-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b26_alalal-cc3876.xml
446 lines (446 loc) · 23.8 KB
/
cod-al7b26_alalal-cc3876.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 10</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 10</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bb" n="cod-al7b26">Paris 1894, v. 26</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bb" n="19"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-cc3876"><!-- l1d26a10 -->
<head xml:id="alalal-cc3876-Hd1e99">Articulus 10</head>
<head xml:id="alalal-cc3876-Hd1e101" type="question-title">Utrum in divinis sint finite vel infinite
relationes, et omnes assistentes ?</head>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e104">
<lb ed="#Bb" n="11"/>ARTICULUS X.
<lb ed="#Bb" n="12"/>Utrum in divinis sint finite vel infinite
<lb ed="#Bb" n="13"/>relationes, et omnes assistentes ?
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e113">
<lb ed="#Bb" n="14"/>Deinde queritur de hoc quod dicit in
<lb ed="#Bb" n="15"/>Littera, cap. B, <quote xml:id="alalal-cc3876-Qd1e119"> Est proprium solius
<lb ed="#Bb" n="16"/>Patris, non quia non est natus ipse,
<lb ed="#Bb" n="17"/>etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e127">
<lb ed="#Bb" n="18"/>1. Hoc enim videtur falsum : quia
in<lb break="no" ed="#Bb" n="19"/>fra dicet quod innascibilitas est
proprie<lb break="no" ed="#Bb" n="20"/>tas Patris, eo quod soli Patri convenit :
<lb ed="#Bb" n="21"/>ergo proprium est Patris, quod soli
Pa<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>tri convenit : ergo proprium est Patris,
<lb ed="#Bb" n="23"/>quia non est natus ipse: et hoc negat
<lb ed="#Bb" n="24"/>hic.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e146">
<lb ed="#Bb" n="25"/>2. Item, Ex hoc quod hic dicit,
vide<lb break="no" ed="#Bb" n="26"/>tur accipi, quod proprietates sunt tres, et
<lb ed="#Bb" n="27"/>non plures. Et si dicas, quod intelligitur
<lb ed="#Bb" n="28"/>de proprietatibus personalibus tantum,
<lb ed="#Bb" n="29"/>quas Magister hic et in sequenti
distin<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>ctione tantum determinat, videtur saltem
<lb ed="#Bb" n="31"/>quod relationes sint infinite, sic :
Qui<lb break="no" ed="#Bb" n="32"/>quid sine omni mutatione persone et
<lb ed="#Bb" n="33"/>per accidens innascitur et ex habitudine
<lb ed="#Bb" n="34"/>alterius ad ipsum, hoc multiplicatur
se<lb break="no" ed="#Bb" n="35"/>cundum illas habitudines relatio sic
<lb ed="#Bb" n="36"/>innascitur : ergo multiplicatur secundum
<lb ed="#Bb" n="37"/>habitudines aliorum ad ipsum. Prima
<lb ed="#Bb" n="38"/>supponitur a Boetio in libro de Trinitate,
<lb ed="#Bb" n="39"/>et ab Avicenna in prima philosophia.
