-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b27_alalal-d97728.xml
468 lines (468 loc) · 24.5 KB
/
cod-al7b27_alalal-d97728.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 7</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 7</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bc" n="cod-al7b27">Paris 1894, v. 27</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bc" n="572"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-d97728"><!-- l2d35a7 -->
<head xml:id="alalal-d97728-Hd1e99">Articulus 7</head>
<head xml:id="alalal-d97728-Hd1e101" type="question-title">An omnis actus sit a Deo tam bonus
quam malus ?</head>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e104">
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="24"/>ARTICULUS VII.
<lb ed="#Bc" n="25"/>An omnis actus sit a Deo tam bonus
<lb ed="#Bc" n="26"/>quam malus ?
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e115">
<lb ed="#Bc" n="27"/>Deinde quaeritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Bc" n="28"/>ibi, D, <quote xml:id="alalal-d97728-Qd1e121"> Quidam autem diligenter
at<lb break="no" ed="#Bc" n="29"/>tendentes, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e127">
<cb ed="#Bc" n="c"/>
<lb ed="#Bc" n="30"/>Et haec est famosa questio, Utrum
<lb ed="#Bc" n="31"/>omnis actus sit a Deo ? Et licet altera pars
<lb ed="#Bc" n="32"/>pertineat ad distinctionem XXXVII, ta--
<lb ed="#Bc" n="33"/>men ut melius elucescat, disputabitur hic
<lb ed="#Bc" n="34"/>utraque pars.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e144">
<lb ed="#Bc" n="35"/>Er opronitur pro ista opinione sic :.
<lb ed="#Bc" n="36"/>1. Dare eleemosynam potest fieri bene
<lb ed="#Bc" n="37"/>vel male in se : ergo est indifferens, vel
<lb ed="#Bc" n="38"/>bonum in genere. Omne autem quod est
<lb ed="#Bc" n="39"/>bonum, sive in genere, sive aliter, est a
<lb ed="#Bc" n="40"/>Deo. Adjiciatur ergo haec circumstantia
<pb ed="#Bc" n="573"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>quae est dare eleemosynam propter
va<lb break="no" ed="#Bc" n="2"/>nam gloriam : tunc est peccatum : ergo
<lb ed="#Bc" n="3"/>si tunc actus non est a Deo, idem actus
<lb ed="#Bc" n="4"/>numero potest esse a Deo, et potest non
<lb ed="#Bc" n="5"/>esse a Deo, quod est impossibile.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e175">
<lb ed="#Bc" n="6"/>2. Item, Materia est una numero sub
<lb ed="#Bc" n="7"/>privatione et forma: illud igitur quod est
<lb ed="#Bc" n="8"/>causa ejus secundum substantiam qua
<lb ed="#Bc" n="9"/>substat forme, est et causa ejus
secun<lb break="no" ed="#Bc" n="10"/>dum eamdem substantiam qua substat
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e188">
<lb ed="#Bc" n="11"/>privationi : actus autem ad formam boni
<lb ed="#Bc" n="12"/>et privationem, se habet sicut substantia
<lb ed="#Bc" n="13"/>materie ad formam et privationem : ergo
<lb ed="#Bc" n="14"/>id quod est causa actus quando substat
<lb ed="#Bc" n="15"/>forme boni, est etiam causa actus quando
<lb ed="#Bc" n="16"/>substat privationi et malitie : ergo omnis
<lb ed="#Bc" n="17"/>actus est a causa una quae est Deus.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e206">
<lb ed="#Bc" n="18"/>3. Item, Idem actus bene et male
pot<lb break="no" ed="#Bc" n="19"/>est fieri : si ergo cum male fit,
substan<lb break="no" ed="#Bc" n="20"/>tialiter agitur ab alio principio quam est
