-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b27_alalal-e07185.xml
428 lines (428 loc) · 22.1 KB
/
cod-al7b27_alalal-e07185.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bc" n="cod-al7b27">Paris 1894, v. 27</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bc" n="632"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-e07185"><!-- l2d40a4 -->
<head xml:id="alalal-e07185-Hd1e99">Articulus 4</head>
<head xml:id="alalal-e07185-Hd1e101" type="question-title">Utrum secundum Theologum sit aliquid
indifferens in operibus voluntatis
deliberative ?</head>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e104">
<lb ed="#Bc" n="73"/>ARTICULUS IV.
<lb ed="#Bc" n="74"/>Utrum secundum Theologum sit aliquid
<lb ed="#Bc" n="75"/>indifferens in operibus voluntatis
deli<lb break="no" ed="#Bc" n="76"/>berative ?
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e115">
<lb ed="#Bc" n="77"/>Secundo queritur, An secundum
Theo<lb break="no" ed="#Bc" n="78"/>logum aliquid sit indifferens in operibus
<lb ed="#Bc" n="79"/>voluntatis deliberative ?
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e124">
<lb ed="#Bc" n="80"/>Et videtur, quod nihil omnino: quia
<lb ed="#Bc" n="81"/>1. Dicit Apostolus ad Coloss. m, 47:
<lb ed="#Bc" n="82"/>
<quote xml:id="alalal-e07185-Qd1e132">Omne quodcumque facitis in verbo aut.
<lb ed="#Bc" n="83"/>in opere, omnia in nomine Domini
no<lb break="no" ed="#Bc" n="84"/>stri Jesu Christi, gratias agentes Deo et
<lb ed="#Bc" n="85"/>Patri peripsum.</quote> Aut ergo impletur pre-
<pb ed="#Bc" n="633"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>ceptum Apostoli, et tunc fit bene: aut
<lb ed="#Bc" n="2"/>non impletur, et tune fit male, quia
omit<lb break="no" ed="#Bc" n="3"/>titur : ergo videtur, quod nihil fiat
indif<lb break="no" ed="#Bc" n="4"/>ferens.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e156">
<lb ed="#Bc" n="5"/>2. Idem concluditur per hoc quod dicit,
<lb ed="#Bc" n="6"/>I ad Corinth. x, 31: Sive manducatis,
si<lb break="no" ed="#Bc" n="7"/>ve bibitis, etc., omnia in gloriam Dei
fa<lb break="no" ed="#Bc" n="8"/>cite, Infra, ejusdem, xiv, 40: Omnia ho-~
<lb ed="#Bc" n="9"/>neste et secundum ordinem fiant, scilicet
<lb ed="#Bc" n="10"/>jn vobis.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e172">
<lb ed="#Bc" n="11"/>3. Item, Bernardus dicit, quod stare in
<lb ed="#Bc" n="12"/>via Dei, retrocedere est : si autem aliquis
<lb ed="#Bc" n="13"/>indifferenter agit, ille stat : ergo
retroce<lb break="no" ed="#Bc" n="14"/>dit : ergo indifferenter agere, est
retroce<lb break="no" ed="#Bc" n="15"/>dere : et hocest malum : ergo indifferens
<lb ed="#Bc" n="16"/>est malum.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e188">
<lb ed="#Bc" n="17"/>4. Item, Dicit Dominus : Dico vobis
<lb ed="#Bc" n="18"/>guoniam omne verbum otiosum quod
lo<lb break="no" ed="#Bc" n="19"/>cutt fuerint homines, reddent rationem
<lb ed="#Bc" n="20"/>de eoin die judicit , Et Gregorius dicit,
<lb ed="#Bc" n="21"/>
<quote xml:id="alalal-e07185-Qd1e201"> multo magis de facto. </quote> Cum igitur hoc
<lb ed="#Bc" n="22"/>sit idem quod indifferens proprie
sump<lb break="no" ed="#Bc" n="23"/>tum, ut prius patuit, videtur nihil esse
<lb ed="#Bc" n="24"/>indifferens apud Theologum: sed multa
