-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b25_alalal-b16706.xml
443 lines (443 loc) · 23.9 KB
/
cod-al7b25_alalal-b16706.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Ba" n="cod-al7b25">Paris 1894, v. 25</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Ba" n="605"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-b16706"><!-- l1d24a1 -->
<head xml:id="alalal-b16706-Hd1e99">Articulus 1</head>
<head xml:id="alalal-b16706-Hd1e101" type="question-title">An numerus sit in divinis ?</head>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e104">
<lb ed="#Ba" n="7"/>ARTICULUS I.
<lb ed="#Ba" n="8"/>An numerus sit in divinis ?
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e111">
<lb ed="#Ba" n="9"/>Hic ante Litteram oportet querere
<lb ed="#Ba" n="10"/>duo, scilicet an numerus sit in divinis ?
<lb ed="#Ba" n="11"/>Et, utrum univoce sit in divinis et in
<lb ed="#Ba" n="12"/>creaturis ?
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e122">
<lb ed="#Ba" n="13"/>Circa primum proceditur sic :
<lb ed="#Ba" n="14"/>1. Dicit <name xml:id="alalal-b16706-Nd1e128">Isidorus</name>, quod numerus
dici<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>tur quasi nutus memeris, id est,
divisio<lb break="no" ed="#Ba" n="16"/>nis : nulla autem divisio est in divinis,
<lb ed="#Ba" n="17"/>quia Pater est in Fillo, et e converso :
<lb ed="#Ba" n="18"/>Spiritus sanctus in utroque, et e
conver<lb break="no" ed="#Ba" n="19"/>so: ergo nullus numerus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e143">
<lb ed="#Ba" n="20"/>2. Item, Boetius in libro de Trinitate :
<lb ed="#Ba" n="21"/>
<quote xml:id="alalal-b16706-Qd1e149"> Hoc vere unum est quod nulli nitilur, in
<lb ed="#Ba" n="22"/>quo nullus numerus. </quote> Etintelligit de
di<lb break="no" ed="#Ba" n="23"/>vinis : ergo in divinis nullus est
nume<lb break="no" ed="#Ba" n="24"/>rus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e159">
<lb ed="#Ba" n="25"/>3. Item, A quocumque removetur
ge<lb break="no" ed="#Ba" n="26"/>nus, et species : sed in Deo non est
<lb ed="#Ba" n="27"/>quantitas : ergo nec est species
quantita<lb break="no" ed="#Ba" n="28"/>tis quae est numerus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e170">
<lb ed="#Ba" n="29"/>4. Item, Numerus, ut dicit
Philoso<lb break="no" ed="#Ba" n="30"/>phus in X prime philosophiae, est
mul<lb break="no" ed="#Ba" n="31"/>titudo mensurata per unum: sed Deus
<lb ed="#Ba" n="32"/>simpliciter immensus est: ergo in ipso
<lb ed="#Ba" n="33"/>nullus numerus est,
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e183">
<lb ed="#Ba" n="34"/>5. Item, Sive accipiamus numerum
<lb ed="#Ba" n="35"/>mathematice, sive secundum quod est in
<lb ed="#Ba" n="36"/>re numerata, videtur Deo non competere
<lb ed="#Ba" n="37"/>numerus : numerus enim mathematicus,
<lb ed="#Ba" n="38"/>sive quo humeramus, ut dicit Boetius in
<lb ed="#Ba" n="39"/>libro de Trinttate, fit iteratione ejusdem
<lb ed="#Ba" n="40"/>unitatis, sua aggregatione totum
nume<lb break="no" ed="#Ba" n="41"/>rum constituentis : sed in illa aggrega-
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="42"/>tione totum est majus qualibet parte : in
<lb ed="#Ba" n="43"/>Deo autem nihil tale est: ergo Deo hu-~
<lb ed="#Ba" n="44"/>jusmodi numerus non competit. Si
au<lb break="no" ed="#Ba" n="45"/>tem numerus in re numerata accipiatur,