<lb ed="#Bb" n="40"/>Inde procedo ulterius : Habitudines
alio<lb break="no" ed="#Bb" n="41"/>rum ad quodlibet entium sunt infinite,
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="42"/>et vadunt et veniunt continue : ergo
in<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>finite sunt relationes in quolibet ente:
<lb ed="#Bb" n="44"/>ergo multo magis in Deo qui se
imme<lb break="no" ed="#Bb" n="45"/>diatius habet ad quodlibet ens, quam
ali<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>quod ens creatum ad aliud.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e198">
<lb ed="#Bb" n="47"/>3. Item, Videntur etiam ab aeterno
re<lb break="no" ed="#Bb" n="48"/>lationes infinitee in Deo fuisse : habitudo
<lb ed="#Bb" n="49"/>enim unius ad alterum facit relationem :
<lb ed="#Bb" n="50"/>sed secundum quodlibet attributum se
<lb ed="#Bb" n="51"/>habet unus ad alium ab aeterno : propter
<lb ed="#Bb" n="52"/>quod dicuntur aequales, similes, idem, et
<lb ed="#Bb" n="53"/>hujusmodi : ergo cum hujusmodi
attri<lb break="no" ed="#Bb" n="54"/>buta infinita sint, videntur hujusmodi
<lb ed="#Bb" n="55"/>habitudines esse infinite : et sic ab
eter<lb break="no" ed="#Bb" n="56"/>no multe fuerunt relationes.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e222">
<lb ed="#Bb" n="57"/>4. Item, Ab aeterno fuerunt in Deo
<lb ed="#Bb" n="58"/>omnium rerum rationes, quae non
equa<lb break="no" ed="#Bb" n="59"/>liter possunt dici rationes nisi per
respe<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>ctum ad res creandas. Ergo ille rationes
<lb ed="#Bb" n="61"/>ab aeterno fuerunt in ipso et infinite :
<lb ed="#Bb" n="62"/>non ergo sunt tantum tres.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e238">
<lb ed="#Bb" n="63"/>5. Si dicas, quod ille non constituunt
<lb ed="#Bb" n="64"/>personas, sed ista. Conrra : Majoris
di<lb break="no" ed="#Bb" n="65"/>versitatis respectus est ad res diversas in
<lb ed="#Bb" n="66"/>hypostasi et natura, quam respectus ad
<lb ed="#Bb" n="67"/>res distinctas in hypostasi tantum et non
<lb ed="#Bb" n="68"/>natura : sed non distinguit personas
re<lb break="no" ed="#Bb" n="69"/>specltus primus : ergo nec secundus.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e256">
<lb ed="#Bb" n="70"/>Prerernesa, Videtur quod hujusmodi
<lb ed="#Bb" n="71"/>relationes infinite ab sterno existentes
<lb ed="#Bb" n="72"/>in Deo, fuerint assistentes, et non Deus:
<lb ed="#Bb" n="73"/>et sunt objectiones Gilberti Porretani, et
<lb ed="#Bb" n="74"/>Simonis Tornacensis.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e269">
<lb ed="#Bb" n="75"/>1. Aut enim eo Pater Deus est quo
<lb ed="#Bb" n="76"/>Pater est, aut alio. Si eodem : sed
essen<lb break="no" ed="#Bb" n="77"/>tia Deus est, qua etiam Filius est Deus :
<lb ed="#Bb" n="78"/>ergo Filius est Pater. Velsic:
Paternita<lb break="no" ed="#Bb" n="79"/>te Pater est : ergo paternitate Deus est :
<lb ed="#Bb" n="80"/>et cum Filius sit Deus, Filius paternitate
<lb ed="#Bb" n="81"/>Deus est, quod est inconveniens. Si alio:
<lb ed="#Bb" n="82"/>ergo aliquid est in Deo quod non est
