-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b28_alalal-f33389.xml
412 lines (412 loc) · 21.7 KB
/
cod-al7b28_alalal-f33389.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 3</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 3</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bd" n="cod-al7b28">Paris 1894, v. 28</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bd" n="685"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-f33389"><!-- l3d37a3 -->
<head xml:id="alalal-f33389-Hd1e99">Articulus 3</head>
<head xml:id="alalal-f33389-Hd1e101" type="question-title">Que sit sufficientia numeri
praeceptorum ?</head>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e104">
<lb ed="Bd" n="86"/>ARTICULUS III.
<lb ed="Bd" n="87"/>Que sit sufficientia numeri
praecepto<lb break="no" ed="Bd" n="88"/>rum ?
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e113">
<lb ed="Bd" n="89"/>Tertio, Queritur de sufficientia numeri
<lb ed="Bd" n="90"/>praeceptorum, penes quid accipiatur ?
<pb ed="#Bd" n="686"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>Nullus enim intellectus distinguit in
ali<lb break="no" ed="Bd" n="2"/>guo nisi apud se habeat rationem
distin<lb break="no" ed="Bd" n="3"/>clionis : et distinguibile sit illud quod
<lb ed="Bd" n="4"/>distinguit.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e133">
<lb ed="Bd" n="5"/>Queritur igitur, Que sit ejus ratio, vel
<lb ed="Bd" n="6"/>quis habitus qui dirigit intellectum
dis<lb break="no" ed="Bd" n="7"/>tinguentem in praeceptis ?
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e143">
<lb ed="Bd" n="8"/>Videtur autem, quod nullus ad
propo<lb break="no" ed="Bd" n="9"/>situm pertinens:
<lb ed="Bd" n="10"/>1. Aut enim sumuntur ex his in quae
<lb ed="Bd" n="11"/>ordinant praecepta : et illa non sunt nisi
<lb ed="Bd" n="12"/>Deus, et proximus : et tunc non deberent
<lb ed="Bd" n="13"/>esse nisi duo mandata: et hoc falsum
<lb ed="Bd" n="14"/>est. Aut penes modos quibus subvenitur
<lb ed="Bd" n="15"/>proximo et nocetur, et quibus servitur
<lb ed="Bd" n="16"/>Deo et offenditur Deus : et si hoc modo
<lb ed="Bd" n="17"/>sumerentur, essent quasi infinita
prace<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>pta, et non decem tantum : ergo videtur,
<lb ed="Bd" n="19"/>quod intellectus non habet lumen
diri<lb break="no" ed="Bd" n="20"/>gens eum in distinctione praeceptorum :
<lb ed="Bd" n="21"/>ergo non distinguet.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e176">
<lb ed="Bd" n="22"/>2. Item, Si distinguuntur, oportet
<lb ed="Bd" n="23"/>quod penes aliquam causarum sumatur
<lb ed="Bd" n="24"/>distinctio : aut ergo penes efficientem,
<lb ed="Bd" n="25"/>aut formalem, aut materialem, aut
fina<lb break="no" ed="Bd" n="26"/>lem. Si penes efficientem
distingueren<lb break="no" ed="Bd" n="27"/>tur. Conrra : Tune non deberet esse nisi
<lb ed="Bd" n="28"/>unum: quia efficiens et imperans in
om<lb break="no" ed="Bd" n="29"/>nibus mandatis non est nisi unum,
scili<lb break="no" ed="Bd" n="30"/>cet Deus. Si autem penes formam : tunc
<lb ed="Bd" n="31"/>iterum non erit nisi unum, quia forma
<lb ed="Bd" n="32"/>obligationis necessaria ad salutem,
sal<lb break="no" ed="Bd" n="33"/>vatur in omnibus praeceptis. Item, Fiuis
<lb ed="Bd" n="34"/>unus est, scilicet vita aeterna. Ergo si
di<lb break="no" ed="Bd" n="35"/>stinguuntur, hoc erit pencs materiam
<lb ed="Bd" n="36"/>operis, aut circa quam est opus. Si pencs
<lb ed="Bd" n="37"/>materiam operis, cum ista sit multiplex
<lb ed="Bd" n="38"/>valde, sicut ex materia in quia
operan<lb break="no" ed="Bd" n="39"/>tur fides, castitas, charitas, et omnes
<lb ed="Bd" n="40"/>materie virtutum et vitiorum : tunc
<lb ed="Bd" n="41"/>erunt plura praecepta quam decem. Si
<lb ed="Bd" n="42"/>autem penes materiam circa quam est
<lb ed="Bd" n="43"/>actus et opus, non debent esse nisi duo,
<lb ed="Bd" n="44"/>scilicet Deus, et proximus: quod iterum
<lb ed="Bd" n="45"/>constat esse falsum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e231">
<lb ed="Bd" n="46"/>3. Item, Sicut convenit tendere in
<lb ed="Bd" n="47"/>unum Deum, ita convenit tendere in tri-
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="48"/>num, et sic de aliis articulis fidei : ergo
<lb ed="Bd" n="49"/>videtur, quod juxta primum debent sum;
<lb ed="Bd" n="50"/>quatuordecim praecepta secundum nume.
