-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b25_alalal-a43604.xml
247 lines (247 loc) · 12.6 KB
/
cod-al7b25_alalal-a43604.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Ba" n="cod-al7b25">Paris 1894, v. 25</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Ba" n="221"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-a43604"><!-- l1d8a1 -->
<head xml:id="alalal-a43604-Hd1e99">Articulus 1</head>
<head xml:id="alalal-a43604-Hd1e101" type="question-title">Quid sit veritas, quid proprietas, et
quid incommutabilitas ?</head>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e104">
<lb ed="#Ba" n="6"/>ARTICULUS I.
<lb ed="#Ba" n="7"/>Quid sit veritas, quid proprietas, et
<lb ed="#Ba" n="8"/>quid incommutabilitas ?
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e113">
<lb ed="#Ba" n="9"/>Incidunt autem hic plurima dubia
cir<lb break="no" ed="#Ba" n="10"/>ca primam partem. Sed ante Litteram
<lb ed="#Ba" n="11"/>dveterminanda sunt tria : quorum primum
<lb ed="#Ba" n="12"/>vst, Quid sit veritas, atque proprietas, et
<lb ed="#Ba" n="13"/>incommutabilitas, atque simplicitas ?
<lb ed="#Ba" n="14"/>Secundum est, penes quid attenditur
nu<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>merus eorum ? Tertium est de
significa<lb break="no" ed="#Ba" n="16"/>lione istorum nominum, natura,
sab<lb break="no" ed="#Ba" n="17"/>xtantia, essentia, esse, quae Magister
po<lb break="no" ed="#Ba" n="18"/>nit in principio istius capitul.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e137">
<lb ed="#Ba" n="19"/>Primum, quid sit veritas ?
<lb ed="#Ba" n="20"/>1. Dicit Augustinus, quod veritas est
<lb ed="#Ba" n="21"/>entitas rei: ergo videtur, quod veritas
<lb ed="#Ba" n="22"/>nature divine idem sit quod entitas
ip<lb break="no" ed="#Ba" n="23"/>sis.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e151">
<lb ed="#Ba" n="24"/>2. Item, Quidam diffiniunt verum,
di<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>cendo quod verum est indivisio actus a
<lb ed="#Ba" n="26"/>potentia : in divinis autem non est actus
<lb ed="#Ba" n="27"/>et potentia : ergo non est ibi indivisio
<lb ed="#Ba" n="28"/>actus a potentia : ergo divine nature
<lb ed="#Ba" n="29"/>non convenit, veritas, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e167">
<lb ed="#Ba" n="30"/>3. Praeterea, Veritas est rectitudo
so<lb break="no" ed="#Ba" n="31"/>la mente perceptibilis, ut dicit Ansel~
<lb ed="#Ba" n="32"/>mus : haec autem veritas non convenit
<lb ed="#Ba" n="33"/>soli divine nature, sed multis alris
<lb ed="#Ba" n="34"/>ergo haec non est veritas quae hic
queri<lb break="no" ed="#Ba" n="35"/>tur.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e183">
<lb ed="#Ba" n="36"/>4. Praeterea, Philosophus dicit, quod
<lb ed="#Ba" n="37"/>verum et falsum sunt in anima,
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="38"/>dum quod veritas est adequatio
intelle<lb break="no" ed="#Ba" n="39"/>ctus vel mentis cum re: sic 1terum
veri<lb break="no" ed="#Ba" n="40"/>tas non erit propria divine nature : vel
<lb ed="#Ba" n="41"/>si erit ibi veritas, erit im ideis ejus, et
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="42"/>non in natura secundum quod natura est,
<lb ed="#Ba" n="43"/>ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e205">
<lb ed="#Ba" n="44"/>Urerivs quaeritur de ratione
exposi<lb break="no" ed="#Ba" n="45"/>tionis quam dicit Magister, veritas sive
<lb ed="#Ba" n="46"/>proprietas.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e214">
<lb ed="#Ba" n="47"/>1. Constat enim, quod veritas
pluri<lb break="no" ed="#Ba" n="48"/>bus convenit : ergo non est proprium
<lb ed="#Ba" n="49"/>solius divine nature.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e223">
<lb ed="#Ba" n="50"/>2, Praeterea, Magister ubi exsequi
de<lb break="no" ed="#Ba" n="51"/>bet de quantitate veritatis sive
proprie<lb break="no" ed="#Ba" n="52"/>tatis nature divine, exsequitur de
pro<lb break="no" ed="#Ba" n="53"/>prietate entitatis ejus : ergo videtur,
<lb ed="#Ba" n="54"/>quod idem sit veritas et entitas,
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e237">
<lb ed="#Ba" n="55"/>Solutio. Dicendum, quod licet verum
<lb ed="#Ba" n="56"/>sumatur multis modis, ut probant
obje<lb break="no" ed="#Ba" n="57"/>ctiones, tamen hic dicitur verum idem
<lb ed="#Ba" n="58"/>quod extranec nature impermixtum.
