-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b29_alalal-g54506.xml
550 lines (550 loc) · 30.3 KB
/
cod-al7b29_alalal-g54506.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 3</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 3</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Be" n="cod-al7b29">Paris 1894, v. 29</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Be" n="271"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-g54506"><!-- l4d11a3 -->
<head xml:id="alalal-g54506-Hd1e99">Articulus 3</head>
<head xml:id="alalal-g54506-Hd1e101" type="question-title">Utrum illa transmutatio fiat subito sive
successive ?</head>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e104">
<lb ed="#Be" n="25"/>ARTICULUS III.
<lb ed="#Be" n="26"/>Utrum illa transmutatio fiat subito sive
<lb ed="#Be" n="27"/>successive ?
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e113">
<lb ed="#Be" n="28"/>Tertio queritur, Utrum illa
transmu<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>tatio fiat successive vel subito ?
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e120">
<lb ed="#Be" n="30"/>Videtur autem, quod successive : quia
<lb ed="#Be" n="31"/>1. Virtus transsubstantiandi est
ver<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>bum, secundum quod est in
prola<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>tione : sed in prolatione est successive :
<lb ed="#Be" n="34"/>ergo operatur transsubstantiationem
<lb ed="#Be" n="35"/>successive.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e137">
<lb ed="#Be" n="36"/>2. Item, Verbum cum dictum est, non
<lb ed="#Be" n="37"/>est : nihil autem operatur cum non est :
<lb ed="#Be" n="38"/>ergo verbum non operatur, cum dictum
<lb ed="#Be" n="39"/>est : ergo operatur prout est in actu
di<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>cendi: sed in actu dicendi est
successi<lb break="no" ed="#Be" n="41"/>ve : ergo transsubstantiationem operatur
<lb ed="#Be" n="42"/>successive.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e155">
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="43"/>3. Item, Quidquid habet totum,
pre<lb break="no" ed="#Be" n="44"/>cipue discretum, hoc habet a partibus :
<lb ed="#Be" n="45"/>hec autem oratio, Hoc est corpus meum,
<lb ed="#Be" n="46"/>est quoddam totum quantitatis
distin<lb break="no" ed="#Be" n="47"/>ctz, vel distincta quantitas : ergo
virtu<lb break="no" ed="#Be" n="48"/>tem operandi habet a partibus : partes
<lb ed="#Be" n="49"/>autem sibi succedunt : ergo operatur
<lb ed="#Be" n="50"/>successive, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e177">
<lb ed="#Be" n="51"/>Sed contra hoc est, quod
<lb ed="#Be" n="52"/>4. Omne quod transmutatur in aliud
<lb ed="#Be" n="53"/>successive, prius est in medio, quam in
<lb ed="#Be" n="54"/>extremo : medium autem neutrum
extre<lb break="no" ed="#Be" n="55"/>morum est : ergo aliquando est, quando
<lb ed="#Be" n="56"/>nec panis, nec corpus Christi est : quod
<lb ed="#Be" n="57"/>falsum est, quia sic transsubstantiationi
<lb ed="#Be" n="58"/>aliquid subjiceretur, quod jamdudum
<lb ed="#Be" n="59"/>improbatum est.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e199">
<lb ed="#Be" n="60"/>2. Item, Omne quod mutatur
succes<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>sive, disponitur dispositionibus contrariis
<lb ed="#Be" n="62"/>forme a qua mutatur, sicut aer, quando
<lb ed="#Be" n="63"/>fit ignis, accipit dispositiones ignis quae
<lb ed="#Be" n="64"/>contrariantur forme aeris: sed in ista
<lb ed="#Be" n="65"/>transsubstantiatione manent omnia
acci<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>dentia panis: ergo non disponitur
con<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>trariis dispositionibus forme panis ;
<lb ed="#Be" n="68"/>ergo non mutatur successive.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e221">
<lb ed="#Be" n="69"/>3. Item, Supra habitam est, quod
vir<lb break="no" ed="#Be" n="70"/>tus Verbi increati operatur in verbo
