-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b25_alalal-b09283.xml
441 lines (441 loc) · 24.1 KB
/
cod-al7b25_alalal-b09283.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Ba" n="cod-al7b25">Paris 1894, v. 25</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Ba" n="566"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-b09283"><!-- l1d22a1 -->
<head xml:id="alalal-b09283-Hd1e99">Articulus 1</head>
<head xml:id="alalal-b09283-Hd1e101" type="question-title">Utrum omne nomen dictum de Deo
significet proprietatem, aut essentiam,
aut dicatur de Deo per
translationem ?</head>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e104">
<lb ed="#Ba" n="19"/>ARTICULUS I.
<lb ed="#Ba" n="20"/>Utrum omne nomen dictum de Deo
si<lb break="no" ed="#Ba" n="21"/>gnificet proprietatem, aut essentiam,
<lb ed="#Ba" n="22"/>aut dicatur de Deo per
translatio<lb break="no" ed="#Ba" n="23"/>nem ?
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e117">
<lb ed="#Ba" n="24"/>Incidit ergo hic questio primo de
di<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>visione Ambrosit quae tangitur, — ibi,
<lb ed="#Ba" n="26"/>
<quote xml:id="alalal-b09283-Qd1e125"> Quo purius niteat fides, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e128">
<lb ed="#Ba" n="27"/>Secundum hance enim divisionem
om<lb break="no" ed="#Ba" n="28"/>ne nomen dictum de Deo, aut significat
<lb ed="#Ba" n="29"/>proprietatem, aut essentiam, aut dicitur
<lb ed="#Ba" n="30"/>per translationem.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e140">
<lb ed="#Ba" n="31"/>1. Videtur autem divisio esse
insuffi<lb break="no" ed="#Ba" n="32"/>ciens : primo, per hoc quod infra ponit
<lb ed="#Ba" n="33"/>divisionem sex membrorum. Secundo,
<lb ed="#Ba" n="34"/>quia quaedam ab aeterno conveniunt Deo,
<lb ed="#Ba" n="35"/>que nullum illorum significant, ut
per<lb break="no" ed="#Ba" n="36"/>sona, trinitas, et hujusmodi : haec enim
<lb ed="#Ba" n="37"/>non dicunt proprietatem : quia
proprie<lb break="no" ed="#Ba" n="38"/>tas est in persona determinans ipsam.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e160">
<lb ed="#Ba" n="39"/>2. Item, Essentialium quaedam
dicun<lb break="no" ed="#Ba" n="40"/>tur relative, ut similis, aequalis : et
qua<lb break="no" ed="#Ba" n="41"/>dam relative ad creaturas : ergo videtur
<lb ed="#Ba" n="42"/>divisio insufficiens.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e171">
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="43"/>Praeterea, Essentialia non uno modo
<lb ed="#Ba" n="44"/>significant substantiam : quia quedam
<lb ed="#Ba" n="45"/>significant substantiam ut substantiam,
<lb ed="#Ba" n="46"/>quedam autem ut id quod assequitur
<lb ed="#Ba" n="47"/>substantiam, ut virtus, et hujusmodi.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e187">
<lb ed="#Ba" n="48"/>3. Item, Damascenus aliam dat
divi<lb break="no" ed="#Ba" n="49"/>sionem in primo libro, cap. 12, ubi
vi<lb break="no" ed="#Ba" n="50"/>detur innuere, quod quaedam significant
