-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
ide.xml
387 lines (374 loc) · 11.2 KB
/
ide.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE vortaro SYSTEM "../dtd/vokoxml.dtd">
<vortaro>
<art mrk="$Id: ide.xml,v 1.41 2021/06/02 04:34:03 revo Exp $">
<kap>
<ofc>*</ofc> <ofc>1</ofc> <ofc>7</ofc>
<rad>ide</rad>/o
</kap>
<drv mrk="ide.0o">
<kap><tld/>o</kap>
<snc>
<dif>
Abstrakta koncepto de la spirito pri objektoj aŭ ecoj;
pensaĵo, komprenaĵo:
<ekz>
havi nenian <tld/>on pri la muziko, pri justo kaj maljusto;
</ekz>
<ekz>
vera, falsa, ĝusta, klara, malklara <tld/>o;
</ekz>
<ekz>
per asociado de la <tld/>oj;
</ekz>
<ekz>
<tld/>oĉeno <klr>(<tld/>asocio)</klr>;
</ekz>
<ekz>
riĉaĵoj tiel grandegaj, ke ne eble estas
havi ideon pri ili
<fnt><bib>Far3</bib>, <lok>ĉapitro 7a</lok></fnt>;
</ekz>
<ekz>
ĉiuj tiuj <tld/>oj dancas, valsas en mia cerbo;
</ekz>
<ekz>
venis al mi en la kapon la <tld/>o, ke...;
</ekz>
<ekz>
bona <tld/>o venas post la pereo
<fnt><bib>PrV</bib></fnt>;
</ekz>
<ekz>
la <tld/>o pri arbo, Dio, lingvo internacia;
</ekz>
<ekz>
ni ne scias, el kia lingvo Zamenhof prenis la <tld/>on de la
nedifina
prepozicio je;
</ekz>
<ekz>
entuziasmiĝi, batali, morti por <tld/>o;
</ekz>
<ekz>
la doktrino de Platono pri la <tld/>oj.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="baz.0o.principo">bazo</ref>,
<ref cel="esenc.0o">esenco</ref>,
<ref cel="fund.0o.esenco">fundo</ref>,
<ref cel="fundam.0o.FIG">fundamento</ref>,
<ref cel="ideal.0o">idealo</ref>,
<ref cel="imag.0povo.PSI">imago</ref>,
<ref cel="kern.0o.esenco">kerno</ref>,
<ref cel="koncep.0o">koncepto</ref>
</refgrp>
</snc>
<trd lng="af">idee</trd>
<trd lng="am">ሀሳብ</trd>
<trd lng="ar">فكرة</trd>
<trd lng="az">fikir</trd>
<trdgrp lng="be">
<trd>&c_ib;&c_d;&c_e;&c_ja;</trd>,
<trd>&c_d;&c_u;&c_m;&c_k;&c_a;</trd>
</trdgrp>
<trd lng="bg">&c_i;&c_d;&c_je;&c_ja;</trd>
<trd lng="bn">ধারণা</trd>
<trd lng="bo">བསམ་བློ</trd>
<trdgrp lng="cs">
<trd>idea</trd>,
<trd>myšlenka</trd>,
<trd>nápad</trd>,
<trd>pojem</trd>,
<trd>představa</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="de">
<trd>Ahnung</trd>,
<trd>Vorstellung</trd>,
<trd>Idee</trd>
</trdgrp>
<trd lng="en">idea</trd>
<trd lng="es">idea</trd>
<trd lng="fr">idée</trd>
<trdgrp lng="hu">
<trd>eszme</trd>,
<trd>ötlet</trd>,
<trd>idea</trd>
</trdgrp>
<trd lng="hy">գաղափար</trd>
<trd lng="it">idea</trd>
<trd lng="ne">विचार</trd>
<trd lng="nl">idee</trd>
<trdgrp lng="pl">
<trd>idea</trd>,
<trd>poj&eogonek;cie</trd>,
<trd>myśl</trd>
</trdgrp>
<trd lng="pt">idéia</trd>
<trd lng="ro">idee</trd>
<trdgrp lng="ru">
<trd>&c_i;&c_d;&c_je;&c_ja;</trd>,
<trd>&c_m;&c_y;&c_s;&c_l;&c_mol;</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="sk">
<trd>idea</trd>,
<trd>predstava</trd>,
<trd>základná myšlienka</trd>
</trdgrp>
<adm>
Necesas apartigi la du sencojn &leftquot;imago&rightquot; kaj
&leftquot;ekpenso&rightquot;.
