-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b26_alalal-c84864.xml
497 lines (497 loc) · 26.9 KB
/
cod-al7b26_alalal-c84864.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 15</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 15</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bb" n="cod-al7b26">Paris 1894, v. 26</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bb" n="450"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-c84864"><!-- l1d46a15 -->
<head xml:id="alalal-c84864-Hd1e99">Articulus 15</head>
<head xml:id="alalal-c84864-Hd1e101" type="question-title">An veritas sit aeterna?</head>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e104">
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="47"/>ARTICULUS XV.
<lb ed="#Bb" n="48"/>An veritas sit aeterna?
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e113">
<lb ed="#Bb" n="49"/>Quarto, Queritur questio difficilis,
<lb ed="#Bb" n="50"/>quam etiam supra tetigimus, Utrum
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="51"/>ritas sit aeterna ?
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e122">
<lb ed="#Bb" n="52"/>Et quae dicta sunt supra, hic non
repe<lb break="no" ed="#Bb" n="53"/>tam : sed potest objici sic :
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e130">
<lb ed="#Bb" n="54"/>1. Indivinis inveniuntur proprietates et
<lb ed="#Bb" n="55"/>persone quae a se invicem distinguun~
<lb ed="#Bb" n="56"/>tur: et haec ab aeterno est vera, Pater
<lb ed="#Bb" n="57"/>est Pater : et hec, Filius est Filius : et .
<lb ed="#Bb" n="58"/>hec, Spiritus sanctus est Spiritus
san<lb break="no" ed="#Bb" n="59"/>ctus : et negative, Pater non est Filius,
<lb ed="#Bb" n="60"/>Pater non est Spiritus sanctus, et Filius
<lb ed="#Bb" n="61"/>non est Spiritus sanctus, et hujusmodi.
<lb ed="#Bb" n="62"/>Si igitur extrema istarum enuntiationum
<lb ed="#Bb" n="63"/>ab aeterno plura sunt, videtur quod ab
<lb ed="#Bb" n="64"/>aeterno sunt veritates illarum
enuntiatio<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>num plures: ergo plures sunt veritates
<lb ed="#Bb" n="66"/>ab aterno.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e161">
<lb ed="#Bb" n="67"/>2. Item, Objicitur de aliis
propositio<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>nibus, in quibus non est tanta vis, ut’
<lb ed="#Bb" n="69"/>Pater est Deus, et Filius est Deus, et
<lb ed="#Bb" n="70"/>hujusmodi, in quibus ratione alterius
ex<lb break="no" ed="#Bb" n="71"/>tremorum compositio dicit quid
indis<lb break="no" ed="#Bb" n="72"/>tinctum : et ila minus quam superiores
<lb ed="#Bb" n="73"/>stant in pluralitate.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e179">
<lb ed="#Bb" n="74"/>Item, Deus ab aeterno scivit te fore, et
<lb ed="#Bb" n="75"/>me fore, et asinum fore, et sic de
singu<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>lis: ergo singulum illorum ab aeterno est
<lb ed="#Bb" n="77"/>verum. Progatio hujus: quia nibil scitur
<lb ed="#Bb" n="78"/>nisi verum, et praecipue a scientia
divi<lb break="no" ed="#Bb" n="79"/>na : me autem fore, et te, et sic de aliis
<lb ed="#Bb" n="80"/>sunt plura : ergo Deus scivit plura ab
<lb ed="#Bb" n="81"/>eterno: et non scivit nisi vera: ergo
<lb ed="#Bb" n="82"/>plura vera fuerunt ab aeterno : et nihil
<lb ed="#Bb" n="83"/>est verum nisi veritate verum sit :