<lb ed="#Ba" n="46"/>idem est esse in numero quod est esse in
<lb ed="#Ba" n="47"/>mensura suae quantitatis discrete : hoc
<lb ed="#Ba" n="48"/>autem Deo iterum non convenit, ut
<lb ed="#Ba" n="49"/>probat Magister hic : ergo in Deo non
<lb ed="#Ba" n="50"/>est numerus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e225">
<lb ed="#Ba" n="51"/>Sed CONTRA :
<lb ed="#Ba" n="52"/>1. Unitas est potentia omnis numerus:
<lb ed="#Ba" n="53"/>Deus autem, ut dicit Boetius
absolutis<lb break="no" ed="#Ba" n="54"/>sime est unus, ita ut videatur esse
pri<lb break="no" ed="#Ba" n="55"/>mum unum : ergoin eo est potentia
om<lb break="no" ed="#Ba" n="56"/>nis numerus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e241">
<lb ed="#Ba" n="57"/>2. Item, Philosophus in X prime
phi<lb break="no" ed="#Ba" n="58"/>losophiae vult, quod simplicissimum in
<lb ed="#Ba" n="59"/>quolibet genere est primum unum
men<lb break="no" ed="#Ba" n="60"/>surans omnia alia quae sunt ejusdem
ge<lb break="no" ed="#Ba" n="61"/>neris : sed Deus simplicissimum est in
<lb ed="#Ba" n="62"/>genere substantia : ergo ipse est
pri<lb break="no" ed="#Ba" n="63"/>mum unum quo omnia alia
mensuran<lb break="no" ed="#Ba" n="64"/>tur.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e262">
<lb ed="#Ba" n="65"/>Item, Philosophus, ibidem : In
sub<lb break="no" ed="#Ba" n="66"/>stantia necesse est ut simuliter sit unum :
<lb ed="#Ba" n="67"/>hoc enim consimile est in omnibus. Et
<lb ed="#Ba" n="68"/>ibi dicit commentum haecverba: Unum
<lb ed="#Ba" n="69"/>in substantiis est quod est principium
<lb ed="#Ba" n="70"/>esse earum, et principium numeri earum
<lb ed="#Ba" n="71"/>quod existit in substantiis : et intendit,
<lb ed="#Ba" n="72"/>cum huic fuerit junctum quod declaratum
<lb ed="#Ba" n="73"/>est in libro Physicorum, scilicet quod
<lb ed="#Ba" n="74"/>primus motor sive prima causa est
indi<lb break="no" ed="#Ba" n="75"/>visibilis et impartibilis non habens
ma<lb break="no" ed="#Ba" n="76"/>gnitudinem penitus, hoc esse primum
<lb ed="#Ba" n="77"/>motorem absolutum ab omni materia : et
<lb ed="#Ba" n="78"/>declarabitur post, quod hoc non solum
<lb ed="#Ba" n="79"/>est principium tamquam motor, sed
<lb ed="#Ba" n="80"/>tamquam forma et finis: et tunc
decla<lb break="no" ed="#Ba" n="81"/>rabitur, quod illud est unum de quo
<lb ed="#Ba" n="82"/>probatum est, quod est principium
sub<lb break="no" ed="#Ba" n="83"/>stantie : sicut illud est declaratum quod
<lb ed="#Ba" n="84"/>est actus ultimus cui non admiscetur
<lb ed="#Ba" n="85"/>potentia omnino.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e310">
<lb ed="#Ba" n="86"/>3. Item, Philosophus, ibidem : Illud
<lb ed="#Ba" n="87"/>enim quod non dividitur, dicitur unum,
<lb ed="#Ba" n="88"/>secundum quod non dividitur : Deus
au<lb break="no" ed="#Ba" n="89"/>tem maxime est indivisibilis : ergo
ma<lb break="no" ed="#Ba" n="90"/>xime unus : ergo convenit ei esse unum :
<pb ed="#Ba" n="606"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>et hoc potentia numerus, et mensura
nu<lb break="no" ed="#Ba" n="2"/>meri est : ergo, etc.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e332">
<lb ed="#Ba" n="3"/>4. Praeterea, Nos dicimus, quod est
<lb ed="#Ba" n="4"/>unus, Deuter. vi, 4: Audi, Israel, etc. :
<lb ed="#Ba" n="5"/>et dicimus, quod est tres persone, I Joan.