<lb ed="#Ba" n="51"/>pelagus substantiae infinitum, non quid
<lb ed="#Ba" n="52"/>est, ut hoc nomen, Qui est: quedam
<lb ed="#Ba" n="53"/>autem operationis nomen, ut Deus
<lb ed="#Ba" n="54"/>quedam autem ut id quod assequitur
<lb ed="#Ba" n="55"/>substantiam, ut justus, bonus, et
hujus<lb break="no" ed="#Ba" n="56"/>modi: quaedam autem habitudinem ad
<lb ed="#Ba" n="57"/>eaa quibus distinguitur: ut dominus,
<lb ed="#Ba" n="58"/>rex, pastor, creator. Korum enim que
<lb ed="#Ba" n="59"/>Subjiciuntur, dominus est : et eorum
<lb ed="#Ba" n="60"/>que reguntur, rex: et eorum quae
pa<lb break="no" ed="#Ba" n="61"/>seuntur, pastor. Quedam autem
signifi<lb break="no" ed="#Ba" n="62"/>eant id quod non est, ut immensus,
in<lb break="no" ed="#Ba" n="63"/>corporeus : ergo videtur, quod divisio
<lb ed="#Ba" n="64"/>Ambrosii non sit sufficiens.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e226">
<lb ed="#Ba" n="65"/>4, Item, Ingenitus nec relationem,
<lb ed="#Ba" n="66"/>nec substantiam significat, nec etiam
<lb ed="#Ba" n="67"/>per translationem dicitur : ergo non
ca<lb break="no" ed="#Ba" n="68"/>dit in aliqua partium divisionis Ambrosii.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e237">
<lb ed="#Ba" n="69"/>5. Praeterea, Dionysius magnam ponit
<lb ed="#Ba" n="70"/>nominum diversitatem per ordinem in
<lb ed="#Ba" n="71"/>libro de Divinis nominibus, ut bonus,
<lb ed="#Ba" n="72"/>ens, vita, sapientia, justitia, virtus, salus,
<lb ed="#Ba" n="73"/>liberator, aequalitas, inequalitas,
mag<lb break="no" ed="#Ba" n="74"/>num, parvum, alterum, simile, dissimile,
<lb ed="#Ba" n="75"/>status, motus, omnipotens, antiquus
die<lb break="no" ed="#Ba" n="76"/>rum, pax, per se vita, per se virtus,
san<lb break="no" ed="#Ba" n="77"/>ctus, rex, dominus, perfectum, unum.
<lb ed="#Ba" n="78"/>Ista autem omnia non possunt, ut
vide<lb break="no" ed="#Ba" n="79"/>tur, reduci ad istam divisionem.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e264">
<lb ed="#Ba" n="80"/>6. Praeterea, Videtur quod omne
no<lb break="no" ed="#Ba" n="81"/>men dictum de Deo, cadat sub uno
<lb ed="#Ba" n="82"/>membro divisionis Ambrosii, — scilicet
<lb ed="#Ba" n="83"/>quod est translative dici : dicunt enim
<lb ed="#Ba" n="84"/>Sancti, quod de Deo nihil possumus
hu<lb break="no" ed="#Ba" n="85"/>mana voce dicere proprie: ergo
quid<lb break="no" ed="#Ba" n="86"/>quid humana voce dicitur de Deo,
dici<lb break="no" ed="#Ba" n="87"/>tur per translationem, et nihil per
pro<lb break="no" ed="#Ba" n="88"/>prietatem : et’ita videtur, quod nullum
<lb ed="#Ba" n="89"/>dicit proprietatem divinam, nec maje~
<lb ed="#Ba" n="90"/>statem, sed omnia dicuntur per
transla<lb break="no" ed="#Ba" n="91"/>tionem.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e293">
<pb ed="#Ba" n="567"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>Solutio. Dicendum, quod divisiones
<lb ed="#Ba" n="2"/>omnium sanctorum sufflicientes sunt :
<lb ed="#Ba" n="3"/>sed non accipiuntur per unum modum.