<lb ed="#Bb" n="84"/>ergo plures veritates fuerunt ab aeterno.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e205">
<lb ed="#Bb" n="85"/>Si forte dicas, quod hoc non sequitur :
<pb ed="#Bb" n="451"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>quia ut dicit Anselmus : <quote xml:id="alalal-c84864-Qd1e215"> Creatura in
<lb ed="#Bb" n="2"/>Creatore est creatrix essentia, et res ab
<lb ed="#Bb" n="3"/>aeterno in Deo non fuerunt ut plures,
<lb ed="#Bb" n="4"/>sed unum :</quote> et ideo non fuerunt plura
<lb ed="#Bb" n="5"/>vera ab aeterno. Contra : haec
concedi<lb break="no" ed="#Bb" n="6"/>tur, Deus ab aeterno scivit omnia: et
<lb ed="#Bb" n="7"/>haec similiter, Deus ab aeterno scivit
<lb ed="#Bb" n="8"/>plura, et scivit etiam plurium
plu<lb break="no" ed="#Bb" n="9"/>ralitatem : sed non scivit nisi vera :
<lb ed="#Bb" n="10"/>ergo scivit plura vera : scientia enim
<lb ed="#Bb" n="11"/>Dei quamvis non causetur a scito, tamen
<lb ed="#Bb" n="12"/>non potest esse scientia hujus vel illius
<lb ed="#Bb" n="13"/>quod Deus ab aeterno scit sicut et modo,
<lb ed="#Bb" n="14"/>nisi illud et hoc aliquo modo supponatur
<lb ed="#Bb" n="15"/>esse : aliter enim si scientia nullo modo
<lb ed="#Bb" n="16"/>respiceret scibile, ita verificaretur de
<lb ed="#Bb" n="17"/>asino sicut de homine ista, Deus ab
<lb ed="#Bb" n="18"/>eterno scit hominem fore, quia erit,
<lb ed="#Bb" n="19"/>quod falsum est: ergo oportet scibile
<lb ed="#Bb" n="20"/>supponere aliquo modo esse in scientia :
<lb ed="#Bb" n="21"/>ergo plura vera et veritates eorum ab
<lb ed="#Bb" n="22"/>eterno erunt.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e264">
<lb ed="#Bb" n="23"/>Unrerius queritur juxta hoc, Utrum
<lb ed="#Bb" n="24"/>ipsa veritas sit aeterna ?
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e271">
<lb ed="#Bb" n="25"/>1. Et hoc videtur probare Augustinus
<lb ed="#Bb" n="26"/>in libro Soliloquiorum sic: <quote xml:id="alalal-c84864-Qd1e277"> Detur, quod
<lb ed="#Bb" n="27"/>veritas aliquando inceperit. </quote> Inde sic :
<lb ed="#Bb" n="28"/>Veritatem incepisse est verum : et non
<lb ed="#Bb" n="29"/>est verum nisi veritate : ergo veritas
<lb ed="#Bb" n="30"/>fuit etiam quae non incepit.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e291">
<lb ed="#Bb" n="31"/>2. Item, Si veritas incepit, hc est
<lb ed="#Bb" n="32"/>vera, veritas incipiet, etiam ante hoc
in<lb break="no" ed="#Bb" n="33"/>stans in quo incipiet veritas : ergo
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="34"/>ritas erit etiam antequam incipiat
veri<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>tas.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e304">
<lb ed="#Bb" n="36"/>3. Item, Pone, quod non sit aeterna:
<lb ed="#Bb" n="37"/>ergo haec est vera, veritatem non esse
<lb ed="#Bb" n="38"/>aeternam : et non est vera nisi veritate :
<lb ed="#Bb" n="39"/>ergo veritas fuit ab aeterno. Idem
proba<lb break="no" ed="#Bb" n="40"/>tur, sidetur, quod possit desinere.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e317">
<lb ed="#Bb" n="41"/>Si forte tu dicas, quod Augustinus
<lb ed="#Bb" n="42"/>loquitur de veritate increata, et non de
<lb ed="#Bb" n="43"/>veritate rei vel enuntiationis create.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e326">
<lb ed="#Bb" n="44"/>1. Contra : quia tune nihil probat :
<lb ed="#Bb" n="45"/>quia ipse vult probare animam
immor<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>talem per hoc, quod veritas non potest