<lb ed="#Be" n="71"/>creato, ut’est habitum in JLitéera, quod
<lb ed="#Be" n="72"/>invisibilis sacerdos et Spiritus sanctus in
<lb ed="#Be" n="73"/>verbo creato operantur: horum autem
<lb ed="#Be" n="74"/>operatio non est successiva, sed subita.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e237">
<lb ed="#Be" n="75"/>Ad Hoc autem dico, quod queritur de
<lb ed="#Be" n="76"/>instanti conversionis, in quo ultimo est
<lb ed="#Be" n="77"/>panis, et in quo primo est corpus
Chri<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>sti? ;
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e249">
<lb ed="#Be" n="79"/>Aut enim hoc est unum instans, aut
<lb ed="#Be" n="80"/>diversa. Si unum. Contra: Instanti in
<lb ed="#Be" n="81"/>quo ultimo est panis, verum est dicere,
<lb ed="#Be" n="82"/>quod est panis : et sequitur a disparatis,
<lb ed="#Be" n="83"/>quod ipsum non est corpus Christi: sed
<lb ed="#Be" n="84"/>in quo primo est corpus Christi, sequitur
<lb ed="#Be" n="85"/>quod verum est dicere, quod ipsum est
<lb ed="#Be" n="86"/>corpus Christi. Si ergo illa sunt idem
<lb ed="#Be" n="87"/>instans, in eodem instanti est illud
cor<lb break="no" ed="#Be" n="88"/>pus Christi, et non est corpus Christi :
<lb ed="#Be" n="89"/>ergo contradictoria sunt simul vera
re<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>spectu ejusdem instantis: ergo contradi-
<pb ed="#Be" n="272"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>ctio non est oppositio cujus non est
me<lb break="no" ed="#Be" n="2"/>dium secundum se, quod est contra
phi<lb break="no" ed="#Be" n="3"/>losophiam Aristotelis. Si autem sunt
di<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>versa instantia, et inter quelibet.duo est
<lb ed="#Be" n="5"/>tempus : ergo tempus est post instans,
<lb ed="#Be" n="6"/>in quo ultimo est panis, et ante instans
<lb ed="#Be" n="7"/>in quo primo est corpus Christi : ergo in
<lb ed="#Be" n="8"/>toto illo tempore intermedio, nec est
<lb ed="#Be" n="9"/>panis, nee corpus Christi, quod falsum
<lb ed="#Be" n="10"/>est.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e304">
<lb ed="#Be" n="11"/>Ad voc autem quidam volunt dicere',
<lb ed="#Be" n="12"/>quod in veritate motus mensuratur
tem<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>pore, et finis motus sine tempore: unde
<lb ed="#Be" n="14"/>finis motus est motum esse, finis fieri
<lb ed="#Be" n="15"/>factum esse : et ideo factum esse
corpo<lb break="no" ed="#Be" n="16"/>ris Christi, mensuratur instanti : sed
ul<lb break="no" ed="#Be" n="17"/>timum esse panis, cum hoc sit mutari,
<lb ed="#Be" n="18"/>mensuratur tempore : tempus autem
be<lb break="no" ed="#Be" n="19"/>ne continuatur ad motum esse, ita quod
<lb ed="#Be" n="20"/>nihil intercedit medium : et ideo dicunt,.
<lb ed="#Be" n="21"/>quod ultimo est panis in tempore, sed
<lb ed="#Be" n="22"/>nunc primo corpus Christi in nunc. Ad
<lb ed="#Be" n="23"/>hanc rationem confirmandam etiam alia
<lb ed="#Be" n="24"/>potest induci ratio : quia cum ex aere
<lb ed="#Be" n="25"/>fit ignis, desiccatio aeris est cum motu :
<lb ed="#Be" n="26"/>factum autem esse ignis, est terminus
<lb ed="#Be" n="27"/>motus, et sine motu: ergo mensuratur
<lb ed="#Be" n="28"/>diversis. Et similiter est transmutatio
<lb ed="#Be" n="29"/>panis cum motu : sed factum esse
corpo<lb break="no" ed="#Be" n="30"/>ris Christi sine motu est: et ideo unum
<lb ed="#Be" n="31"/>mensuratur tempore, et aliud nunc ad
<lb ed="#Be" n="32"/>quod continuatur tempus illud. Tertia
<lb ed="#Be" n="33"/>ratio confirmans illud idem est hec
<lb ed="#Be" n="34"/>quia in continuo permanente habente
<lb ed="#Be" n="35"/>positionem in partibus, sunt duo termini
<lb ed="#Be" n="36"/>in actu, scilicet primum punctum, et
ul<lb break="no" ed="#Be" n="37"/>timum : et non est recipere actu
penul<lb break="no" ed="#Be" n="38"/>timum punctum, vel id quod sequitur
<lb ed="#Be" n="39"/>primum : quia illa non sunt nisi in