<lb ed="#Ba" n="59"/>Sunt enim tria extranea precipue,
scili<lb break="no" ed="#Ba" n="60"/>cet privatio quae extranea est entitati, et
<lb ed="#Ba" n="61"/>potentia, et diversum vel diversitas in
<lb ed="#Ba" n="62"/>ipso ente : quod enim in privatione est,
<lb ed="#Ba" n="63"/>non est, sed habet aptitudinem ad esse :
<lb ed="#Ba" n="64"/>quod autem in potentia est, potest esse :
<lb ed="#Ba" n="65"/>et quod ex diversis est, non habet ens
<lb ed="#Ba" n="66"/>proprium, quia diversorum habet
entita<lb break="no" ed="#Ba" n="67"/>tem : unde veritas dicitur hic impermix.
<lb ed="#Ba" n="68"/>tio extranei ad ens, eo modo quo
dici<lb break="no" ed="#Ba" n="69"/>mus verum aurum cupro non
permix<lb break="no" ed="#Ba" n="70"/>tum : et ita non erit vere ens nisi natura
<lb ed="#Ba" n="71"/>divina, quae nec privationi subjacet, nec
<lb ed="#Ba" n="72"/>in potentia est, nec ex diversis constat,
<lb ed="#Ba" n="73"/>sicut Magister probabit infra, quando
<lb ed="#Ba" n="74"/>queretur de quantitate veritatis istius.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e283">
<lb ed="#Ba" n="75"/>Dicexpum ergo ad primum, quod bene
<lb ed="#Ba" n="76"/>competit diffinitio Augustin: de vero :
<lb ed="#Ba" n="77"/>quia nihil ita proprie est id quod est,
<lb ed="#Ba" n="78"/>sicut natura divina, eo quod ipsa totum
<lb ed="#Ba" n="79"/>et tantum est id quod est, et non
per<lb break="no" ed="#Ba" n="80"/>mixta eis quae secundum aliquid non
<lb ed="#Ba" n="81"/>sunt, vel ex diversis sunt.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e301">
<lb ed="#Ba" n="82"/>Ad aliud dicendum, quod etiam ila
<lb ed="#Ba" n="83"/>diffinitio satis convenit : quia nullus
ac<lb break="no" ed="#Ba" n="84"/>tus a potentia adeo indivisus est, sicut
<lb ed="#Ba" n="85"/>ille qui idem est: sed oportet, quod
po<lb break="no" ed="#Ba" n="86"/>tentia non accipiatur pro potentia
mate<lb break="no" ed="#Ba" n="87"/>riali : quia divina essentia nec idem est
<lb ed="#Ba" n="88"/>cum potentia materia, nec etiam indivi-
<pb ed="#Ba" n="222"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>sa ab ipsa : et hoc ideo quia cum divina
<lb ed="#Ba" n="2"/>essentia sit motor universalis omnium,
<lb ed="#Ba" n="3"/>stabilis in se manens, non potest esse
<lb ed="#Ba" n="4"/>mota: materia autem semper mota et
<lb ed="#Ba" n="5"/>mutabilis est. Item, quia divina essentia
<lb ed="#Ba" n="6"/>regit omnes res praeter quam quod
mi<lb break="no" ed="#Ba" n="7"/>sceatur cum illis, ut dicit Philosophus :
<lb ed="#Ba" n="8"/>sed materia permiscetur materialibus :
<lb ed="#Ba" n="9"/>oportet ergo, quod accipiatur potentia
<lb ed="#Ba" n="10"/>active : et tunc ipsa est idem potenti
<lb ed="#Ba" n="11"/>sue :et ideo verior, quia verius habet
<lb ed="#Ba" n="12"/>esse agens quam patiens : et sic bene
ha<lb break="no" ed="#Ba" n="13"/>bet divina essentia actum et potentiam,
<lb ed="#Ba" n="14"/>et habet ea indivisa : quia est eadem
pre<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>cise secundum quod actus est in agente,
<lb ed="#Ba" n="16"/>sicut sunt actus interiores, ut intelligere,
<lb ed="#Ba" n="17"/>velle, et hujusmodi : sunt enim quedam
<lb ed="#Ba" n="18"/>extra ipsam quae tenent se ex parte acti,
