-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b28_alalal-e96098.xml
444 lines (444 loc) · 22.9 KB
/
cod-al7b28_alalal-e96098.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bd" n="cod-al7b28">Paris 1894, v. 28</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bd" n="496"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-e96098"><!-- l3d26a4 -->
<head xml:id="alalal-e96098-Hd1e99">Articulus 4</head>
<head xml:id="alalal-e96098-Hd1e101" type="question-title">Quid sit spes diffinitione ? et, An
diffnitiones spei sint bone ?</head>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e104">
<lb ed="Bd" n="86"/>ARTICULUS IV.
<lb ed="Bd" n="87"/>Quid sit spes diffinitione ? et, An
diff<lb break="no" ed="Bd" n="88"/>nitiones spei sint bone ?
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e113">
<lb ed="Bd" n="89"/>Deinde veniendum est ad Litéeram in
<lb ed="Bd" n="90"/>principio cap. A, ubi dicit : <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e119"> Hst autem
<pb ed="#Bd" n="497"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>spes virtus qua spirituaha et aeterna bona
<lb ed="Bd" n="2"/>sperantur, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e131">
<lb ed="Bd" n="3"/>Et querendum est, Quid sit spes
dif<lb break="no" ed="Bd" n="4"/>finitione ? Quoniam jam habitum est in
<lb ed="Bd" n="5"/>quo genere sit, et in quo ut in subjecto
<lb ed="Bd" n="6"/>proximo.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e143">
<lb ed="Bd" n="7"/>Sunt hic a Magistro duae diffinitiones
<lb ed="Bd" n="8"/>date: et objicitur de prima sic :
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e150">
<lb ed="Bd" n="9"/>1. Spiritualia et aeterna bona qualibet
<lb ed="Bd" n="10"/>virtute meritoria sperantur : ergo
vide<lb break="no" ed="Bd" n="11"/>tur, quod male diffiniatur per illa.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e159">
<lb ed="Bd" n="12"/>2. Item, De expositione Magistri quam
<lb ed="Bd" n="13"/>apponit, id est, cum fiducia
expectan<lb break="no" ed="Bd" n="14"/>tur : aut enim est fiducia a fide
certitu<lb break="no" ed="Bd" n="15"/>dine dicta : aut -illa quam dicit Tullius
<lb ed="Bd" n="16"/>esse partem fortitudinis, et vocat
fidu<lb break="no" ed="Bd" n="17"/>ciam. Si primo modo: hoc videtur
in<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>convenicns, quia tunc spes aliquid de sibi
<lb ed="Bd" n="19"/>essentialtbus traheret a fide : quod non
<lb ed="Bd" n="20"/>contingit, cum sint diverse species
vir<lb break="no" ed="Bd" n="21"/>tutis. Si autem secundo modo: tunc
es<lb break="no" ed="Bd" n="22"/>set pars fortitudinis : et hoc etiam
vide<lb break="no" ed="Bd" n="23"/>tur per hoc quod ita diffinit Tullius
fidu<lb break="no" ed="Bd" n="24"/>ciam dicens, <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e189"> Viducia est per quam
<lb ed="Bd" n="25"/>magnis et honestis in rebus multum ipse
<lb ed="Bd" n="26"/>animus in se fiduci@ certa cum spe
col<lb break="no" ed="Bd" n="27"/>locavit. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e199">
<lb ed="Bd" n="28"/>Objicitur etiam de secunda diffinitione
<lb ed="Bd" n="29"/>quam ponit Magister dicens, quod <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e205"> spes
<lb ed="Bd" n="30"/>est cerfa exspectatio future beatitudinis
<lb ed="Bd" n="31"/>veniens ex Dei gratia et meritis
prace<lb break="no" ed="Bd" n="32"/>dentibus, vel ipsam spem, quam natura
<lb ed="Bd" n="33"/>preit charitas, vel rem speratam, id est,
<lb ed="Bd" n="34"/>beatitudinem wternam. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e219">
<lb ed="Bd" n="35"/>Et quaeritur primo, Qua certitudine
<lb ed="Bd" n="36"/>certa sit spes ?