po<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>tentia, et ubicumque designetur
quanti<lb break="no" ed="#Be" n="41"/>tas linez, ibi inter duo puncta erit linea,
<lb ed="#Be" n="42"/>licet non possit signari nisi in puncto :
<lb ed="#Be" n="43"/>ergo similiter erit insuccessivo continuo,
<lb ed="#Be" n="44"/>quod est accipere nunc ad quod
conti<lb break="no" ed="#Be" n="45"/>nuatur tempus ut ad terminum, et illud
<lb ed="#Be" n="46"/>est in termino transsubstantiationis, in
<lb ed="#Be" n="47"/>quo scilicet primo est corpus Christi :
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="48"/>non tamen est accipere penultimum ante
<lb ed="#Be" n="49"/>hoc, sed potius totum tempus usque ad
<lb ed="#Be" n="50"/>illud nunc, in quo toto desinit panis, et
<lb ed="#Be" n="51"/>hoc tempus continuatur ad nunc, et hoc
<lb ed="#Be" n="52"/>non est inconveniens. Sic ergo dixerunt
<lb ed="#Be" n="53"/>quidam, et bene esset dictum, ut
vide<lb break="no" ed="#Be" n="54"/>tur, de mutatione physica: sed ad
pro<lb break="no" ed="#Be" n="55"/>positum nihil valet, quod sic probatur :
<lb ed="#Be" n="56"/>Supra jam probatum est, quod non est
<lb ed="#Be" n="57"/>ibi mutatio quae sit fieri successive :
<lb ed="#Be" n="58"/>sola autem talis mutatio mensuratur
<lb ed="#Be" n="59"/>tempore, et non alia divina quae est in
<lb ed="#Be" n="60"/>sacramento : ergo esset panis in ultimo
<lb ed="#Be" n="61"/>instanti sine motu : ergo sicut verum est
<lb ed="#Be" n="62"/>dicere in toto tempore et in quolibet
in<lb break="no" ed="#Be" n="63"/>stanti quod est post illud in quo primo
<lb ed="#Be" n="64"/>fuit corpus Christi, quod ipsum est
cor<lb break="no" ed="#Be" n="65"/>pus Christi: ita verum est in quolibet
<lb ed="#Be" n="66"/>instanti quod est ante ipsum, quod
ip<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>sum est panis. Et sic sequitur primum
<lb ed="#Be" n="68"/>inconveniens. Item, Esse mensuratur
<lb ed="#Be" n="69"/>nunc, sicut mutatio tempore : sed in
<lb ed="#Be" n="70"/>toto tllo tempore non est nisi esse panis,
<lb ed="#Be" n="71"/>et non mutatio aliqua : ergo in quolibet
<lb ed="#Be" n="72"/>nune verificatur, quod est panis.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e443">
<lb ed="#Be" n="73"/>Ideo fuerunt alii qui dixerunt, quod in
<lb ed="#Be" n="74"/>veritate panis est, et corpus Christi in
<lb ed="#Be" n="75"/>uno instanti : sed tamen non sequitur
<lb ed="#Be" n="76"/>contradictoria esse simul vera : quianon
<lb ed="#Be" n="77"/>sunt secundum idem in instanti illo:
<lb ed="#Be" n="78"/>quia instans illud est principium futuri, et
<lb ed="#Be" n="79"/>sic in ipso est corpus Christi : et est finis
<lb ed="#Be" n="80"/>preteriti, et sic in ipso est substantia
pa<lb break="no" ed="#Be" n="81"/>nis. Quod autem hoc non sit verum, nec
<lb ed="#Be" n="82"/>possit stare, sic. probatur : Quod instans
<lb ed="#Be" n="83"/>est principium futuri, et finis preteriti,
<lb ed="#Be" n="84"/>hoc non facit ipsum instans esse
divisi<lb break="no" ed="#Be" n="85"/>bile : sicut nec punctum quod accipitur -
<lb ed="#Be" n="86"/>ut finis unius partis linew, et ut
prin<lb break="no" ed="#Be" n="87"/>cipium alterius. In illo ergo
indivi<lb break="no" ed="#Be" n="88"/>sibili secundum esse : aut hoc quod
<lb ed="#Be" n="89"/>est in altari, est sub forma panis,
<lb ed="#Be" n="90"/>aut sub forma corporis Christi, aut sub
<lb ed="#Be" n="91"/>utraque, aut sub neutra. Si sub forma
<lb ed="#Be" n="92"/>panis : ergo nihil ejus est quod sit sub
<lb ed="#Be" n="93"/>forma corporis Christi. Prosatio. Detur
<lb ed="#Be" n="94"/>enim, quod aliquid ejus sit in quo sit
<pb ed="#Be" n="273"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>sub forma corporis Christi, sequitur
<lb ed="#Be" n="2"/>tunc, quod instans sit divisibile, quod
<lb ed="#Be" n="3"/>falsum est. Si ergo nihil ejus est in quo
<lb ed="#Be" n="4"/>sit forma corporis Christi, non erunt in
<lb ed="#Be" n="5"/>eodem instanti forma panis et forma
cor<lb break="no" ed="#Be" n="6"/>poris Christi, et sic illa positio est falsa.
