-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b26_alalal-c12960.xml
308 lines (308 loc) · 15.9 KB
/
cod-al7b26_alalal-c12960.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 10</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 10</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bb" n="cod-al7b26">Paris 1894, v. 26</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bb" n="70"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-c12960"><!-- l1d28a10 -->
<head xml:id="alalal-c12960-Hd1e99">Articulus 10</head>
<head xml:id="alalal-c12960-Hd1e101" type="question-title">Utrum verbum et sapientia nata sint
idem ? et, Utrum in verbo semper
intelligitur respectus ad creaturam ? et,
Quid addit dicere super intelligere ?</head>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e104">
<lb ed="#Bb" n="4"/>ARTICULUS X.
<lb ed="#Bb" n="5"/>Utrum verbum et sapientia nata sint
<lb ed="#Bb" n="6"/>idem ? et, Utrum in verbo semper
intel<lb break="no" ed="#Bb" n="7"/>ligitur respectus ad creaturam ? et,
<lb ed="#Bb" n="8"/>Quid addit dicere super intelligere ?
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e117">
<lb ed="#Bb" n="9"/>Deinde queritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Bb" n="10"/>ibi, F, <quote xml:id="alalal-c12960-Qd1e123"> Id dici accipiamus cum dicitur
<lb ed="#Bb" n="11"/>verbum, ac si dicatur nata sapientia,
<lb ed="#Bb" n="12"/>etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e131">
<lb ed="#Bb" n="13"/>Ergo videtur, quod verbum et sapientia
<lb ed="#Bb" n="14"/>nata sint idem.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e139">
<lb ed="#Bb" n="15"/>Contra : Verbum ordinatum et
perfe<lb break="no" ed="#Bb" n="16"/>ctum non procedit nisi a sapiente
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="17"/>dum sapientiam: Filius autem verbum
<lb ed="#Bb" n="18"/>est cui nthil deest : ergo ipse procedit a
<lb ed="#Bb" n="19"/>sapientia : ergo procedendo a dicente
ac<lb break="no" ed="#Bb" n="20"/>cipit sapientiam a sapientia dicentis.
Ha<lb break="no" ed="#Bb" n="21"/>buimus enim supra ', quod bonus bonum
<lb ed="#Bb" n="22"/>genuit, et sapiens sapientem genuit :
er<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>go videtur secundum ordinem nature
<lb ed="#Bb" n="24"/>verbum sibi sapientiam praponere.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e163">
<lb ed="#Bb" n="25"/>Sed contra hoc est quod dicitur, Eccli.
<lb ed="#Bb" n="26"/>1, 5: <quote xml:id="alalal-c12960-Qd1e169">Fons sapientiwx verbum Dei in
ex<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>celsis</quote>. Ergo verbum est fundens
sapien<lb break="no" ed="#Bb" n="28"/>tiam : sed quidquid funditur ab aliquo,
<lb ed="#Bb" n="29"/>est posterius illo per intellectum : ergo
<lb ed="#Bb" n="30"/>sapientia est posterior verbo.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e182">
<lb ed="#Bb" n="31"/>Ulterius hic queritur, Utrum in
ver<lb break="no" ed="#Bb" n="32"/>bo semper intelligatur respectus ad
crea<lb break="no" ed="#Bb" n="33"/>turam ?