<lb ed="#Bb" n="83"/>Deus, sed aliud : et tunc habeo
proposi<lb break="no" ed="#Bb" n="84"/>tum, quod relatio Deo assistit, et nihil
<lb ed="#Bb" n="85"/>est in ipso.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e296">
<lb ed="#Bb" n="86"/>2. Item, In Posterioribus, supponitur
<lb ed="#Bb" n="87"/>ista ut immediata : Substantia non est
<pb ed="#Bb" n="20"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>quantitas : ergo a simili, et hac,
Sub<lb break="no" ed="#Bb" n="2"/>stantia non est relatio, quia
generalissi<lb break="no" ed="#Bb" n="3"/>mum in utraque gratia sui et non alterius
<lb ed="#Bb" n="4"/>removetur a generalissimo primo : ergo
<lb ed="#Bb" n="5"/>relationes etiam in divinis nihil
preedi<lb break="no" ed="#Bb" n="6"/>cant in divinis.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e320">
<lb ed="#Bb" n="7"/>3. Item, Hoc expresse dicit Boetius,
<lb ed="#Bb" n="8"/>quod relatio nihil pradicat in eo cujus
<lb ed="#Bb" n="9"/>est relatio, sed assistit ei : et dicit qualiter
<lb ed="#Bb" n="10"/>se habeat ad aliud : ergo videtur, quod
<lb ed="#Bb" n="11"/>relationes assistant, et non sint Deus.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e333">
<lb ed="#Bb" n="12"/>4, Item, Richardus‘de sancto Victore
di<lb break="no" ed="#Bb" n="13"/>cit, quod relatio non tam genus est entis,
<lb ed="#Bb" n="14"/>quam ens in omni genere entium
resper<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>sum : ergo videtur, quod ipsum sit magis
<lb ed="#Bb" n="16"/>ratio, quam natura aliqua : quia nihil in
<lb ed="#Bb" n="17"/>re est respersum in omni genere entis.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e349">
<lb ed="#Bb" n="18"/>SED CONTRA :
<lb ed="#Bb" n="19"/>1. Augustinus supra dixit, quod si
<lb ed="#Bb" n="20"/>Deus non ea magnitudine est magnus
<lb ed="#Bb" n="21"/>que ipse est, sed participatione, quod
<lb ed="#Bb" n="22"/>major est sua magnitudo quam ipse :
<lb ed="#Bb" n="23"/>ergo a simili, si non ea paternitate Pater
<lb ed="#Bb" n="24"/>est quae ipse est, paternitas sua major
<lb ed="#Bb" n="25"/>est quam ipse.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e369">
<lb ed="#Bb" n="26"/>2. Item objicitur fortius : Aut
Porreta<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>nus ponit relationem suam aliquid esse
<lb ed="#Bb" n="28"/>ens in divinis, aut nihil. Si aliquid : tunc
<lb ed="#Bb" n="29"/>oportet, quod sit substantia, vel
acci<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>dens : si accidens, erit in aliquo
subje<lb break="no" ed="#Bb" n="31"/>cto, et illud erit compositum variatum
<lb ed="#Bb" n="32"/>per accidens : quae ommia absurde de
<lb ed="#Bb" n="33"/>Deo intelliguntur. Si est substantia, tune
<lb ed="#Bb" n="34"/>habeo propositum, quod non assistit,
<lb ed="#Bb" n="35"/>sed est substantia ipsum relativum. Si
<lb ed="#Bb" n="36"/>autem nihil est : ergo cum persone non
<lb ed="#Bb" n="37"/>distinguantur nisi solo eo quod ad
alte<lb break="no" ed="#Bb" n="38"/>rum est, ut dicit Augustinus et fides
<lb ed="#Bb" n="39"/>Catholica, persone nullo distinguuntur :
<lb ed="#Bb" n="40"/>quod autem nullo distinguitur, omnino
