj
senfundamentan<fnt>Z</fnt>.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="vant.0a">vanta</ref>,
<ref cel="vent.0a">venta</ref>
</refgrp>
<trd lng="en">airy</trd>
</snc>
<trd lng="be">&c_p;&c_a;&c_v;&c_je;&c_t;&c_r;&c_a;&c_n;&c_y;</trd>
<trd lng="br">-<ind>aer</ind></trd>
<trd lng="he">אווירי</trd>
<trd lng="ms">berangin</trd>
<trdgrp lng="cs">
<trd>letecký</trd>,
<trd>nadnesený</trd>,
<trd>nereálný</trd>,
<trd>vzduchový</trd>,
<trd>vzdušný</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="de">
<trd>luftig</trd>,
<trd>Luft-</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="fr">
<trd>d'<ind>air</ind></trd>,
<trd>aérien</trd>,
<trd>illusoire</trd>,
<trd>inconsistant</trd>,
<trd>vain</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="hu">
<trd>légi</trd>,
<trd>lég-</trd>,
<trd>levegő-</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="nl">
<trd>luchtig</trd>,
<trd>lucht-</trd>
</trdgrp>
<trd lng="pt">aéreo</trd>
<trd lng="ru">&c_v;&c_o;&c_z;&c_d;&c_u;&c_sh;&c_n;&c_y;&c_j;</trd>
<trdgrp lng="sk">
<trd>prevzdušňujúci</trd>,
<trd>vetrací</trd>,
<trd>vzdušný</trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="aer.0umi">
<kap><ofc>*</ofc><tld/>umi <fnt><bib>F</bib>, <lok>Universala
Vortaro, <url ref="http://www.akademio-de-esperanto.org/fundamento/universala_vortaro.html#av-4966">aer'um'</url></lok></fnt></kap>
<gra><vspec>tr</vspec></gra>
<snc>
<dif>
Lasi ion en ekstera <tld/>o aŭ enlasi eksteran <tld/>on en
iun lokon, por forigi de ĝi malagrablajn odorojn aŭ
malsanigajn gasojn:
<ekz>
oni zorge <tld/>umu la dormoĉambrojn ĉiun
matenon.
</ekz>
</dif>
<ref tip="vid" cel="ventol.0i">ventoli</ref>
</snc>
<trd lng="be">&c_p;&c_r;&c_a;&c_v;&c_je;&c_t;&c_r;&c_y;&c_v;&c_a;&c_c;&c_mol;</trd>
<trd lng="br">aerañ</trd>
<trdgrp lng="cs">
<trd>provětrat</trd>,
<trd>vyvětrat</trd>,
<trd>větrat</trd>
</trdgrp>
<trd lng="de">lüften</trd>
<trdgrp lng="en">
<trd>air</trd>,
<trd>air out</trd>,
<trd>aerate</trd>,
<trd>ventilate</trd>
</trdgrp>
<trd lng="es">airear</trd>
<trdgrp lng="fr">
<trd>aérer<klr tip="ind"> (renouveler l'air)</klr></trd>,
<trd>ventiler</trd>
</trdgrp>
<trd lng="he">איוורור</trd>
<trd lng="hu">szellőztet</trd>
<trdgrp lng="ja">
<trd><klr>(衣類・寝具などを)</klr>空気に当てる [<ind>くうきにあてる</ind>]</trd>,
<trd>風にさらす [<ind>かぜにさらす</ind>]</trd>,
<trd><klr>(部屋などに)</klr>風を通す</trd>,
<trd>換気する [<ind>かんきする</ind>]</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="nl">
<trd>luchten</trd>,
<trd>uitluchten</trd>,
<trd>verluchten</trd>,
<trd>ventileren</trd>
</trdgrp>
<trd lng="pl">wietrzyć</trd>
<trdgrp lng="pt">
<trd>arejar</trd>,
<trd>ventilar</trd>
</trdgrp>
<trd lng="ru">&c_p;&c_r;&c_o;&c_v;&c_je;&c_t;&c_r;&c_i;&c_t;&c_mol;</trd>
<trd lng="sk">vetrať</trd>
<trd lng="sv">vädra</trd>
<trd lng="th">เปิดระบายลม</trd>
</drv>
<drv mrk="aer.Bon0o">
<kap>Bon<tld/>o <fnt><bib>PIV2</bib></fnt></kap>
<snc mrk="aer.Bon0o.GEOG">
<uzo tip="fak">GEOG</uzo>
<uzo tip="fak">POL</uzo>
<dif>
<ref tip="lst" lst="voko:ĉefurboj" cel="urb.cxef0o.POL">Ĉefurbo</ref>
de <ref tip="malprt" cel="argentin.A0o">Argentino</ref>:
<ekz>
luita aŭto devis veturigi nin al la flughaveno,
situanta ĉe la ĉefurbo Bon<tld/>o,
troviĝanta je 60 km for de <nom>La Plata</nom>
<fnt>
<aut>José de N. Marques</aut>:
<vrk>Vojaĝo al Ushuaia</vrk>. <bib>Monato</bib>
</fnt>;
</ekz><ekz>
en la sidejo de Bon<tld/>a Esperanto-Asocio dudeko da
partoprenantoj plenumis la kutiman tagordon
<fnt><aut>Roberto Sartor</aut>:
<vrk>Argentina asembleo</vrk>.
<bib>LOdE</bib>, <lok>2003:12 (110)</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trd lng="be">&c_B;&c_u;&c_e;&c_n;&c_a;&c_s;-&c_A;&c_j;&c_r;&c_e;&c_s;</trd>
<trd lng="en">Buenos Aires</trd>
<trd lng="es">Buenos Aires</trd>
<trd lng="fr">Buenos Aires</trd>
<trd lng="hu">Buenos Aires</trd>
<trd lng="id">Buenos Aires</trd>
<trd lng="ja">ブエノスアイレス [<ind>ぶえのすあいれす</ind>]</trd>
<trd lng="nl">Buenos Aires</trd>
<trd lng="ru">&c_B;&c_u;&c_e;&c_n;&c_o;&c_s;-&c_A;&c_j;&c_r;&c_je;&c_s;</trd>
<trd lng="th">บัวโนสไอเรส</trd>
</drv>
</art>
<!--
$Log$
versio 1.50 2020/07/05 14:32:36
Wolfram Diestel: Bon~o: +2ref
Revision 1.48 2017/12/21 15:10:17 revo
Michel Cantigneaux: aldono de fontaj ligiloj (al Universala Vortaro)
Revision 1.47 2017/11/06 17:10:15 revo
Sam Penter: sxangxo al difino de ~umi; + trd ja,en,nl
Revision 1.46 2017/07/10 06:10:17 revo
Warut Bunprasert: +trd th
Revision 1.45 2017/01/29 13:10:26 revo
Adam Eng: +trd ms
Revision 1.44 2015/07/04 08:37:29 revo
aldono de trd cs per skripto de M. von Laer
Revision 1.43 2015/06/28 12:03:35 revo
aldono de trd sk per skripto de M. von Laer
Revision 1.42 2014/06/10 15:10:14 revo
-->
</vortaro>