<lb ed="Bd" n="51"/>rum articulorum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e249">
<lb ed="Bd" n="52"/>4. Item, Sicut tenditur in unum Deum
<lb ed="Bd" n="53"/>fide, ita tenditur spe et charitate : ergo
<lb ed="Bd" n="54"/>ad minus deberent esse tria mandata de
<lb ed="Bd" n="55"/>uno Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e260">
<lb ed="Bd" n="56"/>3. Eodem modo objicitur de ultimis
<lb ed="Bd" n="57"/>mandatis : quia sicut est concupiscentia
<lb ed="Bd" n="58"/>uxoris et actus concumbendi, ita est con.
<lb ed="Bd" n="59"/>cupiscentia occidendi et actus occidendi:
<lb ed="Bd" n="60"/>ergo deberent esse duo mandata de
con<lb break="no" ed="Bd" n="61"/>cupiscentia et actu, sicut in illis.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e276">
<lb ed="Bd" n="62"/>Item, Super illud Apostoli, ad Roman.
<lb ed="Bd" n="63"/>1, 29: Homicidio, contentione, dolo:
di<lb break="no" ed="Bd" n="64"/>cit Glossa quod pluraliter dicit,
Homici<lb break="no" ed="Bd" n="65"/>cidiis ', quia fit homicidium voluntate
<lb ed="Bd" n="66"/>et opere. Ergo in diversis mandatis
de<lb break="no" ed="Bd" n="67"/>buerant prohiberi, sicut fit in mecchia
<lb ed="Bd" n="68"/>et voluntate meechia, et furto et
volun<lb break="no" ed="Bd" n="69"/>tate furandi.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e297">
<lb ed="Bd" n="70"/>Et eadem est objectio de aliis
manda<lb break="no" ed="Bd" n="71"/>tis: ergo videtur, quod debeant esse
<lb ed="Bd" n="72"/>plura quam sint.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e306">
<lb ed="Bd" n="73"/>6. Item, Sicut contingit offendere
<lb ed="Bd" n="74"/>Deum corde et ore, ita contingit
offen<lb break="no" ed="Bd" n="75"/>dere opere : habemus autem unum
pe<lb break="no" ed="Bd" n="76"/>nes cor vel duo, scilicet, Non habebis
<lb ed="Bd" n="77"/>deos alienos coram me. Et aliud de ore,
<lb ed="Bd" n="78"/>Non assumes nomen Dei tui in vanum:
<lb ed="Bd" n="79"/>ergo videtur, quod etiam debeamus
ha<lb break="no" ed="Bd" n="80"/>bere unum penes opus: ergo pauciora
<lb ed="Bd" n="81"/>sunt quam esse debent.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e328">
<lb ed="Bd" n="82"/>7. Item, Sicut proximo nocetur in se,
<lb ed="Bd" n="83"/>in suis, et in uxore, ita nocetur et in
<lb ed="Bd" n="84"/>pueris : ergo videtur, quod penes hoc
de<lb break="no" ed="Bd" n="85"/>bet sumi speciale mandatum: et hoc
<lb ed="Bd" n="86"/>iterum non habetur: ergo sunt pauca.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e341">
<lb ed="Bd" n="87"/>8. Videtur autem e contrario, quod
<lb ed="Bd" n="88"/>esse debeant pauciora: quia dicitur in
<lb ed="Bd" n="89"/>Genesi, xuu, 36: <quote xml:id="alalal-f33389-Qd1e350" source="http://scta.info/resource/gen42_36@19-24">In me haec omnia mala
<lb ed="Bd" n="90"/>reciderunt</quote>. Ergo omnia peccata sunt
<lb ed="Bd" n="91"/>contra Deum : et sic nullum mandatum
<lb ed="Bd" n="92"/>debet sumi penes hoc quod sit centra
<lb ed="Bd" n="93"/>proximum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e359">
<lb ed="Bd" n="94"/>Item, Qui observat diem sabbati (ut
<pb ed="#Bd" n="687"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>dicit Augustinus) in opere abstinet a