<lb ed="#Bb" n="41"/>nihil est : ergo persona omnino nihil
<lb ed="#Bb" n="42"/>sunt, nisi nomina sola, quod est heresis
<lb ed="#Bb" n="43"/>Sabellii.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e411">
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="44"/>3. Item, Quidquid distinguitur per as—
<lb ed="#Bb" n="45"/>sistens extrinsecus tantum, illud non
<lb ed="#Bb" n="46"/>distinguitur ab alio- seipso : person
<lb ed="#Bb" n="47"/>divine distinguuntur relatione assistente
<lb ed="#Bb" n="48"/>extrinsecus tantum suis hypostasibus, et
<lb ed="#Bb" n="49"/>seipsis : et hoc iterum vicinum est heresi
<lb ed="#Bb" n="50"/>Sabellii.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e432">
<lb ed="#Bb" n="51"/>4. Item, illud assistens ab aeterno Deo,
<lb ed="#Bb" n="52"/>aut est ens creatum, aut increatum. Si
<lb ed="#Bb" n="53"/>creatum : ergo creatum est ab aeterno,
<lb ed="#Bb" n="54"/>quod est repugnantia intellectus, quia
<lb ed="#Bb" n="55"/>creatum oppositam rationem habet
<lb ed="#Bb" n="56"/>eterno. Si increatum : ergo est Deus,
<lb ed="#Bb" n="57"/>vel duo dii, vel etiam creati, vel infiniti
<lb ed="#Bb" n="58"/>erant, quod falsum est.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e452">
<lb ed="#Bb" n="59"/>Si autem dicas, sicut dicunt quidam
<lb ed="#Bb" n="60"/>modernorum, quod relatio est medium
<lb ed="#Bb" n="61"/>entis, et non entis : eo quod ipsa est
<lb ed="#Bb" n="62"/>ratio rei, et non res : nec est etiam ratio
<lb ed="#Bb" n="63"/>rei absolute, sed est ratio comparationis
<lb ed="#Bb" n="64"/>rei ad aliam rem. Contra : Ista ratio
<lb ed="#Bb" n="65"/>aut aliquid ponit in re extra mentem
<lb ed="#Bb" n="66"/>ratiocinantis, aut nihil. Si aliquid ponit:
<lb ed="#Bb" n="67"/>tunc habeo propositum, quia tunc erit
<lb ed="#Bb" n="68"/>genus entis, et non ratio sola. Si nihil :
<lb ed="#Bb" n="69"/>ergo ratio ejus est cassa et vana : et quod
<lb ed="#Bb" n="70"/>magis difficile est, ex hoc sequitur, quod
<lb ed="#Bb" n="71"/>persone divine quae non nisi eo quod ad
<lb ed="#Bb" n="72"/>alterum est distinguuntur, non differunt
<lb ed="#Bb" n="73"/>nisi ratione sola, et non realiter
distin<lb break="no" ed="#Bb" n="74"/>guuntur : quod quia dixit Sabellius,
con<lb break="no" ed="#Bb" n="75"/>demnatus est pro heretico.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e491">
<lb ed="#Bb" n="76"/>5. Praterea, In prefatione cantat
Ec<lb break="no" ed="#Bb" n="77"/>clesia : <quote xml:id="alalal-cc3876-Qd1e497"> Et in personis proprietas, et in
<lb ed="#Bb" n="78"/>essentia unitas, et in majestate
adore<lb break="no" ed="#Bb" n="79"/>tur aequalitas . </quote> Si ergo proprietas in
<lb ed="#Bb" n="80"/>personis adoranda est ut Deus, non erit
<lb ed="#Bb" n="81"/>assistens ut extrinsecus adherens tantum.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e509">
<lb ed="#Bb" n="82"/>Soxutio. Dicendum, quod opinio <name xml:id="alalal-cc3876-Nd1e513">
Por<lb break="no" ed="#Bb" n="83"/>retanorum</name> et falsa et heretica est, et ab
<lb ed="#Bb" n="84"/>
<ref xml:id="alalal-cc3876-Rd1e520">
