-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b26_alalal-c74909.xml
316 lines (316 loc) · 15.6 KB
/
cod-al7b26_alalal-c74909.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 5</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 5</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bb" n="cod-al7b26">Paris 1894, v. 26</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bb" n="396"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-c74909"><!-- l1d44a5 -->
<head xml:id="alalal-c74909-Hd1e99">Articulus 5</head>
<head xml:id="alalal-c74909-Hd1e101" type="question-title">An Christus, beata Virgo, Angelus, et
Adam potuerunt meliores fieri quam
facti sunt ? et, An Christus sit de
universitate operum Dei? et, Quomodo
intelligitur, quod beata Virgo sit
exaltata super choros Angelorum ?</head>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e104">
<pb ed="#Bb" n="396"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>ARTICULUS V.
<lb ed="#Bb" n="2"/>An Christus, beata Virgo, Angelus, et
<lb ed="#Bb" n="3"/>Adam potuerunt meliores fieri quam
<lb ed="#Bb" n="4"/>facti sunt ? et, An Christus sit de
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="5"/>versitate operum Dei? et, Quomodo
<lb ed="#Bb" n="6"/>intelligitur, quod beata Virgo sit
<lb ed="#Bb" n="7"/>exaltata super choros Angelorum ?
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e126">
<lb ed="#Bb" n="8"/>Deinde queritur de secunda parte
is<lb break="no" ed="#Bb" n="9"/>tius lectionis, 1bi, <quote xml:id="alalal-c74909-Qd1e132"> Post haec
conside<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>randum, Utrum alio vel meliori, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e138">
<lb ed="#Bb" n="11"/>Incidit autem hic questio de
quibus<lb break="no" ed="#Bb" n="12"/>dam optimis, ut de Christo, et de beata
<lb ed="#Bb" n="13"/>Virgine, et Angelo, et Adam, utrum
<lb ed="#Bb" n="14"/>potuerunt mehus fieri?
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e150">
<lb ed="#Bb" n="15"/>Queratur ergo de Christo, Utrum ipse
<lb ed="#Bb" n="16"/>sit de universitate, vel non?
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e157">
<lb ed="#Bb" n="17"/>Videtur, quod sic : quia
<lb ed="#Bb" n="18"/>4. Ita dicit Apostolus, I ad Corinth.
<lb ed="#Bb" n="19"/>xit, 27: Vos estis corpus Christi, et
<lb ed="#Bb" n="20"/>membra de membro. Et ibidem dicit
<lb ed="#Bb" n="21"/>Glossa : Mfembra de membro, id est,
ca<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>pite, quod est membrum : constat
au<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>tem, quod caput est de universalitate
<lb ed="#Bb" n="24"/>membrorum : ergo Christus est de
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="25"/>versitate sicut alia membra.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e179">
<lb ed="#Bb" n="26"/>2. Item, Supra! dicit Hilarius : <quote xml:id="alalal-c74909-Qd1e183"> Caput
<lb ed="#Bb" n="27"/>omnium Christus : </quote> ergo videtur, quod
<lb ed="#Bb" n="28"/>ipse sit de universitate.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e191">
<lb ed="#Bb" n="29"/>3. Item, Quidquid est minus eo quod
<lb ed="#Bb" n="30"/>est de universitate, illud est de
universi<lb break="no" ed="#Bb" n="31"/>tate plus quam illud : Christus est minor
<lb ed="#Bb" n="32"/>aliquo quod est de universitate, quia
mi<lb break="no" ed="#Bb" n="33"/>noratus est paulo minus ab Angelis, qui
<lb ed="#Bb" n="34"/>sunt de universitate : ergo ut prius.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e207">
<lb ed="#Bb" n="35"/>SED CONTRA |
<lb ed="#Bb" n="36"/>1. Christus est constitutus super
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>versa opera manuum Dei: ergo ipse non
<lb ed="#Bb" n="38"/>est de universitate operum, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e218">
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="39"/>2. Item, Quicumque est causa totius
<lb ed="#Bb" n="40"/>boni universitatis, non potest esse
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="41"/>quid universitatis : Christus autem est
<lb ed="#Bb" n="42"/>causa totius boni quod habet
universi<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>tas : ergo, etc.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e235">
<lb ed="#Bb" n="44"/>Ulterivs gueritur, Utrum . Christus
<lb ed="#Bb" n="45"/>potuit fieri melior?