vi<lb break="no" ed="Bd" n="2"/>tiis : ergo non occidit, nec meechatur,
<lb ed="Bd" n="3"/>etc.: ergo dato preecepto de die sabbati,
<lb ed="Bd" n="4"/>superfluum fuit aliquod aliud praeceptum
<lb ed="Bd" n="5"/>dare : ergo videtur, quod numerus
pre<lb break="no" ed="Bd" n="6"/>ceptorum sit abundans.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e381">
<lb ed="Bd" n="7"/>Et quia omnia hujusmodi objecta
sel<lb break="no" ed="Bd" n="8"/>yuntur per unam solutionem, ideo ista
<lb ed="Bd" n="9"/>sufliciant.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e391">
<lb ed="Bd" n="10"/>Solutio Dicendum, quod numerus
<lb ed="Bd" n="11"/>praeceptorum sumitur penes ordinantia
<lb ed="Bd" n="12"/>in Deum, et proximum. Et penes
ordi<lb break="no" ed="Bd" n="13"/>nantia ad Deum communiter reperitur
<lb ed="Bd" n="14"/>triplex differentia : aut enim precipit
<lb ed="Bd" n="15"/>motum ex parte Dei simpliciter relati ad
<lb ed="Bd" n="16"/>animam nostram quae movetur in ipsum,
<lb ed="Bd" n="17"/>aut secundum quod invocatur testis
con<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>screntia. Si primo modo: aut sumitur
<lb ed="Bd" n="19"/>penes intellectum, aut penes affectum. Si
<lb ed="Bd" n="20"/>penes inteHectum: tuncest primum
man<lb break="no" ed="Bd" n="21"/>datum, quod dicit: Audi, Israel, etc. Et
<lb ed="Bd" n="22"/>hoc patet per hoc quia auditus sensus
<lb ed="Bd" n="23"/>disciplinabilis est, et ducit in veritatem
<lb ed="Bd" n="24"/>unitatis Dei, quae est finis intelligentice
<lb ed="Bd" n="25"/>speculative. Si autem est finis ut finis
<lb ed="Bd" n="26"/>affectus: tunc est terlium mandatum,
<lb ed="Bd" n="27"/>quod est de requie affectus in Deo in
<lb ed="Bd" n="28"/>quantum est bonus. Si autem est pencs
<lb ed="Bd" n="29"/>mvocationem Dei in testimonium
con<lb break="no" ed="Bd" n="30"/>scientice : tunc est secundum mandatum,
<lb ed="Bd" n="31"/>quod est: Non assumes nomen Dei tui in
<lb ed="Bd" n="32"/>vanun. Objectionem autem quae
contin<lb break="no" ed="Bd" n="33"/>git hic de juramento vano et falso, quod
<lb ed="Bd" n="34"/>prohibetur in secundo mandato et
octa<lb break="no" ed="Bd" n="35"/>vo, solvemus infra, quando disputabitur
<lb ed="Bd" n="36"/>de quolibet mandato in speciali. Alter
<lb ed="Bd" n="37"/>tamen distinguit haec tria mandata
Ma<lb break="no" ed="Bd" n="38"/>gister in JLitfera, scilicet penes tres
<lb ed="Bd" n="39"/>personas : sed sua distinctio patet,
<lb ed="Bd" n="40"/>et est bona quoad nos sed quoad
<lb ed="Bd" n="41"/>ulos qui recipiunt distinctionem
man<lb break="no" ed="Bd" n="42"/>datorum, et non personarum, ut Judei
<lb ed="Bd" n="43"/>ef pagani, non tantum valet: et ideo
<lb ed="Bd" n="44"/>ista quae nunc dicta est, generalior
<lb ed="Bd" n="45"/>est. Si autem ordinat mandatum in
<lb ed="Bd" n="46"/>proximum: aut est hoc secundum
ordi<lb break="no" ed="Bd" n="47"/>nem in bonum, aul secundum
remotio<lb break="no" ed="Bd" n="48"/>nem amalo. Siin bonum : sic est pri-
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="49"/>mum secundae tabulae, quod est honorare
<lb ed="Bd" n="50"/>patrem et matrem. S: autem secundum
<lb ed="Bd" n="51"/>recessum a malo quod infertur proximo :
<lb ed="Bd" n="52"/>hoc est aut opere, aut verbo, aut