<lb ed="#Be" n="7"/>Si autem sub forma corporis Christi, per
<lb ed="#Be" n="8"/>eumdem modum sequitur, quod nihil sit
<lb ed="#Be" n="9"/>illius instantis in quo sit sub forma panis,
<lb ed="#Be" n="10"/>et sic redeundum iterum quod in eodem
<lb ed="#Be" n="11"/>instanti nihil sit sub forma panis et
cor<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>poris Christi. Si autem sub utraque
par<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>te estin eodem instanti : ergo in uno in~
<lb ed="#Be" n="14"/>divisibili secundum esse accepto, possum
<lb ed="#Be" n="15"/>dicere quod est panis, et est corpus
<lb ed="#Be" n="16"/>Christi : ergo in ille est verum dicere,
<lb ed="#Be" n="17"/>quod panis est corpus Christi, et e
con<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>verso, quod falsum est : ergo in illo
in<lb break="no" ed="#Be" n="19"/>stanti non est sub utraque forma : ergo
<lb ed="#Be" n="20"/>sub neutra, et hoc iterum falsum est:
<lb ed="#Be" n="21"/>quia sic quandoque nec esset panis, nec
<lb ed="#Be" n="22"/>corpus Christi, et materia quandoque
<lb ed="#Be" n="23"/>esset sub nulla forma: quae omnia
im<lb break="no" ed="#Be" n="24"/>possibilia sunt.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e550">
<lb ed="#Be" n="25"/>Ideo iterum sunt alii qui dicere
presu<lb break="no" ed="#Be" n="26"/>munt, quod in veritate in. uno indivisibili
<lb ed="#Be" n="27"/>est panis et corpus Christi : sed in uno
<lb ed="#Be" n="28"/>indivisibili bene concedunt esse prius et
<lb ed="#Be" n="29"/>posterius, dicentes quod est prius et
po<lb break="no" ed="#Be" n="30"/>sterius tempore, et haec non sunt in uno
<lb ed="#Be" n="31"/>indivisibili : et est prius et posterius
na<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>tura, et haec bene sunt in uno
indivisi<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>bili : unde prius natura panis est, et
po<lb break="no" ed="#Be" n="34"/>sterius natura corpus Christi. Hoc autem
<lb ed="#Be" n="35"/>confirmant duabus rationibus, quarum
<lb ed="#Be" n="36"/>una est a simili: sint enim due linew
<lb ed="#Be" n="37"/>sibi per longitudinem conjunctae eodem
<lb ed="#Be" n="38"/>spatio, constat quod ille contingent se
<lb ed="#Be" n="39"/>in puncto uno : et punctum illud refertur
<lb ed="#Be" n="40"/>ad utrumque secundum prius et poste—
<lb ed="#Be" n="41"/>rius natura. A simili dicunt hic : quia
<lb ed="#Be" n="42"/>duo esse sunt, scilicet esse panis, et esse
<lb ed="#Be" n="43"/>corporis Christi, quae se contingunt in
<lb ed="#Be" n="44"/>uno indivisibili temporis,in quo unum
<lb ed="#Be" n="45"/>cedit nen alii, sed in alterum sine omni
<lb ed="#Be" n="46"/>mutatione media : et secundum prius
na<lb break="no" ed="#Be" n="47"/>tura est ibi esse panis, et secundum
po<lb break="no" ed="#Be" n="48"/>sterius est ibi esse corporis Christi. Alia
<lb ed="#Be" n="49"/>ratio est : quia, sicut probatum est supra,
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="50"/>in hoc sacramento nulla est mutatio, sed
<lb ed="#Be" n="51"/>mutatum esse potius : et tamen sequitur
<lb ed="#Be" n="52"/>necessario mutari : ergo praecedit
muta<lb break="no" ed="#Be" n="53"/>tum esse, non tempore, sed natura so~
<lb ed="#Be" n="54"/>lum.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e620">
<lb ed="#Be" n="55"/>Sed quod iterum hoc nihil sit, videtur
<lb ed="#Be" n="56"/>posse probari sic : Conjunctis duabus
li<lb break="no" ed="#Be" n="57"/>neis in puncto, punctum scilicet spatii
<lb ed="#Be" n="58"/>super quod conjunguntur, in veritate non’
<lb ed="#Be" n="59"/>efficitur propter hoc actu in continuo,
<lb ed="#Be" n="60"/>sed tantum in potentia. Prosario.
