-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b27_alalal-d82391.xml
317 lines (317 loc) · 16.9 KB
/
cod-al7b27_alalal-d82391.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 11</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 11</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bc" n="cod-al7b27">Paris 1894, v. 27</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bc" n="465"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-d82391"><!-- l2d26a11 -->
<head xml:id="alalal-d82391-Hd1e99">Articulus 11</head>
<head xml:id="alalal-d82391-Hd1e101" type="question-title">Utrum gratia sit virtus, et virtus gratia?
Secundo queritur, Utrum gratia sit
virtus ?</head>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e104">
<lb ed="#Bc" n="45"/>ARTICULUS XI.
<lb ed="#Bc" n="46"/>Utrum gratia sit virtus, et virtus gratia?
<lb ed="#Bc" n="47"/>Secundo queritur, Utrum gratia sit
<lb ed="#Bc" n="48"/>virtus ?
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e115">
<lb ed="#Bc" n="49"/>Videtur autem, quod sic : quia
<lb ed="#Bc" n="50"/>1. Hoc videtur dicere in Liftera, quod
<lb ed="#Bc" n="51"/>fides sit gratia: et eadem ratio est de
<lb ed="#Bc" n="52"/>aliis virtutibus: ergo virtus est idem
<lb ed="#Bc" n="53"/>cum gratia.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e128">
<lb ed="#Bc" n="54"/>2. Item, Virtus diffinitur in sequenti
<lb ed="#Bc" n="55"/>distinctione sic: <quote xml:id="alalal-d82391-Qd1e134"> Virtus est bona
quali<lb break="no" ed="#Bc" n="56"/>tas mentis, qua recte vivitur, qua nullus
<lb ed="#Bc" n="57"/>male utitur, quam Deus in nobis sine
<lb ed="#Bc" n="58"/>nobis operatur. </quote> Hec autem omnia
<lb ed="#Bc" n="59"/>conveniunt gratiae : ergo, etc.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e147">
<lb ed="#Bc" n="60"/>3. Item, Perfectio ad meritum est
gra<lb break="no" ed="#Bc" n="61"/>tia : virtus autem est perfectio ad
meri<lb break="no" ed="#Bc" n="62"/>tum : ergo virtus est gratia.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e156">
<lb ed="#Bc" n="63"/>SED CONTRA :
<lb ed="#Bc" n="64"/>Si virtus est gratia : aut est gratia
gra<lb break="no" ed="#Bc" n="65"/>tis data, aut gratia gratum faciens. Si
<lb ed="#Bc" n="66"/>gratia gratis data, de hoc non quaeritur :
<lb ed="#Bc" n="67"/>quia et potentiae anime et virtutes et
<lb ed="#Bc" n="68"/>cetera omnia quae a Deo habentur, sunt
<lb ed="#Bc" n="69"/>gratia gratis date. Si autem est gratia
<lb ed="#Bc" n="70"/>gratum faciens. Contra : Virtus potest
<lb ed="#Bc" n="71"/>esse sine gratia, infusa, et acquisita
<lb ed="#Bc" n="72"/>preter charitatem : ergo si gratia est
<lb ed="#Bc" n="73"/>virtus, non erit nisi charitas: ergo hoc
<lb ed="#Bc" n="74"/>ad minus habitum est de necessitate,
<lb ed="#Bc" n="75"/>quod gratia non est omnis virtus, sed aut
<lb ed="#Bc" n="76"/>quedam, aut nulla. ,
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e189">
<lb ed="#Bc" n="77"/>Si dicas, quod non sequitur, si gratia
<lb ed="#Bc" n="78"/>potest amitti retenta virtute, quod gratia
<lb ed="#Bc" n="79"/>non sit virtus. Contra : Quecumque
se<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>parantur essentialiter, ita quod unum
<lb ed="#Bc" n="81"/>est sine alio, illa nec per essentiam nec
<lb ed="#Bc" n="82"/>per substantiam sunt idem : sed virtus et
<lb ed="#Bc" n="83"/>gratia separantur sic, quod unum illorum
<lb ed="#Bc" n="84"/>potest esse sine alio : ergo gratia non
<lb ed="#Bc" n="85"/>est idem virtuti.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e211">
<lb ed="#Bc" n="86"/>Si dicas, quod forma virtutis est gra-
<pb ed="#Bc" n="466"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>tia, et ita est virtus gratum faciens tunc :