<lb ed="#Bb" n="47"/>perire : et cum ipsa non sit in subjecto
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="48"/>nisi in anima, necesse est subjectum
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="49"/>ritatis esse immortale. Constat autem,
<lb ed="#Bb" n="50"/>quod anima non est subjectum veritatis
<lb ed="#Bb" n="51"/>increate, ita quod salvetur in ipsa
ani<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>ma sicut in subjecto, sed potius
essentia<lb break="no" ed="#Bb" n="53"/>liter, preesentialiter, et potentialiter est
<lb ed="#Bb" n="54"/>in anima, sicut in quolibet alio ente
<lb ed="#Bb" n="55"/>creato.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e357">
<lb ed="#Bb" n="56"/>2. Praeterea dat exemplum de veritate
<lb ed="#Bb" n="57"/>enuntiabilium : ergo non intelligit de
<lb ed="#Bb" n="58"/>veritate increata, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e366">
<lb ed="#Bb" n="59"/>3. Item, Ipse dicit, ibidem : <quote xml:id="alalal-c84864-Qd1e370">
Pereun<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>te casto non perit castitas, et pereunte
<lb ed="#Bb" n="61"/>vero non perit veritas. </quote> In Deo autem
<lb ed="#Bb" n="62"/>nec veritas nec verum perit : ergo
con<lb break="no" ed="#Bb" n="63"/>stat, quod de hoc non loquitur.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e383">
<lb ed="#Bb" n="64"/>4. Item, Dicit Augustinus ibidem,
<lb ed="#Bb" n="65"/>quod nullus judicat aliquid verum sine
<lb ed="#Bb" n="66"/>illa, scilicet veritate. Constat autem,
<lb ed="#Bb" n="67"/>quod prima veritate non judicamus vera,
<lb ed="#Bb" n="68"/>sed veritate quae est ratio verorum, ;
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e396">
<lb ed="#Bb" n="69"/>Item, Ex isto vero extrahitur alia ratio
<lb ed="#Bb" n="70"/>quae est hee, scilicet quod veritas non
<lb ed="#Bb" n="71"/>sit : aut igitur aliquid erit intelligibile,
<lb ed="#Bb" n="72"/>aut non. Si non, hoc erit inconveniens,
<lb ed="#Bb" n="73"/>cum res adhuc multe sint: quia sicut
<lb ed="#Bb" n="74"/>dicit Boetius, intellecto paulisper primum
<lb ed="#Bb" n="75"/>bonum non esse, adhuc erunt alba, et
<lb ed="#Bb" n="76"/>hujusmodi alia. Ergo similiter prima
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="77"/>ritate et aliis veritatibus intellectis non
<lb ed="#Bb" n="78"/>esse, adhuc erunt alia : et natus est
in<lb break="no" ed="#Bb" n="79"/>tellectus intelligere ea : ergo erunt
intelli<lb break="no" ed="#Bb" n="80"/>gibilia. Sed conrra: Nullus judicat
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="81"/>rum nisi per rationem veritatis: ergo
<lb ed="#Bb" n="82"/>illa non existente perit judicium : et
<lb ed="#Bb" n="83"/>omnis intellectus est per judicium
veri<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>tatis : ergo perit intelligere non existente
<lb ed="#Bb" n="85"/>veritate : hoc autem est inconveniens :
<lb ed="#Bb" n="86"/>ergo prima veritas et veritas simplex
<lb ed="#Bb" n="87"/>non possunt etiam cogitari non esse, ita
<lb ed="#Bb" n="88"/>quod remaneat inteiligere aliquod in
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="89"/>qua intelligibili natura. -
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e444">
<lb ed="#Bb" n="90"/>Si iterum velles dicere, quod hoc est
<lb ed="#Bb" n="91"/>verum de prima veritate. Contra :
Pri<lb break="no" ed="#Bb" n="92"/>ma veritas est quidem in omnibus, sed