Con<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>junctis enim sic lineis, linea quidem
con<lb break="no" ed="#Be" n="62"/>sequetur, et continget lineam: sed quod
<lb ed="#Be" n="63"/>punctum punctum sequatur, hoc est per
<lb ed="#Be" n="64"/>accidens, quia non habet hoc nisi in
<lb ed="#Be" n="65"/>quantum est terminus linee. Si ergo
<lb ed="#Be" n="66"/>conveniunt ista in puncto per accidens,
<lb ed="#Be" n="67"/>patet quod non signant per hoc aliquid
<lb ed="#Be" n="68"/>punctum in continuo, quod per se sit
<lb ed="#Be" n="69"/>tamquam locus in quo se contingent.
<lb ed="#Be" n="70"/>Praeterea, Talem contactum non est
pos<lb break="no" ed="#Be" n="71"/>sibile esse nisiin lineis mathematicis
se<lb break="no" ed="#Be" n="72"/>cundum Philosophum, qui dicit quod
<lb ed="#Be" n="73"/>recto in quantum recto multa accidunt, ut
<lb ed="#Be" n="74"/>tangere eneam spheram in puncto : non
<lb ed="#Be" n="75"/>tamentangit hoc separatum rectum : nos
<lb ed="#Be" n="76"/>autem querimus hic mensuram : sed
<lb ed="#Be" n="77"/>esse nature panis est in ultimo, et
corpo<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>ris Christi in. primo : unde non videtur
<lb ed="#Be" n="79"/>facere ad propositum. Item, Licet mutari
<lb ed="#Be" n="80"/>precedat in quibusdam mutatum esse
<lb ed="#Be" n="81"/>tempore, et in quibusdam natura tantum :
<lb ed="#Be" n="82"/>tamen impossibile est intelligere, quod
<lb ed="#Be" n="83"/>una sit mensura utriusque : ergo videtur,
<lb ed="#Be" n="84"/>quod etiam hoc non sit simile. Item,
<lb ed="#Be" n="85"/>Mensure differunt secundum mensurata :
<lb ed="#Be" n="86"/>ergo esse panis mensuratur mensura
<lb ed="#Be" n="87"/>congrua sibi : cum igitur sit corpus
mu<lb break="no" ed="#Be" n="88"/>tabile, mensurabitur tempore, vel nunc
<lb ed="#Be" n="89"/>temporis : corpus autem Christi in esse
<lb ed="#Be" n="90"/>suo cum sit immutabile, non
mensurabi<lb break="no" ed="#Be" n="91"/>tur tempore, vel nunc temporis : corpus
<lb ed="#Be" n="92"/>ergo Christi in esse suo cum sit
immu<lb break="no" ed="#Be" n="93"/>tabile, non habebit ejusdem rationis
<lb ed="#Be" n="94"/>mensuram : ergo mensurabitur nunc evi,
<lb ed="#Be" n="95"/>vel evo : constat autem, quod illa non
<lb ed="#Be" n="96"/>sunt idem : ergo nec in eodem nunc est
<lb ed="#Be" n="97"/>esse panis, et esse corporis Christi, nec
<lb ed="#Be" n="98"/>etiam ejusdem speciei in mensura, ut vi-
<pb ed="#Be" n="274"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>detur. Item, Sine mutatione panis non
<lb ed="#Be" n="2"/>transit panis in corpus Christi, sed
mu<lb break="no" ed="#Be" n="3"/>tatione ejas corpus Christi incipit esse
<lb ed="#Be" n="4"/>hic : sed non est eadem mensura mutari,
<lb ed="#Be" n="5"/>et non mutari : ergo ista non sunt in ra~
<lb ed="#Be" n="6"/>tione unius nunc, nec in ratione unius
<lb ed="#Be" n="7"/>mensure. Et hoc concedebat qui me
