-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b27_alalal-d45442.xml
432 lines (432 loc) · 23 KB
/
cod-al7b27_alalal-d45442.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 2</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 2</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bc" n="cod-al7b27">Paris 1894, v. 27</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bc" n="245"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-d45442"><!-- l2d13a2 -->
<head xml:id="alalal-d45442-Hd1e99">Articulus 2</head>
<head xml:id="alalal-d45442-Hd1e101" type="question-title">Utrum illa lux de qua dicitur, Et
divisit lucem a tenebris, fuerit nubecaula
lucida, vel corpus, vel forma
corporis ?</head>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e104">
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="10"/>ARTICULUS II.
<lb ed="#Bc" n="11"/>Utrum illa lux de qua dicitur, Et
divi<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>sit lucem a tenebris, fuerit nubecaula
<lb ed="#Bc" n="13"/>lucida, vel corpus, vel forma
corpo<lb break="no" ed="#Bc" n="14"/>ris ?
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e120">
<lb ed="#Bc" n="15"/>Deinde quaeritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Bc" n="16"/>ibi, B, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e126"> St queritur, Qualis illa lux
<lb ed="#Bc" n="17"/>fuerit, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e132">
<lb ed="#Bc" n="18"/>Queritur enim hic de luce. Non enim
<lb ed="#Bc" n="19"/>videtur vérum quod dicit Magister, quod
<lb ed="#Bc" n="20"/>fuerit nubecula lucida? : quoniam vapor
<lb ed="#Bc" n="21"/>est duplex, ut dicit Aristoteles, scilicet
<lb ed="#Bc" n="22"/>terre vel aque, et omnis nubes est de
<lb ed="#Bc" n="23"/>vapore : ex terra autem et aqua nihil fit
<lb ed="#Bc" n="24"/>perse lucens : ergo nec lux illa fuit
nu<lb break="no" ed="#Bc" n="25"/>becula, sicut videtur dicere Magister.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e153">
<lb ed="#Bc" n="26"/>Uurerius queritur, Si Jux illa fuerit
<lb ed="#Bc" n="27"/>vel sit corpus, vel forma corporis ?
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e160">
<lb ed="#Bc" n="28"/>Videtur autem, quod forma corporis :
<lb ed="#Bc" n="29"/>quia
<lb ed="#Bc" n="30"/>1. Dicit Aristoteles in II de Anima :
<lb ed="#Bc" n="31"/>
<quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e170"> Lumen neque ignis est, neque omnino
<lb ed="#Bc" n="32"/>corpus, nec defluxus corporis esset
<lb ed="#Bc" n="33"/>enim aliquod corpus, et sic esset ignis,
<lb ed="#Bc" n="34"/>aut alicujus hujusmodi presentia in lu-
<cb ed="#Bc" n="c"/>
<lb ed="#Bc" n="35"/>cido ;: neque enim duo corpora possibile
<lb ed="#Bc" n="36"/>est esse in eodem loco . </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e187">
<lb ed="#Bc" n="37"/>2. Item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e191"> Videtur autem
lu<lb break="no" ed="#Bc" n="38"/>men contrarium esse tenebre : </quote> est
au<lb break="no" ed="#Bc" n="39"/>tem tenebra privatio hujus habitus ex
<lb ed="#Bc" n="40"/>lucido : habitus autem non est corpus :
<lb ed="#Bc" n="41"/>ergo nec lux.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e203">
<lb ed="#Bc" n="42"/>3. Item, Commentator ibidem
supe<lb break="no" ed="#Bc" n="43"/>rius, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e209"> Ex hoc patet quia lux est habitus
<lb ed="#Bc" n="44"/>diaphani, et non corpus. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e215">
<lb ed="#Bc" n="45"/>4. Item, In libro de Visu et natura
<lb ed="#Bc" n="46"/>oculi dicit Philosophus, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e221"> Lux non est
<lb ed="#Bc" n="47"/>corpus, sed accidens aeris. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e227">
<lb ed="#Bc" n="48"/>5. Item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e231"> Lux non est
cor<lb break="no" ed="#Bc" n="49"/>pus, sed affectio corporis. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e238">