<lb ed="#Bc" n="2"/>ad minus habitum est, quod gratia et
<lb ed="#Bc" n="3"/>virtus ut virtus non sunt idem. Si autem
<lb ed="#Bc" n="4"/>est forma virtutis : aut est forma dans
<lb ed="#Bc" n="5"/>esse, aut forma consequens esse virtulis,
<lb ed="#Bc" n="6"/>hoc est, essentialis forma, vei
accidenta<lb break="no" ed="#Bc" n="7"/>lis quae est ad bene esse. Si dicas, quod
<lb ed="#Bc" n="8"/>est forma ad bene esse : tune necessario
<lb ed="#Bc" n="9"/>habebitur, quod essentialiter differt a
<lb ed="#Bc" n="10"/>substantia virtutis : quia omnis forma
<lb ed="#Bc" n="11"/>que est ad bene esse alicujus,
essentiali<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>ter differt ab illo: ergo gratia secundum
<lb ed="#Bc" n="13"/>hoc essentialiter differt a virtute. Si
au<lb break="no" ed="#Bc" n="14"/>tem est forma dans esse virtuti. ConTra :
<lb ed="#Bc" n="15"/>Forma dans esse, multiplicatur et
con<lb break="no" ed="#Bc" n="16"/>trahitur in diversis ad diversa: et sicut
<lb ed="#Bc" n="17"/>illa differunt specie vel numero, ita ipsa
<lb ed="#Bc" n="18"/>differt specie vel numero. Si igitur gratia
<lb ed="#Bc" n="19"/>est forma dans esse virtuti, ipsa erit in
<lb ed="#Bc" n="20"/>diversis virtutibus diversa specie, et sic
<lb ed="#Bc" n="21"/>non est una gratia operans, sed multe
<lb ed="#Bc" n="22"/>species secundum numertim specierum
<lb ed="#Bc" n="23"/>virtutis : et hoc non puto aliquem
con<lb break="no" ed="#Bc" n="24"/>cedere. ,
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e272">
<lb ed="#Bc" n="25"/>Si tamen alicui videatur non esse
in<lb break="no" ed="#Bc" n="26"/>conveniens. Oxngicirur contra sic : Forma
<lb ed="#Bc" n="27"/>dans essé, habet nomen aptabile per
<lb ed="#Bc" n="28"/>concretionem ipsi speciei quam
consti<lb break="no" ed="#Bc" n="29"/>tuit, sicut humanitas facit hominem : et
<lb ed="#Bc" n="30"/>accipiamus formam naturalem, et sic
in<lb break="no" ed="#Bc" n="31"/>venilur in omnibus : ergo fides
constitui<lb break="no" ed="#Bc" n="32"/>tur per formam alterius rationis et
ho<lb break="no" ed="#Bc" n="33"/>minis, quam spes, et charitas, et
pruden<lb break="no" ed="#Bc" n="34"/>tia, et sic de aliis: sed gratia non dicit
<lb ed="#Bc" n="35"/>nisi formam unius rationis: ergo gratia
<lb ed="#Bc" n="36"/>non est forma constituens virtutem
se<lb break="no" ed="#Bc" n="37"/>cundum essentiam.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e303">
<lb ed="#Bc" n="38"/>Si dicas, quod hoc verum esset, si
<lb ed="#Bc" n="39"/>virtutes omnes non convenirent in actu
<lb ed="#Bc" n="40"/>uno, quiest gratum facere et mereri in
<lb ed="#Bc" n="41"/>opere : et quia sic conveniunt, ideo
ha<lb break="no" ed="#Bc" n="42"/>bent formam unam: tunc necessario
<lb ed="#Bc" n="43"/>probabitur, quod gratia essentialiter
dif<lb break="no" ed="#Bc" n="44"/>fert a virtule sic : Omnis virtus
determi<lb break="no" ed="#Bc" n="45"/>natur essentialiter ad speciale objectum,
<lb ed="#Bc" n="46"/>et ad actum illius objecti: sicut fides ad
<lb ed="#Bc" n="47"/>veritatem primam et actum assentiendi
<lb ed="#Bc" n="48"/>prime veritati, et charitas ad primam
<lb ed="#Bc" n="49"/>bonitatem et actum diligendi : et de car-
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="50"/>nalibus non est questio quin ita sit :
igi<lb break="no" ed="#Bc" n="51"/>tur quod non respicit objectum in una
<lb ed="#Bc" n="52"/>ratione, nec actum in ratione speciali,
<lb ed="#Bc" n="53"/>illud non erit de essentia hujus vel istiys
<lb ed="#Bc" n="54"/>virtutis : sed aut non est virtus, aut non
<lb ed="#Bc" n="55"/>est unum virtutum genus: gratia autem
<lb ed="#Bc" n="56"/>non respicit aliquod objectum in specie,
<lb ed="#Bc" n="57"/>vel actum determinata ratione : quod
<lb ed="#Bc" n="58"/>probatur ex hoc quod quodcumque re.