<aut>Wolfram Diestel</aut>
</adm>
<trd lng="sq">ideja</trd>
</drv>
<drv mrk="ide.0a">
<kap><tld/>a</kap>
<snc>
<dif>
Imaga; ekzistanta nur en la spirito, sed ne en la realo:
<ekz>
la <tld/>a mondo;
</ekz>
<ekz>
<tld/>a riĉeco.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="aer.0a">aera</ref>,
<ref cel="hximer">ĥimera</ref>,
<ref cel="subjek1.0a">subjektiva</ref>,
<ref cel="van.0a">vana</ref>
</refgrp>
</snc>
<trd lng="be">&c_ib;&c_d;&c_e;&c_j;&c_n;&c_y;</trd>
<trdgrp lng="cs">
<trd>ideový</trd>,
<trd>myšlenkový</trd>
</trdgrp>
<trd lng="de">ideell</trd>
<trd lng="es">ideal <klr tip="amb">(relativo a la idea)</klr></trd>
<trd lng="fr">idéal<klr tip="ind"> (relatif aux
idées)</klr></trd>
<trd lng="hu">eszmei</trd>
<trd lng="it">ideale<klr> (agg.)</klr></trd>
<trd lng="nl">denkbeeldig</trd>
<trdgrp lng="pl">
<trd>imaginacyjny</trd>,
<trd>wymyślony<klr> (utworzony w wyobraźni)</klr></trd>
</trdgrp>
<trd lng="pt">ideal<klr tip="amb"> (relativo a idéia;
adj.)</klr></trd>
<trd lng="ru">&c_i;&c_d;&c_je;&c_j;&c_n;&c_y;&c_j;</trd>
<trd lng="sk">myšlienkový</trd>
</drv>
<drv mrk="ide.0aro">
<kap><tld/>aro</kap>
<snc mrk="ide.0aro.FIL">
<dif>
Sistemo de <tld/>oj de homo aŭ de homgrupo:
<ekz>
la plej terura <tld/>aro ligita kun la Fina Venko estas agado
por
la Tria Mondo
<fnt>
<aut>W. Żelazny</aut>,
<vrk>Pri la rilatoj inter inteligencio kaj plebo</vrk>,
<bib>LOdE</bib>,
<lok>2000:03 (65)</lok>
</fnt>;
</ekz>
<ekz>
peco da pano estas pli valora ol grandaj <tld/>aroj
<fnt>
<aut>S. Engholm</aut>,
<vrk>Al Torento</vrk>,
<lok>1930</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
<refgrp tip="vid">
<ref cel="doktri.0o.FIL">doktrino</ref>
</refgrp>
</snc>
<trdgrp lng="cs">
<trd>ideologie</trd>,
<trd>souhrn myšlenek</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="es">
<trd>ideario</trd>,
<trd>ideología</trd>
</trdgrp>
<trd lng="fr">idéologie</trd>
<trd lng="it">ideologia</trd>
<trdgrp lng="pl">
<trd>idea&lstroke;y</trd>,
<trd>ideologia</trd>
</trdgrp>
<trd lng="ro">ideologie</trd>
<trdgrp lng="sk">
<trd>ideológia</trd>,
<trd>súhrn myšlienok</trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="ide.0ismo">
<kap><tld/>ismo</kap>
<snc mrk="ide.0ismo.FIL">
<uzo tip="fak">FIL</uzo>
<dif>
Filozofia sistemo, laŭ kiu la principo de la mondo estas
<tld/>oj:
<ekz>
laŭ <ind>objektiva <tld/>ismo</ind>, kiel tiu de Hegel,
materio ja ekzistas, sed estas aventuro de iu absoluta
<tld/>o;
<trd lng="ru">
&c_o;&c_b;&c_malmol;&c_je;&c_k;&c_t;&c_i;&c_v;&c_n;&c_y;&c_j;
&c_i;&c_d;&c_je;&c_a;&c_l;&c_i;&c_z;&c_m;</trd>
</ekz>
<ekz>
laŭ <ind>subjektiva <tld/>ismo</ind>, aŭ solipsismo,
la mondo estas revo de individua subjekto.