<lb ed="#Bc" n="25"/>mala vel bona.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e212">
<lb ed="#Bc" n="26"/>5. Item, Hoc videtur per illud : Aut
fa<lb break="no" ed="#Bc" n="27"/>cite arborem bonam, et fructum ejus
bo<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>num: aut facite arborem malam, et fru~
<lb ed="#Bc" n="29"/>ctum ejyus malum . Ergo videtur, quod
<lb ed="#Bc" n="30"/>malus homo omnes actus proferat malos,
<lb ed="#Bc" n="31"/>et bonus bonos proferat actus. Cum
igi<lb break="no" ed="#Bc" n="32"/>tur sine medio omnis homo sit bonus vel
<lb ed="#Bc" n="33"/>malus, videtur omnis actus bonus vel
<lb ed="#Bc" n="34"/>malus esse.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e234">
<lb ed="#Bc" n="35"/>6. Item, Nemo potest duobus dominis
<lb ed="#Bc" n="36"/>servire: ergo necesse est in quolibet opere
<lb ed="#Bc" n="37"/>servire alteri sine medio: si ergo opus
<lb ed="#Bc" n="38"/>non est de servitute Dei, id est, bonum,
<lb ed="#Bc" n="39"/>sine medio videtur esse de servitute
dia<lb break="no" ed="#Bc" n="40"/>boli.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e250">
<lb ed="#Bc" n="41"/>7. Item, Nihil est medium inter
retri<lb break="no" ed="#Bc" n="42"/>butiones et peenas: ergo nihil debet esse
<lb ed="#Bc" n="43"/>medium inter merita poenarum et
retribu<lb break="no" ed="#Bc" n="44"/>tionum: sed bona opera sunt cause
retri<lb break="no" ed="#Bc" n="45"/>butionum, mala autem peenarum : ergo
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="46"/>nihil est medium inter bonum et malum |
<lb ed="#Bc" n="47"/>opus : ergo nihil est indifferens, ut
vide<lb break="no" ed="#Bc" n="48"/>tur.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e273">
<lb ed="#Bc" n="49"/>8. Item, Si Adam perstitisset in primo
<lb ed="#Bc" n="50"/>statu, omnia in Deum opera sua
retu<lb break="no" ed="#Bc" n="51"/>lisset : ergo quod non refert, hoc est ex
<lb ed="#Bc" n="52"/>peccato : sed quod ex peccato est, malum
<lb ed="#Bc" n="53"/>est : ergo non referre est mdlum : et ita
<lb ed="#Bc" n="54"/>non relatum est malum: ergo indifferens
<lb ed="#Bc" n="55"/>est malum. .
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e291">
<lb ed="#Bc" n="56"/>9. Item, Augustinus dicit, quod <quote xml:id="alalal-e07185-Qd1e295"> uti
<lb ed="#Bc" n="57"/>est id quod in facultatém venerit, ad aliud
<lb ed="#Bc" n="58"/>referre quo fruendum est, alias abuti et
<lb ed="#Bc" n="59"/>non uti est: </quote> ergo quod non refert
abu<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>titur: sed indifferens cum procedit a
vo<lb break="no" ed="#Bc" n="61"/>luntate deliberativa, ut habitum est,
as<lb break="no" ed="#Bc" n="62"/>sumitur in facultatem voluntatis : ergo
<lb ed="#Bc" n="63"/>aut referendum est ad aliud, aut suus usus
<lb ed="#Bc" n="64"/>est abusus : et sirefertur ad aliud,
indu<lb break="no" ed="#Bc" n="65"/>cit rationem boni: si autem est abusus,
<lb ed="#Bc" n="66"/>efficitur malum : ergo numquam manet
<lb ed="#Bc" n="67"/>indifferens.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e322">
<lb ed="#Bc" n="68"/>10. Item, Augustinus: <quote xml:id="alalal-e07185-Qd1e326"> Id quod
pec<lb break="no" ed="#Bc" n="69"/>catum dicimus, non est concupiscentia.