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e191">
<lb ed="#Bb" n="34"/>Hoc enim videtur, quia
<lb ed="#Bb" n="35"/>1. Omnia per ipsum facta sunt ?:
<lb ed="#Bb" n="36"/>ergo omnia fuerunt in ipso ab aeterno
vi<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>ta et lux: ergo cum vita et lux ponunt
<lb ed="#Bb" n="38"/>respectus ad creaturas, verbum etiam
<lb ed="#Bb" n="39"/>ponet eundem.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e207">
<lb ed="#Bb" n="40"/>2. Item, Verbum est ars Patris : ars
<lb ed="#Bb" n="41"/>autem (ut dicit Augustinus) est plena
ra<lb break="no" ed="#Bb" n="42"/>tionum omnium viventium. Cum ergo
<lb ed="#Bb" n="43"/>ille rationes ponant respectum ad crea~
<lb ed="#Bb" n="44"/>turam, videtur quod et verbum in quo
<lb ed="#Bb" n="45"/>sunt rationes ille.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e223">
<lb ed="#Bb" n="46"/>3. Item, Anselmus dicit, quod eodem
<lb ed="#Bb" n="47"/>verbo dicit se Pater et omnem creaturam ;
<lb ed="#Bb" n="48"/>ergo videtur, quod respectus creaturarum
<lb ed="#Bb" n="49"/>sit in verbo.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e235">
<lb ed="#Bb" n="50"/>4. Item, <quote xml:id="alalal-c12960-Qd1e239">Dixit et facta sunt</quote>. Super
<lb ed="#Bb" n="51"/>illud dicit Augustinus, id est, Verbum
<lb ed="#Bb" n="52"/>genuit in quo erant ut fierent. Et dicit
<lb ed="#Bb" n="53"/>super Genesim, quod non est credendum,
<lb ed="#Bb" n="54"/>quod Pater toties dixerit quoties ponitur,
<lb ed="#Bb" n="55"/>dixit Deus, in textu litters > quia unum
<lb ed="#Bb" n="56"/>solum verbum ille genuit, per quod
om<lb break="no" ed="#Bb" n="57"/>nia fecit. Sicut etiam dixit Job, xxxm,
<lb ed="#Bb" n="58"/>14 : Semel loguitur Deus, et secundo
<lb ed="#Bb" n="59"/>idipsum non repetit,
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e261">
<lb ed="#Bb" n="60"/>Sed contra : Cum dicitur, Pater dicit
<lb ed="#Bb" n="61"/>se, non ponitur respectus nisi ad Patrem
<lb ed="#Bb" n="62"/>tantum : cum ergo ibi generatio verbi
<lb ed="#Bb" n="63"/>exprimatur, videtur quod verbum non
<lb ed="#Bb" n="64"/>necessario ponat respectum ad
creatu<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>ram.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e277">
<lb ed="#Bb" n="66"/>Utrerivs hic queritur, quid dicere
ad<lb break="no" ed="#Bb" n="67"/>dat super intelligere ?
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e284">
<lb ed="#Bb" n="68"/>Et videtur, quod nihil. Dicit enim
An<lb break="no" ed="#Bb" n="69"/>selmus, quod summo spiritui hoc est
di<lb break="no" ed="#Bb" n="70"/>cere, quod est cogitando intueri: hoc
<lb ed="#Bb" n="71"/>autem totum fit actu intellectus : ergo
<lb ed="#Bb" n="72"/>videtur, quod nihil addat : et sic idem
<lb ed="#Bb" n="73"/>est dicere et intelligere
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e300">
<lb ed="#Bb" n="74"/>Item, Si vis cogitativa Deo non
conve<lb break="no" ed="#Bb" n="75"/>nit: hoc nihil est : quia tunc ponam ibi
<lb ed="#Bb" n="76"/>videndo, et tunc habeo propositum.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e309">
<lb ed="#Bb" n="77"/>Irem tunc quero, Quid differens dicat
<lb ed="#Bb" n="78"/>ly videndo ad intueri? Si enim idem
di<lb break="no" ed="#Bb" n="79"/>cunt, tunc alterum superfluit in
diffini<lb break="no" ed="#Bb" n="80"/>tione dictionis quam ponit Anselmus. Si
<lb ed="#Bb" n="81"/>autem non idem dicunt: aut referuntur
<lb ed="#Bb" n="82"/>ad eamdem potentiam intellectivam, aut
<lb ed="#Bb" n="83"/>ad aliam. Si ad eamdem: tunc videtur,
<pb ed="#Bb" n="71"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>quod unum actum dicant : et sic
super<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>fluit alterum. Hoc etiam videtur per
no<lb break="no" ed="#Bb" n="3"/>minis rationem : quia intuitus est idem
<lb ed="#Bb" n="4"/>quod visus : ergo idem est videndo
in<lb break="no" ed="#Bb" n="5"/>tueri, quod est videndo videre : et ibi est
<lb ed="#Bb" n="6"/>abundantia hujus dictionis, intzcttus, ut
<lb ed="#Bb" n="7"/>videtur. Si autem dicas, quod referuntur
<lb ed="#Bb" n="8"/>ad aliam potentiam : ergo dicere non est
<lb ed="#Bb" n="9"/>solius intellectus actus, nec est simplex
<lb ed="#Bb" n="10"/>actus, sed compositus.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e354">
<lb ed="#Bb" n="11"/>Si propter hoc dicatur, quod idem est
<lb ed="#Bb" n="12"/>dicere quod intelligere.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e361">
<lb ed="#Bb" n="13"/>Contra : Intelligere actus essentialis
<lb ed="#Bb" n="14"/>est : ergo et dicere, quod falsum est.