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e242">
<lb ed="#Bb" n="46"/>Videtur autem, quod sic : quia anima
<lb ed="#Bb" n="47"/>ipsius creata fuit : ergo bonitas sua fuit
<lb ed="#Bb" n="48"/>finita, sicut et essentia : ergo potuit esse
<lb ed="#Bb" n="49"/>major.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e253">
<lb ed="#Bb" n="50"/>Item, Corpus fuit creatum : ergo
ea<lb break="no" ed="#Bb" n="51"/>dem ratione bonitas corporis ejus potuit
<lb ed="#Bb" n="52"/>esse major
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e262">
<lb ed="#Bb" n="53"/>SED CONTRA:
<lb ed="#Bb" n="54"/>Joan. ut, 34, Datus est ei spiritus non
<lb ed="#Bb" n="55"/>ad mensuram? : quod autem non est ad
<lb ed="#Bb" n="56"/>mensuram, est immensum : et quod est
<lb ed="#Bb" n="57"/>immensum, non potest crescere : ergo
<lb ed="#Bb" n="58"/>Christi bonitas crescere non potuit.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e278">
<lb ed="#Bb" n="59"/>Utrerivs queritur, Utrum beata Virgo
<lb ed="#Bb" n="60"/>melior esse potuit ?
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e285">
<lb ed="#Bb" n="61"/>Videtur, quod non : quia
<lb ed="#Bb" n="62"/>1. Dicit Anselmus, quod decebat ut
<lb ed="#Bb" n="63"/>Virgo ila quam Pater Filio suo matrem
<lb ed="#Bb" n="64"/>elegit, ea puritate niteret, qua major sub
<lb ed="#Bb" n="65"/>Deo nequit intelligi : ergo videtur,
<lb ed="#Bb" n="66"/>quod crescere in bonitate non potuit.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e302">
<lb ed="#Bb" n="67"/>2. Item Augustinus dicit : <quote xml:id="alalal-c74909-Qd1e306"> Duo
fe<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>cisti, Domine: unum prope te, et
alte<lb break="no" ed="#Bb" n="69"/>rum prope nihil. </quote> Ergo Angelus prope
<lb ed="#Bb" n="70"/>fut apud Deum : cantamus autem
di<lb break="no" ed="#Bb" n="71"/>ctum Hieronymi de ipsa: <quote xml:id="alalal-c74909-Qd1e317"> Exaltata es
<lb ed="#Bb" n="72"/>supra choros Angelorum ad ceelestia
re<lb break="no" ed="#Bb" n="73"/>gna. </quote> Ergo ipsa est proximior proximo :
<lb ed="#Bb" n="74"/>non potest autem aliquid intelligi ultra
<lb ed="#Bb" n="75"/>posse accedere crescendo : ergo ipsa
<lb ed="#Bb" n="76"/>melior fieri non potuit.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e332">
<lb ed="#Bb" n="77"/>3. Item, Sub Deo unito homini nihil
<lb ed="#Bb" n="78"/>est vicinius, quam materialiter idem esse
<lb ed="#Bb" n="79"/>cum unito: materia autem est accepta de
<lb ed="#Bb" n="80"/>ipsa: ergo ipsa est proxima: ergo non
<lb ed="#Bb" n="81"/>potest esse melior.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e345">
<pb ed="#Bb" n="397"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>SED CONTRA :
<lb ed="#Bb" n="2"/>Creatura est simplex: ergo ipsa est
<lb ed="#Bb" n="3"/>finite bonitatis : ergo potest intelligi
<lb ed="#Bb" n="4"/>crescere: et quod tu potes intelligere,
<lb ed="#Bb" n="5"/>Deus potest facere, et multo amplius:
<lb ed="#Bb" n="6"/>ergo ipsa potest fieri melior.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e365">
<lb ed="#Bb" n="7"/>Uurerius autem queritur de Angelo.