<lb ed="#Bc" n="50"/>6. Item, Avicennain VI de Naturah
<lb ed="#Bc" n="51"/>sufficientia, cap. de visu : <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e244"> Lumen est
<lb ed="#Bc" n="52"/>affectio corporis habentis lucem, cum
<lb ed="#Bc" n="53"/>directe sine interpositione opaci
Opposi<lb break="no" ed="#Bc" n="54"/>tum fuerit illi. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e254">
<lb ed="#Bc" n="55"/>7. Item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e258"> Lux est qualitas
<lb ed="#Bc" n="56"/>que est perfectio corporis translucentis
<lb ed="#Bc" n="57"/>secundum quod est translucens. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e266">
<lb ed="#Bc" n="58"/>8. item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e270"> Lumen est qualitas
<lb ed="#Bc" n="59"/>quam mutuat corpus translucens a
luci<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>do, et translucens efficitur per eam
<lb ed="#Bc" n="61"/>translucens in effectu. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e280">
<lb ed="#Bc" n="62"/>In oppositum:
<lb ed="#Bc" n="63"/>1. Videntur esse quaedam verba
Au<lb break="no" ed="#Bc" n="64"/>gustini. Dicit enim ad Volusianum sic,
<lb ed="#Bc" n="65"/>
<quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e290"> Hominum iste sensus est, nihil: nisi
<lb ed="#Bc" n="66"/>corpora valentium cogitare : sive ista
<pb ed="#Bc" n="246"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>crassiora, sicut humor atque humus:
<lb ed="#Bc" n="2"/>sive subtiliora, ut aeris atque lucis!. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e304">
<lb ed="#Bc" n="3"/>2. Item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e308"> Duo liquores
mi<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>scentur, ut neuter servet integritatem
<lb ed="#Bc" n="5"/>suam, quamquam in corporibus ipsis lux.
<lb ed="#Bc" n="6"/>incorrupta misceatur. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e318">
<lb ed="#Bc" n="7"/>3. item, In libro Uf de Libero
arbi<lb break="no" ed="#Bc" n="8"/>trio : <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e324"> in corporibus lux tenet primum
<lb ed="#Bc" n="9"/>locum?, </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e331">
<lb ed="#Bc" n="10"/>4, Item, In libro VII super Genesim :
<lb ed="#Bc" n="11"/>
<quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e337"> Quomodo anima ex eo genere (
corpo<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>rum) aliquid est, cum ejusdem generis
<lb ed="#Bc" n="13"/>summum non sit nisi lumen. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e345">
<lb ed="#Bc" n="14"/>5. item, ibidem, <quote xml:id="alalal-d45442-Qd1e349"> Anima crassioris
<lb ed="#Bc" n="15"/>corporis sui materiam, hoc est,
humi<lb break="no" ed="#Bc" n="16"/>dam quamdam terram, quae in carnis
<lb ed="#Bc" n="17"/>versa est qualitatem, per subtiliorem
na<lb break="no" ed="#Bc" n="18"/>turam corporis administrat, id est, per
<lb ed="#Bc" n="19"/>Iucem et aerem. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e363">
<lb ed="#Bc" n="20"/>6. Ad hoc idem objiciunt quidam sic :
<lb ed="#Bc" n="21"/>Quia lux in aere, aut est per se, aut est
<lb ed="#Bc" n="22"/>per accidens. Si per accidens est: ergo
<lb ed="#Bc" n="23"/>per aliud inest quod est subjectum ejus
<lb ed="#Bc" n="24"/>primum, cum omne per accidens ad per
<lb ed="#Bc" n="25"/>se reducatur, ut illi dicunt : sed non erit
<lb ed="#Bc" n="26"/>invenire mediante quo insit aeri: ergo
<lb ed="#Bc" n="27"/>inest per se: si est accidens : ergo
de<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>monstrabile est de aere per formam
ae<lb break="no" ed="#Bc" n="29"/>ris : et hoc non est verum: ergo non
<lb ed="#Bc" n="30"/>est accidens aeris : ergo corpus est.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e389">
<lb ed="#Bc" n="31"/>7. Item, Aut eadem lux est in Oriente.
<lb ed="#Bc" n="32"/>et. Occidente :aut alia generata ab illa.