<lb ed="#Bb" n="93"/>nihil denominatur ab ipsa : cum enim
<lb ed="#Bb" n="94"/>dicimus, haec res habet essentiam, non
<lb ed="#Bb" n="95"/>intelligimus de divina essentia : ergo
<lb ed="#Bb" n="96"/>cum dicimus, hoc-verum est verum, non
<pb ed="#Bb" n="452"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>erit verum veritate prima, licet veritas
<lb ed="#Bb" n="2"/>prima sit inipso : ergo cum dicit
Au<lb break="no" ed="#Bb" n="3"/>gustinus, quod pereunte vero non perit
<lb ed="#Bb" n="4"/>veritas, non intelligit de prima veritate,
<lb ed="#Bb" n="5"/>sed de veritate creata, ut videtur. —
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e477">
<lb ed="#Bb" n="6"/>Sed contra : Anselmus dicit in libro
<lb ed="#Bb" n="7"/>de Verriate: <quote xml:id="alalal-c84864-Qd1e483"> Cum dixi in Monologio
<lb ed="#Bb" n="8"/>meo, quando non fuit verum, quia
futu<lb break="no" ed="#Bb" n="9"/>rum erat aliquid : non ita dixi, ac si
<lb ed="#Bb" n="10"/>absque principio ista oratio fuisset, que
<lb ed="#Bb" n="11"/>assereret futurum aliquid esse : aut ista
<lb ed="#Bb" n="12"/>veritas esset Deus : sed quoniam non
<lb ed="#Bb" n="13"/>potest intelligi, quando oratio ista esset,
<lb ed="#Bb" n="14"/>veritas illi deesset, ut per hoc quia non
<lb ed="#Bb" n="15"/>intelligitur, quando ista veritas esse non
<lb ed="#Bb" n="16"/>potuit, si esset oratio in qua esse posset,
<lb ed="#Bb" n="17"/>intelligatur illa veritas sine principio
<lb ed="#Bb" n="18"/>fuisse, quae prima causa est hujus
veri<lb break="no" ed="#Bb" n="19"/>tatis ‘. </quote> Ex hoc accipiuntur duo, scilicet
<lb ed="#Bb" n="20"/>excusatio Anselmi de hoc quod dicitur
<lb ed="#Bb" n="21"/>dixisse, quod veritas enuntiationum
fue<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>rit ab aeterno, et quod veritas non est
<lb ed="#Bb" n="23"/>eterna.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e522">
<lb ed="#Bb" n="24"/>Soxutio. Dicendum, quod nulla veritas
<lb ed="#Bb" n="25"/>est aterna, nisi veritas increata: et quia
<lb ed="#Bb" n="26"/>illa est una et simplex, ideo illa sola
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>ritas est ab aeterno.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e533">
<lb ed="#Bb" n="28"/>Ad id autem quod primo objicitur,
<lb ed="#Bb" n="29"/>dicendum secundum ea quae dicta sunt
<lb ed="#Bb" n="30"/>supra , ubi ostensum est, quod licet
<lb ed="#Bb" n="31"/>indivisa sint essentia et proprietas et
<lb ed="#Bb" n="32"/>persone, tamen omne esse quod est in
<lb ed="#Bb" n="33"/>divinis, dependet ab essentia : Pater
<lb ed="#Bb" n="34"/>enim essentia est, et proprietas non
ha<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>bet esse nisi essentia : et ideo licet
pro<lb break="no" ed="#Bb" n="36"/>prietates sint distinguentes, tamen non
<lb ed="#Bb" n="37"/>faciunt nisi plures personas, et non
plu<lb break="no" ed="#Bb" n="38"/>res veritates personarum : sed una sola
<lb ed="#Bb" n="39"/>est veritas trium, sicut una essentia.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e563">
<lb ed="#Bb" n="40"/>Si autem tu objicias de
enuntiationi<lb break="no" ed="#Bb" n="41"/>bus et propositionibus : dico, quod talis
<lb ed="#Bb" n="42"/>compositio et complexio non est in
divi<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>nis, sed in intellectu nostro componente
<lb ed="#Bb" n="44"/>et dividente, sicut vult Philosophus.