<name xml:id="alalal-cc3876-Nd1e522">Alexandro Papa</name> in concilio Remensi</ref>
con<lb break="no" ed="#Bb" n="85"/>demnata . Unde dicimus nec infinitas
<pb ed="#Bb" n="21"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>relationes ab aeterno esse, nec etiam
<lb ed="#Bb" n="2"/>relationes assistere, nec relationes nihil
<lb ed="#Bb" n="3"/>esse : sed confitemur relationes quatuor
<lb ed="#Bb" n="4"/>ab wterno, et has Deum esse : et
relatio<lb break="no" ed="#Bb" n="5"/>nes etiam in inferioribus aliquid esse, et
<lb ed="#Bb" n="6"/>inesse, et adesse : in superioribus autem
<lb ed="#Bb" n="7"/>nec adesse, nec inesse, proprie
loquen<lb break="no" ed="#Bb" n="8"/>do, sed esse ipsa relativa, ut supra
deter<lb break="no" ed="#Bb" n="9"/>minatum est.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e552">
<lb ed="#Bb" n="10"/>Ad PRIMUM ergo dicendum, quod sunt
<lb ed="#Bb" n="11"/>quedam relationes secundum rem
exi<lb break="no" ed="#Bb" n="12"/>stentes in utroque relativorum in
inferio<lb break="no" ed="#Bb" n="13"/>ribus, ut illa quae innascuntur mulatione
<lb ed="#Bb" n="14"/>utriusque, sicut omnes relationes
origi<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>nis, et he relationes verissimum dicunt
<lb ed="#Bb" n="16"/>correspectum ad se invicem, et semper
<lb ed="#Bb" n="17"/>exigunt diversas hypostases in quibus
<lb ed="#Bb" n="18"/>sint, sicut pater et filius : numquam
<lb ed="#Bb" n="19"/>enim est pater in inferioribus nisi sui
<lb ed="#Bb" n="20"/>mutatione, nec umquam filius alterius
<lb ed="#Bb" n="21"/>mutatione sed propria. Sed quedam aliae
<lb ed="#Bb" n="22"/>sunt dictae quidem semper ad
converten<lb break="no" ed="#Bb" n="23"/>tiam et ad se invicem, sed non
innascun<lb break="no" ed="#Bb" n="24"/>tur ex utriusque mutatione necessario,
<lb ed="#Bb" n="25"/>sed alterius tantum : et ille sunt que
<lb ed="#Bb" n="26"/>non sunt simplices, sed fundantur super
<lb ed="#Bb" n="27"/>aliud ens quantitatis, vel qualitatis, vel
<lb ed="#Bb" n="28"/>aliud hujusmodi, sicut similis, aequalis,
<lb ed="#Bb" n="29"/>dexter, sinister, et hujusmodi. Et
que<lb break="no" ed="#Bb" n="30"/>dam sunt relativa, quae nec utriusque
<lb ed="#Bb" n="31"/>relatione ad convertentiam dicuntur, nec
<lb ed="#Bb" n="32"/>utriusque miutatione innascuntur, ut
<lb ed="#Bb" n="33"/>scientia et scibile, et unum et multum,
<lb ed="#Bb" n="34"/>ut dicit Dionysius et Philosophus, ut
<lb ed="#Bb" n="35"/>Creator et creatura. Non enim sequitur,
<lb ed="#Bb" n="36"/>si scientia ad alterum est, quod et scibile
<lb ed="#Bb" n="37"/>secundum id quod est ad alterum sit: nec
<lb ed="#Bb" n="38"/>etiam sequitur, si mutatus est sciens,
<lb ed="#Bb" n="39"/>quod mutatum sit scibile. Unde quia
<lb ed="#Bb" n="40"/>primo modo dicta relatio verissimum
<lb ed="#Bb" n="41"/>habet esse relationis et simplicissimum
<lb ed="#Bb" n="42"/>solum, illa ablata mutatione a relativis,
<lb ed="#Bb" n="43"/>transsumitur in divina, ut prius diximus.
<lb ed="#Bb" n="44"/>Et si objicias mihi, quod in inferioribus
<lb ed="#Bb" n="45"/>omnis relatio fundatur in alio ente, cum
<lb ed="#Bb" n="46"/>sit accidens, et accidentis esse est inesse.