<lb ed="#Bc" n="70"/>rerum malarum, sed desertio melioris : </quote>
<lb ed="#Bc" n="71"/>sed indifferens deserit melius : ergo
in<lb break="no" ed="#Bc" n="72"/>differens est peccatum, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e338">
<lb ed="#Bc" n="73"/>11. Item, Ratio est rex in regno
ani<lb break="no" ed="#Bc" n="74"/>me : ergo debet omnia referre in Deum,
<lb ed="#Bc" n="75"/>vel omittit in regendo: relata autem in
<lb ed="#Bc" n="76"/>Deum sunt bona, omissa autem mala:
<lb ed="#Bc" n="77"/>ergo omnia quae sunt sub suo regimine,
<lb ed="#Bc" n="78"/>sunt bona vel mala.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e354">
<lb ed="#Bc" n="79"/>Item, Deus est Alpha et Omega,
prin<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>cipium et finis omnium : ergo quidquid
<lb ed="#Bc" n="81"/>est ab eo ut principio, si non intendit in
<lb ed="#Bc" n="82"/>ipsum ut est finis, illud remanet
imperfe<lb break="no" ed="#Bc" n="83"/>ctum : sed indifferens actus est ab ipso,
<lb ed="#Bc" n="84"/>ut a principio: ergo si non refertur in
<lb ed="#Bc" n="85"/>ipsum, utin finem, remanet imperfectum
<lb ed="#Bc" n="86"/>in moribus: quod autem privatur fine
<lb ed="#Bc" n="87"/>perficiente, est malum : ergo indifferens
<lb ed="#Bc" n="88"/>est malum.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e378">
<lb ed="#Bc" n="89"/>Sed si hoc concedatur,
<lb ed="#Bc" n="90"/>1. Videtur quod Sancti multum pec-
<pb ed="#Bc" n="634"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>cant: nemo enim est qui omnes motus
<lb ed="#Bc" n="2"/>suos voluntarios in Deum referat : ergo
<lb ed="#Bc" n="3"/>tota die peceant Sancti, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e397">
<lb ed="#Bc" n="4"/>Si dicas, quod verbum Apostoli non est
<lb ed="#Bc" n="5"/>preceptum, sed consilium . Contra hoc
<lb ed="#Bc" n="6"/>est, quod loquitur non hominibus
qui<lb break="no" ed="#Bc" n="7"/>busdam, sed omnibus : nec de operibus
<lb ed="#Bc" n="8"/>quibusdam, sed de omnibus, ut comedere,
<lb ed="#Bc" n="9"/>et bibere, sine quibus nullus homo vivit.
<lb ed="#Bc" n="10"/>Preeterea, ex modo loquendi videtur,
<lb ed="#Bc" n="11"/>quod et opera nature in Deum referre
<lb ed="#Bc" n="12"/>debeamus : quia comedere et bibere sunt
<lb ed="#Bc" n="13"/>opera nature, cum tamen concessum sit,
<lb ed="#Bc" n="14"/>quod in illis aliquid potest esse
indiffe<lb break="no" ed="#Bc" n="15"/>rens.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e426">
<lb ed="#Bc" n="16"/>2. Item, Si esset consilium, ad minus
<lb ed="#Bc" n="17"/>oporteret quod aliqui implerent sicut
per<lb break="no" ed="#Bc" n="18"/>fecti : et videmus, quod nullus implet. |
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e435">
<lb ed="#Bc" n="19"/>3. Si dicas secundum quosdam, quod
<lb ed="#Bc" n="20"/>est quoddam preceptum quod obligat
<lb ed="#Bc" n="21"/>habitu, sed non actu, id est, quod
habi<lb break="no" ed="#Bc" n="22"/>tualiter referatur, non in actu, id est,
<lb ed="#Bc" n="23"/>quod nihil contra gloriam Dei fiat: sed
<lb ed="#Bc" n="24"/>talia sunt opera referibilia ad gloriam
<lb ed="#Bc" n="25"/>Dei. Contra : Secundum hoc enim
dor<lb break="no" ed="#Bc" n="26"/>miens impleret praeceptum illud, quia
ni<lb break="no" ed="#Bc" n="27"/>hil facit contra preceptum Dei : sed
om<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>nia sua referibilia sunt ad gloriam Dei:
<lb ed="#Bc" n="29"/>guidquid autem implet preceptum Dei,
<lb ed="#Bc" n="30"/>meretur : ergo dormiens actu meretur,
<lb ed="#Bc" n="31"/>quod falsum est. .