<lb ed="#Bb" n="45"/>Dicit enim in III de Anima, quod indi-
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="46"/>visibilium est intelligentia jin his in
qui<lb break="no" ed="#Bb" n="47"/>bus non est falsum, nec etiam verum po- |
<lb ed="#Bb" n="48"/>sitionis : ubi autem falsum et verum est,
<lb ed="#Bb" n="49"/>jam compositio quaedam intellectuum
<lb ed="#Bb" n="50"/>est : et hoc praecipue verum est in
divi<lb break="no" ed="#Bb" n="51"/>nis. Unde tales enuntiationes per
mo<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>dum compositionum reducende sunt ad
<lb ed="#Bb" n="53"/>res simplices: et tunc res ille erunt
<lb ed="#Bb" n="54"/>persone, quarum pluralitas non efficit
<lb ed="#Bb" n="55"/>diversas veritates, sed unam.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e602">
<lb ed="#Bb" n="56"/>Ad aliud dicendum, quod bene conce~
<lb ed="#Bb" n="57"/>do, quod Deus ab aeterno scivit quae
mo<lb break="no" ed="#Bb" n="58"/>do scit, et quod ab aeterno scivit’ plura -
<lb ed="#Bb" n="59"/>et ab aterno omnia, et quod scivit te
<lb ed="#Bb" n="60"/>fore et me, et sic de aliis: et quod haec
<lb ed="#Bb" n="61"/>ab aeterno sunt vera in mente sua: sed
<lb ed="#Bb" n="62"/>ex hoc non sequitur, quod simpliciter sint
<lb ed="#Bb" n="63"/>plura vera ab aeterno, vel plures veritates
<lb ed="#Bb" n="64"/>ab aeterno. Et ad hoc intelligendum,
no<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>tandum, quod cum dicitur, Deus scit
<lb ed="#Bb" n="66"/>omnia vel plura ab aeterno: bene
con<lb break="no" ed="#Bb" n="67"/>cedo, sicut probatum est hic, et supra °,
<lb ed="#Bb" n="68"/>quod scientia ponit scibile secundum
<lb ed="#Bb" n="69"/>aliquem modum, et non simpliciter : et
<lb ed="#Bb" n="70"/>ponit distinctionem et pluralitatem
scibi<lb break="no" ed="#Bb" n="71"/>lium secundum quid, et non simpliciter :
<lb ed="#Bb" n="72"/>quia enim scibile dependet a scientia,
<lb ed="#Bb" n="73"/>sicut effectus a causa cujus ratio est causa
<lb ed="#Bb" n="74"/>ipsa, sicut ratio artificii im artifice : ideo
<lb ed="#Bb" n="75"/>sensus est, Deus scit hoc vel illud
futu<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>rum ab aeterno, id est, ratio hujus vel
<lb ed="#Bb" n="77"/>illus est in Deo, secundum quam videt
<lb ed="#Bb" n="78"/>hoc et illud. Unde bene concedo, quod
<lb ed="#Bb" n="79"/>rationes plurium verorum in Deo sunt
<lb ed="#Bb" n="80"/>ab aeterno. Et hee, plura vera in Deo
<lb ed="#Bb" n="81"/>sunt ab aeterno, non ita proprie
conce<lb break="no" ed="#Bb" n="82"/>denda : quia cum dicitur plura vera, ibi
<lb ed="#Bb" n="83"/>magis importatur distinctio pluralitatis
<lb ed="#Bb" n="84"/>ex parte rerum, quam cum dicitur
ra<lb break="no" ed="#Bb" n="85"/>tiones plures. Res autem ut sunt in causa,
<lb ed="#Bb" n="86"/>non sunt distinctae, licet distinctio earum.
