-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b26_alalal-c42642.xml
450 lines (450 loc) · 24.2 KB
/
cod-al7b26_alalal-c42642.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 1</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 1</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bb" n="cod-al7b26">Paris 1894, v. 26</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bb" n="228"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-c42642"><!-- l1d37a1 -->
<head xml:id="alalal-c42642-Hd1e99">Articulus 1</head>
<head xml:id="alalal-c42642-Hd1e101" type="question-title">An Deus sit ubique, et in omni re ?</head>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e104">
<lb ed="#Bb" n="12"/>ARTICULUS I.
<lb ed="#Bb" n="13"/>An Deus sit ubique, et in omni re ?
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e111">
<lb ed="#Bb" n="14"/>Ante Litteram incidunt hic quatuor
<lb ed="#Bb" n="15"/>querenda, scilicet an Deus sit ubique, et
<lb ed="#Bb" n="16"/>in omni re ?
<lb ed="#Bb" n="17"/>Secundo, Utrum idem sit esse ubique,
<lb ed="#Bb" n="18"/>et in omni re ?
<lb ed="#Bb" n="19"/>Tertio, Utrum idem sit esse ubique, et
<lb ed="#Bb" n="20"/>in omni loco, et esse ubicumque ?
<lb ed="#Bb" n="21"/>Quarto, Utrum ab aeterno conveniat ei
<lb ed="#Bb" n="22"/>esse ubique, vel non?
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e133">
<lb ed="#Bb" n="23"/>AD PRIMUM proceditur sic :
<lb ed="#Bb" n="24"/>Mundus est: ergo Deus est ubique
<lb ed="#Bb" n="25"/>conservans mundum. Prosario quod
<lb ed="#Bb" n="26"/>sequitur. Sumatur mundus pro. tota
<lb ed="#Bb" n="27"/>universitate creaturarum, ita quod nulla
<lb ed="#Bb" n="28"/>excipiatur. Inde sic : Conservatur in
<lb ed="#Bb" n="29"/>esse : ergo conservans mundum erit :
<lb ed="#Bb" n="30"/>omne autem conservans est in
ha<lb break="no" ed="#Bb" n="31"/>bitudine cause ad conservatum : cum
<lb ed="#Bb" n="32"/>ergo causa et causatum non sunt idem,
<lb ed="#Bb" n="33"/>mundus et conservans mundum non
<lb ed="#Bb" n="34"/>erunt idem : ergo conservans mundum
<lb ed="#Bb" n="35"/>non erit mundus, nec aliquid de mundo:
<lb ed="#Bb" n="36"/>conservatur autem ubique : ergo
conser<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>vans mundum quod nec mundus est,
<lb ed="#Bb" n="38"/>necde mundo, erit ubique : hoc aut non
<lb ed="#Bb" n="39"/>est nisi Deus : ergo Deus erit ubique.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e173">
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="40"/>Forte dices, quod conservat per
in<lb break="no" ed="#Bb" n="41"/>fluentiam alicujus virtutis quae non est
<lb ed="#Bb" n="42"/>ipse : sicut enim vidémus, quod generans
<lb ed="#Bb" n="43"/>non tantum influit generato speciem,
<lb ed="#Bb" n="44"/>sed influit etiam dispositiones materiae
<lb ed="#Bb" n="45"/>quibus resistit alterationibus
consequen<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>tibus : ita potest facere Deus. Contra:
<lb ed="#Bb" n="47"/>Ejusdem ergo erit dare esse, et
con<lb break="no" ed="#Bb" n="48"/>servationem in esse : quia quod dat esse,
<lb ed="#Bb" n="49"/>dat etiam consequentia esse illud. Quero
<lb ed="#Bb" n="50"/>ergo de illa virtute influxa a primo:
con<lb break="no" ed="#Bb" n="51"/>stat enim, quod illa habet esse in
con<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>servatis et a primo: ergo aut conservat
<lb ed="#Bb" n="53"/>ipsa seipsam, aut conservatur ab alio,
<lb ed="#Bb" n="54"/>Constat, quod non a seipsa: quia sic
<lb ed="#Bb" n="55"/>idem esset causa et causatum : ergo ab
<lb ed="#Bb" n="56"/>alio. Aut ergo illud est creatum, aut non.