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e226">
<lb ed="Bd" n="37"/>Videtur autem, quod fidei : quia
<lb ed="Bd" n="38"/>i. Ita dieit Augustinus in libro de
<lb ed="Bd" n="39"/>Civitate Dei: <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e234"> Spes est virtus, qua quis
<lb ed="Bd" n="40"/>se adid quod credit perventurum
pra<lb break="no" ed="Bd" n="41"/>summit. </quote> Ergo videtur, quod
certitudi<lb break="no" ed="Bd" n="42"/>nem accipiat a fide, quod supra negatum
<lb ed="Bd" n="43"/>est.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e248">
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="44"/>2. item, Videtur non esse certa : quia
<lb ed="Bd" n="45"/>sepe amittitur beatitudo sperata, sicut
<lb ed="Bd" n="46"/>aceidit in Juda, qui secundum = statum
<lb ed="Bd" n="47"/>presentis justilie sperabat
beatitudi<lb break="no" ed="Bd" n="48"/>nem, quam tamen nulla certitudine est
<lb ed="Bd" n="49"/>consecutus.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e266">
<lb ed="Bd" n="50"/>3. Si forte tu dicas, quod haec
certitu<lb break="no" ed="Bd" n="51"/>do conditionis scilicet spei immobilis
per<lb break="no" ed="Bd" n="52"/>mansit in vila meritoria, ex qua
proce<lb break="no" ed="Bd" n="53"/>dit spes. Contra : Conditio dubictatis
<lb ed="Bd" n="54"/>est: ergo contrariatur certitudini, ut
vi<lb break="no" ed="Bd" n="55"/>detur. Si ergo spes habet conditionem,
<lb ed="Bd" n="56"/>non debet diffiniri secundum
certitudi<lb break="no" ed="Bd" n="57"/>nem. Item, Conditio rationis est quae
<lb ed="Bd" n="58"/>confert : sed spes est in irascibili : ergo
<lb ed="Bd" n="59"/>videtur, quod non sit suum apponere
<lb ed="Bd" n="60"/>conditioncnt.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e292">
<lb ed="Bd" n="61"/>4. Item, Ponamus aliquem esse
pre<lb break="no" ed="Bd" n="62"/>scitum, et tamen esse in statu praesentis
<lb ed="Bd" n="63"/>justitiae, ille habet spem : et tamen sua
<lb ed="Bd" n="64"/>exspectatio frustrabitur: ergo est incerta.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e303">
<lb ed="Bd" n="65"/>Ivem queratur, Quis habet certiorem
<lb ed="Bd" n="66"/>exspectationem inler duos, quorum unus
<lb ed="Bd" n="67"/>est prescitus, et exspectat spe formata :
<lb ed="Bd" n="68"/>alter predestinatus, et exspectat spe
in<lb break="no" ed="Bd" n="69"/>formi ? Videtur, quod predestmatus :
<lb ed="Bd" n="70"/>quia ille certissime beatitudinem
conse<lb break="no" ed="Bd" n="71"/>quitur. .
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e321">
<lb ed="Bd" n="72"/>SED CONTRA :
<lb ed="Bd" n="73"/>Spes formata exspectat ex meritis actu
<lb ed="Bd" n="74"/>existentibus : spes autem informis non :
<lb ed="Bd" n="75"/>ergo videtur si merita sunt causa
certitu<lb break="no" ed="Bd" n="76"/>dinis, ut supra dictum est, quod certior
<lb ed="Bd" n="77"/>sit spes presciti quam predestinati.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e337">
<lb ed="Bd" n="78"/>Item quaeritur, Quae sit gratia cur
mni<lb break="no" ed="Bd" n="79"/>titur spes ?