<lb ed="#Ba" n="4"/>Divisio autem Ambrosu licet sit
trimem<lb break="no" ed="#Ba" n="5"/>bris, tamen reduci habet ad duas
divi<lb break="no" ed="#Ba" n="6"/>siones bimembres sic, Omne nomen
di<lb break="no" ed="#Ba" n="7"/>clum de Deo, aut dicitur proprie
pro<lb break="no" ed="#Ba" n="8"/>prictate rei, aut dicitur per translationem
<lb ed="#Ba" n="9"/>similitudinis rei, Si dicitur propric, aut
<lb ed="#Ba" n="10"/>dictt proprielatem qua persona a
perso<lb break="no" ed="#Ba" n="11"/>na distinguitur, aul dicit essentiam : in
<lb ed="#Ba" n="12"/>has cnim duas divisiones imeidit omne
<lb ed="#Ba" n="13"/>nomen de Deo dictum. Prime autem
<lb ed="#Ba" n="14"/>divisionis hac ratio est, quianomen
di<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>cit rem a qua imponitur, et rem cui
im<lb break="no" ed="#Ba" n="16"/>ponitur : illa res cul imponitur nomen,
<lb ed="#Ba" n="17"/>apud Grammaticum est substantia
nomi<lb break="no" ed="#Ba" n="18"/>nis: illa autem a qua imponitur, cum
<lb ed="#Ba" n="19"/>illa sit principruim intelligend: id quod
<lb ed="#Ba" n="20"/>dicitur per nomen, est qualilas nomunis :
<lb ed="#Ba" n="21"/>ilud ergo a quo imponitur, aul per
<lb ed="#Ba" n="22"/>prius est in Deo et per posterius im
erea<lb break="no" ed="#Ba" n="23"/>tura : et sic dicitur propric, ut Pater
<lb ed="#Ba" n="24"/>wternus, essenha, vita, sapientia, et
hu<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>jusmod: S:tautem ilud a quo
imponi<lb break="no" ed="#Ba" n="26"/>tur, repugnat nalure divine, tunc per
<lb ed="#Ba" n="27"/>aliquam simuilitudinem corporalium ad
<lb ed="#Ba" n="28"/>divina translatum de Deo dieitur, ul
la<lb break="no" ed="#Ba" n="29"/>pis, leo, splendor, speculum, et
hujus<lb break="no" ed="#Ba" n="30"/>modi, Haec ergo est ratio divisions
Am<lb break="no" ed="#Ba" n="31"/>brosii: unde sua divisto est generalis,
<lb ed="#Ba" n="32"/>et comprehendit divisiones omnium
alio<lb break="no" ed="#Ba" n="33"/>rum sanctorum.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e371">
<lb ed="#Ba" n="34"/>Ap iw ergo quod contra objicitur,
di<lb break="no" ed="#Ba" n="35"/>cendum quod persona et Trinitas
signi<lb break="no" ed="#Ba" n="36"/>ficant proprictatem indistincle : quia in
<lb ed="#Ba" n="37"/>divinis proprielas sive relatio
significa<lb break="no" ed="#Ba" n="38"/>tur multis modis, ut supra diximus :
<lb ed="#Ba" n="39"/>quedam enim significant ad aliquid ut
<lb ed="#Ba" n="40"/>ad aliquid, ut Pater : et quaedam
signili<lb break="no" ed="#Ba" n="41"/>cant ad aliquid ut ad se, ut paternitas,
<lb ed="#Ba" n="42"/>et hujusmodi : quaedam autem
signifi<lb break="no" ed="#Ba" n="43"/>cant id quod est ad se, ut bonus,
sub<lb break="no" ed="#Ba" n="44"/>stantia, et hujusmodi : quaedam autem id
<lb ed="#Ba" n="45"/>quod est ad se ut ad aliquid, ut similis,
<lb ed="#Ba" n="46"/>et aequalis . et non cst instantia in Tri-
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="47"/>nitate et persona : quia ila in se
clau<lb break="no" ed="#Ba" n="48"/>dunt relativa.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e408">
<lb ed="#Ba" n="49"/>Ad aliud dicendum, quod illos modos
<lb ed="#Ba" n="50"/>specialiter non considerat Ambrosius,
<lb ed="#Ba" n="51"/>sed potius generaliter . et ideo omnia
ta<lb break="no" ed="#Ba" n="52"/>hia eadunt sub ilis quae exprimunt
ma<lb break="no" ed="#Ba" n="53"/>jestatem divine essenti. vel m se vel
<lb ed="#Ba" n="54"/>in personis, vel aeterne vel temporaliter.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e424">
<lb ed="#Ba" n="55"/>Ad hoc quod objicitur de divisione
<lb ed="#Ba" n="56"/>Damascent, dicendum, quod ipse non
di<lb break="no" ed="#Ba" n="57"/>vidit nisi essentialia : ila autem
conno<lb break="no" ed="#Ba" n="58"/>tant eilectum in creaturis, aul significant
<lb ed="#Ba" n="59"/>essentiam sine effectu. Et si primo
mo<lb break="no" ed="#Ba" n="60"/>do . tunc sunt sicut crealor, rex, et
hu<lb break="no" ed="#Ba" n="61"/>jusmodi. Si autem significant essentiam,
<lb ed="#Ba" n="62"/>aut m se distinctam vel indistinctam,
<lb ed="#Ba" n="63"/>aut ut assequens, aut id quod non est.