Pree<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>terea, videtur quod dicere in divinis non
<lb ed="#Bb" n="16"/>conveniat intellectui : quia intellectus in
<lb ed="#Bb" n="17"/>imagine refertur ad Filium : cum ergo
<lb ed="#Bb" n="18"/>Filius verbum dicatur, oportet quod mens
<lb ed="#Bb" n="19"/>in divinis, quae Patri attribuitur, dicat et
<lb ed="#Bb" n="20"/>non intellectus.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e381">
<lb ed="#Bb" n="21"/>Soxutio. Ad primum dicendum
vide<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>tur, quod verbum non semper ponat
re<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>spectum ad creaturas, sed quandoque
<lb ed="#Bb" n="24"/>ponit respectum ad solum dicentem,
se<lb break="no" ed="#Bb" n="25"/>cundum quod tantum notionaliter
sumi<lb break="no" ed="#Bb" n="26"/>tur non consignificando essentiam
divi<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>nam per respectum ad creaturam, ut
su<lb break="no" ed="#Bb" n="28"/>pra in precedenti distinctione habitum
<lb ed="#Bb" n="29"/>est. Unde quando queritur, Utrum
se<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>cundum intellectum preponat sibi
sa<lb break="no" ed="#Bb" n="31"/>pientiam ? Distinguendum est, quod est
<lb ed="#Bb" n="32"/>duplex sapientia: aeterna, et creata : et
<lb ed="#Bb" n="33"/>constat, quod ipsam sapientiam creatam
<lb ed="#Bb" n="34"/>fundit per respectus ad creaturas,
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>dum quod est ars plena rationum
om<lb break="no" ed="#Bb" n="36"/>nium viventium. Sapientia autem aeterna
<lb ed="#Bb" n="37"/>essentialis est. Et bene puto, quod
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="38"/>dum rationem intelligendi illa est ante,
<lb ed="#Bb" n="39"/>hoe modo quo dicimus essentiale ante
<lb ed="#Bb" n="40"/>notionale et personale in divinis, non re,
<lb ed="#Bb" n="41"/>sed ratione quadam.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e429">
<lb ed="#Bb" n="42"/>Et per hoc patet solutio ad omnia
ob<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>jecta primi articuli.
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="44"/>etiam solutio per distinctionem prius
fa<lb break="no" ed="#Bb" n="45"/>ctam.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e442">
<lb ed="#Bb" n="46"/>Ad id quod ulterius queritur,
dicen<lb break="no" ed="#Bb" n="47"/>dum secundum quosdam, qui (ut puto)
<lb ed="#Bb" n="48"/>bene dicunt, quod dicere addit secundum
<lb ed="#Bb" n="49"/>rationem intelligendi super intelligere
<lb ed="#Bb" n="50"/>tria : quorum unum est, quod intelligere
<lb ed="#Bb" n="51"/>non dicit nisi assimilationem intelligibilis
<lb ed="#Bb" n="52"/>ad intelligentem, et ideo non habet nisi
<lb ed="#Bb" n="53"/>comparationem ad objectum quod est
<lb ed="#Bb" n="54"/>non ab ipso intelligente procedens, sed
<lb ed="#Bb" n="55"/>potius manens in ipso et unitum ei : sed
<lb ed="#Bb" n="56"/>dicere dicit comparationem ad objectum
<lb ed="#Bb" n="57"/>quod dictum est, et ad effectum
quem<lb break="no" ed="#Bb" n="58"/>dam quem efficit : et ille est verbum sive
<lb ed="#Bb" n="59"/>dictio quae procedit a dicente. Secundum
<lb ed="#Bb" n="60"/>est, quod utrumque quidem, scilicet
in<lb break="no" ed="#Bb" n="61"/>telligere, et dicere, sonat
manifestatio<lb break="no" ed="#Bb" n="62"/>nem quamdam intellecti et dicti : sed est
<lb ed="#Bb" n="63"/>differentia in modo : quia intelligere