do<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>cuit.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e740">
<lb ed="#Be" n="9"/>Sed hoc iterum non videtur verum :
<lb ed="#Be" n="10"/>quia dicit Philosophus in penultima
pro<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>positione Causarum, quod inter esse
cu<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>jus est substantia et actio in momento
<lb ed="#Be" n="13"/>eternitatis, et esse cujus substantia et
<lb ed="#Be" n="14"/>actio est in momento temporis, est
me<lb break="no" ed="#Be" n="15"/>dium, et est res cujus substantia est in
<lb ed="#Be" n="16"/>momento aeternitatis, et actio ejus in
mo<lb break="no" ed="#Be" n="17"/>mento temporis. Licet ergo corpus
Chri<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>sti immutabile sit quoad substantiam et
<lb ed="#Be" n="19"/>accidentia, tamen mutabile est quoad
lo<lb break="no" ed="#Be" n="20"/>cum sive mobile : constat enim, quod
in<lb break="no" ed="#Be" n="21"/>cipit esse hic : ergo hoc ipsum quod nunc
<lb ed="#Be" n="22"/>est hic, et ante non fuit hic, aliquo
men<lb break="no" ed="#Be" n="23"/>suratur : et constat, quod non nune evi
<lb ed="#Be" n="24"/>vel aeternitatis, quia illa sunt mensure
<lb ed="#Be" n="25"/>eodem modo se habentium: relinquitur
<lb ed="#Be" n="26"/>ergo, quod mensuratur nunc temporis.
<lb ed="#Be" n="27"/>Et sic redit difficultas prime opinionis.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e785">
<lb ed="#Be" n="28"/>Ideo sunt alii magis profundantes
ser<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>monem, et dicentes, quod in tempore
<lb ed="#Be" n="30"/>non omnino est, sicut in continuo
ha<lb break="no" ed="#Be" n="31"/>bente positionem in suis partibus : et
se<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>quuntur in hoc Avicennam et Averroem :
<lb ed="#Be" n="33"/>quorum unus in libro de Sufficientia,
<lb ed="#Be" n="34"/>Averroes autem super ultimum caput
<lb ed="#Be" n="35"/>quarti Physicorum dicit, quod in
conti<lb break="no" ed="#Be" n="36"/>nuo quocumque habente positionem est
<lb ed="#Be" n="37"/>accipere duo indivisibilia, quae actu sunt
<lb ed="#Be" n="38"/>in continuo, licet non sint separata
se<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>cundum esse, ut in linea est accipere duo
<lb ed="#Be" n="40"/>puncta, et in superficie duas lineas : sed
<lb ed="#Be" n="41"/>de tempore non est accipere nisi unum
<lb ed="#Be" n="42"/>nunc, quod est tota essentia sive
sub<lb break="no" ed="#Be" n="43"/>stantia temporis, licet non sit temporis
<lb ed="#Be" n="44"/>esse : quia esse temporis est continuitas
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e824">
<lb ed="#Be" n="45"/>prioris et posterioris in ipso nunc. Unde
<lb ed="#Be" n="46"/>dicunt, quod accipiendo tempus in sua
<lb ed="#Be" n="47"/>natura, non est accipere duo nunc, sed.