<lb ed="#Bb" n="57"/>Sicreatum: tune ibitur in infinitum;
<lb ed="#Bb" n="58"/>ergo oportet dicere, quod illud
conser<lb break="no" ed="#Bb" n="59"/>vans sit Deus : cum igitur conversatio sit
<lb ed="#Bb" n="60"/>ubique, etconservans Deus erit ubique.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e223">
<lb ed="#Bb" n="61"/>2. Item, Ab omni qui scit quid est
<lb ed="#Bb" n="62"/>Deus (ut dicit Anselmus) ponitur Deus
<lb ed="#Bb" n="63"/>esse majus aliquid quam excogitari
pos<lb break="no" ed="#Bb" n="64"/>sit : aut ergo ponetur intra omnem rem
<lb ed="#Bb" n="65"/>esse tantum, aut extra tantum, aut intra
<lb ed="#Bb" n="66"/>et extra simul. Si intra tantum, vel extra
<lb ed="#Bb" n="67"/>tantum, sequitur quod ipse sit
termina<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>tum aliquid : ergo non est majus quam
<lb ed="#Bb" n="69"/>cogitari possit : quia potest cogitari
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="70"/>quid majus eo : ergo relinquitur, quod
<lb ed="#Bb" n="71"/>sit intra omnia, et extra omnia, et supra
<lb ed="#Bb" n="72"/>omnia, et infra omnia: ergo est ubique.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e252">
<lb ed="#Bb" n="73"/>3. Item, Gregorius dicit, quod cuncta
<lb ed="#Bb" n="74"/>que facta sunt, ex nihilo facta sunt, et
<lb ed="#Bb" n="75"/>ad nihil tenderent nisi ea manus
Omni<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>potentis contineret. Constat autem, quod
<lb ed="#Bb" n="77"/>ex nihilo ubique facta sunt : ergo
ubi<lb break="no" ed="#Bb" n="78"/>que oportet adesse continentem : ergo
<lb ed="#Bb" n="79"/>ipse continens est ubique. ~
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e270">
<lb ed="#Bb" n="80"/>4. Item, Damasceuus : <quote xml:id="alalal-c42642-Qd1e274"> Sive
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="81"/>dum virtutem, sive secundum bonitatem,
<lb ed="#Bb" n="82"/>sive secundum sapientiam, sive
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="83"/>dum tempus, sive secundum locum
defi<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>ciat a perfectione, numquam erit Deus: </quote>
<lb ed="#Bb" n="85"/>secundum locum autem a perfectione
<lb ed="#Bb" n="86"/>deficere, est non ubique esse : ergo Deus
<pb ed="#Bb" n="229"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>cum in nulla perfectione deficiat, ubique
<lb ed="#Bb" n="2"/>erit.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e299">
<lb ed="#Bb" n="3"/>5. Item, Potestas conservandi se in
es<lb break="no" ed="#Bb" n="4"/>se, est potestas nullius indigentiae : ergo
<lb ed="#Bb" n="5"/>illa est solius Dei : cum ergo omnis res
<lb ed="#Bb" n="6"/>sit ab aliquo, et indigeat illo a quo est,
<lb ed="#Bb" n="7"/>non potest illa potestas conservandi se
<lb ed="#Bb" n="8"/>dari alicui creato : ergo nulli loco, nec
<lb ed="#Bb" n="9"/>parti mundi : ergo est ab ipso Deo
im<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>mediate : ergo Deus est ubiqgue mundum