<lb ed="#Bc" n="21"/>Deus : et cum bene fit, substantialiter
<lb ed="#Bc" n="22"/>agitur a Deo: ergo idem per substantiam
<lb ed="#Bc" n="23"/>agitur substantialiter a Deo, et non
agi<lb break="no" ed="#Bc" n="24"/>tur a Deo, quod est impossibile.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e224">
<lb ed="#Bc" n="25"/>4. Item, Bona et mala actio conveniunt
<lb ed="#Bc" n="26"/>in genere actionis : ergo necesse est, quod
<lb ed="#Bc" n="27"/>conveniant in aliquo uno quod causat
<lb ed="#Bc" n="28"/>actionem illam : hoc autem non est nisi
<lb ed="#Bc" n="29"/>Deus : ergo omnis actio bona et mala est
<lb ed="#Bc" n="30"/>a Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e240">
<lb ed="#Bc" n="31"/>5. Item, Dionysius vult, quod malum
<lb ed="#Bc" n="32"/>non est nisi in bono: si est ergo malum
<lb ed="#Bc" n="33"/>in actione, actio erit necessario bona :
<lb ed="#Bc" n="34"/>sed omne bonum est a Deo: ergo actio
<lb ed="#Bc" n="35"/>que substat malitia in peccato, est a
<lb ed="#Bc" n="36"/>Deo. —
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e257">
<lb ed="#Bc" n="37"/>6. Item, Quidquid est causa cause, est
<lb ed="#Bc" n="38"/>causa causati: sed Deus est causa liberi
<lb ed="#Bc" n="39"/>arbitrii_ sive voluntatis : voluntas autem
<lb ed="#Bc" n="40"/>est causa actionis male : ergo Deus est
<lb ed="#Bc" n="41"/>causa actionis quae est mala.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e270">
<lb ed="#Bc" n="42"/>7. Item, Omnis effectus unus qui
com<lb break="no" ed="#Bc" n="43"/>muniter invenitur in diversis, reducitur
<lb ed="#Bc" n="44"/>necessario ad unum genus cause
diver<lb break="no" ed="#Bc" n="45"/>sorum illorum, quia unum non causatur
<lb ed="#Bc" n="46"/>nisi ab uno : sed entitas est effectus
in<lb break="no" ed="#Bc" n="47"/>ventus in bona et mala actione et multis
<lb ed="#Bc" n="48"/>aliis, et est unus effectus ; ergo oportet,
<lb ed="#Bc" n="49"/>quod reducatur in unam causam respectu
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="50"/>omnium illorum in quibus invenitur.
<lb ed="#Bc" n="51"/>Constat autem, quod inaliis reduciturin
<lb ed="#Bc" n="52"/>ens primum, sicut in causam : ergo et in
<lb ed="#Bc" n="53"/>istis reducitur in causam eamdem.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e301">
<lb ed="#Bc" n="54"/>8. Item, Constat, quod voluntas est
<lb ed="#Bc" n="55"/>causa male actionis : consideretur ergo
<lb ed="#Bc" n="56"/>ipsa actio secundum substantiam,
scili<lb break="no" ed="#Bc" n="57"/>cet conversio voluntatis ad commutabile
<lb ed="#Bc" n="58"/>bonum : ista actio sic considerata, aut
<lb ed="#Bc" n="59"/>egreditur a voluntale secundum quod
<lb ed="#Bc" n="60"/>est causa deficiens, aut secundum quod
<lb ed="#Bc" n="61"/>est causa efficiens. Constat autem, quod
<lb ed="#Bc" n="62"/>non secundum quod est causa deficiens,
<lb ed="#Bc" n="63"/>quia sic nihil nisi deficiens egreditur. Aut
<lb ed="#Bc" n="64"/>igitur ipsa voluntas est causa prima
hu<lb break="no" ed="#Bc" n="65"/>jus actus qui habet esse per substantiam
<lb ed="#Bc" n="66"/>actus terminati ad materiam boni
com<lb break="no" ed="#Bc" n="67"/>mutabilis : aut ipsa est causa
substantia<lb break="no" ed="#Bc" n="68"/>lis peccati, prima movente eam. Si primo
<lb ed="#Bc" n="69"/>modo: ergo voluntas esset causa prima
<lb ed="#Bc" n="70"/>alicujus entis : quia primum est, ante
<lb ed="#Bc" n="71"/>quod non est aliud, et hoc est hereticum.