<lb ed="#Ba" n="6"/>v, 1: Tres sunt qui testimonium dant
<lb ed="#Ba" n="7"/>in celo. Ergo est in eo numerus
poten<lb break="no" ed="#Ba" n="8"/>tia, et pumerus actualis, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e348">
<lb ed="#Ba" n="9"/>Sorvrio. Hic oportet distinguere, quod
<lb ed="#Ba" n="10"/>numerus multipliciter consideratur. Est
<lb ed="#Ba" n="11"/>enim numerus discrete quantitatis qui
<lb ed="#Ba" n="12"/>est ageregatio unitatum, ita quod facit in
<lb ed="#Ba" n="13"/>eo discretionem defectus continuationis
<lb ed="#Ba" n="14"/>inter unitalem et unitatem, ut dicit
Phi<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>losophus : si enim esset continuatio inter
<lb ed="#Ba" n="16"/>unitatem et unitatem, sicut inter
pun<lb break="no" ed="#Ba" n="17"/>ctum et punctum in linea, non esset
dis<lb break="no" ed="#Ba" n="18"/>creta quantitas. Et ex illa ratione
vide<lb break="no" ed="#Ba" n="19"/>tur procedere Magister in Zittera : quia
<lb ed="#Ba" n="20"/>sine dubio nulla talis discretio separans
<lb ed="#Ba" n="21"/>unum ab alio est vel potest esse in divinis,
<lb ed="#Ba" n="22"/>ubi Pater est in Filio, et Filius in Patre.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e381">
<lb ed="#Ba" n="23"/>Aliter accipitur numerus ex parte rei
<lb ed="#Ba" n="24"/>numerate : quia illa secundum quod
ac<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>cipit rationem unius quod potentia est
<lb ed="#Ba" n="26"/>humerus, ila accipit rationem numeri :
<lb ed="#Ba" n="27"/>accipit autem rationem unius a forma,
<lb ed="#Ba" n="28"/>non secundum quod forma est, sed
se<lb break="no" ed="#Ba" n="29"/>cundum quod terminat id cui dat esse :
<lb ed="#Ba" n="30"/>sunt enim tres actus forme sive ejus quo
<lb ed="#Ba" n="31"/>res est id quod est. Primus est dare esse.
<lb ed="#Ba" n="32"/>Secundus autem dare rationem nature.
<lb ed="#Ba" n="33"/>Et tertius est terminare : et ab isto
ulti<lb break="no" ed="#Ba" n="34"/>mo actu forme est ratio unius : quia per
<lb ed="#Ba" n="35"/>hoc efficitur in se indivisa, et ab aliis
<lb ed="#Ba" n="36"/>divisa : et haec est ejus diffinitio : et hoc
<lb ed="#Ba" n="37"/>intendit Philosophus, quando dixit, quod
<lb ed="#Ba" n="38"/>id quod non dividitur, dicitur unum
se<lb break="no" ed="#Ba" n="39"/>cundum quod non dividilur. Hoc modo
<lb ed="#Ba" n="40"/>bene dicimus, quod hac res est una, hec
<lb ed="#Ba" n="41"/>res et ila sunt due : et hoc modo bene
<lb ed="#Ba" n="42"/>dicimus, quod Deus est unus : sed non
<lb ed="#Ba" n="43"/>possumus personaliter hoc modo dicere,
<lb ed="#Ba" n="44"/>quod Pater est unus, et Pater et Filius
<lb ed="#Ba" n="45"/>sunt duo, cum non sint a se invicem per
<lb ed="#Ba" n="46"/>esse et formam divisi : hoc modo iterum
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="47"/>bene dicit Magister, quod in personis non
<lb ed="#Ba" n="48"/>est numerus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e442">
<lb ed="#Ba" n="49"/>Tertio modo dicimus nemerum, id
<lb ed="#Ba" n="50"/>quod exit per similitudinem numerans
<lb ed="#Ba" n="51"/>potentiam unius : et hoc dupliciter,
sci<lb break="no" ed="#Ba" n="52"/>licet secundum materiam, et secundum
<lb ed="#Ba" n="53"/>formam. Secundum materiam : sicut
di<lb break="no" ed="#Ba" n="54"/>cimus decem ulnas esse numerum
quan<lb break="no" ed="#Ba" n="55"/>titatis panni, quia ulna decies iteratur in
<lb ed="#Ba" n="56"/>panni quantitate : et hoc modo dicimus
<lb ed="#Ba" n="57"/>lineam esse decem partes aliquotas.