<lb ed="#Be" n="48"/>unum solum. Si autem accipiatur prout
<lb ed="#Be" n="49"/>est mensura motus, quem excellit tem-
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="50"/>pus, sic possunt duo signari nunc, et
in<lb break="no" ed="#Be" n="51"/>ter illa est tempus, sicut in motu esse
<lb ed="#Be" n="52"/>primum post quod est motus, et esse ul~
<lb ed="#Be" n="53"/>timum, hoc est accipiendo nunc prout
<lb ed="#Be" n="54"/>est mensurans secundum esse primum et
<lb ed="#Be" n="55"/>secundum esse ultimum. Et hoc modo
<lb ed="#Be" n="56"/>dicunt, quod bene contingit signare duo
<lb ed="#Be" n="57"/>nunc se consequentia, quando illa non
<lb ed="#Be" n="58"/>sunt in eodem : sicut dicunt in linea non
<lb ed="#Be" n="59"/>esse hisi unum punctum in quo linea
ter<lb break="no" ed="#Be" n="60"/>minatur actu, et penultimum non est
ac<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>cipere :si autem dividatur linea, tunc
<lb ed="#Be" n="62"/>erunt duo se consequentia in duabus
li<lb break="no" ed="#Be" n="63"/>neis : sic dicunt hic, quod in mensura
<lb ed="#Be" n="64"/>ejusdem motus est accipere unum nunc
<lb ed="#Be" n="65"/>in quo terminatur motus, et non est
ac<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>cipere penultimum illius motus propter
<lb ed="#Be" n="67"/>motus indivisibilitatem : si tamen aliquis
<lb ed="#Be" n="68"/>motus terminetur ad proximum nunc,
<lb ed="#Be" n="69"/>tunc significatur in comparatione ad
il<lb break="no" ed="#Be" n="70"/>lum, et tunc erunt duo nunc in
compa<lb break="no" ed="#Be" n="71"/>ratione duorum terminorum duorum
<lb ed="#Be" n="72"/>motuum, inter quae non est tempus
me<lb break="no" ed="#Be" n="73"/>dium. Sed in uno motu dicunt hoc esse
<lb ed="#Be" n="74"/>impossibile, sicutin uno motu ante
termi<lb break="no" ed="#Be" n="75"/>num motus non est nisi tempus usque ad
<lb ed="#Be" n="76"/>terminum motus illius. Dicunt igitur isti
<lb ed="#Be" n="77"/>sic, quod in duobus nunc est ultimo
pa<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>nis et primo corpus Christi: et hac duo
<lb ed="#Be" n="79"/>sequuntur se, et non est incertum
tem<lb break="no" ed="#Be" n="80"/>pus medium : quia illud Philosophi
acci<lb break="no" ed="#Be" n="81"/>pitur de nunc signatis respectu ejusdem
<lb ed="#Be" n="82"/>motus, et non de nunc signatis respectu ”
<lb ed="#Be" n="83"/>duorum esse inter quae nihil continuat:
<lb ed="#Be" n="84"/>Sed hoc mirum videtur esse :
quaecum<lb break="no" ed="#Be" n="85"/>que enim ordinantur ad invicem
secun<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>dum praecedere et subsequi, necesse est
<lb ed="#Be" n="87"/>quod in aliquo se contingant. Si igitur -
<lb ed="#Be" n="88"/>esse panis in quiete mensuratur uno nunc,
<lb ed="#Be" n="89"/>et esse corporis Christi alio, oportet
ne<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>cessario aliquid continuans inter illa
po<lb break="no" ed="#Be" n="91"/>nere, in quo unum transit in alterum :
<lb ed="#Be" n="92"/>ille enim transitus non est esse panis,
<lb ed="#Be" n="93"/>nec esse corporis Christi, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e935">
<lb ed="#Be" n="94"/>Soxutio. Puto, quod nulli harum opi- |
<lb ed="#Be" n="95"/>nionum prejudicandum sit. Ego autem
<lb ed="#Be" n="96"/>magis puto ultimam esse eligendam, et
<lb ed="#Be" n="97"/>fere concordat cum illa quae est antepe- .