<lb ed="#Bc" n="72"/>Si autem secundo modo: cum ante
vo<lb break="no" ed="#Bc" n="73"/>luntatem in ordine cause non sit nisi
<lb ed="#Bc" n="74"/>prima causa, actus ille secundum
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="75"/>stantiam egreditur a causa prima, et sic
<lb ed="#Bc" n="76"/>iterum redit, quod omnis actio esta Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e353">
<lb ed="#Bc" n="77"/>9. Item, Detur, quod voluntas illa sit
<lb ed="#Bc" n="78"/>causa actus. Cum igitur non faciat eum de
<lb ed="#Bc" n="79"/>materia, oportet quod educat eum de
ni<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>hilo : ergo voluntas est potens aliquid
<lb ed="#Bc" n="81"/>creare, quod absurdum est.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e366">
<lb ed="#Bc" n="82"/>10. Item, Exemplis superius de malo
<lb ed="#Bc" n="83"/>inductis probatur idem : licet enim
pec<lb break="no" ed="#Bc" n="84"/>catum in parte incidat quandoque ex
<lb ed="#Bc" n="85"/>iniquitate materia, tamen quidquid
<lb ed="#Bc" n="86"/>forme inducitur in monstro, totum ef-~
<lb ed="#Bc" n="87"/>fluit a virtute informativa : ergo a
si<lb break="no" ed="#Bc" n="88"/>mili licet defectus malitiae incidat in actu
<lb ed="#Bc" n="89"/>voluntatis, tamen quidquid entitatis
ha<lb break="no" ed="#Bc" n="90"/>bet, totum est a causa prima omnia
mo<lb break="no" ed="#Bc" n="91"/>vente. Idem probatur per motum solis,
<lb ed="#Bc" n="92"/>qui movet vires naturales, circa quarum
<lb ed="#Bc" n="93"/>opera multiplices accidunt defectus : et
<lb ed="#Bc" n="94"/>tamen quidquid est ibi informationis,
to<lb break="no" ed="#Bc" n="95"/>tum est a virtute solis non errante.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e399">
<lb ed="#Bc" n="96"/>11. Item, De claudicatione : quidquid
<lb ed="#Bc" n="97"/>enim est ibi gressus, totum est a virtute
<lb ed="#Bc" n="98"/>movente tibiam sine errore: deviatio au-
<pb ed="#Bc" n="574"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>tem a recto, causatur a tibie curvitate,
<lb ed="#Bc" n="2"/>que nihil est, sicut nec aliquid est
cur<lb break="no" ed="#Bc" n="3"/>vitas tibie : ergo a simili sic etiam est in
<lb ed="#Bc" n="4"/>Deo movente liberum arbitrium in actu
<lb ed="#Bc" n="5"/>mali.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e424">
<lb ed="#Bc" n="6"/>12. Item, Hoc accipitur ex verbis
An<lb break="no" ed="#Bc" n="7"/>selmi. Dicit enim, quod audacia est dicere
<lb ed="#Bc" n="8"/>aliquid esse ens quod non sit ab ente
pri<lb break="no" ed="#Bc" n="9"/>mo. Ergo videtur, quod alia opinio sit
<lb ed="#Bc" n="10"/>presumptio, vel heresis.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e437">
<lb ed="#Bc" n="11"/>13. Item, Anselmus in libro de
Pre<lb break="no" ed="#Bc" n="12"/>scientia et libero arbitrio: <quote xml:id="alalal-d97728-Qd1e443"> Omnis qua-.