<lb ed="#Bb" n="11"/>conservans.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e321">
<lb ed="#Bb" n="12"/>6. Item, Detur, quod Deus det mundo
<lb ed="#Bb" n="13"/>potestatem conservandi se, adhuc
neces<lb break="no" ed="#Bb" n="14"/>se est quod illa potestas habitualis
reci<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>piatur a mundo et a Deo : sed inter
<lb ed="#Bb" n="16"/>omne accipiens et acceptum est
contra<lb break="no" ed="#Bb" n="17"/>ctus quidam essentialis, nisi sit recipiens
<lb ed="#Bb" n="18"/>per influentiam quae deferatur per
me<lb break="no" ed="#Bb" n="19"/>dium aliquid : ergo necesse est, quod
<lb ed="#Bb" n="20"/>ubique pars mundi conservata
spirituali<lb break="no" ed="#Bb" n="21"/>ter attingat Deum, vel aliquod medium
<lb ed="#Bb" n="22"/>erit : constat autem, quod nihil est
me<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>dium, quia inter educens rem de nihilo
<lb ed="#Bb" n="24"/>et eductum non potest esse medium
<lb ed="#Bb" n="25"/>deferens vel agens : ergo necesse est,
<lb ed="#Bb" n="26"/>quod Deus adsit ubique.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e357">
<lb ed="#Bb" n="27"/>7. Item, Ab omnibus supponitur, et
<lb ed="#Bb" n="28"/>probatum est in premissis, quod omnis
<lb ed="#Bb" n="29"/>creatura habet exemplar in Deo, et quod
<lb ed="#Bb" n="30"/>orane nobilius attribuendum est Deo :
<lb ed="#Bb" n="31"/>quia illud habetur secundum rationem
<lb ed="#Bb" n="32"/>imitationis ad exemplar aeternum. Inde
<lb ed="#Bb" n="33"/>procedo sic : Hec creatura est hic : ergo
<lb ed="#Bb" n="34"/>hic est accipere locum et locatum et
re<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>pletionem loci et salvationem et
conti<lb break="no" ed="#Bb" n="36"/>nentiam locati : et alia creatura est alibi,
<lb ed="#Bb" n="37"/>et accipiantur eadem in ea, et sic de
<lb ed="#Bb" n="38"/>singulis. Videamus ergo quid sit
nobili<lb break="no" ed="#Bb" n="39"/>tatis in singulis sic acceptis : constat,
<lb ed="#Bb" n="40"/>quod non est nobilitatis distinctio, quia
<lb ed="#Bb" n="41"/>illa consequitur diversilatem et materie
<lb ed="#Bb" n="42"/>partibilitatem : continentia autem et
re<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>pletio et salvatio in omni loco et locato
<lb ed="#Bb" n="44"/>nobilitatis sunt : ergo ista habentur ab
<lb ed="#Bb" n="45"/>exemplari. Removeatur ergo distinctio
<lb ed="#Bb" n="46"/>que ignobilitatis est, et attribuatur Deo
<lb ed="#Bb" n="47"/>quod est nobilitatis, sequitur quod Deus
<lb ed="#Bb" n="48"/>sit ubique in omni loco et locato replens et
<lb ed="#Bb" n="49"/>continens et salvans: ergo Deus est ubique.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e409">
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="50"/>8. Item, Consideremus esse universa~
<lb ed="#Bb" n="51"/>lis, et illud universale quod maxime est
<lb ed="#Bb" n="52"/>universale, est enim universale essentialis
<lb ed="#Bb" n="53"/>similitudo multorum : haec autem potest.