cogita<lb break="no" ed="Bd" n="53"/>tu, aut appelitu. Si opere: aut respectu
<lb ed="Bd" n="54"/>persone in esse individui, aut ineo quod
<lb ed="Bd" n="55"/>conjunctum est persone ad
sustentatio<lb break="no" ed="Bd" n="56"/>nem speciei, aut in rebus fortune ad
so<lb break="no" ed="Bd" n="57"/>latium utriusque ordinatis. Si primo
mo<lb break="no" ed="Bd" n="58"/>do: sic est, Non occides. Si tertio
mo<lb break="no" ed="Bd" n="59"/>do: sic est, Non furlum facies. Et
ordi<lb break="no" ed="Bd" n="60"/>nantur iste prohibitiones secundum quod
<lb ed="Bd" n="61"/>inferunt majus et minus nocumentum.
<lb ed="Bd" n="62"/>Si autem est penes verbum: tune est,
<lb ed="Bd" n="63"/>Non falsum testimonitum dices. Si vero
<lb ed="Bd" n="64"/>penes nocumentum appetitus : aut est
se<lb break="no" ed="Bd" n="65"/>cundum delectabile carnis: et tunc est,
<lb ed="Bd" n="66"/>Non concupisces uxorem proximi tui.
<lb ed="Bd" n="67"/>Aut penes delectabile ad sufficientiam
<lb ed="Bd" n="68"/>ordinatum: et tunc est, Non concupisces
<lb ed="Bd" n="69"/>rem proximt.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e526">
<lb ed="Bd" n="70"/>Hac habita assignatione,
responden<lb break="no" ed="Bd" n="71"/>dum est ad objecta per ordinem.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e533">
<lb ed="Bd" n="72"/>Ad primum igitur dicendum, quod
ha<lb break="no" ed="Bd" n="73"/>bitus intellectus quoad distinguendum
<lb ed="Bd" n="74"/>mandata est ratio debili secundum
ordi<lb break="no" ed="Bd" n="75"/>nem justitia ad Deum et ad proximum
<lb ed="Bd" n="76"/>in communi ut est homo, non ut est
<lb ed="Bd" n="77"/>prelatus, vel subditus : est enim in
no<lb break="no" ed="Bd" n="78"/>titia juris naturalis quoad hune ordinem
<lb ed="Bd" n="79"/>impressa naturaliter intellectui: et illa
<lb ed="Bd" n="80"/>justitia est habitus regens intelicctum in
<lb ed="Bd" n="81"/>distinctione mandatorum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e557">
<lb ed="Bd" n="82"/>Ad id autem quod contra objicitur,
<lb ed="Bd" n="83"/>dicendum quod licet non sint nisi duo ad
<lb ed="Bd" n="84"/>que ordinat nos jus naturale, scilicet
<lb ed="Bd" n="85"/>Deus, et proximus : tamen multis modis
<lb ed="Bd" n="86"/>ordinat in Deum, et pluribus in
proxi<lb break="no" ed="Bd" n="87"/>mum : et penes diversitatem illorum
<lb ed="Bd" n="88"/>modorum (ut patet in assignalione
pre<lb break="no" ed="Bd" n="89"/>dicta) attenditur pluralitas mandatorum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e577">
<lb ed="Bd" n="90"/>Abd iLtup quod objicitur, quod ill
<lb ed="Bd" n="91"/>modi quasi infiniti sunt, dicendum quod
<lb ed="Bd" n="92"/>hoc verum est de particularibus modis:
<lb ed="Bd" n="93"/>sed modi communes non sunt nisi decein,
<lb ed="Bd" n="94"/>ut prius dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e590">
<lb ed="Bd" n="95"/>Ad aliud dicendum, quod distinctio
<lb ed="Bd" n="96"/>sumitur secundum materiam circa quain
<lb ed="Bd" n="97"/>est actus, et illa materia est Deus, et
<pb ed="#Bd" n="688"/>
<cb ed="#Bd" n="a"/>
<lb ed="Bd" n="1"/>proximus: sed multis modis est circa
<lb ed="Bd" n="2"/>Deum, et multis circa proximum: et
<lb ed="Bd" n="3"/>ideo multiplicatur numerus praeceptorum