<lb ed="#Bc" n="13"/>litas et omnis actio et quidquid habet
es<lb break="no" ed="#Bc" n="14"/>sentiam, a Deo est, a quo est omnis
ju<lb break="no" ed="#Bc" n="15"/>stitia, et nulla injustitia. Facit igitur
om<lb break="no" ed="#Bc" n="16"/>nia quae justa vel injusta voluntate fiunt,
<lb ed="#Bc" n="17"/>id est, bona opera et mala. In bonis
qui<lb break="no" ed="#Bc" n="18"/>dem facit quod sunt, et quod bona sunt :
<lb ed="#Bc" n="19"/>in malis vero facit quod sunt, sed non
<lb ed="#Bc" n="20"/>quod mala sunt +. </quote> Ex hoc patet, quod
<lb ed="#Bc" n="21"/>mala actio in eo quod habet de esse, a
<lb ed="#Bc" n="22"/>Deo est.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e468">
<lb ed="#Bc" n="23"/>14. Item, Anselmus, ibidem, <quote xml:id="alalal-d97728-Qd1e472"> Ipsum
<lb ed="#Bc" n="24"/>quoque velle quod aliquando justum est,
<lb ed="#Bc" n="25"/>aliquando injustum, non est aliud quam
<lb ed="#Bc" n="26"/>uti potestate volendi et voluntate, quas
<lb ed="#Bc" n="27"/>Deus dat, in quantum est, bonum est,
<lb ed="#Bc" n="28"/>eta Deo est : quod tunc quidem, quando
<lb ed="#Bc" n="29"/>recte est bonum et justum est: quando
<lb ed="#Bc" n="30"/>vero non recte est, hoc solo quia non
<lb ed="#Bc" n="31"/>recte est, malum est et injustum. </quote> Ex
<lb ed="#Bc" n="32"/>hoe accipitur, quod malum non est nisi
<lb ed="#Bc" n="33"/>privatio : et substantia actus in eo quod
<lb ed="#Bc" n="34"/>est, bona et a Deo est. Accipitur etiam
<lb ed="#Bc" n="35"/>ex actu Caiphe qui in verilate mala
in<lb break="no" ed="#Bc" n="36"/>tentione exercitus est, et tamen a Spiritu
<lb ed="#Bc" n="37"/>sancto dicitur prophetasse : et hoc non
<lb ed="#Bc" n="38"/>potuit esse, nisi actio esset.a Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e508">
<lb ed="#Bc" n="39"/>Sep conrra objicitur pro altera parte :
<lb ed="#Bc" n="40"/>quia
<lb ed="#Bc" n="41"/>1. Super illud Apostoli ad Roman. mr,
<lb ed="#Bc" n="42"/>53: St autem iniguitas nostra sustitiam
<lb ed="#Bc" n="43"/>Dei commendat, dicit Fulgentius, <quote xml:id="alalal-d97728-Qd1e521"> illius
<lb ed="#Bc" n="44"/>rei Deus est ultor, cujus non est actor. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e527">
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="45"/>Haec autem res non est nisi actio mala:
<lb ed="#Bc" n="46"/>ergo actio mala non est a Deo. :
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e536">
<lb ed="#Bc" n="47"/>2. Item, Super illud Pauli, I ad Co.
<lb ed="#Bc" n="48"/>rinth. viu, 4: Nihil est idelum in mun.
<lb ed="#Bc" n="49"/>do, dicit Glossa quod materiam Deus
<lb ed="#Bc" n="50"/>creavit, sed stultitia hominum formam
<lb ed="#Bc" n="51"/>dedit . Si ergo forma idoli potest esse
<lb ed="#Bc" n="52"/>ab homine sine Deo, etiam actus malug
<lb ed="#Bc" n="53"/>potest esse ab homine sine Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e555">
<lb ed="#Bc" n="54"/>3. Item, Quidquid facit Deus, vult
<lb ed="#Bc" n="55"/>fieri : sed Deus facit actum fornicationis
<lb ed="#Bc" n="56"/>ergo vult fieri actum fornicationis : quod
<lb ed="#Bc" n="57"/>est absurdum, quia non punit aliquem
<lb ed="#Bc" n="58"/>pro eo quod facit quod vult, sed potius
<lb ed="#Bc" n="59"/>premiat ipsum.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e571">