<lb ed="#Ba" n="64"/>Si primo modo : sic est, gaa est,
essen<lb break="no" ed="#Ba" n="65"/>tia, substantia, etc., quia gut est dicit
<lb ed="#Ba" n="66"/>indistinclam et non ponentem in
nume<lb break="no" ed="#Ba" n="67"/>rum, ut nolatum est de hoc nomme,
<lb ed="#Ba" n="68"/>Qui est! Subslantia dicit distinctam,
<lb ed="#Ba" n="69"/>et similiter essentia, et hujusmodi. Sed
<lb ed="#Ba" n="70"/>id quod assequilur substantiam, aut est
<lb ed="#Ba" n="71"/>ut habitus, aut operationem assequens :
<lb ed="#Ba" n="72"/>secundum intellectum habitus, ut
bo<lb break="no" ed="#Ba" n="73"/>nus, sapiens : operationem assequens, ut
<lb ed="#Ba" n="74"/>Deus. Quod autem non est dicit
immen<lb break="no" ed="#Ba" n="75"/>sus, et hujusmodi, quae notificant Deum
<lb ed="#Ba" n="76"/>negatione : et secundum quid negationes
<lb ed="#Ba" n="77"/>hujusmodi nominare et notilicare possint,
<lb ed="#Ba" n="78"/>supra expositum est.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e479">
<lb ed="#Ba" n="79"/>Ap aritp diceadum, quod mfra
proba<lb break="no" ed="#Ba" n="80"/>bitur, quod wgenitus dicat relationem :
<lb ed="#Ba" n="81"/>quia thi dabit Augustinus pro regula,
<lb ed="#Ba" n="82"/>quod im codem genere in quo affirmat et
<lb ed="#Ba" n="83"/>ponit affirmatio, in eodem negatio neget.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e493">
<lb ed="#Ba" n="84"/>Ad aliud dicendum, quod Dionysius
<lb ed="#Ba" n="85"/>divisit nomina divina per traclatum
qua<lb break="no" ed="#Ba" n="86"/>tuor ibrorum : de quibusdam enim
tra<lb break="no" ed="#Ba" n="87"/>etat in libro suo quem vocat de
Hypo<lb break="no" ed="#Ba" n="88"/>stasibus, id est, de personis: im quo
<lb ed="#Ba" n="89"/>ipse delerminat de uno membro istius
<lb ed="#Ba" n="90"/>divisionis Ambrosi, scilicet de his que
<lb ed="#Ba" n="91"/>proprietates dicunt in divinis. In alio
<lb ed="#Ba" n="92"/>tangit de his qua secundum translatio-
<pb ed="#Ba" n="568"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>nem, quod ipse symbolum vocat, de Deo
<lb ed="#Ba" n="2"/>dicuntur, et de hoc fecit symbolicam
<lb ed="#Ba" n="3"/>theologiam : quos duos libros non
habe<lb break="no" ed="#Ba" n="4"/>mus. Alia sunt nomina majestatem
di<lb break="no" ed="#Ba" n="5"/>vinitatis exprimentia : et haecattendi
<lb ed="#Ba" n="6"/>possunt duobus modis, scilicet secundum
<lb ed="#Ba" n="7"/>significata a quibus imponuniur, et
se<lb break="no" ed="#Ba" n="8"/>cundum modum praedicandi quem
ha<lb break="no" ed="#Ba" n="9"/>bent in divinis : et de significatis eorum
<lb ed="#Ba" n="10"/>agit Dionysius in libro de Divinis
nomi<lb break="no" ed="#Ba" n="11"/>nibus per tredecim capitula, in quorum
<lb ed="#Ba" n="12"/>tribus determinat modum procedendi et
<lb ed="#Ba" n="13"/>accipit materiam : in decem autem
resi<lb break="no" ed="#Ba" n="14"/>duis tangit ipsa nomina. Modum autem
<lb ed="#Ba" n="15"/>predicandi ipsorum, secundum quod
so<lb break="no" ed="#Ba" n="16"/>nant in ipsis nominibus, determinat in
<lb ed="#Ba" n="17"/>libro quem vocat mysticam theologiam
<lb ed="#Ba" n="18"/>a poate quod est secretum, eo quod res
<lb ed="#Ba" n="19"/>ipsa secreta manet, et non tota ul est
<lb ed="#Ba" n="20"/>potest nominari : et hujus causa dicta
<lb ed="#Ba" n="21"/>est alibi’.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e565">
<lb ed="#Ba" n="22"/>SI AUTEM quaeritur, Penes quid sumitur
<lb ed="#Ba" n="23"/>numerus quem tangit Dionysius in
de<lb break="no" ed="#Ba" n="24"/>cem capitulis libri de Divinis
nomini<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>bus?