<lb ed="Bd" n="4"/>ultra binariuim.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e613">
<lb ed="Bd" n="5"/>Ad aliud dicendum, quod licet multi
<lb ed="Bd" n="6"/>sint arliculi, tamen in omnibus
suppo<lb break="no" ed="Bd" n="7"/>nitur una veritas divina, et una cssentia
<lb ed="Bd" n="8"/>deitatis : et cum Ilex decalogi sit de
na<lb break="no" ed="Bd" n="9"/>turali lege, alii articuli praeter unitatem
<lb ed="Bd" n="10"/>Deinon adeo expresse nisi implicite sunt
<lb ed="Bd" n="11"/>de jure naturali : et ideo ili in decalogo
<lb ed="Bd" n="12"/>non exprimuntur.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e633">
<lb ed="Bd" n="13"/>Ad aliud dicendum, quod unitas Dei
<lb ed="Bd" n="14"/>preponitur secundum quod est objectum
<lb ed="Bd" n="15"/>cullus Dei. Cultus autem supponit
inte<lb break="no" ed="Bd" n="16"/>rius fidem, spem, et dilectionem : et
ex<lb break="no" ed="Bd" n="17"/>terius adorationem, et sacrificia, et
ve<lb break="no" ed="Bd" n="18"/>neralionem. Et haec omnia supponuntur
<lb ed="Bd" n="19"/>in primo mandato: quia sub quolibct
<lb ed="Bd" n="20"/>istorum mandatorum continentur multi
<lb ed="Bd" n="21"/>modi particulares. Et secundum hoc
<lb ed="Bd" n="22"/>potest accipi multiplicatio mandatorum
<lb ed="Bd" n="23"/>prime tabule aliter quam prius, et
me<lb break="no" ed="Bd" n="24"/>lius isto quod dictum est praintellecto.
<lb ed="Bd" n="25"/>Ad Deum nos habemus tripliciter,
seili<lb break="no" ed="Bd" n="26"/>cet cultu interiori, et exterior’ : et quoad
<lb ed="Bd" n="27"/>hoc est mandatum primum. Similiter in
<lb ed="Bd" n="28"/>verbo comparando veritatem nostre
lo<lb break="no" ed="Bd" n="29"/>culionis ad ipsius veritatem: et hoc tt
<lb ed="Bd" n="30"/>per invocationem testimonul sux
verita<lb break="no" ed="Bd" n="31"/>tis: et quoad hoc est mandatum
secun<lb break="no" ed="Bd" n="32"/>dum. Tertio modo nos habemus quoad
<lb ed="Bd" n="33"/>intentionem cujuslibet operis : quia
in<lb break="no" ed="Bd" n="34"/>tentio semper debet abstrahi ab opere
<lb ed="Bd" n="35"/>suo et requiescere in Deo: sicut Deus
<lb ed="Bd" n="36"/>requievit ab omni opere suo in seipso.
<lb ed="Bd" n="37"/>Et cum non possit homo pluribus modis
<lb ed="Bd" n="38"/>comparari et moveri in Deum, non sunt
<lb ed="Bd" n="39"/>plura mandata in prima tabula nisi tria.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e694">
<lb ed="Bd" n="40"/>Ad aliud dicendum, quod
concupi<lb break="no" ed="Bd" n="41"/>scentia non prohibetur specialiter
sepa<lb break="no" ed="Bd" n="42"/>rata ab actu, nisi in talibus
concupisci<lb break="no" ed="Bd" n="43"/>biibus quae requiescere faciunt in se
<lb ed="Bd" n="44"/>mentem hominis specialt dilectione
pra<lb break="no" ed="Bd" n="45"/>ter actum : et illa sunt duo, scilicet
de<lb break="no" ed="Bd" n="46"/>lectabile carnis, et delectabile
possessio<lb break="no" ed="Bd" n="47"/>num sive rerum: in illis enim peccatis
<lb ed="Bd" n="48"/>multoties peccatur corde praeter
intentio<lb break="no" ed="Bd" n="49"/>nem veniendi ad opus : sed in aliis, sci-
<cb ed="#Bd" n="b"/>
<lb ed="Bd" n="50"/>licet in homicidio et falso testimonio, yg]
<lb ed="Bd" n="51"/>non est delectatio praeter actum, vel ipsa
<lb ed="Bd" n="52"/>causatur ex illa : quia multi volunt oc.