<lb ed="#Bb" n="54"/>esse secundum speciem secundum
redu<lb break="no" ed="#Bb" n="55"/>ctionem ad unum eorum quae differunt
<lb ed="#Bb" n="56"/>per materiam tantum, et potest esse
se<lb break="no" ed="#Bb" n="57"/>cundum genus unum in reductione ad
<lb ed="#Bb" n="58"/>unum eorum quae differunt specie et
<lb ed="#Bb" n="59"/>esse, et secundum analogiam et
propor<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>tionem ad unum in reductione effectuum
<lb ed="#Bb" n="61"/>adunam causam quae habet illud
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="62"/>dum se, alia autem ab illa : constat
au<lb break="no" ed="#Bb" n="63"/>tem, quod hoc ultimum maxime
univer<lb break="no" ed="#Bb" n="64"/>sale est : constatigitur, quod omne
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>versale est in multis et de multis : quero
<lb ed="#Bb" n="66"/>igitur, Quid illorum sit nobilitatis, et
<lb ed="#Bb" n="67"/>quid ignobilitatis ? Propatio, quod
igno<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>bilitatis est esse in multis. Per hoc enim
<lb ed="#Bb" n="69"/>universale contrahitur et moritur et
cor<lb break="no" ed="#Bb" n="70"/>rumpitur : secundum esse contrahitur
<lb ed="#Bb" n="71"/>ad esse particularis, et destruitur, quia
<lb ed="#Bb" n="72"/>destructis primis, impossibile est aliquod
<lb ed="#Bb" n="73"/>aliorum remanere. Propario autem, quod
<lb ed="#Bb" n="74"/>esse de multis est nobilitatis : quia
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="75"/>versale per illud habet ambitum
predica<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>tionis, et quod ubique sit et semper,
<lb ed="#Bb" n="77"/>precipue tertio modo sumptum, quia hoc
<lb ed="#Bb" n="78"/>commune est Deo et creature : ergo
<lb ed="#Bb" n="79"/>universale secundum hoc est
exempla<lb break="no" ed="#Bb" n="80"/>tum ab esse divino : cum igitur secundum
<lb ed="#Bb" n="81"/>hoc aliquod universale sit in omni re et
<lb ed="#Bb" n="82"/>ubique, multo magis Deus, quia necesse
<lb ed="#Bb" n="83"/>est omne exemplatum ab exemplari
pri<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>mo deficere.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e490">
<lb ed="#Bb" n="85"/>9. Item, Prima omnium causarum
ma<lb break="no" ed="#Bb" n="86"/>gis influit omnibus aliis quae simpliciter
<lb ed="#Bb" n="87"/>secunde sunt, licet in ordine nature
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="88"/>cujus sint prime : video autem, quod
<lb ed="#Bb" n="89"/>primaria in ordine nature essentialiter et
<lb ed="#Bb" n="90"/>presentialiter et potentialiter manet in
<lb ed="#Bb" n="91"/>omnibus secundis, licet contrahatur et
<lb ed="#Bb" n="92"/>determinetur in eis, et hoc est
ignobi<lb break="no" ed="#Bb" n="93"/>litatis: et ideo etiam quidam Philosophi
<lb ed="#Bb" n="94"/>dixerunt, quod unitas est forma prima
<lb ed="#Bb" n="95"/>que iteratione sui constituit omnes alias
<lb ed="#Bb" n="96"/>formas : ergo sublato quod est
ignobili<lb break="no" ed="#Bb" n="97"/>tatis, prima omnium causarum erit in
<lb ed="#Bb" n="98"/>omnibus aliis essentialiter, prasentiali-
<pb ed="#Bb" n="230"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>ter, potentialiter. Si forte dicas, quod hoc
<lb ed="#Bb" n="2"/>non est verum. quod prima causa in
or<lb break="no" ed="#Bb" n="3"/>dine causarum naturalium sit in
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="4"/>da : patet, quod tu falsum dicis : quia