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e345">
<lb ed="Bd" n="80"/>Non enim videtur hoc sibi speciale,
<lb ed="Bd" n="81"/>cum
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e352">
<lb ed="Bd" n="82"/>1. Omnis virtus sit gratia quaedam :
<lb ed="Bd" n="83"/>ergo non specialiter per gratiam debet
<lb ed="Bd" n="84"/>diffiniri.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e361">
<lb ed="Bd" n="85"/>2. Item, Ex hoc videtur, quod non
<pb ed="#Bd" n="498"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>possit esse informis, ex quo semper est
<lb ed="Bd" n="2"/>cum gratia: et hoc falsum est, ut infra
<lb ed="Bd" n="3"/>patebit. Ergo non semper est cum gratia.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e377">
<lb ed="Bd" n="4"/>3. Item, Ex quibus meritis provenit
<lb ed="Bd" n="5"/>spes ? merita enim omnia proveniunt ex
<lb ed="Bd" n="6"/>virtutibus : virtutes autem simul
infun<lb break="no" ed="Bd" n="7"/>duntur : ergo spes praecedit omme
meri<lb break="no" ed="Bd" n="8"/>tum: ergo non provenit ex meritis. Si
<lb ed="Bd" n="9"/>forte tu dicas, quod intelligitur de actu
<lb ed="Bd" n="10"/>spei. Conrra: Actus spei primus
qui<lb break="no" ed="Bd" n="11"/>cumque est ille qui statim est post
infu<lb break="no" ed="Bd" n="12"/>sam virtutem, non provenit ex meritis,
<lb ed="Bd" n="13"/>quia ipse est de primis meritis : ergo
<lb ed="Bd" n="14"/>videtur, quod nec de actu sit verum.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e403">
<lb ed="Bd" n="15"/>4. Si forte dicas, quod hoc est propter
<lb ed="Bd" n="16"/>charitatem, quia charitas (ut dicit
Magi<lb break="no" ed="Bd" n="17"/>ster) omnium bonorum est mater et
na<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>tura preit eam : et ideo merita charitatis
<lb ed="Bd" n="19"/>precedunt actum spei: hoc nihil est:
<lb ed="Bd" n="20"/>quia Magister de charitate intelligit
in<lb break="no" ed="Bd" n="21"/>creata, et non creata: quia spes natura
<lb ed="Bd" n="22"/>precedit charitatem, sicut dicit Glossa
<lb ed="Bd" n="23"/>super principium Matthei, 1, 2, super
<lb ed="Bd" n="24"/>illud : Abraham genuit Isaac, Isaac
au<lb break="no" ed="Bd" n="25"/>tem genuit Jacob, 1d est, fides spem, spes
<lb ed="Bd" n="26"/>charitatem.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e432">
<lb ed="Bd" n="27"/>Si forte tu dicas, quod necesse sit
mo<lb break="no" ed="Bd" n="28"/>veri actibus aliarum virtutum ante spem,
<lb ed="Bd" n="29"/>et unc merita quae sunt actus boni
alia<lb break="no" ed="Bd" n="30"/>rum virtutum, precedunt : hoc est fig~
<lb ed="Bd" n="31"/>mentum : quia dicit Augustinus in libro
<lb ed="Bd" n="32"/>de Bono conjugali, quod <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e447"> habitus est
<lb ed="Bd" n="33"/>quo quis potest agere cum vult. </quote> Et ita
<lb ed="Bd" n="34"/>dicunt etiam omnes Philosophi. Si ergo
<lb ed="Bd" n="35"/>habet aliquis habitum spei, ipse potest
<lb ed="Bd" n="36"/>moveri spe, quando vult, vel ante alios
<lb ed="Bd" n="37"/>actus, vel post ipsos : et ita nihil est
<lb ed="Bd" n="38"/>quod dicis,.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e465">
<lb ed="Bd" n="39"/>Praeterea, A quibusdam Philosophis
<lb ed="Bd" n="40"/>aliter diffinitur spes, scilicet quod spes
<lb ed="Bd" n="41"/>sit suspicio boni futuri.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e474">
<lb ed="Bd" n="42"/>Item, Glossa, ad Roman. vin, 24,
di<lb break="no" ed="Bd" n="43"/>cit, quod <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e480"> spes est certa exspectatio
fu<lb break="no" ed="Bd" n="44"/>ture gloria. </quote> Et in nulla illarum
diffi<lb break="no" ed="Bd" n="45"/>nitionum ponitur, quod proveniat ex
<lb ed="Bd" n="46"/>gratia et meritis.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e490">
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="47"/>Praeterea, Cum unius rei unica sit
<lb ed="Bd" n="48"/>diffinitio, Penes quid dantur tot
diffini<lb break="no" ed="Bd" n="49"/>tiones spei ?
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e501">
<lb ed="Bd" n="50"/>Solutio Ad hoc ultimum primo dico,
<lb ed="Bd" n="51"/>quod spes est in diversis generibus, ut
<lb ed="Bd" n="52"/>prius habitum est: et ideo a
Philoso<lb break="no" ed="Bd" n="53"/>phis diffinitur ut est in genere passionis,
<lb ed="Bd" n="54"/>et tunc est suspicio futuri boni, et ideo
<lb ed="Bd" n="55"/>ipsa suspicio animam afficit et alterat.