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e576">
<lb ed="#Ba" n="26"/>Responsio, quod ipse tangit ea
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="27"/>dum quod manifestantur in causa ut
cau<lb break="no" ed="#Ba" n="28"/>sa talium effectuum in creaturis, precipue
<lb ed="#Ba" n="29"/>rationalibus. Aut igitur sunt secundum
<lb ed="#Ba" n="30"/>causam respicientem esse, aut bene esse,
<lb ed="#Ba" n="31"/>aut perfectionem in utroque. Si sunt
pri<lb break="no" ed="#Ba" n="32"/>mo modo, aut est secundum
dispositio<lb break="no" ed="#Ba" n="33"/>nem cause inclinate ad effusionem
cau<lb break="no" ed="#Ba" n="34"/>sati: aut secundum ea quae diffundit
<lb ed="#Ba" n="35"/>causando. Si primo modo, tunc est
bo<lb break="no" ed="#Ba" n="36"/>num : unde ipse dicit, quod bonum est
<lb ed="#Ba" n="37"/>diffusivum sui et esse, cui necessario
<lb ed="#Ba" n="38"/>conjunguntur quatuor alia, scilicet amor,
<lb ed="#Ba" n="39"/>lumen, zelus, et ad bonum ulterius
con<lb break="no" ed="#Ba" n="40"/>jungitur pulchrum : ista enim dicunt
<lb ed="#Ba" n="41"/>quasi dispositiones boni in causa prima :
<lb ed="#Ba" n="42"/>sicut enim zelus sequitur ad amorem, ita
<lb ed="#Ba" n="43"/>pulchrum sequitur ad lumen : lumen
<lb ed="#Ba" n="44"/>enim dicit irradiationes #ternarum
ra<lb break="no" ed="#Ba" n="45"/>tionum, quibus unumquodque creatum
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="46"/>est, in causa creante pulchrum autem
<lb ed="#Ba" n="47"/>dicit descensum ordinis sapientie
ordi<lb break="no" ed="#Ba" n="48"/>nantis, sicut dicit Boetius :
<lb ed="#Ba" n="49"/>
<quote xml:id="alalal-b09283-Qd1e632">Mundum mente gerens pulchrum pulcherrimus
<lb ed="#Ba" n="50"/>[ipse.</quote>
<lb ed="#Ba" n="51"/>Amor autem et zelus inclinant ex parte
<lb ed="#Ba" n="52"/>voluntatis : amor ad effectus generaliter,
<lb ed="#Ba" n="53"/>zelus autem ad effectus propinquiores,
<lb ed="#Ba" n="54"/>quia zelus est ignitus amor in aliquod
<lb ed="#Ba" n="55"/>speciale : et ideo de omnibus his cum
<lb ed="#Ba" n="56"/>suo privative opposito malo tangit in
ca<lb break="no" ed="#Ba" n="57"/>pitulo uno. Si autem dicunt effectum
ef<lb break="no" ed="#Ba" n="58"/>fluxum ad esse, aut respectu esse in
ge<lb break="no" ed="#Ba" n="59"/>nere quod fundamentum est entium, aut
<lb ed="#Ba" n="60"/>in specie. Si in genere : tunc est ens. Si
<lb ed="#Ba" n="61"/>in specie : tunc est vita: quia, ut dicit
<lb ed="#Ba" n="62"/>Philosophus, prima rerum creatarum est
<lb ed="#Ba" n="63"/>esse, et non est ante ipsam creatura
<lb ed="#Ba" n="64"/>alia ; et de vita dicit, quod vita
viventi<lb break="no" ed="#Ba" n="65"/>bus est esse : et hoc verum est de esse
<lb ed="#Ba" n="66"/>specificato. Et accipitur utrumque
gene<lb break="no" ed="#Ba" n="67"/>raliter : quia non nisi generaliter cadit
<lb ed="#Ba" n="68"/>in divinam praedicationem : ens enim
<lb ed="#Ba" n="69"/>elementi vel elementati non pradicatur