Se<lb break="no" ed="#Ba" n="58"/>cundum formam autem, precipue in
<lb ed="#Ba" n="59"/>exemplari : sicut dicimus ea quae facta
<lb ed="#Ba" n="60"/>sunt, et sunt, et fient, esse numerum
<lb ed="#Ba" n="61"/>exemplarium divinorum : et hoc unum
<lb ed="#Ba" n="62"/>dicitur mensura per modum principii ad
<lb ed="#Ba" n="63"/>esse, et per modum forme exemplaris. ut
<lb ed="#Ba" n="64"/>prima causa est unum numerans causata,
<lb ed="#Ba" n="65"/>non quod iteretur in illis, vel quod sua
<lb ed="#Ba" n="66"/>iteratio sit quantitas illorum, ut quidam
<lb ed="#Ba" n="67"/>male intellexerunt, sed quod
uniuscujus<lb break="no" ed="#Ba" n="68"/>que forma per relationem ad ipsum et
<lb ed="#Ba" n="69"/>exemplar sit unum, et omnes forme
<lb ed="#Ba" n="70"/>exemplares faciunt multitudinem. Hoc
<lb ed="#Ba" n="71"/>modo dicimus solum Deum unum, qui
<lb ed="#Ba" n="72"/>est principium et exemplar totius
multi<lb break="no" ed="#Ba" n="73"/>tudinis creaturarum : et hoc unum non
<lb ed="#Ba" n="74"/>est potentia multa sui iteratione, sed
po<lb break="no" ed="#Ba" n="75"/>tentia effectuum et exemplatorum
mul<lb break="no" ed="#Ba" n="76"/>torum : et haec est intentio Philosophi in
<lb ed="#Ba" n="77"/>auctoritate supra posita, et intentio
<lb ed="#Ba" n="78"/>Commentatoris. Et hoc est quod dicit
<lb ed="#Ba" n="79"/>Dionysius in libro de Divinis nominibus :
<lb ed="#Ba" n="80"/>
<quote xml:id="alalal-b16706-Qd1e513"> Theologia totam thearchiam sicut
om<lb break="no" ed="#Ba" n="81"/>nium causam laudat unius nominatione.
<lb ed="#Ba" n="82"/>Et unus Deus Pater, et unus Dominus
<lb ed="#Ba" n="83"/>Jesus Christus, et unus et idem Spiritus
<lb ed="#Ba" n="84"/>propter excedentem totius divinitatis
<lb ed="#Ba" n="85"/>simplicitatem, in qua omnia singulariter
<lb ed="#Ba" n="86"/>congregata sunt et superunita, et
pre<lb break="no" ed="#Ba" n="87"/>sunt supersubstantialiter. Propter quod
<lb ed="#Ba" n="88"/>et omnia ad ipsam juste revertuntur et
<lb ed="#Ba" n="89"/>reponuntur, a qua, et ex qua, et per
<lb ed="#Ba" n="90"/>quam, et in qua, et ad quam, omnia
<lb ed="#Ba" n="91"/>sunt, et coordinata sunt, et manent, et
<lb ed="#Ba" n="92"/>continentur et adimplentur et
convertun<lb break="no" ed="#Ba" n="93"/>tur. </quote> hoc autem modo etiam dicit <name xml:id="alalal-b16706-Nd1e544">Al-
<pb ed="#Ba" n="607"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>gazel</name> in sua Metaphysica, in tertia
divi<lb break="no" ed="#Ba" n="2"/>sione entis, sic : Primo modo dicitur
<lb ed="#Ba" n="3"/>unum verissime ilud unum singulare
<lb ed="#Ba" n="4"/>significatum, im quo non est multitudo,
<lb ed="#Ba" n="5"/>nec impotentia, nec etiam in effectu, ut
<lb ed="#Ba" n="6"/>essentia Creatoris : quoniam Deus non
<lb ed="#Ba" n="7"/>dividitur in effectu, nec est receptibilis
<lb ed="#Ba" n="8"/>divisionis . expers igitur est maltitudinis
<lb ed="#Ba" n="9"/>in esse et potentia et effectu, cujus
<lb ed="#Ba" n="10"/>noinen excelsum est : ipse igitur vere