<lb ed="Bd" n="56"/>Secundum autem quod est in genere
vir<lb break="no" ed="Bd" n="57"/>tutis, sic consistit in difficili et bono
vir<lb break="no" ed="Bd" n="58"/>tutis theologice, de quo supra
determi<lb break="no" ed="Bd" n="59"/>natum est, et sic diffinitur tribus
diffini<lb break="no" ed="Bd" n="60"/>tionibus, quarum due sunt in Littera,
<lb ed="Bd" n="61"/>et tertia posita est in objiciendo ab
Au<lb break="no" ed="Bd" n="62"/>gustino in libro de Civitate Dei’. Prima
<lb ed="Bd" n="63"/>autem datur per genus et objectum in
<lb ed="Bd" n="64"/>genere, non specificatum propriis d:
ffe<lb break="no" ed="Bd" n="65"/>rentiis, quod objectum est spiritualia et
<lb ed="Bd" n="66"/>wterna bona. Secunda autem datur per
<lb ed="Bd" n="67"/>actum et causam actus in parte, quae est
<lb ed="Bd" n="68"/>certa exspectalio, etc. Tertia vero datur
<lb ed="Bd" n="69"/>per relationem spei ad fidem, ex qua
ge<lb break="no" ed="Bd" n="70"/>neratur secundum naturam: quia fides
<lb ed="Bd" n="71"/>fundamentum est, et spes proxime est
<lb ed="Bd" n="72"/>superedificata.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e553">
<lb ed="Bd" n="73"/>Ad primum autem quod objicitur
con<lb break="no" ed="Bd" n="74"/>tra primam diffinitionem, dicendum
<lb ed="Bd" n="75"/>quod pro qualibet virtute exspectantur
<lb ed="Bd" n="76"/>spiritualia, sicut esse meriti, sed non
<lb ed="Bd" n="77"/>sicut eliciente aclum spei formaliter : et
<lb ed="Bd" n="78"/>ita intelligitur quando dicitur, Qua
spiri<lb break="no" ed="Bd" n="79"/>tualia et bona aeterna.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e571">
<lb ed="Bd" n="80"/>Ad aliud dicendum, quod fiducia nec
<lb ed="Bd" n="81"/>a fide, nec a fidentia (que pars est
forti<lb break="no" ed="Bd" n="82"/>tudinis) accipitur, sed potius dicitur ibi
<lb ed="Bd" n="83"/>fiducia securitas ex efficacia spei et
cau<lb break="no" ed="Bd" n="84"/>sa securitatis, quae est conscientia meriti,
<lb ed="Bd" n="85"/>et presumptio gratiae divine, sicut supra
<lb ed="Bd" n="86"/>diximus. Sunt tamen qui dicunt, quod
<lb ed="Bd" n="87"/>accipitur ibi a fide secundum quod
gene<lb break="no" ed="Bd" n="88"/>rat spem : sed hoc non placet mihi, quod
<lb ed="Bd" n="89"/>ponatur aliqua virtus aliquid de sibi
sub<lb break="no" ed="Bd" n="90"/>stantialbus ab alia accipere: quia jam
<lb ed="Bd" n="91"/>sequerelur, quod esset pars ejus, vel ad-
<pb ed="#Bd" n="499"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>juncta illi inseparabiliter, sicut
proprie<lb break="no" ed="Bd" n="2"/>tas subjecto.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e609">
<lb ed="Bd" n="3"/>Ad id quod objicitur de diffinitione
<lb ed="Bd" n="4"/>Tullii, dicendum quod spes et fiducia
<lb ed="Bd" n="5"/>eequivoce sumuntur ibi, scilicet pro