<lb ed="#Ba" n="70"/>de Deo. Similiter vita vegetabilis, vel
<lb ed="#Ba" n="71"/>sensibilis, vel rationalis, non praedicatur
<lb ed="#Ba" n="72"/>de Deo: sed potius ens et vita
abstra<lb break="no" ed="#Ba" n="73"/>hens ab omni creato. Si autem est
effe<lb break="no" ed="#Ba" n="74"/>ctus secundum bene esse, aut est
abso<lb break="no" ed="#Ba" n="75"/>lute in creatura rationali, aut in uno in
<lb ed="#Ba" n="76"/>comparatione ad aliud. Si absolute in
<lb ed="#Ba" n="77"/>uno: tunc dicunt perfectionem nature
<lb ed="#Ba" n="78"/>ralionalis secundum naturam, aut
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="79"/>dum statum in quem decidit. Si primo
<lb ed="#Ba" n="80"/>modo, aut secundum intellectum, et sic
<lb ed="#Ba" n="81"/>est sapientia : aut secundum effectum, et
<lb ed="#Ba" n="82"/>sic est virtus : aut secundum rationem
<lb ed="#Ba" n="83"/>sive intellectum ordinantem id quod est
<lb ed="#Ba" n="84"/>in affectu ad alterum, et sic est justitia
<lb ed="#Ba" n="85"/>qué considerativa est ordinis. Si autem
<lb ed="#Ba" n="86"/>respiciant statum periculi in quod
decidi<lb break="no" ed="#Ba" n="87"/>mus, aut gencrale quod omnibus est
<lb ed="#Ba" n="88"/>exhibitum, et tunc est salus a culpa et
<lb ed="#Ba" n="89"/>peena : aut personale et speciale
pericu<lb break="no" ed="#Ba" n="90"/>lum, et in illo notatur liberator. Si au-
<pb ed="#Ba" n="569"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>tem est in uno in comparatione
ad_alte<lb break="no" ed="#Ba" n="2"/>rum, aut secundum quantitatem
virtua<lb break="no" ed="#Ba" n="3"/>lem, aut secundum qualitatem bonitatum.
<lb ed="#Ba" n="4"/>Si primo modo, aut comparatio est
se<lb break="no" ed="#Ba" n="5"/>cundum proportionem, aut secundum
<lb ed="#Ba" n="6"/>excessum sine proportione. Si primo
<lb ed="#Ba" n="7"/>modo, sic est inequale : si secundo
mo<lb break="no" ed="#Ba" n="8"/>do, sic est magnum, et parvum. Si
au<lb break="no" ed="#Ba" n="9"/>tem est relatio una ad alterum secundum
<lb ed="#Ba" n="10"/>participationem bonitatis quae dicit
qua<lb break="no" ed="#Ba" n="11"/>litatem : aut est ut distinguens in gradu
<lb ed="#Ba" n="12"/>participantium non idem, et sic est
alte<lb break="no" ed="#Ba" n="13"/>rum, etidem : aut est secundum
compa<lb break="no" ed="#Ba" n="14"/>rationem unius ad alterum per modum
<lb ed="#Ba" n="15"/>proportionis, et tunc est simile, et
dissi<lb break="no" ed="#Ba" n="16"/>mile.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e764">
<lb ed="#Ba" n="17"/>Tertio autem modo sunt effectus a
<lb ed="#Ba" n="18"/>quibus nominatur Deus vel perfectum
<lb ed="#Ba" n="19"/>esse : et hoc tribus modis, quibus omne
<lb ed="#Ba" n="20"/>quod est, habet se ad_perfectionem,
sci<lb break="no" ed="#Ba" n="21"/>licet secundum motum ad Deum,
secun<lb break="no" ed="#Ba" n="22"/>dum virtutem moventem, et secundum
<lb ed="#Ba" n="23"/>hoc quod recipit ab ipso quod perficit.