<lb ed="#Bc" n="59"/>spiceret, jam per hoc ipsum opponeretur
<lb ed="#Bc" n="60"/>ad alterum : et hoc non est verum, quia
<lb ed="#Bc" n="61"/>virtus quilibet habet in se gratiam :
<lb ed="#Bc" n="62"/>ergo gratia aut non est specialiter virtus,
<lb ed="#Bc" n="63"/>aut non est species virtutis: quia genus
<lb ed="#Bc" n="64"/>secundum esse est in specie, et species in
<lb ed="#Bc" n="65"/>individuis, et ordinantur ad eumdem
ac<lb break="no" ed="#Bc" n="66"/>tum ad quem forma individui: ergo
re<lb break="no" ed="#Bc" n="67"/>linquitur, quod gratia non sit virtus
egs<lb break="no" ed="#Bc" n="68"/>sentialiter.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e376">
<lb ed="#Bc" n="69"/>Item, Impossibile est id in quo
conve<lb break="no" ed="#Bc" n="70"/>niunt diversa specie, et in quo distin-~
<lb ed="#Bc" n="71"/>guuntur, esse a principio uno: sed in)
<lb ed="#Bc" n="72"/>ratione merendi conveniunt diverse
spe<lb break="no" ed="#Bc" n="73"/>cies virtutum, et in ratione actus per
<lb ed="#Bc" n="74"/>objectum distinguuntur diverse species
<lb ed="#Bc" n="75"/>earum : ergo ratio merendi et ratio
<lb ed="#Bc" n="76"/>agendi actum virtutis hujus vel illus,
<lb ed="#Bc" n="77"/>non sunt principii unius secundum
es<lb break="no" ed="#Bc" n="78"/>senliam. Virtus autem est principium
<lb ed="#Bc" n="79"/>agendi in ratione determinati objecti,
<lb ed="#Bc" n="80"/>quia omnis actus virtutis determinate
<lb ed="#Bc" n="81"/>rationis habet objectum: et gratia est
<lb ed="#Bc" n="82"/>principium boni merili, ut dicitur in
Lit<lb break="no" ed="#Bc" n="83"/>tera: ergo gratia et virtus non sunt
<lb ed="#Bc" n="84"/>idem.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e413">
<lb ed="#Bc" n="85"/>Si dicas, quod una numero forma est
<lb ed="#Bc" n="86"/>dans esse, et principium actionum se-.
<lb ed="#Bc" n="87"/>quentium esse: et ita uno numero est
<lb ed="#Bc" n="88"/>forma dans esse bonum, et quod agit
ac<lb break="no" ed="#Bc" n="89"/>tiones sequentes virtutem. Istud
ridicu<lb break="no" ed="#Bc" n="90"/>losum est, et ex magna ignorantia
Phi<lb break="no" ed="#Bc" n="91"/>losophiw naturalis dictum. Cum enim.
<lb ed="#Bc" n="92"/>forma est principium actionum -conse- -
<lb ed="#Bc" n="93"/>quentium esse: aut ipsa in sé una ma-"
<lb ed="#Bc" n="94"/>nens est principium omnium illarum”.
<lb ed="#Bc" n="95"/>actionum, aut diversis principiis qué.
<lb ed="#Bc" n="96"/>causantur ab ea in composito vel in
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="97"/>stantia.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e444">
<lb ed="#Bc" n="98"/>Si dicas, quod uno modo in se ma-
<pb ed="#Bc" n="467"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>nens: hoc erit contra omne notum
prin<lb break="no" ed="#Bc" n="2"/>cipium : quia idem eodem modo se
ha<lb break="no" ed="#Bc" n="3"/>bens, semper facit idem. Si autem facit
<lb ed="#Bc" n="4"/>hoc per diversa principia per quae agit,
<lb ed="#Bc" n="5"/>et per quae causat in substantia: sicut
<lb ed="#Bc" n="6"/>anima per intellectum et voluntatem et
<lb ed="#Bc" n="7"/>memoriam eflicitur principium diverso
<lb ed="#Bc" n="8"/>rum : tune nihil valet quod inducitur
<lb ed="#Bc" n="9"/>quia tunc nec gratia efficietur principium
<lb ed="#Bc" n="10"/>actuum diversorum specie, nisi diversa
<lb ed="#Bc" n="11"/>specie conjungantur ei: et ille sunt
vir<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>tutes quae infunduntur in ipsa: ergo
<lb ed="#Bc" n="13"/>gratia et virtus anime differunt, sicut
<lb ed="#Bc" n="14"/>substantia anime et potentie : et hoc
<lb ed="#Bc" n="15"/>nos probare intendimus, quia sic
diffe<lb break="no" ed="#Bc" n="16"/>runt essentialiter.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e488">
<lb ed="#Bc" n="17"/>Soxutio. Sine prejudicio forte hic
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="18"/>tilius intelligentium, videtur mihi