<lb ed="#Bb" n="87"/>sciatur, eo quod ratio distinctionis etiam
<lb ed="#Bb" n="88"/>est in causa secundum quid, ut prius
<lb ed="#Bb" n="89"/>dictum est. Et haec nullo modo
conce<lb break="no" ed="#Bb" n="90"/>denda est, et plures veritates ab aeterno
<lb ed="#Bb" n="91"/>in Deo sunt, quia veritas dicit ut abstra-
<pb ed="#Bb" n="453"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>ctum, et pertinet ad essentiam : sicut et
<lb ed="#Bb" n="2"/>scientia qua sciuntur hujusmodi, licet
<lb ed="#Bb" n="3"/>sit plurium, non tamen est plures, sed
<lb ed="#Bb" n="4"/>una tantum. Ex hoc ulterius patet, quod
<lb ed="#Bb" n="5"/>multo minus concedendum est, quando
<lb ed="#Bb" n="6"/>simpliciter sine determinatione
proponi<lb break="no" ed="#Bb" n="7"/>tur sic, plura vera sunt ab aterno, et
<lb ed="#Bb" n="8"/>plures veritates ab aeterno : sicut enim
<lb ed="#Bb" n="9"/>supra dictum est, cum dicitur, verum in
<lb ed="#Bb" n="10"/>Deo, vel veritas in Deo, vel creatura in
<lb ed="#Bb" n="11"/>Deo, per determinationem trahitur
ter<lb break="no" ed="#Bb" n="12"/>minus cui adjungitur extra rationem
<lb ed="#Bb" n="13"/>suam, et ponitur tantum esse secundum
<lb ed="#Bb" n="14"/>quid, ut in causa quae est efficiens et
in<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>telligens.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e719">
<lb ed="#Bb" n="16"/>Ad id quod ulterius queritur, Utrum
<lb ed="#Bb" n="17"/>veritas possit destrui, et inceperit ? Dico,
<lb ed="#Bb" n="18"/>quod aut loquitur de prima veritate, aut
<lb ed="#Bb" n="19"/>de creata. Si de prima, bene concedo
<lb ed="#Bb" n="20"/>quod non potest interire, et non incepit.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e732">
<lb ed="#Bb" n="21"/>Si autem queras, Utrum possit
in<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>telligi non esse? Dico, quod illius
que<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>stionis duplex est sensus: aut enim sic
<lb ed="#Bb" n="24"/>intelligitur, quod ponatur non essc, et
<lb ed="#Bb" n="25"/>hoc ipsum postea intelligendum sit, ut
<lb ed="#Bb" n="26"/>actus intelligendi transeat super illud:
<lb ed="#Bb" n="27"/>et dico, quod hoc est impossibile.