<lb ed="#Bc" n="33"/>Si eadem : hoc non videtur posse. esse,
<lb ed="#Bc" n="34"/>quod idem sit in -diversis subjectis et
lo<lb break="no" ed="#Bc" n="35"/>cis, cum accidens non excedit saum
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="36"/>jectum proprium. Siautem alia generata
<lb ed="#Bc" n="37"/>ab illa : ergo accidens in uno subjecto
<lb ed="#Bc" n="38"/>generat simile sibi in alio subjecto : ergo
<lb ed="#Bc" n="39"/>contingit aliud subjectum : ergo excedit
<lb ed="#Bc" n="40"/>proprium.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e413">
<lb ed="#Bc" n="41"/>8. Item, Nihil reflectit lucem nisi
opa<lb break="no" ed="#Bc" n="42"/>cum : ponamus ergo, quod sit vacuum
<lb ed="#Bc" n="43"/>inter coelum et terram : ergo lux
transi<lb break="no" ed="#Bc" n="44"/>bit per illud vacuum et implebit illud : si
<lb ed="#Bc" n="45"/>ergo esset accidens, oporteret quod in
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="46"/>illo vacuo esset sine subjecto quod esgy
<lb ed="#Bc" n="47"/>non potest.: ergo est corpus.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e433">
<lb ed="#Bc" n="48"/>9. Item, Duo accidentia ejusdem Spec
<lb ed="#Bc" n="49"/>ciei non sunt in eodem : sed due luces
<lb ed="#Bc" n="50"/>ejusdem speciei inconfuse sunt in eg.
<lb ed="#Bc" n="51"/>dem : ergo lux non est accidens. Pro,
<lb ed="#Bc" n="52"/>patet per se. Sxcunpa patet ex Diony sio
<lb ed="#Bc" n="53"/>et experimento : quia duabus candelig
<lb ed="#Bc" n="54"/>accensis, multiplicatur lux ex utraque, et
<lb ed="#Bc" n="55"/>exstincta una, minoratur.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e454">
<lb ed="#Bc" n="56"/>Istae sunt rationes quarum quadam
<lb ed="#Bc" n="57"/>eis insolubiles videntur. Nos autem in
<lb ed="#Bc" n="58"/>tractatu nostro de Anima jam
disputa<lb break="no" ed="#Bc" n="59"/>vimus, inducendo super hoc omnes
opi<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>niones : et an etiam visus fit extra mit.
<lb ed="#Bc" n="61"/>tendo, vel tantum intus suscipiendo ? Et
<lb ed="#Bc" n="62"/>ibi posit sunt rationes plurime
Aristote<lb break="no" ed="#Bc" n="63"/>lis et Avicenne et Jacobi Alkindi et per. .
<lb ed="#Bc" n="64"/>spectivorum, et Gregorii Niceni : et ideo
<lb ed="#Bc" n="65"/>hic non laborabimus amplius : quoniam
<lb ed="#Bc" n="66"/>hic posita sunt principia quibus solvantur
<lb ed="#Bc" n="67"/>dicta Aristotelis et Avicenne et
natura<lb break="no" ed="#Bc" n="68"/>lium, et ostensum est, quod quedam
<lb ed="#Bc" n="69"/>falsa supposita sunt a perspectivis,
qui<lb break="no" ed="#Bc" n="70"/>bus mutatis et aliis positis, habentur
<lb ed="#Bc" n="71"/>omnes conclusiones libri de Perspectivis,
<lb ed="#Bc" n="72"/>et de Visu et de fallacia visus, absque eo
<lb ed="#Bc" n="73"/>quod Aristoteles in aliquo contradicitur,.
<lb ed="#Bc" n="74"/>dicendo, quod lux est accidentalis forma.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e498">
<lb ed="#Bc" n="75"/>Ad id autem quod objicitur per pri-. aid
<lb ed="#Bc" n="76"/>mam auctoritatem Augustini, dicendum
<lb ed="#Bc" n="77"/>quod si vis est in verbis Augustini, tunc,
<lb ed="#Bc" n="78"/>ex eadem auctoritate sequitur, quod hu-.
<lb ed="#Bc" n="79"/>mor sit corpus, qui tamen nominat
qua<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>litatem aque. Constat autem, quod lucet
<lb ed="#Bc" n="81"/>proprietate corporis .accepta per. quam
<lb ed="#Bc" n="82"/>corpus intelligitur : unde nihil cogunt.