<lb ed="#Bb" n="47"/>RzesponpEo, quod non sic intelligo funda-
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="48"/>ri in alio ente, sed potius fundari in alio
<lb ed="#Bb" n="49"/>sicut in causa non in subjecto : sicut dicit
<lb ed="#Bb" n="50"/>Philosophus, quod unum in substantia
<lb ed="#Bb" n="51"/>facitidem, et unum in quantitate aequale,
<lb ed="#Bb" n="52"/>et unum in qualitate simile : cum tamen
<lb ed="#Bb" n="53"/>utrumque, scilicet et aequalitas et
quan<lb break="no" ed="#Bb" n="54"/>titas in uno fundentur subjecto quod est
<lb ed="#Bb" n="55"/>substantia : ita autem non substernitur
<lb ed="#Bb" n="56"/>aliquid in quo sit paternitas, vel filiatio,
<lb ed="#Bb" n="57"/>vel aliqua relatio originis : quia origo
<lb ed="#Bb" n="58"/>est secundum substantiam hypostasis : et
<lb ed="#Bb" n="59"/>ideo relatio talis immediatum habet
or<lb break="no" ed="#Bb" n="60"/>dinem ad hypostasim originantem vel
<lb ed="#Bb" n="61"/>originatam.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e669">
<lb ed="#Bb" n="62"/>Dicenpum ergo ad primum, quod
Ma<lb break="no" ed="#Bb" n="63"/>gister Hugo non querit nisi personales
<lb ed="#Bb" n="64"/>proprietates tantum, quae sunt relationes,
<lb ed="#Bb" n="65"/>licet non sole.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e681">
<lb ed="#Bb" n="66"/>Ad aliud dicendum, quod relationes
<lb ed="#Bb" n="67"/>que realiter existunt in relativo,
secun<lb break="no" ed="#Bb" n="68"/>dum originem non sunt infinite, ut jam
<lb ed="#Bb" n="69"/>patuit : sed relationes quae non surgunt
<lb ed="#Bb" n="70"/>ex origine, sed ex mutatione alterius,
<lb ed="#Bb" n="71"/>meo judicio non sunt relationes reales in
<lb ed="#Bb" n="72"/>utroque, sed in uno tantum, et in altero
<lb ed="#Bb" n="73"/>ratio correspectus et non res relationis :
<lb ed="#Bb" n="74"/>ethec ratio nen est vana, quia fundatur
<lb ed="#Bb" n="75"/>in habitudine respectus realis in allero
<lb ed="#Bb" n="76"/>relativorum.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e707">
<lb ed="#Bb" n="77"/>Ad aliud dicendum, quod habitudo
<lb ed="#Bb" n="78"/>unius ad alium secundum attributa, non
<lb ed="#Bb" n="79"/>est habitudo proprie, sed unitas
distin<lb break="no" ed="#Bb" n="80"/>ctorum : et illa non importat aliam
rea<lb break="no" ed="#Bb" n="81"/>lem relationem, nisi distinctorum sub
<lb ed="#Bb" n="82"/>illo uno : et ideo cum non sit relatio
di<lb break="no" ed="#Bb" n="83"/>stinguens nisi quadruplex, non erunt
<lb ed="#Bb" n="84"/>plures relationes quam quatuor ab
eter<lb break="no" ed="#Bb" n="85"/>no. Similiter et aequalis, et similis,
ratio<lb break="no" ed="#Bb" n="86"/>ne ejus in quo est similitudo et
equali<lb break="no" ed="#Bb" n="87"/>tas, non dicunt relationem, sed rationem
<lb ed="#Bb" n="88"/>equalium et similium, et tunc important
<lb ed="#Bb" n="89"/>easdem quatuor relationes distinguendo,
<lb ed="#Bb" n="90"/>sicut supra dictum est ’.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e740">
<lb ed="#Bb" n="91"/>Ad aliud dicendum, quod respectus
<lb ed="#Bb" n="92"/>rationum aeternarum est ratio, et non res
<lb ed="#Bb" n="93"/>diversaa Deo. Et si queras, In quo fuerit
<lb ed="#Bb" n="94"/>illa ratio ? Dico, quod ratio tribus modis
<pb ed="#Bb" n="22"/>
<cb ed="#Bb" n="a"/>
<lb ed="#Bb" n="1"/>dicitur, scilicet in aptitudine rei de qua
<lb ed="#Bb" n="2"/>est: et sic est in potentia, et in ratione
<lb ed="#Bb" n="3"/>ratiocinantis creati, et in ratione
Creato<lb break="no" ed="#Bb" n="4"/>ris. Primo autem et ultimo modo ratio
<lb ed="#Bb" n="5"/>potuit esse ab aeterno : quia nihil aliud
<lb ed="#Bb" n="6"/>ponit quam Deum : medio vero modo
<lb ed="#Bb" n="7"/>non. Unde ex hoc nihil potest probari.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e771">
<lb ed="#Bb" n="8"/>Ad aliud dicendum, quod quoad quid,
<lb ed="#Bb" n="9"/>est major distinctio in relatione respi-~
<lb ed="#Bb" n="10"/>ciente diversum esse in natura et
hypo<lb break="no" ed="#Bb" n="11"/>stasi, quam ad distinctum in hypostasi
<lb ed="#Bb" n="12"/>tantum : et quoad quid, non est verum.