<trd lng="ru">
&c_s;&c_u;&c_b;&c_malmol;&c_je;&c_k;&c_t;&c_i;&c_v;&c_n;&c_y;&c_j;
&c_i;&c_d;&c_je;&c_a;&c_l;&c_i;&c_z;&c_m;</trd>
</ekz>
</dif>
<ref tip="ant" cel="materi.0ismo">materiismo</ref>
</snc>
<trd lng="be">&c_ib;&c_d;&c_e;&c_a;&c_l;&c_ib;&c_z;&c_m;
<klr>(&c_f;&c_ib;&c_l;&c_ja;&c_z;.)</klr></trd>
<trd lng="cs">idealizmus</trd>
<trd lng="es">idealismo</trd>
<trd lng="fr">idéalisme<klr tip="ind"> (phil.)</klr></trd>
<trd lng="hu">idealizmus</trd>
<trd lng="it">idealismo<klr> (fil.)</klr></trd>
<trd lng="nl">idealisme</trd>
<trd lng="pl">idealizm<klr> (filozoficzny)</klr></trd>
<trd lng="ru">&c_i;&c_d;&c_je;&c_a;&c_l;&c_i;&c_z;&c_m;
<klr>(&c_f;&c_i;&c_l;&c_o;&c_s;.)</klr></trd>
<trdgrp lng="sk">
<trd>idealizmus</trd>,
<trd>nadšenie pre ideály</trd>
</trdgrp>
</drv>
<drv mrk="ide.0isto">
<kap><tld/>isto</kap>
<snc mrk="ide.0isto.FIL">
<uzo tip="fak">FIL</uzo>
<dif>
Adepto de sistemo <tld/>isma.
</dif>
</snc>
<trd lng="be">&c_ib;&c_d;&c_e;&c_a;&c_l;&c_ib;&c_s;&c_t;
<klr>(&c_f;&c_ib;&c_l;&c_ja;&c_z;.)</klr></trd>
<trd lng="cs">idealista</trd>
<trd lng="es">idealista</trd>
<trd lng="fr">idéaliste<klr tip="ind"> (phil.)</klr></trd>
<trd lng="hu">idealista</trd>
<trd lng="it">idealista<klr> (fil.)</klr></trd>
<trd lng="nl">idealist</trd>
<trd lng="pl">idealista<klr> (wyznawca idealizmu)</klr></trd>
<trd lng="ru">&c_i;&c_d;&c_je;&c_a;&c_l;&c_i;&c_s;&c_t;
<klr>(&c_f;&c_i;&c_l;&c_o;&c_s;.)</klr></trd>
<trd lng="sk">idealista</trd>
</drv>
<drv mrk="ide.sam0ano">
<kap>sam<tld/>ano</kap>
<snc mrk="ide.sam0ano.gxenerale">
<dif>
Tiu, kiu havas komunan <tld/>on, komunan celon kun aliaj.