Pro<lb break="no" ed="#Bb" n="28"/>BATIO: quia non fit judicium nisi
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="29"/>dum rationem veritatis : ergo necesse
<lb ed="#Bb" n="30"/>esset primam veritatem poni postquam
<lb ed="#Bb" n="31"/>posita est non esse: unde hoc repugnat
<lb ed="#Bb" n="32"/>posito.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e761">
<lb ed="#Bb" n="33"/>Ad hoc autem quod objicitur de bono
<lb ed="#Bb" n="34"/>quod ponit Boetius non esse, dicendum
<lb ed="#Bb" n="35"/>quod nihil est simile: quia bonum est
<lb ed="#Bb" n="36"/>perfectio affectus, et sine illa bene
perfi<lb break="no" ed="#Bb" n="37"/>citur intellectus : sed hoc verum est,
<lb ed="#Bb" n="38"/>quod sicut in intellectu perit intelligere
<lb ed="#Bb" n="39"/>prima veritate non supposita, ita ex parte
<lb ed="#Bb" n="40"/>affectus peritamare non supposita prima
<lb ed="#Bb" n="41"/>bonitate: quia si prima bonitas non est,
<lb ed="#Bb" n="42"/>non erit aliquod bonum exemplatum ab
<lb ed="#Bb" n="43"/>ipsa: et cum omne bonum per
relatio<lb break="no" ed="#Bb" n="44"/>nem ad ipsam sit bonum, non erit
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="45"/>quid bonum: ergo nihil erit ratio amoris
<lb ed="#Bb" n="46"/>in affectu, sicut nihil erit ratio judicii in
<lb ed="#Bb" n="47"/>intellectu, si prima veritas non sit per
<lb ed="#Bb" n="48"/>eamdem rationem. Potest etiam intelligi
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="49"/>questio illa, quod ponatur simul
intelle<lb break="no" ed="#Bb" n="50"/>ctum et veritatem non esse, et hoc
pot<lb break="no" ed="#Bb" n="51"/>est poni per impossibile. Si autem
que<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>ratur de creata veritate, dico quod illa
<lb ed="#Bb" n="53"/>incepit et non desinit, sed desineret nisi
<lb ed="#Bb" n="54"/>a prima veritate contineretur.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e813">
<lb ed="#Bb" n="55"/>Si autem objicias sic: Si incepit: ergo
<lb ed="#Bb" n="56"/>verum est ipsam aliquando non fuisse:
<lb ed="#Bb" n="57"/>dico, quod bene sequitur: quia non ab
<lb ed="#Bb" n="58"/>eterno fuit, ita quod non fiat vis in
<lb ed="#Bb" n="59"/>aliquando quod dicit tempus, sed
su<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>matur transsumptive ut dicat ordinem
<lb ed="#Bb" n="61"/>eternitatis ad tempus: quia modo
ve<lb break="no" ed="#Bb" n="62"/>rum est dicere, quod aliquando ab
<lb ed="#Bb" n="63"/>aeterno non fuit veritas, et postea fuit.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e836">
<lb ed="#Bb" n="64"/>Si autem inferas ex hoc: ergo
ante<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>quam incepit, verum fuit dicere, qucd
<lb ed="#Bb" n="66"/>veritas erit: dico, quod non sequitur:
<lb ed="#Bb" n="67"/>quia nihil fuit verum ante hoc veritate
<lb ed="#Bb" n="68"/>creata, nec hoc, nec illud, nec propositio
<lb ed="#Bb" n="69"/>fuit, nec enuntiabile, ut supra dictum
<lb ed="#Bb" n="70"/>est in questione de eodem.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e854">
<lb ed="#Bb" n="71"/>Si autem sic inferas: Veritas non fuit
<lb ed="#Bb" n="72"/>ab aeterno, aut fuit ab aeterno: haec est
<lb ed="#Bb" n="73"/>divisio per contradictoria. Dico, quod
<lb ed="#Bb" n="74"/>hc, veritas non fuit ab aeterno, non est
<lb ed="#Bb" n="75"/>contradictoria illius, nisi negatio
refera<lb break="no" ed="#Bb" n="76"/>tur ad totum, et negetly ab aeterno: et
<lb ed="#Bb" n="77"/>tunc vera est negativa, et affirmativa
<lb ed="#Bb" n="78"/>falsa.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e874">
<lb ed="#Bb" n="79"/>AD ALIA Satis patet responsio per supra