<lb ed="#Ba" n="24"/>Secundum motum autem dupliciter,
sci<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>licet secundum quod est ab ipso motus
<lb ed="#Ba" n="26"/>im moveri, et in attingere ipsum. Si
pri<lb break="no" ed="#Ba" n="27"/>mo modo, est motus, et secundo modo
<lb ed="#Ba" n="28"/>status. Secundum virtutem autem
mo<lb break="no" ed="#Ba" n="29"/>ventem omnia ad ipsum est dupliciter,
<lb ed="#Ba" n="30"/>scilicet secundum virtutem in se, vel
<lb ed="#Ba" n="31"/>virtutis dispositionem : in se est
omnipo<lb break="no" ed="#Ba" n="32"/>tens qui omnia potest facere et movere :
<lb ed="#Ba" n="33"/>secundum dispositionem autem virtutis
<lb ed="#Ba" n="34"/>est antiquus dierum. Secundum id au-
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="35"/>tem quod influit perficiendo est
conside<lb break="no" ed="#Ba" n="36"/>ratio triplex, scilicet secundum
substan<lb break="no" ed="#Ba" n="37"/>tiam perfectam, et secundum virtutem
<lb ed="#Ba" n="38"/>perfectam, et secundum quietationem in
<lb ed="#Ba" n="39"/>fine : et primo modo est perfectum, et
<lb ed="#Ba" n="40"/>unum : et secundo modo per se vita ad
<lb ed="#Ba" n="41"/>naturam, et per se virtus ad
_perfectio<lb break="no" ed="#Ba" n="42"/>nem superadditam : quietatio autem in
<lb ed="#Ba" n="43"/>fine est pax : sequitur autem regnum in
<lb ed="#Ba" n="44"/>omnibus his, quod competit esse non
<lb ed="#Ba" n="45"/>causanti, sed continenti quod causatum
<lb ed="#Ba" n="46"/>est, et secundum illud est sanctus, rex,
<lb ed="#Ba" n="47"/>et Dominus : et sanctus prout regit non
<lb ed="#Ba" n="48"/>immixtus, sed excedens omnia
materia<lb break="no" ed="#Ba" n="49"/>liter inquinantia : Dominus autem ad
<lb ed="#Ba" n="50"/>supposita : rex autem ad ordinis et legis
<lb ed="#Ba" n="51"/>naturalis discretionem.
</p>
<p xml:id="alalal-b09283-d1e845">
<lb ed="#Ba" n="52"/>Ap tLtmum dicendum, quod duplex est
<lb ed="#Ba" n="53"/>translatio, scilicet secundum rem, et
se<lb break="no" ed="#Ba" n="54"/>cundum nomen. Translatio secundum
<lb ed="#Ba" n="55"/>rem in divinis nominibus non est nisi in
<lb ed="#Ba" n="56"/>symbolicis, in quibus transfertur
signifi<lb break="no" ed="#Ba" n="57"/>catio ad significationem : ut pratum
ri<lb break="no" ed="#Ba" n="58"/>det, eo quod quaedam dilatatio generatur
<lb ed="#Ba" n="59"/>in floritione pratorum : et sic dicitur
<lb ed="#Ba" n="60"/>Deus crapulatus vel ebrius: sicut dicit,
<lb ed="#Ba" n="61"/>Psal. uxxvul, 65 : Lxettatus est tamquam
<lb ed="#Ba" n="62"/>dormiens Dominus, tamquam potens
cra<lb break="no" ed="#Ba" n="63"/>pulatus a vino. Translatio aulem
nomi<lb break="no" ed="#Ba" n="64"/>nis est quando nomen non sufficienter
<lb ed="#Ba" n="65"/>representat id ad quod significandum
<lb ed="#Ba" n="66"/>assumitur, ut omnia nomina dicta de
<lb ed="#Ba" n="67"/>Deo.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>