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e466">
<lb ed="#Bc" n="32"/>4. Item, Preceptum de se respicit opus
<lb ed="#Bc" n="33"/>quod est in potestate nostra, et non
ha<lb break="no" ed="#Bc" n="34"/>bitum : ergo nihil est dictu, quod
habi<lb break="no" ed="#Bc" n="35"/>tualiter, et non actualiter obliget.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e477">
<lb ed="#Bc" n="36"/>Ex ista autem disputatione videtur
ul<lb break="no" ed="#Bc" n="37"/>terius sequi, quod
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e484">
<lb ed="#Bc" n="38"/>1. Religiosi et quicumque alii omnia
<lb ed="#Bc" n="39"/>singularia opera teneantur referre in
<lb ed="#Bc" n="40"/>Deum, vel non erunt meritoria, sed
de<lb break="no" ed="#Bc" n="41"/>meritoria : quod valde difficile est susti-.
<lb ed="#Bc" n="42"/>nere, quia nemo talis invenitur.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e498">
<lb ed="#Bc" n="43"/>2. Preterea, Si tenemur omnia referre
<lb ed="#Bc" n="44"/>in Deum : ergo et venialia peccata.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e505">
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="45"/>Soxturio. Sine prajudicio loquendo
<lb ed="#Bc" n="46"/>non video qualiter secundum dicta San- 4
<lb ed="#Bc" n="47"/>ctorum possit sustineri aliquid esse
in<lb break="no" ed="#Bc" n="48"/>differens in operibus voluntatis
delibera<lb break="no" ed="#Bc" n="49"/>tive : quia aut erit otiosum, et tune
re<lb break="no" ed="#Bc" n="50"/>putatur malum in Evangelio : aut erit
<lb ed="#Bc" n="51"/>relatum, ettune erit meritorium : et ideo
<lb ed="#Bc" n="52"/>concedo prima quatuor argumenta.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e527">
<lb ed="#Bc" n="53"/>Ap guintuM autem dicendum, quod
<lb ed="#Bc" n="54"/>non valet : bene enim potest esse, quod
<lb ed="#Bc" n="55"/>homo malus faciat opus non malum:
<lb ed="#Bc" n="56"/>sicut si dat eleemosynam propter Deum,
<lb ed="#Bc" n="57"/>quia non idem est bonum quod
merito<lb break="no" ed="#Bc" n="58"/>rium : sed potest esse bonum de genere
<lb ed="#Bc" n="59"/>bonorum, ut dicunt Magistri. Quod
au<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>tem dicitur, Aut facite, etc. Dicendum,
<lb ed="#Bc" n="61"/>quod arbor non dicitur hic homo agens
<lb ed="#Bc" n="62"/>vel voluntas quae est instrumentum, sed
<lb ed="#Bc" n="63"/>dicitur ibi arbor fructus voluntatis : et
<lb ed="#Bc" n="64"/>hoc verum est: quia a tali actu interiori
<lb ed="#Bc" n="65"/>per se nonprocedit nisi de similitudine
<lb ed="#Bc" n="66"/>fructus, sed ab homine ipso potest
pro<lb break="no" ed="#Bc" n="67"/>cedere ut malum et bonum.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e562">
<lb ed="#Bc" n="68"/>Ad aliud dicendum, quod illa objectio
<lb ed="#Bc" n="69"/>nihil valet : quia intelligitur, quod uno
<lb ed="#Bc" n="70"/>opere non potest aliquis in contraria
in<lb break="no" ed="#Bc" n="71"/>tendere : unde dicit Glossa, quod
intelli<lb break="no" ed="#Bc" n="72"/>gitur de dominis contraria
precipienti<lb break="no" ed="#Bc" n="73"/>bus : sed tamen uno opere posset tendere
<lb ed="#Bc" n="74"/>in unum secundum quod est de genere
<lb ed="#Bc" n="75"/>bonorum, et per aliud tendere in aliud
<lb ed="#Bc" n="76"/>quod per se est malum.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e584">
<lb ed="#Bc" n="77"/>Ad aliud dicendum, quod nihil est
<lb ed="#Bc" n="78"/>medium meo judicio quoad actus
volun<lb break="no" ed="#Bc" n="79"/>tatis deliberative : quia illud quod
vide<lb break="no" ed="#Bc" n="80"/>batur esse medium, accipit condemnatio- .