im<lb break="no" ed="#Bc" n="19"/>possibile esse, quod gratia et virtus sint
<lb ed="#Bc" n="20"/>idem per essentiam : sed per substantiam
<lb ed="#Bc" n="21"/>aliquomodo possunt esse idem sicut
<lb ed="#Bc" n="22"/>anima cum potentiis suis: quia natura
<lb ed="#Bc" n="23"/>anime: subsistit omnibus potentiis, et
<lb ed="#Bc" n="24"/>potestas ipsius completur in eis, cum
ta<lb break="no" ed="#Bc" n="25"/>men secundum se habeat actum dandi
<lb ed="#Bc" n="26"/>vilam, secundum quem actum est
perfe<lb break="no" ed="#Bc" n="27"/>ctio prima corporis: quia, ut dicit
Philo<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>sophus, viventibus est esse, sicut sentire
<lb ed="#Bc" n="29"/>est sentientibus, et intelligere
intelligen<lb break="no" ed="#Bc" n="30"/>tibus : et, ut breviter dicatur, sicut
cujus<lb break="no" ed="#Bc" n="31"/>libet formee substantialis primus actus
<lb ed="#Bc" n="32"/>in eo cujus est forma, est esse illius
for<lb break="no" ed="#Bc" n="33"/>mati: ita videtur mihi, quod gratia
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="34"/>sistat virtutibus omnibus gratum
facien<lb break="no" ed="#Bc" n="35"/>tibus, et actus suus est vita spiritualis
<lb ed="#Bc" n="36"/>anime: et virtutes accipiunt essentiam
<lb ed="#Bc" n="37"/>a proprietatibus additis, sicut proprietates
<lb ed="#Bc" n="38"/>naturales addite anime, faciunt
poten<lb break="no" ed="#Bc" n="39"/>tras : et ille proprietates essentialiter
<lb ed="#Bc" n="40"/>non sunt gratia, licet gratia subsistat eis:
<lb ed="#Bc" n="41"/>et ile proprietates quia diverse sunt,
<lb ed="#Bc" n="42"/>ideo sunt habitus diversi respicientes
ac<lb break="no" ed="#Bc" n="43"/>tus et objecta diversa. Et haec opinio
vi<lb break="no" ed="#Bc" n="44"/>detur necessario probari rationibus
in<lb break="no" ed="#Bc" n="45"/>ductis.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e553">
<lb ed="#Bc" n="46"/>Ap 1 ergo quod contra objicitur
pri<lb break="no" ed="#Bc" n="47"/>mo, dicendum quod dicitur, quod anima
<lb ed="#Bc" n="48"/>est potentia : quia natura totius poten-
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="49"/>tialis non deest parti sibi addite per
<lb ed="#Bc" n="50"/>proprietatem specialis actus : sed substat
<lb ed="#Bc" n="51"/>fota illa natura substantialis tolius, et
<lb ed="#Bc" n="52"/>ideo praedicatur de illo.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e573">
<lb ed="#Bc" n="53"/>Ad aliud dicendum, quod gratia non
<lb ed="#Bc" n="54"/>proprie recte vivitur : quia rectum
trans<lb break="no" ed="#Bc" n="55"/>sumitur a medio secundum dimensionem
<lb ed="#Bc" n="56"/>proportionato extremis: medium autem
<lb ed="#Bc" n="57"/>est actus, et extrema, potentia et
obje<lb break="no" ed="#Bc" n="58"/>ctum determinatum ; et tunc non
conve<lb break="no" ed="#Bc" n="59"/>nit nisi virtuti haec rectitudo, et non
<lb ed="#Bc" n="60"/>gratiae, quia illa per se nec respicit
poten<lb break="no" ed="#Bc" n="61"/>tiam, nec aliquod objectum.
</p>
<p xml:id="alalal-d82391-d1e596">
<lb ed="#Bc" n="62"/>Ad aliud dicendum, quod in illo
ar<lb break="no" ed="#Bc" n="63"/>gumento est locus sophisticus accidentis :
<lb ed="#Bc" n="64"/>perfectio enim ad meritum est gratia per
<lb ed="#Bc" n="65"/>se: virtus autem non substantialiter
de<lb break="no" ed="#Bc" n="66"/>terminatur ad meritum, sed ad objectum
<lb ed="#Bc" n="67"/>determinate rationis, et ad meritum in
<lb ed="#Bc" n="68"/>quantum est in gratia : et facit ad meri-_
<lb ed="#Bc" n="69"/>tum, sicut actus potentiz# anime, ut
in<lb break="no" ed="#Bc" n="70"/>telligere, vel nutrire, vel generare,
ope<lb break="no" ed="#Bc" n="71"/>ratur vitam : et constat, quod potentie
<lb ed="#Bc" n="72"/>non proprius actus est vita, sed prout
<lb ed="#Bc" n="73"/>reducitur ad animam in qua radicatur.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>