pre<lb break="no" ed="Bd" n="6"/>sumptione victoria ex magnitudine
con<lb break="no" ed="Bd" n="7"/>stantis animi: et ideo non facit ad
pro<lb break="no" ed="Bd" n="8"/>positum.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e625">
<lb ed="Bd" n="9"/>Ad id quod objicitur contra secundam
<lb ed="Bd" n="10"/>diffinitionem, dicendum quod certitudo
<lb ed="Bd" n="11"/>propria est spci, illa ratione quae dicta
<lb ed="Bd" n="12"/>est.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e636">
<lb ed="Bd" n="13"/>Av 1p quod objicitur de Augustino,
<lb ed="Bd" n="14"/>dicendum, quod ipse loquitur de
certi<lb break="no" ed="Bd" n="15"/>tudine sperantis magis quam spei, et
<lb ed="Bd" n="16"/>ideo dicit, quod est virtus qua quis,
<lb ed="Bd" n="17"/>etc. : sperans enim habet conjunctas
vir<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>tutes, et secundum quod in ipso spes
<lb ed="Bd" n="19"/>fundatur supra fidem, aliquid recipit a
<lb ed="Bd" n="20"/>fide, seul omnis virtus : et hoc non facit
<lb ed="Bd" n="21"/>ad esse, sed ab bene esse. Et sic
intelli<lb break="no" ed="Bd" n="22"/>gitar quod dicit Augustinus, quod <quote xml:id="alalal-e96098-Qd1e659"> spes
<lb ed="Bd" n="23"/>est virtus, qua quis se in id quod credit
<lb ed="Bd" n="24"/>perventurum presumit:</quote> et sic etiam
<lb ed="Bd" n="25"/>charitas amat id quod credit, et sic de
<lb ed="Bd" n="26"/>aliis.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e672">
<lb ed="Bd" n="27"/>Ad aliud dicendum, quod est
certitu<lb break="no" ed="Bd" n="28"/>do actus et ordinis in finem, et lam
ha<lb break="no" ed="Bd" n="29"/>bel spes plus quam alia virtus, ut prius
<lb ed="Bd" n="30"/>patuit : et est certitudo consequendi
<lb ed="Bd" n="31"/>finem secundum effectum, et illam nulla
<lb ed="Bd" n="32"/>virtus babet, quia illa non datur nisi post
<lb ed="Bd" n="33"/>istam vilam : et per ulam non diffinitur
<lb ed="Bd" n="34"/>spes.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e692">
<lb ed="Bd" n="35"/>Ab Atrop dicendum, quod spes nullam
<lb ed="Bd" n="36"/>apponit conditionem : quia ordo ad finem
<lb ed="Bd" n="37"/>per actum semper certus est quantum
<lb ed="Bd" n="38"/>est de se.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e703">
<lb ed="Bd" n="39"/>Ad aliud dicendum, quod si fiat
com<lb break="no" ed="Bd" n="40"/>paratio secundum certitudinem
unilor<lb break="no" ed="Bd" n="41"/>miter sumptam, quae propria est spei:
<lb ed="Bd" n="42"/>tunc preescitus in spe formata existens,
<lb ed="Bd" n="43"/>habet certiorem spem quam
pradestina<lb break="no" ed="Bd" n="44"/>ius quod. enim frustratur, non est ex
<lb ed="Bd" n="45"/>incertitudine spei : sed potius ex
flexibi<lb break="no" ed="Bd" n="46"/>litate voluntatis : alius autem non habet
<lb ed="Bd" n="47"/>cerlitudinem cause meritorum in actu.