<lb ed="#Ba" n="19"/>ut creatio, recreatio, gubernatio etiam
<lb ed="#Ba" n="20"/>aliquo modo : et illa non sunt idem ipsi
<lb ed="#Ba" n="21"/>secundum quod sunt in creatis,
recrea<lb break="no" ed="#Ba" n="22"/>tis, gubernatis, et hujusmodi.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e371">
<lb ed="#Ba" n="23"/>Ap i quod de Anselmo objicitur,
di<lb break="no" ed="#Ba" n="24"/>cendum quod antonomastice et vere sibi
<lb ed="#Ba" n="25"/>soli convenit : quia ipsa sola per se recta
<lb ed="#Ba" n="26"/>est, et omnia alia recta, curvitate
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="27"/>dum potentiam ad minus sunt permixta,
<lb ed="#Ba" n="28"/>et ideo non omnimodam habent
verita<lb break="no" ed="#Ba" n="29"/>tem, sicut natura divina.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e389">
<lb ed="#Ba" n="30"/>Ad aliud dicendum, quod verum et
<lb ed="#Ba" n="31"/>falsum quae sunt in anima, sunt ab actu
<lb ed="#Ba" n="32"/>anime qui est componere vel dividere :
<lb ed="#Ba" n="33"/>et de tali veritate non quaeritur hic
<lb ed="#Ba" n="34"/>quia illa veritas est in signo, eb causata
<lb ed="#Ba" n="35"/>ab ista verilate.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e405">
<lb ed="#Ba" n="36"/>Ad aliud dicendum, quod proprietas
<lb ed="#Ba" n="37"/>idem est quod dispositio veritatis quae soli
<lb ed="#Ba" n="38"/>divine entitati convenit secundum illam
<lb ed="#Ba" n="39"/>omnimodam impermixtionem, de qua
<lb ed="#Ba" n="40"/>dictum est: sic enim nulli alii convenit.
</p>
<p xml:id="alalal-a43604-d1e419">
<lb ed="#Ba" n="41"/>Ad aliud dicendum, quod in veritate
<lb ed="#Ba" n="42"/>entitas est subjectum veritatis secundum
<lb ed="#Ba" n="43"/>rationem, sed in divinis in quibus non
<lb ed="#Ba" n="44"/>est compositio, est idem aliter
significa<lb break="no" ed="#Ba" n="45"/>tum in uno et aliter in alio. In entitate
<lb ed="#Ba" n="46"/>enim significatur sicut in conceptu
sim<lb break="no" ed="#Ba" n="47"/>plici, ante quem nihil est concipere de
<lb ed="#Ba" n="48"/>re : quia ens est primum cadens in no-
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="49"/>strum intellectum : sed veritas
proprie<lb break="no" ed="#Ba" n="50"/>tatem impermixtionis tangit : et ideo
<lb ed="#Ba" n="51"/>Magister entitatem, proprietatem,
veri<lb break="no" ed="#Ba" n="52"/>tatem, vocat idem, licet non eodem
mo<lb break="no" ed="#Ba" n="53"/>do significatum : quia entitas est
pri<lb break="no" ed="#Ba" n="54"/>mum, et senius, ut dicit Dionysius :
ve<lb break="no" ed="#Ba" n="55"/>ritas autem est dispositio ejus de qua
<lb ed="#Ba" n="56"/>dictum est : proprietas autem est
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="57"/>dum quod est consequens esse divinum,
<lb ed="#Ba" n="58"/>et in quantum divinum est, et non est
<lb ed="#Ba" n="59"/>consequens aliud esse : sicut etiam
dici<lb break="no" ed="#Ba" n="60"/>mus proprietatem trianguli rectilinei
ha<lb break="no" ed="#Ba" n="61"/>bere tres equos duobus rectis, eo quod
<lb ed="#Ba" n="62"/>sequitur triangulum, in quantum
recti<lb break="no" ed="#Ba" n="63"/>lineus et triangulus.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>