<lb ed="#Ba" n="11"/>unus est
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e577">
<lb ed="#Ba" n="12"/>Quarto modo dicitur namerus ex parte
<lb ed="#Ba" n="13"/>rei numerate secundum quid et non
sim<lb break="no" ed="#Ba" n="14"/>plieiter, scilicet causata pluralitas a
di<lb break="no" ed="#Ba" n="15"/>stinguente quocumque modo sicut
<lb ed="#Ba" n="16"/>etiam dicimus punclum continuans in
<lb ed="#Ba" n="17"/>medio esse duo, eo quod ut duobus
uti<lb break="no" ed="#Ba" n="18"/>mur uno, scilicet in ratione finis et
prin<lb break="no" ed="#Ba" n="19"/>cipn, et dicimus centrum in circulo esse
<lb ed="#Ba" n="20"/>multum in ratione linearum exeuntium
<lb ed="#Ba" n="21"/>ab ipso ad circumferentiam : et hoc modo
<lb ed="#Ba" n="22"/>dicimus personam unam distinctam sua
<lb ed="#Ba" n="23"/>proprietate originis, et duas personas
<lb ed="#Ba" n="24"/>plures distinctas tal: originis proprietate :
<lb ed="#Ba" n="25"/>et hoc modo solo numerus positive cadit
<lb ed="#Ba" n="26"/>1p divinis : et in hac numeri
considera<lb break="no" ed="#Ba" n="27"/>tione diminutus est Magister : quia iste
<lb ed="#Ba" n="28"/>numerus non est simpliciter numerus, sed
<lb ed="#Ba" n="29"/>secundum quid, quem effective facit
pro<lb break="no" ed="#Ba" n="30"/>prietas distinguens et determinans :
nu<lb break="no" ed="#Ba" n="31"/>meratum autem illo numero persona est,
<lb ed="#Ba" n="32"/>sicut diximus supra '.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e625">
<lb ed="#Ba" n="33"/>Dicenypum ergo ad primum, quod
se<lb break="no" ed="#Ba" n="34"/>cundum illam Isidori rationem, numerus
<lb ed="#Ba" n="35"/>non cadit in personis, nisi divesio large
<lb ed="#Ba" n="36"/>accipiatur pro disfinctie : et unus tunc
<lb ed="#Ba" n="37"/>non dicit distinctionem sensus vel oculi
<lb ed="#Ba" n="38"/>ad rem demonstratam, sed potius distin -
<lb ed="#Ba" n="39"/>clionem intellectus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e643">
<lb ed="#Ba" n="40"/>Ad aliud dicendum, quod Boctius
lo<lb break="no" ed="#Ba" n="41"/>quitur de wno secundum rationem
nomi<lb break="no" ed="#Ba" n="42"/>nis : quiaillud est unum quod est
indivi<lb break="no" ed="#Ba" n="43"/>sum in se, et divisum ab alio : precipue
<lb ed="#Ba" n="44"/>autem indivisum est quod nec actu nec
<lb ed="#Ba" n="45"/>potentia divisibile est, nec capax
multi<lb break="no" ed="#Ba" n="46"/>tudinis : et huic adbue additur tertia
con<lb break="no" ed="#Ba" n="47"/>ditio, quod est maxime unum indivisibile
<cb ed="#Ba" n="b"/>
<lb ed="#Ba" n="48"/>potentia et actu, et cujus natura non est
<lb ed="#Ba" n="49"/>alrud in ipso quam natura unitatis. Et
<lb ed="#Ba" n="50"/>additur quarta quae adhuc magis facit
<lb ed="#Ba" n="51"/>unum, scilicet quod non sit iterabile ut
<lb ed="#Ba" n="52"/>nec divisione sui nec aggregatione capax
<lb ed="#Ba" n="53"/>sit multitudinis : et istis quatuor
condi<lb break="no" ed="#Ba" n="54"/>tionibus in unum conjunctis nihil est