<lb ed="Bd" n="53"/>cidere ut habeant quod illicite
concupie<lb break="no" ed="Bd" n="54"/>runt in delectationibus carnis vel rerum
<lb ed="Bd" n="55"/>mundanarum : sed illa appetuntur
Prop<lb break="no" ed="Bd" n="56"/>ter se: et ideo iste concupiscentia ha.
<lb ed="Bd" n="57"/>buerunt specialem prohibitionem, et nop
<lb ed="Bd" n="58"/>alia.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e740">
<lb ed="Bd" n="59"/>Ad aliud dicendum, quod illud opus
<lb ed="Bd" n="60"/>quod tendit in Deum : aut tendit in
ip<lb break="no" ed="Bd" n="61"/>sum sicut terminum actus et finem, et
<lb ed="Bd" n="62"/>tunc pertinet ad cultum interiorem yo]
<lb ed="Bd" n="63"/>exteriorum : et hoc includitur in primo
<lb ed="Bd" n="64"/>mandato, sicut credere, sperare, diligere,
<lb ed="Bd" n="65"/>et adorare, et hujusmodi. Aut tendit ip
<lb ed="Bd" n="66"/>ipsum ut finem intentionis, sed non
ope<lb break="no" ed="Bd" n="67"/>ris, quia opus est circa proximum : et
<lb ed="Bd" n="68"/>tune pertinct quoad intentionem ad
pri<lb break="no" ed="Bd" n="69"/>mum mandatum, quia principaliter
pre<lb break="no" ed="Bd" n="70"/>cipit intentionem requiescere ab opere
<lb ed="Bd" n="71"/>abstractam in Deo, secundum ex
positio<lb break="no" ed="Bd" n="72"/>nem Augustini, et hoc modo penes opus
<lb ed="Bd" n="73"/>erit primum, vel tertium mandatum.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e775">
<lb ed="Bd" n="74"/>Ad aliud dicendum, quod nati non
<lb ed="Bd" n="75"/>sunt conjuncti sicut uxor: et ideo non
se<lb break="no" ed="Bd" n="76"/>parantur a parentibus. Unde dupliciter
<lb ed="Bd" n="77"/>potest in eos offend, scilicet ut sunt in
<lb ed="Bd" n="78"/>potestate patris, et usurpantur in
servitu<lb break="no" ed="Bd" n="79"/>tem : et tune clauduntur sub illo, Non
<lb ed="Bd" n="80"/>concupisces rem. Aut offenditur in
per<lb break="no" ed="Bd" n="81"/>sonas filiorum quae separabiles sunt a
<lb ed="Bd" n="82"/>cura parentum : et tunc sunt ipsi proximi
<lb ed="Bd" n="83"/>sicut parentes, et habent offensas
gene<lb break="no" ed="Bd" n="84"/>rales quae suntin proximis: et ideo nulla
<lb ed="Bd" n="85"/>specialis prohibitio debet esse de ipsis.
</p>
<p xml:id="alalal-f33389-d1e804">
<lb ed="Bd" n="86"/>Ad aliud dicendum, quod ita est de
<lb ed="Bd" n="87"/>quolibet mandato, si quis observat ipsum
<lb ed="Bd" n="88"/>ef meritorie : quia non potest esse
meri<lb break="no" ed="Bd" n="89"/>tum cum aliquo peccato mortali: sed
<lb ed="Bd" n="90"/>tamen observatio sabbati non habet nist
<lb ed="Bd" n="91"/>specialem actum divisum ab_ aliis, qui
<lb ed="Bd" n="92"/>est quies intentionis in Deo.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>