<lb ed="#Bc" n="81"/>nem mali, sed non quoad omnes actus
<lb ed="#Bc" n="82"/>voluntatis, ut patet ex prius habitis.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e600">
<lb ed="#Bc" n="83"/>Ad aliud dicendum, quod non
tene<lb break="no" ed="#Bc" n="84"/>mur ad ea omnia quae habuissemus in|
<lb ed="#Bc" n="85"/>statu primi hominis, si stetisset. Et licet
<lb ed="#Bc" n="86"/>aliqua causata sint ex peccato, ut neces-.
<lb ed="#Bc" n="87"/>sitas moriendi, et hujusmodi peenalitates,
<lb ed="#Bc" n="88"/>tamen per occupationem non omnia
tene<lb break="no" ed="#Bc" n="89"/>mur referre in Deum, nisi fiant voluntate
<lb ed="#Bc" n="90"/>deliberante : sed subita vel non cogitante
<lb ed="#Bc" n="91"/>non tenemur, et illa non est causa indif-
<pb ed="#Bc" n="635"/>
<cb ed="#Bc" n="a"/>
<lb ed="#Bc" n="1"/>ferentis proprie loqguendo, sed voluntas
<lb ed="#Bc" n="2"/>deliberativa, ut prius dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e632">
<lb ed="#Bc" n="3"/>Ad aliud dicendum, quod uéi est actus
<lb ed="#Bc" n="4"/>voluntatis deliberative : non tamen dico,
<lb ed="#Bc" n="5"/>quod abatatur si non refert : sed si
re<lb break="no" ed="#Bc" n="6"/>fert in oppositum, tunc abutitur : et hujus
<lb ed="#Bc" n="7"/>ratio patebit in sequentibus hujus
ejus<lb break="no" ed="#Bc" n="8"/>dum problematis.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e648">
<lb ed="#Bc" n="9"/>Ad aliud dicendum, quod desertio
me<lb break="no" ed="#Bc" n="10"/>liorum rerum non est nisi per
aversio<lb break="no" ed="#Bc" n="11"/>nem actualem : et haec aversio non est
<lb ed="#Bc" n="12"/>nisi per conversionem ad oppositum.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e659">
<lb ed="#Bc" n="13"/>Ad aliud dicendum, quod indifferens
<lb ed="#Bc" n="14"/>actus est a Deo, sicut omnis actus : non
<lb ed="#Bc" n="15"/>tamen oportet, quod actu referatur in
<lb ed="#Bc" n="16"/>Deum : quia habet perfectionem
secun<lb break="no" ed="#Bc" n="17"/>dum naturam : et relatio illa non daret
<lb ed="#Bc" n="18"/>ili perfectionem secundum naturam, sed
<lb ed="#Bc" n="19"/>secundum bene esse tantum: et illud
<lb ed="#Bc" n="20"/>dicitur esse perfectum quod est
comple<lb break="no" ed="#Bc" n="21"/>ium secundum esse ; tamen verum est,
<lb ed="#Bc" n="22"/>quod vanus remanet non relatus, ut infra
<lb ed="#Bc" n="23"/>patebit.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e685">
<lb ed="#Bc" n="24"/>Av ip quod objicitur in contrarium,
<lb ed="#Bc" n="25"/>sine preejudicio dico, quod est
pracep<lb break="no" ed="#Bc" n="26"/>tam verbi Apostoli : sed cum sit
affirma<lb break="no" ed="#Bc" n="27"/>tivam, non obligat ad semper, licet
obli<lb break="no" ed="#Bc" n="28"/>get semper. Dico autem, quod obligat
<lb ed="#Bc" n="29"/>pro loco et tempore: et locus et tempus
<lb ed="#Bc" n="30"/>sunt, quando cogitat actu, quod talis
<lb ed="#Bc" n="31"/>actus referibilis est,et meritorius esse
pot<lb break="no" ed="#Bc" n="32"/>est si referatur. Sed adhuc preceptum
<lb ed="#Bc" n="33"/>tune violatur duobus modis, scilicet per
<lb ed="#Bc" n="34"/>voluntatem tendentem in oppositam
re<lb break="no" ed="#Bc" n="35"/>lationem : et haec est voluntas
contem<lb break="no" ed="#Bc" n="36"/>nens Dei honorem relatione illa, et tunc