<lb ed="#Bc" n="83"/>verba illa.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e520">
<lb ed="#Bc" n="84"/>Item, Idem modus solvendi est ad alia.
<lb ed="#Bc" n="85"/>que dicit : quia enim lux forma. situalis
<lb ed="#Bc" n="86"/>est in corpore : ideo corpus et
quantita<lb break="no" ed="#Bc" n="87"/>tem corporis imaginamur per ipsam : et
<lb ed="#Bc" n="88"/>hoe occurrit carnalibus aliquid nobile
<lb ed="#Bc" n="89"/>volentibus imaginari: quia inter corpora.
<pb ed="#Bc" n="247"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>non inveniuntur nobiliora, quam ila quae
<lb ed="#Bc" n="2"/>luminosa sunt. Unde sciendum, quod
<lb ed="#Bc" n="3"/>Augustino in his quae sunt de fide et
mo<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>ribus plusquam Philosophis credendum
<lb ed="#Bc" n="5"/>est, sidissentiunt. Sed si de medicina
lo<lb break="no" ed="#Bc" n="6"/>queretur, plus ego crederem Galeno, vel
<lb ed="#Bc" n="7"/>Hipocrati : et si de naturis rerum
loqua<lb break="no" ed="#Bc" n="8"/>tur, credo Aristoteli plus: vel alii experto
<lb ed="#Bc" n="9"/>in rerum naturis.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e559">
<lb ed="#Bc" n="10"/>Ad id quod objicitur per rationem,
di<lb break="no" ed="#Bc" n="11"/>cendum quod illud argumentum
sophi<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>sticum est, et hoc certum apud eos qui
<lb ed="#Bc" n="13"/>exponunt artem posteriorum. Est tamen
<lb ed="#Bc" n="14"/>accidens dupliciter, scilicet individui, et
<lb ed="#Bc" n="15"/>illud contingit inesse : et de ipso nihil
<lb ed="#Bc" n="16"/>demonstratur, nec ipsum potest de
ali<lb break="no" ed="#Bc" n="17"/>quo demonstrari : et hoc est lux in aere.
<lb ed="#Bc" n="18"/>Est etiam accidens speciei : et hoc potest
<lb ed="#Bc" n="19"/>per se inesse, vel per aliud inesse : et si
<lb ed="#Bc" n="20"/>per aliud inest, reducibile est ad per se :
<lb ed="#Bc" n="21"/>sicut habere tres equos duobus rectis per
<lb ed="#Bc" n="22"/>se inest triangulo rectilineo, per
acci<lb break="no" ed="#Bc" n="23"/>dens, id est, per -aliud triangulo absolute
<lb ed="#Bc" n="24"/>accepto, per accidens etiam isosceli :
<lb ed="#Bc" n="25"/>aliter oporteret ad aliquod per se reduci
<lb ed="#Bc" n="26"/>ruborem illius mulierisin maxilla et hoc
<lb ed="#Bc" n="27"/>frivolum est. Unde patet, quod nihil
co<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>git ratio illa.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e603">
<lb ed="#Bc" n="29"/>Ad aliud dicendam, quod lux est
for<lb break="no" ed="#Bc" n="30"/>ma aeris, quae semper fit presente
illu<lb break="no" ed="#Bc" n="31"/>minante, et multiplicat se in medio, et
<lb ed="#Bc" n="32"/>immutat illud quando non est oppositio.