<lb ed="#Bc" n="60"/>4. Item, Quidquid facit Deus, est
bo<lb break="no" ed="#Bc" n="61"/>num : sed facit actum fornicationis: ergo
<lb ed="#Bc" n="62"/>est bonus : quod est absurdum et here~
<lb ed="#Bc" n="63"/>ticum, ut videtur : cum dicat Augustinus,
<lb ed="#Bc" n="64"/>quod actus fornicationis non potest bene
<lb ed="#Bc" n="65"/>fieri.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e587">
<lb ed="#Bc" n="66"/>5. Item, Facit bonum quod movet
po<lb break="no" ed="#Bc" n="67"/>tentiam ad bonum : si ergo movet etiam
<lb ed="#Bc" n="68"/>potentiam in actu malo, aequaliter
opera<lb break="no" ed="#Bc" n="69"/>tur bonum et malum : non ergo unum
<lb ed="#Bc" n="70"/>premiabitur, et allerum condemnabitur.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e600">
<lb ed="#Bc" n="71"/>6. Item, Coadjuvans ad furtum et
mi<lb break="no" ed="#Bc" n="72"/>nistrans vires, et ille qui furatur, sunt
vi<lb break="no" ed="#Bc" n="73"/>tuperabiles : sed cooperans et continens
<lb ed="#Bc" n="74"/>potentias et movens eas, est coadjuvans
<lb ed="#Bc" n="75"/>in malo cum malum sit. Cum igitur
<lb ed="#Bc" n="76"/>Deus sic operetur, videbitur alicui
equa<lb break="no" ed="#Bc" n="77"/>liter fieri vituperabilis sicut male faciens,
<lb ed="#Bc" n="78"/>quod est absurdum.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e620">
<lb ed="#Bc" n="79"/>7. Item, Actus non causatur nisi
se<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>cundum quod est in actu, et non
secun<lb break="no" ed="#Bc" n="81"/>dum quod est in genere vel in intellectu:
<lb ed="#Bc" n="82"/>actu autem non est nisi substratus
mali<lb break="no" ed="#Bc" n="83"/>tie ergo non causatur ab aliquo nisi
<lb ed="#Bc" n="84"/>substratus malitie. Si ergo causatur a
<lb ed="#Bc" n="85"/>Deo, causabitur secundum quod est
ma<lb break="no" ed="#Bc" n="86"/>litie substratus : hoc autem falsum-est :
<lb ed="#Bc" n="87"/>ergo actus malus non est a Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e642">
<pb ed="#Bc" n="575"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>Sorvutio. Antiqui circa hane
questio<lb break="no" ed="#Bc" n="2"/>nem, ut patet in Littera, duobus modis
<lb ed="#Bc" n="3"/>opinabantur. Quidam enim dicebant
vo<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>luntatem per se sufficere ad actum
ma<lb break="no" ed="#Bc" n="5"/>lum, sed non ad actum bonum vel
in<lb break="no" ed="#Bc" n="6"/>differentem. Et dixerunt, quod ex hoc
<lb ed="#Bc" n="7"/>non sequitur duo principia esse: quia
<lb ed="#Bc" n="8"/>voluntas per se agit actum malum,
ta<lb break="no" ed="#Bc" n="9"/>men ipsa non esta se. In eo autem quod
<lb ed="#Bc" n="10"/>est primum principium, exigitur quod sit
<lb ed="#Bc" n="11"/>a se, et agat a se. Ratio autem potior
<lb ed="#Bc" n="12"/>ipsorum fuit, quod actus malus non
agi<lb break="no" ed="#Bc" n="13"/>tur nisi secundum quod est: sed in
ge<lb break="no" ed="#Bc" n="14"/>nere vel sine malitia existens, non est
<lb ed="#Bc" n="15"/>nisi in potentia et secundum intellectum :
<lb ed="#Bc" n="16"/>ergo non agitur hoc modo. Est autem |
<lb ed="#Bc" n="17"/>actus malus actualiter conjunctus
mali<lb break="no" ed="#Bc" n="18"/>tie : ergo agitur secundum quod est
ma<lb break="no" ed="#Bc" n="19"/>litiae conjunctus : hoc autem modo non