<lb ed="#Bc" n="37"/>transgreditur mortaliter et violat
pra<lb break="no" ed="#Bc" n="38"/>ceptum. Omittitur etiam per voluntatem
<lb ed="#Bc" n="39"/>simpliciter : et tunc puto, quod vanum
<lb ed="#Bc" n="40"/>manet opus illud, et fit veniale, et non fit
<lb ed="#Bc" n="41"/>contra preceptum, sed praeter gloriam
<lb ed="#Bc" n="42"/>Dei facimus. Et sic patet, quod a multis
<lb ed="#Bc" n="43"/>impletur mandatum : et a quibus non
<lb ed="#Bc" n="44"/>impletur, ii non semper mortaliter
pec<lb break="no" ed="#Bc" n="45"/>cant.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e735">
<lb ed="#Bc" n="46"/>Ap ip autem quod contra objicitur,
di<lb break="no" ed="#Bc" n="47"/>cendum quod opera talia quamvis sint
<cb ed="#Bc" n="b"/>
<lb ed="#Bc" n="48"/>nature, tamen ordinabilia sunt a
volun<lb break="no" ed="#Bc" n="49"/>tate deliberante : et in tali casu loquitur
<lb ed="#Bc" n="50"/>Apostolus.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e751">
<lb ed="#Bc" n="51"/>Ad aliud dicendum, quod ordinans
<lb ed="#Bc" n="52"/>non habet actualem voluntatem : sed
is<lb break="no" ed="#Bc" n="53"/>tud peccatum habet voluntatem actu
de<lb break="no" ed="#Bc" n="54"/>liberantem, ut dictum est: et ideo
con<lb break="no" ed="#Bc" n="55"/>tra voluntatem Dei: ut facere est in
dor<lb break="no" ed="#Bc" n="56"/>miente privatio pura: in vigilante autem
<lb ed="#Bc" n="57"/>si refertur, tunc ponit meritum actuale.
<lb ed="#Bc" n="58"/>Si autem non refert, tunc ponit aliquid
<lb ed="#Bc" n="59"/>fieri contra mandatum vel praeter
man<lb break="no" ed="#Bc" n="60"/>datum, ut dictum est: et ideo in uno
<lb ed="#Bc" n="61"/>casu potest esse peccatum grave, in alio
<lb ed="#Bc" n="62"/>autem otiosum, quod et malum reputatur
<lb ed="#Bc" n="63"/>a Sanctis.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e783">
<lb ed="#Bc" n="64"/>Per hoc etiam patet solutio ad
se<lb break="no" ed="#Bc" n="65"/>quens,
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e790">
<lb ed="#Bc" n="66"/>Api quod ulterius queritur, dicendum
<lb ed="#Bc" n="67"/>quod sufficit universalis relatio : sicut
<lb ed="#Bc" n="68"/>verbi gratia, si totum se devovit, omnia
<lb ed="#Bc" n="69"/>opera sunt relata in illa relatione, nisi
<lb ed="#Bc" n="70"/>actualiter in aliquo opere malo fiat
re<lb break="no" ed="#Bc" n="71"/>vocatio relationis illius : sicut si
dica<lb break="no" ed="#Bc" n="72"/>mus, devovit Deo centum marcas, et
<lb ed="#Bc" n="73"/>per singulos dies dat singulos denarios,
<lb ed="#Bc" n="74"/>non oportet quod omni die referat : quia
<lb ed="#Bc" n="75"/>relatio sufficit nisi revocetur : et est simile
<lb ed="#Bc" n="76"/>in his quae feruntur motu violento, in
<lb ed="#Bc" n="77"/>quibus prima vis motiva non semper
con<lb break="no" ed="#Bc" n="78"/>jungitur, sed multiplicatur in medio, et
<lb ed="#Bc" n="79"/>manet.
</p>
<p xml:id="alalal-e07185-d1e823">
<lb ed="#Bc" n="80"/>Ad aliud dicendum, quod non valet :
<lb ed="#Bc" n="81"/>quia peccatum veniale est dispositio ad
<lb ed="#Bc" n="82"/>malum : et ideo non est referibile :
di<lb break="no" ed="#Bc" n="83"/>ctum autem Apostoli intelligitur de his
<lb ed="#Bc" n="84"/>que per naturam ad gloriam Dei sunt
or<lb break="no" ed="#Bc" n="85"/>dinata.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>