<lb ed="#Bb" n="5"/>esse, vivere, sentire, sunt cause
forma<lb break="no" ed="#Bb" n="6"/>les ordinate in natura : et esse est in vita,
<lb ed="#Bb" n="7"/>et vita in sensu, et sensitivum in
intelle<lb break="no" ed="#Bb" n="8"/>ctivo omnibus illis modis : et’sic materia
<lb ed="#Bb" n="9"/>continua est in materia habente
contra<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>rietatem, et haec in mixta, et haec in
<lb ed="#Bb" n="11"/>complexionata, haec iterum in composita
<lb ed="#Bb" n="12"/>membris distinctis organicis.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e553">
<lb ed="#Bb" n="13"/>Hae autem rationes sufficiant ad
pro<lb break="no" ed="#Bb" n="14"/>bationem, quod Deus sit ubique, eo quod
<lb ed="#Bb" n="15"/>quidam hoc negant, qui philosophi
di<lb break="no" ed="#Bb" n="16"/>cuntur : et ferunt in contrarium istas
ra<lb break="no" ed="#Bb" n="17"/>tiones :
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e566">
<lb ed="#Bb" n="18"/>1. Nobilius est facere opera
permanen<lb break="no" ed="#Bb" n="19"/>tia sine artifice, quam permanentia in
<lb ed="#Bb" n="20"/>preesentia tantum artificis : dicitur enim,
<lb ed="#Bb" n="21"/>Deuter. xxxu, 3 et 4: Date
magnificen<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>tiam Deo nostro. Dei perfecta sunt
ope<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>ra, etc. Ergo sua opera permanent, etiam
<lb ed="#Bb" n="24"/>eo separato ab ipsis.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e584">
<lb ed="#Bb" n="25"/>2. Item, Hoc potest facere inferior
ar<lb break="no" ed="#Bb" n="26"/>tifex, ut lignarius faber : ergo multo
am<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>plius superior.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e594">
<lb ed="#Bb" n="28"/>3. Item, Videmus hoc facere naturam:
<lb ed="#Bb" n="29"/>quia generans non tantum influit
spe<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>ciem vel facit, sed etiam dispositiones
<lb ed="#Bb" n="31"/>quibus conservetur ab alterantibus ad
<lb ed="#Bb" n="32"/>corruptionem speciei : ergo et Deus facit
<lb ed="#Bb" n="33"/>hoc.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e610">
<lb ed="#Bb" n="34"/>4. Item, Infirmus est in regno qui non
<lb ed="#Bb" n="35"/>potest gubernare nisi prasens : ergo hoc
<lb ed="#Bb" n="36"/>etiam in Deo magis erit infirmitatis
indi<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>cium, si non nisi presens valet creaturas
<lb ed="#Bb" n="38"/>continere.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e623">
<lb ed="#Bb" n="39"/>5. Potest etiam objici fortius sic :
Vir<lb break="no" ed="#Bb" n="40"/>tutes ceelestes qua efficacissime sunt non
<lb ed="#Bb" n="41"/>immediate conservant, nec agunt, sed
<lb ed="#Bb" n="42"/>mediantibus elementis : ergo videtur cum
<lb ed="#Bb" n="43"/>Deus magis similis sit nobilitati quam
<lb ed="#Bb" n="44"/>ignobilitati, quod etiam sic agat.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e639">
<lb ed="#Bb" n="45"/>6. Item, Si Deus ubique est
essentiali<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>ter, presentialiter, potentialiter : ergo
<lb ed="#Bb" n="47"/>ipse omnia operatur : ergo videtur, quod
<lb ed="#Bb" n="48"/>nulla natura propriam habet
operatio<lb break="no" ed="#Bb" n="49"/>nem : et hoc est contra Damascenum,