ma<lb break="no" ed="#Bb" n="64"/>nifestat sibi et intra, sed dicere
manife<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>stat quasi alii et extra: et ideo in dicere
<lb ed="#Bb" n="66"/>magis notatur distinctio personalis : unde
<lb ed="#Bb" n="67"/>dicimus, quod dicere notat actum
notio<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>nalem, intelligere autem numquam, sed
<lb ed="#Bb" n="69"/>est semper essentiale. Tertium est, quod
<lb ed="#Bb" n="70"/>dicere notat etiam quandoque operativam
<lb ed="#Bb" n="71"/>potentiam ad ea quae fiunt in verbo, sed
<lb ed="#Bb" n="72"/>intelligere numquam : et ideo non
dici<lb break="no" ed="#Bb" n="73"/>tur, Intellexit, et facta sunt : sed Dzzit,
<lb ed="#Bb" n="74"/>et facta sunt '.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e507">
<lb ed="#Bb" n="75"/>Ad id autem quod queritur de
diffini<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>tione Anselmi, bene puto quod cogitando
<lb ed="#Bb" n="77"/>intueri non est adeo proprie dictum sicut
<lb ed="#Bb" n="78"/>videndo. Et quod queritur, utrum dicant
<lb ed="#Bb" n="79"/>eumdem actum? Dicendum, quod sic:
<lb ed="#Bb" n="80"/>sed secundum hune modum quo
diffini<lb break="no" ed="#Bb" n="81"/>vimus dicere per illa duo, dicemus quod
<lb ed="#Bb" n="82"/>licet dicant eumdem actum, non tamen
<lb ed="#Bb" n="83"/>eodem modo significandi : et ideo non est
<lb ed="#Bb" n="84"/>nugatio : et videndo accipitur ibi prout
<lb ed="#Bb" n="85"/>competit agenti intellectui qui non videt
<lb ed="#Bb" n="86"/>recipiendo aliquid, sed potius lumen de
<lb ed="#Bb" n="87"/>se emittendo : hoc enim competit
pro<lb break="no" ed="#Bb" n="88"/>cessioni et generationi Filii. Emissionem
<pb ed="#Bb" n="72"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>igitur istam luminis dicit ly videndo :
in<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>fuert autem est visum figere cum
dili<lb break="no" ed="#Bb" n="3"/>genti consideratione : et hoc competit as~
<lb ed="#Bb" n="4"/>similationi perfecta verbi ad dicentem, ut
<lb ed="#Bb" n="5"/>scilicet omnia sint in verbo, quae sunt in
<lb ed="#Bb" n="6"/>dicente, in tantum ut videatur se alterum
<lb ed="#Bb" n="7"/>dixisse, sicut dicit Anselmus in
Monolo<lb break="no" ed="#Bb" n="8"/>gio, et Augustinus in principio septimi
<lb ed="#Bb" n="9"/>de Trinitate, quod Pater dicens verbum,
<lb ed="#Bb" n="10"/>se alterum dixit: non enim perfecte se
<lb ed="#Bb" n="11"/>dixisset, si aliquid minus esset in verbo
<lb ed="#Bb" n="12"/>quam in ipso, non quod se personaliter
<lb ed="#Bb" n="13"/>genuit, sed quia dicendo genuerit
similli<lb break="no" ed="#Bb" n="14"/>mum sibi.
</p>
<p xml:id="alalal-c12960-d1e576">
<lb ed="#Bb" n="15"/>Ad aliud dicendum, quod licet in
ima<lb break="no" ed="#Bb" n="16"/>gine ita sit, quod est mens, intellectus,
<lb ed="#Bb" n="17"/>et voluntas, tamen in divinis haec ita non
<lb ed="#Bb" n="18"/>sunt : quia Pater non est mens trium
<lb ed="#Bb" n="19"/>vel memoria, nec Filius intelligentia
<lb ed="#Bb" n="20"/>trium, nec Spiritus sanctus. voluntas
<lb ed="#Bb" n="21"/>trium : sed ista sunt essentialia in
divi<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>nis : et ideo dicere proprie convenit
pa<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>terno intellectui, secundum quod dicere
<lb ed="#Bb" n="24"/>notionaliter sumitur.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>