<lb ed="Bd" n="48"/>Si autem fiat comparatio ordinis aeterni
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="49"/>ad temporalem rem, certior est
prade<lb break="no" ed="Bd" n="50"/>stinatus : sed tune illa certitudo non erit
<lb ed="Bd" n="51"/>propria spei, ordinat enim spes
tempora<lb break="no" ed="Bd" n="52"/>liter : et quod frustratur, non est de
de<lb break="no" ed="Bd" n="53"/>fecta suo, ut dictum cst. Preedestinatio
<lb ed="Bd" n="54"/>autem est ordo aeternus ad salutem, qui
<lb ed="Bd" n="55"/>frustrari non potest.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e746">
<lb ed="Bd" n="56"/>Ad aliud dicendum, quod, ut puto,
<lb ed="Bd" n="57"/>gratia dicitur hic liberalitas dantis
ma<lb break="no" ed="Bd" n="58"/>xima et affluenter et sine
impropera<lb break="no" ed="Bd" n="59"/>tione : et, ut puto, non dicit hic gratia
<lb ed="Bd" n="60"/>habitum in sperante, sed potius
proprie<lb break="no" ed="Bd" n="61"/>tatem, cui innitilur spes ex parte dantis
<lb ed="Bd" n="62"/>res speratas. Si autem aliquis vull dicere,
<lb ed="Bd" n="63"/>quod est habitus : tune dicendum est,
<lb ed="Bd" n="64"/>quod spes specialiter oritur ex gratia,
<lb ed="Bd" n="65"/>secundum quod ipsa est causa rei
spera<lb break="no" ed="Bd" n="66"/>te, et motus, ut supra dictum est : aliae
<lb ed="Bd" n="67"/>autem virtutes referuntur ad gratiam, ut
<lb ed="Bd" n="68"/>partes ad totum tantum, et non ad
mo<lb break="no" ed="Bd" n="69"/>tum actus.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e779">
<lb ed="Bd" n="70"/>Ad aliud dicendum, quod hoc
seque<lb break="no" ed="Bd" n="71"/>retur, si semper spes esset conjuncta
<lb ed="Bd" n="72"/>gratiae in subjecto: sed hoc non est
ve<lb break="no" ed="Bd" n="73"/>rum, imo quandoque fulcitur gratia, quae
<lb ed="Bd" n="74"/>est in proposito conversionis tantum, ut
<lb ed="Bd" n="75"/>infra patebit, et tune est informis.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e795">
<lb ed="Bd" n="76"/>Av aniup dicendum, quod spes
sumi<lb break="no" ed="Bd" n="77"/>tur ibi pro actu speci, et hunc actum
<lb ed="Bd" n="78"/>precedunt merita secundum propositum
<lb ed="Bd" n="79"/>sperantis : quia ipse exspectat
beatitudi<lb break="no" ed="Bd" n="80"/>nem, et movetur jam ad sperandum ex
<lb ed="Bd" n="81"/>meritis quae habet in proposito. Et hoc
<lb ed="Bd" n="82"/>potest esse quinque modis, scilicet quod
<lb ed="Bd" n="83"/>meritum pracedit actum spei in causa
<lb ed="Bd" n="84"/>meriti tantum, et hoc est quod gratiam
<lb ed="Bd" n="85"/>jam habet, sed non merita, et tunc
spe<lb break="no" ed="Bd" n="86"/>ral ex meritis qua jam insunt per
cau<lb break="no" ed="Bd" n="87"/>sai. Secundo modo potest esse ex
me<lb break="no" ed="Bd" n="88"/>ritis preecedenlibus causa ect effectu: ct
<lb ed="Bd" n="89"/>tunc non potest intelligi de omni actu
<lb ed="Bd" n="90"/>spel, sed de vero primo sicut probat ob-—
<lb ed="Bd" n="91"/>jectio. Tertio mode potest esse, quod
<lb ed="Bd" n="92"/>precedit meritum in causa et proposito
<lb ed="Bd" n="93"/>merendi : et sie iterum de omni actu
<lb ed="Bd" n="94"/>spei verum erit. Quarto modo potest
<lb ed="Bd" n="95"/>esse, quod precedit causa cum merito
<lb ed="Bd" n="96"/>alieno, ut est Christi, et sanctorum: et
<pb ed="#Bd" n="500"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>sic iterum de omni actu spei verum erit.
<lb ed="Bd" n="2"/>Quinto modo potest esse, quod nec
pre<lb break="no" ed="Bd" n="3"/>cedit in causa nec in effectu, sed in
pro<lb break="no" ed="Bd" n="4"/>posito tantum: et sic est verum quod
<lb ed="Bd" n="5"/>dicit de actu spei informis tantum.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e858">
<lb ed="Bd" n="6"/>Ad aliuddicendum, quod charitas non
<lb ed="Bd" n="7"/>preit spem natura, nisi increata, vel in
<lb ed="Bd" n="8"/>proposito, vel in causa, ut jam dictum
<lb ed="Bd" n="9"/>est, si spes sumatur in actu: habitus
<lb ed="Bd" n="10"/>enim si considerantur ut partes gratia,
<lb ed="Bd" n="11"/>sunt simul: si autem considerantur se~
<lb ed="Bd" n="12"/>cundum ordinem spiritualis edificii, tune
<lb ed="Bd" n="13"/>natura prait spes charitatem, ut dicit
<lb ed="Bd" n="14"/>Glossa super principium Matthei.
</p>
<p xml:id="alalal-e96098-d1e880">
<lb ed="Bd" n="15"/>Et per hoc patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>