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="50"/>qui dicit quod quaelibet natura propriam
<lb ed="#Bb" n="51"/>habet operationem. Et hoc est etiam
<lb ed="#Bb" n="52"/>contra omnes scientias
Philosopho<lb break="no" ed="#Bb" n="53"/>rum.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e663">
<lb ed="#Bb" n="54"/>7. Item, Quod objectum est de ordine
<lb ed="#Bb" n="55"/>causarum, non videtur valere, quia non
<lb ed="#Bb" n="56"/>tenet nisi in causis essentialibus : sed in
<lb ed="#Bb" n="57"/>efficientibus non tenet, in his enim causa
<lb ed="#Bb" n="58"/>efficiens prima non est in secunda per
<lb ed="#Bb" n="59"/>essentiam vel per presentiam, sed per
<lb ed="#Bb" n="60"/>potentiam tantum : sed tamen verum
<lb ed="#Bb" n="61"/>est, quod non movente primo tolletur
<lb ed="#Bb" n="62"/>motus ab omnibus alis, Deus autem est
<lb ed="#Bb" n="63"/>causa efficiens rerum non formalis, nec
<lb ed="#Bb" n="64"/>materialis.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e689">
<lb ed="#Bb" n="65"/>Solutio. Dicendum, quod prime
ratio<lb break="no" ed="#Bb" n="66"/>nes veritatem concludunt.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e697">
<lb ed="#Bb" n="67"/>Et ad istas ultimas dicendum est,
<lb ed="#Bb" n="68"/>quod hoc quod dicit, <quote xml:id="alalal-c42642-Qd1e703"> Nobilius est
fa<lb break="no" ed="#Bb" n="69"/>cere, etc., </quote> falsum est simpliciter : et
<lb ed="#Bb" n="70"/>hoc necessario probatur sic : Omne
con<lb break="no" ed="#Bb" n="71"/>servans rem, est ab aliqua causarum que
<lb ed="#Bb" n="72"/>est ante rem ipsam, sive illa sit efficiens,
<lb ed="#Bb" n="73"/>sive formalis, sive materialis : sed in
<lb ed="#Bb" n="74"/>opere Dei, quando facit res, nihil
praja<lb break="no" ed="#Bb" n="75"/>cet operi nisi ipse solus : ergo opus
<lb ed="#Bb" n="76"/>suum quod conservatur, non habebit
<lb ed="#Bb" n="77"/>conservationem nisi ab ipso : et quidquid
<lb ed="#Bb" n="78"/>in ipso est, est ipse : ergo non habebit
<lb ed="#Bb" n="79"/>conservationem nisi ab ipso essentialiter
<lb ed="#Bb" n="80"/>conservante, id est, quod essentialiter
<lb ed="#Bb" n="81"/>adsit conservans.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e735">
<lb ed="#Bb" n="82"/>Unde quod inferior artifex facit aliquid
<lb ed="#Bb" n="83"/>in esse conservatum, est ideo quia est
<lb ed="#Bb" n="84"/>aliquid prajacens operi suo, quod de se
<lb ed="#Bb" n="85"/>conservat formam impressam ab
artifi<lb break="no" ed="#Bb" n="86"/>ce: et siita non esset, non
conservare<lb break="no" ed="#Bb" n="87"/>tur. Et hujus exemplum est si imprimat
<lb ed="#Bb" n="88"/>sigillum formam in aliqua materia non
<lb ed="#Bb" n="89"/>habente ante potentiam conservandi,
<lb ed="#Bb" n="90"/>sicut si sigilluam imprimatur aque, non
<lb ed="#Bb" n="91"/>conservatur forma nisi in presentia
si<lb break="no" ed="#Bb" n="92"/>gillantis, et remoto sigillante destruitur :
<lb ed="#Bb" n="93"/>et sic etiam est de natura, cujus operi
<lb ed="#Bb" n="94"/>prejacet materia, licet diversimode ars
<lb ed="#Bb" n="95"/>et natura formam in materia operantur :
<lb ed="#Bb" n="96"/>quia sicut dicit Commentator super
<lb ed="#Bb" n="97"/>IX Metaphysice, natura facit formam ex
<pb ed="#Bb" n="231"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>materia, per hoc quod transmutat
mate<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>riam a forma quam prius habebat : ars