<lb ed="#Ba" n="55"/>unum nisi solus Deus. Primo enim modo
<lb ed="#Ba" n="56"/>esL unum, quod unam habet formam se
<lb ed="#Ba" n="57"/>terminantem. Secundo modo unum est
<lb ed="#Ba" n="58"/>punctum : sed alud est in eo natura
pun<lb break="no" ed="#Ba" n="59"/>cli, aliud natura unitatis ; quia punctum
<lb ed="#Ba" n="60"/>est substantia habens positionem in
con<lb break="no" ed="#Ba" n="61"/>tinuo, cum sit in ratione primi et ultimi
<lb ed="#Ba" n="62"/>et medi. Tertio modo est unum unitas
<lb ed="#Ba" n="63"/>ipsa : quia unitas seipsa est una
indivisi<lb break="no" ed="#Ba" n="64"/>bilis potentia et actu: sed aggregabilis
<lb ed="#Ba" n="65"/>est alii im constitutione numen. Quarto
<lb ed="#Ba" n="66"/>autem modo est Deus indivisibilis
poten<lb break="no" ed="#Ba" n="67"/>tia et aclu, non aliam habens unitatis
<lb ed="#Ba" n="68"/>naturam quam seipsum, et non
aggrega<lb break="no" ed="#Ba" n="69"/>bilis aliiad multitudinem constituendam:
<lb ed="#Ba" n="70"/>sed si est principium multitudinis, hoc
<lb ed="#Ba" n="71"/>erit effective et exemplariter, ut dictum
<lb ed="#Ba" n="72"/>est : et ita intelligit Boetius. Hoc autem
<lb ed="#Ba" n="73"/>modo non querimus numerum in
perso<lb break="no" ed="#Ba" n="74"/>nis.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e724">
<lb ed="#Ba" n="75"/>Ad aliud dicendum, quod non
sequi<lb break="no" ed="#Ba" n="76"/>tur hoc argumentum : et ratio assignata
<lb ed="#Ba" n="77"/>est supra , quia quandoque species
refer<lb break="no" ed="#Ba" n="78"/>tur in divima non propter naturam
gene<lb break="no" ed="#Ba" n="79"/>ris quae est in ipsa, sed propter naturam
<lb ed="#Ba" n="80"/>differentia quam addit supra genus.
Un<lb break="no" ed="#Ba" n="81"/>de Augustinus dicit, quod est sine
quan<lb break="no" ed="#Ba" n="82"/>titate magnus, etc. Et similiter dico, quod
<lb ed="#Ba" n="83"/>persone numerantur et tamen non
<lb ed="#Ba" n="84"/>ponitur quantitas numeri circa ipsas, quia
<lb ed="#Ba" n="85"/>numerantur quodam numero, et non
nu<lb break="no" ed="#Ba" n="86"/>mero qui simpliciter numerus est.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e753">
<lb ed="#Ba" n="87"/>Ab atiup dicendum, quod secundum
<lb ed="#Ba" n="88"/>illam rationem numeri, numerus non
ca<lb break="no" ed="#Ba" n="89"/>dit in divinis, ut prius est habitum.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e762">
<lb ed="#Ba" n="90"/>Ad aliud dicendum, quod in numero
<lb ed="#Ba" n="91"/>qui ponit quantitatem circa numeratum,
<lb ed="#Ba" n="92"/>veruin est hoc quod totum est majus sua
<lb ed="#Ba" n="93"/>parte : sed numerus personarum nullam
<lb ed="#Ba" n="94"/>ponit quantitatem : et ideo ibi non se-
<pb ed="#Ba" n="608"/>
<cb ed="#Ba" n="a"/>
<lb ed="#Ba" n="1"/>quitur, quod duo sint majores uno, vel
<lb ed="#Ba" n="2"/>tres majus aliquid vel aliquid plus quam
<lb ed="#Ba" n="3"/>unus : et hoc etiam supra probatum est,
<lb ed="#Ba" n="4"/>scilicet distinctione XVIII.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e789">