<lb ed="#Bc" n="33"/>recta ad illuminans primum : sicut patet
<lb ed="#Bc" n="34"/>im radio transeunte per fenestram : nam
<lb ed="#Bc" n="35"/>a radice parietis intus in domo non potest
<lb ed="#Bc" n="36"/>extrahi linea recta ad solem, et tamen
il<lb break="no" ed="#Bc" n="37"/>luminatur aer ab intrante radio magno
<lb ed="#Bc" n="38"/>per fenestram, et hoc est propter
immuta<lb break="no" ed="#Bc" n="39"/>tionem vicini aeris : multiplicatur autem
<lb ed="#Bc" n="40"/>per reflexionem ad corpus solidum,
pre<lb break="no" ed="#Bc" n="41"/>cipue si politum est in plana superficie :
<lb ed="#Bc" n="42"/>sed generatio ipsius per se est ab
opposi<lb break="no" ed="#Bc" n="43"/>tione illuminantis. Unde simul et semel
<lb ed="#Bc" n="44"/>generatur in Oriente et Occidente, et in
<lb ed="#Bc" n="45"/>omni parte diaphani a qua recta linea
<lb ed="#Bc" n="46"/>potest duci ad solem, et ad illuminans
<lb ed="#Bc" n="47"/>quod est suum proprium generans : et
<lb ed="#Bc" n="48"/>ideo dicit Commentator super IV
Physi<lb break="no" ed="#Bc" n="49"/>corum, quod illuminatio est finis motus
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="50"/>localis, sicut generatio finis alterationis :
<lb ed="#Bc" n="51"/>et ideo utraque fit subito : quia finis
mo<lb break="no" ed="#Bc" n="52"/>tus est indivisibilis : motus autem ille
<lb ed="#Bc" n="53"/>est ascensus solis super horizontem
se<lb break="no" ed="#Bc" n="54"/>cundum circulos altitudinis : quia
se<lb break="no" ed="#Bc" n="55"/>cundum illos variatur declinatio ascensus
<lb ed="#Bc" n="56"/>horizontium in quibus lux generatur : et
<lb ed="#Bc" n="57"/>heec forma est semper inveniens
diapha<lb break="no" ed="#Bc" n="58"/>num in ultima dispositione
susceptibili<lb break="no" ed="#Bc" n="59"/>tatis suae, et nihil exigens ad sui
genera<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>tionem nisi presentiam illuminantis. Et
<lb ed="#Bc" n="61"/>haec omnia alibi sunt probata: et his
<lb ed="#Bc" n="62"/>contestatur tota Arabum Philosophia.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e681">
<lb ed="#Bc" n="63"/>Ad aliud dicendum, quod si ponatur
<lb ed="#Bc" n="64"/>vacuum inter coelum ét terram, non erit.
<lb ed="#Bc" n="65"/>diffusio lucis ibi, sicut expresse innuit.
<lb ed="#Bc" n="66"/>Aristoteles, contradicens ei qui dixit,
<lb ed="#Bc" n="67"/>quod vacuo posito, adspici posset
formi<lb break="no" ed="#Bc" n="68"/>ca siin ceelo moveretur. Et Aristoteles
<lb ed="#Bc" n="69"/>dicit, quod vacuo posito nihil videretur
<lb ed="#Bc" n="70"/>omnino : et illa ratio procedit ex falsa
<lb ed="#Bc" n="71"/>suppositione.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e704">
<lb ed="#Bc" n="72"/>Ad aliud dicendum, quod illud nihil
<lb ed="#Bc" n="73"/>valet : quia omnis causa generans
ali<lb break="no" ed="#Bc" n="74"/>quam qualitatem, eadem multiplicata,
in<lb break="no" ed="#Bc" n="75"/>tendit eam : et, ea diminuta, remittit
<lb ed="#Bc" n="76"/>eam : et ideo unum lumen est in aerea
<lb ed="#Bc" n="77"/>duabus candelis, sed magis intensum,
<lb ed="#Bc" n="78"/>quam quando est una tantum.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e722">
<lb ed="#Bc" n="79"/>Ap Hoc autem quod mihi posset hic ab
<lb ed="#Bc" n="80"/>aliquo objici de Auctore perpective quae
<lb ed="#Bc" n="81"/>est apud nos parve reputationis, -dico
<lb ed="#Bc" n="82"/>quod quantum ibi de naturis est, non
est<lb break="no" ed="#Bc" n="83"/>ei credendum contra Naturales :
<lb ed="#Bc" n="84"/>enim non habet de hoc aliquid loqui,
<lb ed="#Bc" n="85"/>utrum radius vel lux sit corpus vel non,
<lb ed="#Bc" n="86"/>ut dicit Avaricus in commento super