<lb ed="#Bb" n="3"/>autem non proprie facit ex materia, sed
<lb ed="#Bb" n="4"/>in materia, quia removet formam a
ma<lb break="no" ed="#Bb" n="5"/>teria quam prius habuit : et per hoc
<lb ed="#Bb" n="6"/>patet solutio ad tria objecta sequentia.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e790">
<lb ed="#Bb" n="7"/>Ad aliud dicendum, quod virtutes
ce<lb break="no" ed="#Bb" n="8"/>lestes movent secundum diversitatem
<lb ed="#Bb" n="9"/>sui situs ad diversa : et ideo habent
mo<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>tus declinationum, ascensionum, et
de<lb break="no" ed="#Bb" n="11"/>scensionum, et occultationum, et
pre<lb break="no" ed="#Bb" n="12"/>ventionum, et oppositionum, et similia :
<lb ed="#Bb" n="13"/>et ideo oportuit ipsas elongari a materia
<lb ed="#Bb" n="14"/>generabilium et corruptibilium, ut totam
<lb ed="#Bb" n="15"/>sic diversimode possent movere : et hac
<lb ed="#Bb" n="16"/>omnia praeter solum movere sunt
imper<lb break="no" ed="#Bb" n="17"/>fectionis. Si enim uno modo, et non tot
<lb ed="#Bb" n="18"/>motibus possent facere, nobiliores
es<lb break="no" ed="#Bb" n="19"/>sent: cum dicat Philosophus, quod res
<lb ed="#Bb" n="20"/>melior est quae habet bonitatem uno
<lb ed="#Bb" n="21"/>motu, quam illa quae motibus pluribus :
<lb ed="#Bb" n="22"/>unde non oportet, quod Deus quoad hoc
<lb ed="#Bb" n="23"/>assimiletur eis.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e829">
<lb ed="#Bb" n="24"/>Ad aliud dicendum, quod hoc verum
<lb ed="#Bb" n="25"/>esset si nos poneremus tantum unam
<lb ed="#Bb" n="26"/>causam : nos autem dicimus primam
<lb ed="#Bb" n="27"/>causam omnibus adesse immediate, ad
<lb ed="#Bb" n="28"/>hoc quod possint habere propria opera et
<lb ed="#Bb" n="29"/>proprias causas. Et si objicis, quod in
<lb ed="#Bb" n="30"/>eodem genere causalitatis non sint dus
<lb ed="#Bb" n="31"/>cause immediate unius, Dicendum, quod
<lb ed="#Bb" n="32"/>iste non sunt ejusdem generis : quia
<lb ed="#Bb" n="33"/>Deus non est commiscibilis cum re, et
<lb ed="#Bb" n="34"/>ideo non tollit ab ea propriam naturam.
<lb ed="#Bb" n="35"/>Ad hoc autem quod objicitur de rege,
<lb ed="#Bb" n="36"/>dicendum quod hoc verum est in his que
<lb ed="#Bb" n="37"/>situalia sunt : quia per hoc cognoscitur
<lb ed="#Bb" n="38"/>potentia ipsius extra essentiam protendi :
<lb ed="#Bb" n="39"/>unde quanto in eis ex hoc probatur
ma<lb break="no" ed="#Bb" n="40"/>jor et nobilior potentia, tanto probatur
<lb ed="#Bb" n="41"/>esse contractior et ignobilior essentia,
<lb ed="#Bb" n="42"/>que suam potentiam non consequitur.
<lb ed="#Bb" n="43"/>Sed Deus omnia nobilissima habet : et
<lb ed="#Bb" n="44"/>ideo necesse est, quod essentia potenti
<lb ed="#Bb" n="45"/>commensuretur, cum neutrum situ
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>quo limitetur.
</p>
<p xml:id="alalal-c42642-d1e881">
<lb ed="#Bb" n="47"/>Ad aliud dicendum, quod verum est,
<lb ed="#Bb" n="48"/>quod cause efficientes in natura
ordina<lb break="no" ed="#Bb" n="49"/>te sunt: et non tangunt se nisi per influ-
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="50"/>entiam quam habet una super aliam : et
<lb ed="#Bb" n="51"/>hoe est imperfectionis, ut jam dictum
<lb ed="#Bb" n="52"/>est : quia essentia habet minorationem a
<lb ed="#Bb" n="53"/>potentia : et ideo Deo non est hoc
attri<lb break="no" ed="#Bb" n="54"/>buendum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>