<lb ed="#Bb" n="80"/>dicta.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e881">
<lb ed="#Bb" n="81"/>Ad id quod ulterius queritur de
in<lb break="no" ed="#Bb" n="82"/>tellectu Augustini: dico sine prejudicio,
<lb ed="#Bb" n="83"/>quod Augustinus intendit probare
im<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>mortalitatem anime ex immortalitate
<lb ed="#Bb" n="85"/>veritatis create, sed non ex aeternitate:
<lb ed="#Bb" n="86"/>et hoc sic patet: Ea quae per creationem
<lb ed="#Bb" n="87"/>sunt a prima veritate, sunt etiam ex
ni<lb break="no" ed="#Bb" n="88"/>hilo: et ideo sicut aliquid habent per
<lb ed="#Bb" n="89"/>quod sunt mutabilia, ita aliquid habent
<lb ed="#Bb" n="90"/>per quod accedunt ad immobilem
verita<lb break="no" ed="#Bb" n="91"/>tem quantum possunt: quedam quidem
<lb ed="#Bb" n="92"/>in singulari, sicut incorruptibiles
sub<lb break="no" ed="#Bb" n="93"/>stantie: quedam autem in ratione
uni<lb break="no" ed="#Bb" n="94"/>versali, sicut ea quae abstrahuntur a
<lb ed="#Bb" n="95"/>motu et materia in qua habent esse et
<lb ed="#Bb" n="96"/>mutationem, et hoc modo ratio veritatis
<lb ed="#Bb" n="97"/>in anima est, sicut in subjecto, et habet
<pb ed="#Bb" n="454"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>mutabilitatem secundum qucd est
crea<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>tura, sed non habet mutabilitatem per
<lb ed="#Bb" n="3"/>esse, quia remota est ab eo in quo
ha<lb break="no" ed="#Bb" n="4"/>bet esse: et hoc est quod dicit
Augusti<lb break="no" ed="#Bb" n="5"/>nus, quod pereunte vero non perit
veri<lb break="no" ed="#Bb" n="6"/>tas, id est, ratio veritatis. Cum igitur
<lb ed="#Bb" n="7"/>veritas sic dicta non possit destrui, licet
<lb ed="#Bb" n="8"/>inceperit: quia ratio ejus manet, et non
<lb ed="#Bb" n="9"/>manet nisi in subjecto quod est
intelle<lb break="no" ed="#Bb" n="10"/>ctus, oportet intellectivam animam esse
<lb ed="#Bb" n="11"/>perpetuam et immortalem. Et hance puto
<lb ed="#Bb" n="12"/>esse sententiam Augustini. Alii dicunt,
<lb ed="#Bb" n="13"/>quod sic arguit, probando animam esse
<lb ed="#Bb" n="14"/>capacem veritatis prima: quia nihil
ca<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>pax est illius quod sit mortale, ideo
se<lb break="no" ed="#Bb" n="16"/>quitur animam esse immortalem.
</p>
<p xml:id="alalal-c84864-d1e959">
<lb ed="#Bb" n="17"/>_ Siautem queras tu, Utrum possibile
<lb ed="#Bb" n="18"/>sit veritatem creatam interire ? Dico,
<lb ed="#Bb" n="19"/>quod sic, si Deus voluerit, sed non
sim<lb break="no" ed="#Bb" n="20"/>pliciter. Si autem petas ut ponatur, et
<lb ed="#Bb" n="21"/>tunc inferas: ergo veritatem interisse est
<lb ed="#Bb" n="22"/>verum : ergo verum est aliquid, et
veri<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>fate verum : ergo veritas est vel erit
post<lb break="no" ed="#Bb" n="24"/>quam interiit. Dico, quod si nos nullum
<lb ed="#Bb" n="25"/>verum et nullam veritatem ponamus
<lb ed="#Bb" n="26"/>esse, non erit hac vera, veritatem inter—
<lb ed="#Bb" n="27"/>isse est verum: haec enim repugnat
po<lb break="no" ed="#Bb" n="28"/>sito. Et si dicas, quod hoc est
inconve<lb break="no" ed="#Bb" n="29"/>niens secundum Philosophum : quia
con<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>tingit enuntiare quod non est non esse.
<lb ed="#Bb" n="31"/>Respondeo, quod inconveniens magnum
<lb ed="#Bb" n="32"/>est, sed ex hypothesi tua sequitur hoc:
<lb ed="#Bb" n="33"/>ideo non est inconveniens in disputatione:
<lb ed="#Bb" n="34"/>et per hoc etiam patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>