ge<lb break="no" ed="#Bc" n="87"/>ometriam Euclidis : et ideo stulte fecit
ta<lb break="no" ed="#Bc" n="88"/>lia suo libro interponendo. Preterea, Non
<lb ed="#Bc" n="89"/>caremus perspectivis aliorum
Philoso<lb break="no" ed="#Bc" n="90"/>phorum : ut Aristotelis et aliorum qui
<lb ed="#Bc" n="91"/>omnino alia principia ponunt.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e753">
<lb ed="#Bc" n="92"/>Quod autem quidam objiciunt, quod
<lb ed="#Bc" n="93"/>si radius commisceretur, omnia permixta
<lb ed="#Bc" n="94"/>viderentur esse : permisceretur autem si
<lb ed="#Bc" n="95"/>esset qualitas lux: ergo omnia commixta
<lb ed="#Bc" n="96"/>deberent videri : nihil valet : quia etiamsi
<lb ed="#Bc" n="97"/>ponamus, quod videmus intus suscipien-
<pb ed="#Bc" n="248"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>do, non ponimus commisceri colores
se<lb break="no" ed="#Bc" n="2"/>cundum esse quod habent in aere : quia
<lb ed="#Bc" n="3"/>quorum esse in fieri est semper,non
distra<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>huntur motu subjecti, sed potius semper
<lb ed="#Bc" n="5"/>fiunt ad rectam oppositionem : et hoc
<lb ed="#Bc" n="6"/>precipue est in luce et coloribus, ut dicit
<lb ed="#Bc" n="7"/>Commentator super libros de Anima:
<lb ed="#Bc" n="8"/>quia magis secundum esse spirituale sunt
<lb ed="#Bc" n="9"/>in medio, quam alia sensibilia: et hoc ideo
<lb ed="#Bc" n="10"/>est, quia sunt in actu a generatione lucis
<lb ed="#Bc" n="11"/>que est secundum naturam in diaphano
<lb ed="#Bc" n="12"/>ante calidum et frigidum, et humidum et
<lb ed="#Bc" n="13"/>siccum : quia est in eo secundum quod
<lb ed="#Bc" n="14"/>convenit cum perpetuo superius corpore :
<lb ed="#Bc" n="15"/>alia autem sensibilia non habent idem
<lb ed="#Bc" n="16"/>generans.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e808">
<lb ed="#Bc" n="17"/>Abd Hoc autem quod primo objicitur de
<lb ed="#Bc" n="18"/>nubecula, dicendum quod Sancti locuti
<lb ed="#Bc" n="19"/>sunt per similitudinem : quia nubes
te<lb break="no" ed="#Bc" n="20"/>nuis elevata in sublime, tacta luce solis
<lb ed="#Bc" n="21"/>recipit candorem : ita lux illa prima
<lb ed="#Bc" n="22"/>creata non erat adeo magnum habens ful-
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="23"/>gorem, ut dicitur in Littera, sicut so] a
<lb ed="#Bc" n="24"/>et ideo nubi lucide assimilatur, et per
<lb ed="#Bc" n="25"/>hanc similitudinem nwbecula dicitur : ups
<lb ed="#Bc" n="26"/>de etiam postea dicitur, quod sol indg
<lb ed="#Bc" n="27"/>factus est.
</p>
<p xml:id="alalal-d45442-d1e837">
<lb ed="#Bc" n="28"/>Sed tamen sciendum, quod de ila ny.
<lb ed="#Bc" n="29"/>becula sunt tres opiniones. Una est, quod
<lb ed="#Bc" n="30"/>cessit in solem : et hoc veram est pro.
<lb ed="#Bc" n="31"/>maxima parte. Alia est, quod est cireg
<lb ed="#Bc" n="32"/>solem : et hc non est probabilis : quia
<lb ed="#Bc" n="33"/>cum sol non hereat eisdem partibus
cir<lb break="no" ed="#Bc" n="34"/>culi, quando sol distantiam haberet ultra
<lb ed="#Bc" n="35"/>triginta gradus, posset videri in ortu et |
<lb ed="#Bc" n="36"/>occasu. Tertia opinio est : et hance puto
<lb ed="#Bc" n="37"/>esse verissimam, supponendo quod non
<lb ed="#Bc" n="38"/>omnia simul creata sunt, quod illa
nube<lb break="no" ed="#Bc" n="39"/>cula non fuit una, sed potius multe;
<lb ed="#Bc" n="40"/>quia lumen quod congregatum est in
<lb ed="#Bc" n="41"/>omnibus stellis, tune in diversis partibus
<lb ed="#Bc" n="42"/>materie coeli fuit dispersum, sicut
vide<lb break="no" ed="#Bc" n="43"/>mus in galaxia : et postea conglobatum
<lb ed="#Bc" n="44"/>est in stellis.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>