<lb ed="#Bb" n="8"/>1. Quia videtur melius, quod est
glo<lb break="no" ed="#Bb" n="9"/>riosius gloriosius autem videtur per
<lb ed="#Bb" n="10"/>pugnam et meritum proficere ad
bea<lb break="no" ed="#Bb" n="11"/>titudinem, quam sine illis: ergo
vide<lb break="no" ed="#Bb" n="12"/>tur, quod homo factus sit melior An~
<lb ed="#Bb" n="13"/>gelo.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e383">
<lb ed="#Bb" n="14"/>2. Item, In Littera est, quod melior est
<lb ed="#Bb" n="15"/>natura quae peccare potest, quam illa
<lb ed="#Bb" n="16"/>que peccare non potest: ergo status
pos<lb break="no" ed="#Bb" n="17"/>sibilis ad peccatum, melior est statu
im<lb break="no" ed="#Bb" n="18"/>possibili ad peccatum: et sequitur idem
<lb ed="#Bb" n="19"/>quod prius.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e399">
<lb ed="#Bb" n="20"/>3. Item, Ex hoc sequitur, quod quanto
<lb ed="#Bb" n="21"/>infirmior est status et majores habens
<lb ed="#Bb" n="22"/>occasiones peccandi, dummodo non
ha<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>beat necessitatem, quod tanto sit melior :
<lb ed="#Bb" n="24"/>et haec frivola sunt, et de his alibi est
<lb ed="#Bb" n="25"/>quesitum ‘: unde ista hic sufficiant.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e416">
<lb ed="#Bb" n="26"/>Solutio. Non est concedendum, quod
<lb ed="#Bb" n="27"/>Christus sit de universitate, sed super
<lb ed="#Bb" n="28"/>universitatem. :
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e425">
<lb ed="#Bb" n="29"/>Ad id ergo quod primo objicitur,
di<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>cendum quod eo ipso quod caput Dei
si<lb break="no" ed="#Bb" n="31"/>gnificatur esse super omnia: sed
mem<lb break="no" ed="#Bb" n="32"/>brum dicitur non omnium, sed Ecclesiae
<lb ed="#Bb" n="33"/>cum qua habet nature conformitatem, et
<lb ed="#Bb" n="34"/>non quodlibet membrum aliis
commu<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>nicabile, sed potius quod eminet
omni<lb break="no" ed="#Bb" n="36"/>bus, et influit in omnia spiritum
moti<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>vum et sensibilem, sicut dictum est
su<lb break="no" ed="#Bb" n="38"/>per tertium . Per hoc etiam patet
solu<lb break="no" ed="#Bb" n="39"/>tio ad sequens.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e451">
<lb ed="#Bb" n="40"/>Ad aliud dicendum, quod Christus
<lb ed="#Bb" n="41"/>non est minoratus ab Angelis nisi
dis<lb break="no" ed="#Bb" n="42"/>pensatorie et secundum quid, scilicet in
<lb ed="#Bb" n="43"/>eo quod passibilem naturam assumpsit.
<lb ed="#Bb" n="44"/>Quia vero illa unita est et non nuda,
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="45"/>ideo etiam in illa super omnia est, et non
<lb ed="#Bb" n="46"/>ordinabilis cam omnibus.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e471">
<lb ed="#Bb" n="47"/>Ad id quod ulterius queritur,
suffi<lb break="no" ed="#Bb" n="48"/>cienter quantum potui, discussum est in
<lb ed="#Bb" n="49"/>tertio®: tamen hic potest dici, quod si
<lb ed="#Bb" n="50"/>Christum consideramus unitum sicut est
<lb ed="#Bb" n="51"/>in rei veritate, tunc gratia hominis
con<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>jungitur infinito bono, et quoad hoc quod
<lb ed="#Bb" n="53"/>habet unionem cum illo in esse, qua
<lb ed="#Bb" n="54"/>unione nihil magis accedere ad
sum<lb break="no" ed="#Bb" n="55"/>mum bonum potest, et sic non potest
<lb ed="#Bb" n="56"/>crescere nec fieri melior: et hoc modo
<lb ed="#Bb" n="57"/>datus est ei Spiritus non ad mensuram.