<lb ed="#Bc" n="20"/>agitur a Deo: ergo actus malus non est
<lb ed="#Bc" n="21"/>a Deo. Et haec opinio obtinuerat plures
<lb ed="#Bc" n="22"/>antiquorum.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e698">
<lb ed="#Bc" n="23"/>Quia vero moderni viderunt, quod
per<lb break="no" ed="#Bc" n="24"/>fectius est agere, quam esse: viderunt,
<lb ed="#Bc" n="25"/>quod id quod non est a se, nec potest a
<lb ed="#Bc" n="26"/>se manere in esse, multo minus potest
<lb ed="#Bc" n="27"/>agere a seipso : et cum actus malus
se<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>cundum conversionem ad materiam, sit
<lb ed="#Bc" n="29"/>simpliciter actus egrediens a potentia
ac<lb break="no" ed="#Bc" n="30"/>tiva perfecta secundum naturam, ideo
<lb ed="#Bc" n="31"/>concluserunt, quod non egreditur ab ea
<lb ed="#Bc" n="32"/>nisi secundum quod movetur a causa
<lb ed="#Bc" n="33"/>prima : alioquin sequeretur duo
princi<lb break="no" ed="#Bc" n="34"/>pia esse : et hac est causa quare et alia
<lb ed="#Bc" n="35"/>opinio fere cessit ab aula, et a multis
<lb ed="#Bc" n="36"/>modernorum reputatur heretica.
Susti<lb break="no" ed="#Bc" n="37"/>nendo igitur istam opinionem,
solven<lb break="no" ed="#Bc" n="38"/>dum est ad objecta per ordinem.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e735">
<lb ed="#Bc" n="39"/>Ap primum dicendum, quod actus
ma<lb break="no" ed="#Bc" n="40"/>lus dupliciter refertur ad principium
ef<lb break="no" ed="#Bc" n="41"/>ficiens, scilicet concretus malitia, et sic
<lb ed="#Bc" n="42"/>non refertur nisi ad voluntatam quae est
<lb ed="#Bc" n="43"/>principium efficiens et deficiens, sed
ul<lb break="no" ed="#Bc" n="44"/>terius non refertur in Deum : et sic non
<lb ed="#Bc" n="45"/>est res, et hoc modo loquitur Fulgentius.
<lb ed="#Bc" n="46"/>Alio modo refertur ad principium
effi<lb break="no" ed="#Bc" n="47"/>ciens secundnm id quod habet de esse, et
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="48"/>hoc modo refertur in Deum ut
princi<lb break="no" ed="#Bc" n="49"/>pium efficiens.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e764">
<lb ed="#Bc" n="50"/>Ad aliud dicendum, quod est forma
<lb ed="#Bc" n="51"/>artis in idolo, et est forma opinionis,
<lb ed="#Bc" n="52"/>que non est nisi in stultitia hominum,
<lb ed="#Bc" n="53"/>sicut forma numinis crediti in
Ascula<lb break="no" ed="#Bc" n="54"/>pio , et haec non est in re, sicut chimera
<lb ed="#Bc" n="55"/>vel tragelaphus: et haec non est res, et
<lb ed="#Bc" n="56"/>de hac loquitur Glossa : et ideo non
<lb ed="#Bc" n="57"/>sequitur, quod res aliqua sit quae non sit
<lb ed="#Bc" n="58"/>a Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e786">
<lb ed="#Bc" n="59"/>Ad aliud dicendum, quod est voluntas
<lb ed="#Bc" n="60"/>signi quod est operatio : et hoc modo
<lb ed="#Bc" n="61"/>vult Deus actum fieri, sed non malum
<lb ed="#Bc" n="62"/>actum, ut patet ex predictis. Est etiam
<lb ed="#Bc" n="63"/>voluntas beneplaciti : et hoc modo non
<lb ed="#Bc" n="64"/>vult Deus fieri malum actum, nec etiam
<lb ed="#Bc" n="65"/>vult non fieri, sicut patet ex disputatis
<lb ed="#Bc" n="66"/>super finem primi.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e806">
<lb ed="#Bc" n="67"/>Ad aliud dicendum, quod quidquid est