<pb ed="#Be" n="275"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>nultima : quia ille due probabiliores
<lb ed="#Be" n="2"/>sunt.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e955">
<lb ed="#Be" n="3"/>AD 1p autem quod contra hance
ulti<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>mam objicitur, dicendum quod in
veri<lb break="no" ed="#Be" n="5"/>tate non est tertium in quo contingant,
<lb ed="#Be" n="6"/>sive quo sit ille transitus, eo quod non
<lb ed="#Be" n="7"/>fit hic transitus per modum motus de
<lb ed="#Be" n="8"/>potentia ad actum, sed potius esse post
<lb ed="#Be" n="9"/>esse, et actus post actum, et transitus
<lb ed="#Be" n="10"/>non est nisi secundum rationem
termi<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>norum, et non secundum rationem
me<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>dii quod est substantia motus vel
muta<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>tionis : et tunc non discordat a
penulti<lb break="no" ed="#Be" n="14"/>ma, nisi in hoc quod illa dicit secundum
<lb ed="#Be" n="15"/>nunc esse evi: et multi dixerunt, quod
<lb ed="#Be" n="16"/>unum est nunc evi et temporis, et
secun<lb break="no" ed="#Be" n="17"/>dum hoc solvendum est ad objectum
<lb ed="#Be" n="18"/>quod contra factum est, quia Christum
<lb ed="#Be" n="19"/>esse hic non dicit motum nec motus
<lb ed="#Be" n="20"/>terminum, et ideo proprie non
mensura<lb break="no" ed="#Be" n="21"/>tur nunc temporis, sed nunc evi, scilicet
<lb ed="#Be" n="22"/>quia non est conjunctio prioris et
po<lb break="no" ed="#Be" n="23"/>sterioris in successione motus : sed si
<lb ed="#Be" n="24"/>habet prius et posterius, hoc erit in
or<lb break="no" ed="#Be" n="25"/>dine nature.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1007">
<lb ed="#Be" n="26"/>Pro aliis opinionibus respondeat
quili<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>bet pro libito, qui eligit aliquam earum.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1014">
<lb ed="#Be" n="28"/>Ad id autem quod primo queritur,
<lb ed="#Be" n="29"/>Utrum transsubstantiatio sit subita, vel
<lb ed="#Be" n="30"/>in tempore ? Dicendum, quod absque
du<lb break="no" ed="#Be" n="31"/>bio subita est : quia multae derisiones
<lb ed="#Be" n="32"/>sequerentur, si successiva esse
ponere<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>tur.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1031">
<lb ed="#Be" n="34"/>Ad mw autem quod contra objicitur,
<lb ed="#Be" n="35"/>per ea quae dicta sunt in questione de
<lb ed="#Be" n="36"/>forma sacramenti, etin questione de
vir<lb break="no" ed="#Be" n="37"/>tute verborum, faciliter patet solutio.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1042">
<lb ed="#Be" n="38"/>Et dicendum ad primum, quod illa
ora<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>tio non accipitur in vi orationis tantum,
<lb ed="#Be" n="40"/>sed etiam in vi institutionis quae simplex
<lb ed="#Be" n="41"/>et una est, et secundum quod refertur ad
<lb ed="#Be" n="42"/>signatum et per illud ad Verbum
increa<lb break="no" ed="#Be" n="43"/>tum quod operatur in ea: et ideo licet
<lb ed="#Be" n="44"/>successive*proferatur, non tamen
succes<lb break="no" ed="#Be" n="45"/>sive operatur.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1062">
<lb ed="#Be" n="46"/>Ad aliud dicendum, quod nihil
ope<lb break="no" ed="#Be" n="47"/>ratur cum ommnino non est: sed cum
<lb ed="#Be" n="48"/>hee oratio referatur ad Verbum increa-
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="49"/>tum, et ad institutionem, secundum
vir<lb break="no" ed="#Be" n="50"/>tutem operandi manet, licet transeat
se<lb break="no" ed="#Be" n="51"/>cundum actum prolationis, sicut dicit
<lb ed="#Be" n="52"/>Augustinus super Joannem, quod vox
<lb ed="#Be" n="53"/>transit, et verbum remanet etiam post
<lb ed="#Be" n="54"/>prolationem.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1086">
<lb ed="#Be" n="55"/>Ad vLtimum dicendum, quod illud
dis<lb break="no" ed="#Be" n="56"/>cretum quod est oratio quae est forma
sa<lb break="no" ed="#Be" n="57"/>cramenti, licet discretas habeat partes,
<lb ed="#Be" n="58"/>tamen refertur ad alia quae non sunt
dis<lb break="no" ed="#Be" n="59"/>creta, scilicet ad signatum, et
institutio<lb break="no" ed="#Be" n="60"/>nem, et Verbum, et virtute illorum
ope<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>ratur secundum quod illa sunt in ora=
<lb ed="#Be" n="62"/>tione prolata: et ideo non valet illa ob--
<lb ed="#Be" n="63"/>jectio quae procedit ac si illa oratio in
<lb ed="#Be" n="64"/>prolatione operaretur.
</p>
<p xml:id="alalal-g54506-d1e1110">
<lb ed="#Be" n="65"/>Et per hoc patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>