<lb ed="#Bb" n="58"/>Si autem consideretur gratia simplex
<lb ed="#Bb" n="59"/>non pertingens ad unionem, quae
consi<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>deratio tantum est secundum
intelle<lb break="no" ed="#Bb" n="61"/>ctum: tunc crescere posset, et esset
<lb ed="#Bb" n="62"/>finita gratia.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e508">
<lb ed="#Bb" n="63"/>Et per hoc patet solutio ad ea que
<lb ed="#Bb" n="64"/>objiciuntur de Christo: quia illis duobus
<lb ed="#Bb" n="65"/>modis procedunt objectiones.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e517">
<lb ed="#Bb" n="66"/>Ad id quod ulterius queritur de beata
<lb ed="#Bb" n="67"/>Virgine, bene puto, quod quidquid
pot<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>est percipere creatura pura capax Dei,
<lb ed="#Bb" n="69"/>hoc totum communicatum est Matri Dei:
<lb ed="#Bb" n="70"/>et inillaconsideratione procedunt rationes
<lb ed="#Bb" n="71"/>primo inductee. Sed divina potentia non
<lb ed="#Bb" n="72"/>restringitur, quin potuerit facere capa~
<lb ed="#Bb" n="73"/>citatem majorem quam hominis et
An<lb break="no" ed="#Bb" n="74"/>geli, et tunc crescere posset et gratia: et
<lb ed="#Bb" n="75"/>hoc modo procedunt rationes in
opposi<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>tum: et ideo etiam ad illa patet
solu<lb break="no" ed="#Bb" n="77"/>tio.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e547">
<lb ed="#Bb" n="78"/>Tamen notandum, quod licet dicatur
<lb ed="#Bb" n="79"/>exaltata super choros Angelorum, et
su<lb break="no" ed="#Bb" n="80"/>per choros Archangelorum nihil sit, nisi
<lb ed="#Bb" n="81"/>altitudo divina : non tamen est exaltata ad
<lb ed="#Bb" n="82"/>equalitatem altitudinis divine : quia sicut
<lb ed="#Bb" n="83"/>prius dictum est, distantia est extra
men<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>suram : et ideo licet sit altior omnibus
<lb ed="#Bb" n="85"/>Angelis, tamen adhuc distat a dignitate
<lb ed="#Bb" n="86"/>divina sine proportionis mensura.
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e569">
<lb ed="#Bb" n="87"/>Ad id quod ulterius queritur de ho-
<pb ed="#Bb" n="398"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>mine et Angelo quoad statum pugne,
di<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>cendum quod est bonitas secundum
<lb ed="#Bb" n="3"/>quid, scilicet secundum magis
lauda<lb break="no" ed="#Bb" n="4"/>bile: et de hac tantum procedunt ille
<lb ed="#Bb" n="5"/>rationes. Est etiam bonitas
simplici<lb break="no" ed="#Bb" n="6"/>ter quae perficit secundum nobiliorem
</p>
<p xml:id="alalal-c74909-d1e591">
<lb ed="#Bb" n="7"/>actum et altiorem gradum: et de i lla non
<lb ed="#Bb" n="8"/>tenet: et ideo quoad hane loquendo de
<lb ed="#Bb" n="9"/>potentia Dei solum, uterque melius
pot<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>erat fieri, sicut etiam Magister concedit
<lb ed="#Bb" n="11"/>in Littera.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>