<lb ed="#Bc" n="68"/>actu bonum, est per naturam actus, sed
<lb ed="#Bc" n="69"/>non est bonum bonitate moris, quae est
<lb ed="#Bc" n="70"/>ex relatione ad finem.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e817">
<lb ed="#Bc" n="71"/>Si autem objicitur, quod voluntatis est
<lb ed="#Bc" n="72"/>referre actum ad finem malum, et referre
<lb ed="#Bc" n="73"/>est aliquid agere : et cum illa relatio
<lb ed="#Bc" n="74"/>non sit a Deo : ergo aliquis actus non est
<lb ed="#Bc" n="75"/>a Deo. Dicendum, quod haec relatio non
<lb ed="#Bc" n="76"/>est nisi in relativis habitudo, et ex parte
<lb ed="#Bc" n="77"/>actus est ens et a Deo: ex parte autem
<lb ed="#Bc" n="78"/>finis est privatio, sicut et finis malus : et
<lb ed="#Bc" n="79"/>ideo quia non habet finem bonum, ex
<lb ed="#Bc" n="80"/>parte illa privatio est, et secundum hoc
<lb ed="#Bc" n="81"/>mala est.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e844">
<lb ed="#Bc" n="82"/>Ap a iup dicendum, quod sicut patet
<lb ed="#Bc" n="83"/>ex verbis Anselmi superius inductis,
ali<lb break="no" ed="#Bc" n="84"/>ter Deus operatur in bono, et aliter in
<lb ed="#Bc" n="85"/>malo: quia in bonis est perfectio
sub<lb break="no" ed="#Bc" n="86"/>stantiae actus et forms moralis, et ideo
<lb ed="#Bc" n="87"/>ibi facit utrumque : sed in malis tantum
<lb ed="#Bc" n="88"/>allerum, eo quod moralis forma deficit
<lb ed="#Bc" n="89"/>im eis.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e864">
<lb ed="#Bc" n="90"/>Ad aliud dicendum, quod illa ratio
<lb ed="#Bc" n="91"/>tenet in his quae sibi cooperantur per
mo<lb break="no" ed="#Bc" n="92"/>dum consilii et consensum voluntatis :
<lb ed="#Bc" n="93"/>sic autem Deus cooperatur voluntati :
<lb ed="#Bc" n="94"/>sed potius voluntatis natura dependet ad
<pb ed="#Bc" n="576"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>ipsum, sicut secundum dependet ad
pri<lb break="no" ed="#Bc" n="2"/>mum causans et continens, el movens :
<lb ed="#Bc" n="3"/>et in tali ordine defectus incidit ex
se<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>cundo, et non reducitur ad primum,
sic<lb break="no" ed="#Bc" n="5"/>ut patet ex tribus exemplis superius in
<lb ed="#Bc" n="6"/>objiciendo inductis, quae repetere non
<lb ed="#Bc" n="7"/>oportet nisi universaliter, quod unum est
<lb ed="#Bc" n="8"/>de sole et calore complexionali, et
alte<lb break="no" ed="#Bc" n="9"/>rum de virtute informativa in semine, et
<lb ed="#Bc" n="10"/>tertium de virtute movente tibiam
cur<lb break="no" ed="#Bc" n="11"/>vam in gressu.
</p>
<p xml:id="alalal-d97728-d1e906">
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="12"/>Ad aliud dicendum, quod materia con:
<lb ed="#Bc" n="13"/>sideratur dupliciter, scilicet prout est, ot
<lb ed="#Bc" n="14"/>sic est materia in actu. Alio modo congjz
<lb ed="#Bc" n="15"/>deratur materia sine omni forma, et sic
<lb ed="#Bc" n="16"/>non est nisi in potentia. Ita etiam actus
<lb ed="#Bc" n="17"/>substans privationi, actu est, et causatur
<lb ed="#Bc" n="18"/>secundum esse suum quo substat, a Deo:
<lb ed="#Bc" n="19"/>sed consideratus sub privatione, non est
<lb ed="#Bc" n="20"/>nisi in potentia, et hoc modo non causa+-
<lb ed="#Bc" n="21"/>tur.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>