<lb ed="#Bb" n="13"/>Si enim major est distinctio quae
funda<lb break="no" ed="#Bb" n="14"/>tur super majorem, id est, magis
distin<lb break="no" ed="#Bb" n="15"/>cta : sic verum est : sed non facit relatio,
<lb ed="#Bb" n="16"/>sed potius fit ex illa. Si autem dicatur
<lb ed="#Bb" n="17"/>major distinctio a magis distinguente
<lb ed="#Bb" n="18"/>relatione, non est verum : quia nulla ita
<lb ed="#Bb" n="19"/>distinguit, sicut illa quae est secundum
<lb ed="#Bb" n="20"/>originem : quia de illa dicit Anselmus,
<lb ed="#Bb" n="21"/>quod nec intellectus capit, nec ratio
per<lb break="no" ed="#Bb" n="22"/>mittit, quod in eodem supposito oppositi
<lb ed="#Bb" n="23"/>respectus esse possint.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e808">
<lb ed="#Bb" n="24"/>Au atiup dicendum, quod ea re Pater
<lb ed="#Bb" n="25"/>est, qua Deus est, sed non ea ratione et
<lb ed="#Bb" n="26"/>modo intelligendi: qui modus
intelligen<lb break="no" ed="#Bb" n="27"/>di in divinis non nihil est, sed potius
<lb ed="#Bb" n="28"/>realiter significabilis, cum supposita
dei<lb break="no" ed="#Bb" n="29"/>tate non supponatur paternitas : ut cum
<lb ed="#Bb" n="30"/>realiter loquentes dicimus, paternitas
<lb ed="#Bb" n="31"/>distinguit, et deitas non distinguit : et
<lb ed="#Bb" n="32"/>tunc non procedil objectio, ut patet per
<lb ed="#Bb" n="33"/>se cuilibet.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e832">
<lb ed="#Bb" n="34"/>Ad aliud dicendum, quod sicut supra
<lb ed="#Bb" n="35"/>habitum est ‘, Deus sine quantitate
ma<lb break="no" ed="#Bb" n="36"/>gnus est, non tamen sine relatione rela—
<lb ed="#Bb" n="37"/>tus : secundum aliquid enim potest
trans<lb break="no" ed="#Bb" n="38"/>ferri relatio, secundum quod_transferri
<lb ed="#Bb" n="39"/>non potest in divinam praedicationem
<lb ed="#Bb" n="40"/>quantitas: et hujus ratio ibi dicta est, et
<lb ed="#Bb" n="41"/>ibi queratur.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e853">
<lb ed="#Bb" n="42"/>Ad aliud dicendum, quod Boetius
in<lb break="no" ed="#Bb" n="43"/>tendit, quod nihil praedicat absolutum
<lb ed="#Bb" n="44"/>secundum, quod relatio: quia sic est
ha<lb break="no" ed="#Bb" n="45"/>bitudo quedam ad alterum. Tamen
se<lb break="no" ed="#Bb" n="46"/>cundum id quod est, aliquid pradicat
<cb ed="#Bb" n="b"/>
<lb ed="#Bb" n="47"/>in relativo in inferioribus, et est ipsum
<lb ed="#Bb" n="48"/>relativum in superioribus.
</p>
<p xml:id="alalal-cc3876-d1e873">
<lb ed="#Bb" n="49"/>Ad aliud dicendum, quod Richardus
<lb ed="#Bb" n="50"/>non loquitur secundum quod est natura
<lb ed="#Bb" n="51"/>queedam divisa contra alia entia, sed
se<lb break="no" ed="#Bb" n="52"/>cundum suppositum suum et causam :
<lb ed="#Bb" n="53"/>causatur enim aliquo modo ab omnibus
<lb ed="#Bb" n="54"/>generibus entium : sed tamen est natura
<lb ed="#Bb" n="55"/>quedam divisa contra omne ens,
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>