</dif>
<trdgrp lng="pt">
<trd>co-idealista</trd>,
<trd>correligionário</trd>
</trdgrp>
</snc>
<snc mrk="ide.sam0ano.ESP">
<uzo tip="fak">ESP</uzo>
<dif>
Afabla ĝentiltitolo uzata inter esperantistoj, konsiderataj
kiel kunlaborantoj pro la Interna <tld lit="I"/>o:
<ekz>
la esperantistoj sin salutas ordinare per la vorto
&leftquot;sam<tld/>ano&rightquot;;
</ekz>
<ekz>
estimata sam<tld/>ano <klr>(formulo komence de
letero)</klr>;
</ekz>
<ekz>
sam<tld/>ane via <klr>(formulo fine de letero)</klr>.
</ekz>
</dif>
<trd lng="it">samideano</trd>
<trd lng="pt">samideano</trd>
</snc>
<trdgrp lng="be">
<trd>&c_a;&c_d;&c_n;&c_a;&c_d;&c_u;&c_m;&c_je;&c_c;</trd>,
<trd>&c_a;&c_d;&c_n;&c_a;&c_d;&c_u;&c_m;&c_c;&c_a;</trd>,
<trd>&c_a;&c_d;&c_n;&c_a;&c_m;&c_y;&c_s;&c_mol;&c_n;&c_ib;&c_k;</trd>
</trdgrp>
<trdgrp lng="cs">
<trd>samideán</trd>,
<trd>čl. stejné myšlenky</trd>
</trdgrp>
<trd lng="de">Gleichgesinnter</trd>
<trd lng="fr">partisan<klr tip="ind"> (d'un mouvement d'idées, de
l'espéranto)</klr></trd>
<trd lng="hu">eszmetárs</trd>
<trd lng="pl">wspó&lstroke;ideowiec
<klr> (tytu&lstroke; używany mi&eogonek;dzy esperantystami)
</klr></trd>
<trd lng="ru">&c_je;&c_d;&c_i;&c_n;&c_o;&c_m;&c_y;&c_sh;&c_l;&c_je;&c_n;&c_n;&c_i;&c_k;</trd>
<trd lng="sk">samideán <klr>(stúpenec tej istej myšlienky)</klr></trd>
</drv>
<drv mrk="ide.fiksa0o">
<kap>fiksa <tld/>o</kap>
<snc mrk="ide.fiksa0o.PSI">
<uzo tip="fak">PSI</uzo>
<dif>
<ref tip="vid" cel="obsed.0o.PSI">Obsedo</ref>,
penso, kiu konstante revenas al la animo:
<ekz>
vi havas fiksan <tld/>on, revon, kiu tute plenigas vin
<fnt>
<aut>H. Conscience, trad. M. Posenaer</aut>,
<vrk><url ref="http://eo.wikisource.org/wiki/Rikke-tikke-tak/II">
Rikke-Tikke-Tak</url></vrk>,
<lok>1912</lok>
</fnt>.
</ekz>
</dif>
</snc>
<trdgrp lng="cs">
<trd>fixní idea</trd>,
<trd>idée fixe</trd>,
<trd>utkvělá myšlenka</trd>
</trdgrp>
<trd lng="fr">idée fixe</trd>
<trd lng="sk">fixná idea</trd>
</drv>
<adm>
Aldonendas drv pri la Interna Ideo.
<aut>Sergio</aut>
</adm>
</art>
<!--
$Log$
Revision 1.31 2017/11/01 19:10:36 revo
Vito Redsky: +trd ro
Revision 1.30 2016/02/28 19:10:36 revo
Wolfram Diestel: riparo: adm forighis per skripto de Laer pro
interlokita traduko
Revision 1.29 2015/07/04 08:37:36 revo
aldono de trd cs per skripto de M. von Laer
Revision 1.28 2015/06/29 16:33:15 revo
aldono de trd sk per skripto de M. von Laer
Revision 1.27 2013/11/01 02:10:17 revo
Jeromo Vasxe: + fiksa ~o
Revision 1.26 2013/09/05 01:10:15 revo
Vito Redsky: kor trd pl +trd ro
-->
</vortaro>