<lb ed="#Ba" n="5"/>Ap EA quae objiciuntur ad alteram
par<lb break="no" ed="#Ba" n="6"/>tem, dicendum ad primum, quod Deus
<lb ed="#Ba" n="7"/>est verissime unum essentialiter : sed non
<lb ed="#Ba" n="8"/>convenit ei potentia esse numerum, nisi
<lb ed="#Ba" n="9"/>effective et formaliter, ut dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e802">
<lb ed="#Ba" n="10"/>Ad aliud dicendum, quod duplex est
<lb ed="#Ba" n="11"/>mensura : una scilicet certificans
quanti<lb break="no" ed="#Ba" n="12"/>tatem : et illa incipit vel ab indivisibili
<lb ed="#Ba" n="13"/>simpliciter, vel ab indivisibili secundum
<lb ed="#Ba" n="14"/>placitum, eo quod illud est quantitatis
<lb ed="#Ba" n="15"/>certe. Ab indivisibili simpliciter : sicut
<lb ed="#Ba" n="16"/>unitas est indivisibile, et sua iteratio
cer<lb break="no" ed="#Ba" n="17"/>tificat discretam quantitatem. Ab indivi-~
<lb ed="#Ba" n="18"/>sibili secundum placitum : sicut in
pon<lb break="no" ed="#Ba" n="19"/>deribus vel liquidis vel siccis vel
conti<lb break="no" ed="#Ba" n="20"/>nuis dicitur certificans ratione sui marca
<lb ed="#Ba" n="21"/>una, modius, palmus, et alia hujusmodi,
<lb ed="#Ba" n="22"/>in quibus ponimus primam quantitatem
<lb ed="#Ba" n="23"/>notam. Alia est mensura nature alicujus
<lb ed="#Ba" n="24"/>generis, et haecfit per relationem
om<lb break="no" ed="#Ba" n="25"/>nium illorum quae sunt in genere illo :
<lb ed="#Ba" n="26"/>ideo addit quod illam naturam habet
<lb ed="#Ba" n="27"/>simplicissime, et est causa esse nature
<lb ed="#Ba" n="28"/>illius in aliis : et sic motus mensurantur
<lb ed="#Ba" n="29"/>primo motu, et numeri uno numero et
<lb ed="#Ba" n="30"/>non unitate, et creature Creatore, et
om<lb break="no" ed="#Ba" n="31"/>nes substantiae una prima substantia : et
<lb ed="#Ba" n="32"/>magis est una substantia quae magis
ac<lb break="no" ed="#Ba" n="33"/>cedit ad primam substantiam, et minus
<lb ed="#Ba" n="34"/>una quae magis distat. Et hoc modo dicit
<lb ed="#Ba" n="35"/>Philosophus, quod intelligentia est una,
<lb ed="#Ba" n="36"/>et non dividitur participando
multitudi<lb break="no" ed="#Ba" n="37"/>nem bonitatum prime cause, sed magis
<lb ed="#Ba" n="38"/>unitur : quia participando plures
boni<lb break="no" ed="#Ba" n="39"/>tates magis accedit ad unum : et hoc
mo<lb break="no" ed="#Ba" n="40"/>do dicit Dionysius, quod radius divinus
<lb ed="#Ba" n="41"/>ut vivifica virtus nos replet, et convertit
<lb ed="#Ba" n="42"/>ad aggregantis Patris unitatem et
detfi<lb break="no" ed="#Ba" n="43"/>cam supersimplicitatem.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e878">
<lb ed="#Ba" n="44"/>Ad aliud dicendum, quod bene
conce<lb break="no" ed="#Ba" n="45"/>dimus, quod Deus maxime unus est, et
<lb ed="#Ba" n="46"/>hoc modo quo diximus.
</p>
<p xml:id="alalal-b16706-d1e887">
<lb ed="#Ba" n="47"/>Ad aliud patet solutio per ante dicta.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>