-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b29_alalal-g55525.xml
262 lines (262 loc) · 13.4 KB
/
cod-al7b29_alalal-g55525.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 4</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 4</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Be" n="cod-al7b29">Paris 1894, v. 29</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Be" n="275"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-g55525"><!-- l4d11a4 -->
<head xml:id="alalal-g55525-Hd1e99">Articulus 4</head>
<head xml:id="alalal-g55525-Hd1e101" type="question-title">Quomodo haec transmutatio se habeat ad
operationem nature, et mirabilium
sive miraculorum ?</head>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e104">
<lb ed="#Be" n="66"/>ARTICULUS IV,.
<lb ed="#Be" n="67"/>Quomodo haec transmutatio se habeat ad
<lb ed="#Be" n="68"/>operationem nature, et mirabilium
<lb ed="#Be" n="69"/>sive miraculorum ?
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e115">
<lb ed="#Be" n="70"/>Quarto queritur, Qualiter haec trans=
<lb ed="#Be" n="71"/>mutatio se habeat ad operationem
natu<lb break="no" ed="#Be" n="72"/>re, et mirabilium sive miraculorum ?
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e124">
<lb ed="#Be" n="73"/>Videtur autem, quod ipsa aliquid
ha<lb break="no" ed="#Be" n="74"/>beat de natura.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e132">
<lb ed="#Be" n="75"/>1. Potentia enim obedientiae est in
<lb ed="#Be" n="76"/>omni creatura ad voluntatem Creatoris.
<lb ed="#Be" n="77"/>Potentia autem aliquid addit super
es<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>sentiam. Ergo dispositio aliqua inest
<lb ed="#Be" n="79"/>creatures qua hoc possit fieri. Licet ergo
<lb ed="#Be" n="80"/>ex parte agentis non sit per naturam,
ta<lb break="no" ed="#Be" n="81"/>men ex parte conversorum, scilicet panis
<lb ed="#Be" n="82"/>et vini aliquid videtur habere de natura.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e152">
<lb ed="#Be" n="83"/>2. Item, Augustinus super Genesim
<lb ed="#Be" n="84"/>vult, quod Deus tam rationes naturalium
<lb ed="#Be" n="85"/>quam mirabilium indidit operibus
crea<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>tionis : ratio autem est ordinans ad
for<lb break="no" ed="#Be" n="87"/>mam aliquam: cum igitur ratio hujus
<lb ed="#Be" n="88"/>conversionis fuerit in operibus sex
die<lb break="no" ed="#Be" n="89"/>rum, est in materia corporum
converso<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>rum aliqua ratio quare hoc possit fieri :
<lb ed="#Be" n="91"/>ergo aliquid habet de natura.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e174">
<pb ed="#Be" n="276"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>3. Item, Aut est secundum naturam,
<lb ed="#Be" n="2"/>aut contra naturam. Si contra naturain,
<lb ed="#Be" n="3"/>cum Deus naturam rationabiliter
insti<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>tuit: ergo veniendo contra naturam,
ve<lb break="no" ed="#Be" n="5"/>nit contra suum institutum : ergo venit
<lb ed="#Be" n="6"/>contra ordinem sue sapientiae et
justi<lb break="no" ed="#Be" n="7"/>tle: ergo venit contra seipsum, quod
<lb ed="#Be" n="8"/>absurdum est. Si autem secundum
natu<lb break="no" ed="#Be" n="9"/>ram, tune habetur propositum, quod
ali<lb break="no" ed="#Be" n="10"/>quid habet de natura.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e203">
<lb ed="#Be" n="11"/>Unrerivs queritur, Qualiter se habet
<lb ed="#Be" n="12"/>ad miracula ?
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e210">
<lb ed="#Be" n="13"/>1. Actus enim miraculorum potentia
<lb ed="#Be" n="14"/>inest subjecto circa quod fit: quod patet
<lb ed="#Be" n="15"/>cum cecus illuminatur. Visus enim
po<lb break="no" ed="#Be" n="16"/>tentia inest homini etiam per naturam:
<lb ed="#Be" n="17"/>sed divino opere potentia restituitur
cor<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>rupto organo. Et similiter de illo quod
<lb ed="#Be" n="19"/>minus videtur, potentia pariendi inest
<lb ed="#Be" n="20"/>virgini, et partus inest ei potentialiter :
<lb ed="#Be" n="21"/>numquid ergo potest dici similiter, quod
<lb ed="#Be" n="22"/>panis potentia sit corpus Christi? Et
vide<lb break="no" ed="#Be" n="23"/>tur quod sic per similia inducta.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e236">
<lb ed="#Be" n="24"/>2. Item, Quidquid actu fit aliquid,
<lb ed="#Be" n="25"/>prius potentia fuit illud: panis autem
<lb ed="#Be" n="26"/>transsubstantiatur in corpus Christi:
er<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>go prius potentia fuit illud: sed
quid<lb break="no" ed="#Be" n="28"/>quid potentia est aliquid, secundum
eam<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>dem potentiam manentem in subjecto
<lb ed="#Be" n="30"/>subjicitur illi: panis autem potentia est
<lb ed="#Be" n="31"/>corpus Christi: ergo secundum
subje<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>ctum est potentia subjectiva forme
cor<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>poris Christi: ergo materia panis manet
<lb ed="#Be" n="34"/>in corpore Christi, quod absurdum est,
<lb ed="#Be" n="35"/>et negatur in Littera. Progpatio prime:
<lb ed="#Be" n="36"/>quia cum aer fit ignis, subjectum
ejus<lb break="no" ed="#Be" n="37"/>dem potentia quod est materie aeris,
<lb ed="#Be" n="38"/>manet in igne. Et similiter est de
om<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>nibus tam naturalibus, quam
mirabi<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>bus. Secunda autem supponitur ab
<lb ed="#Be" n="41"/>adversario. :
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e279">
<lb ed="#Be" n="42"/>Soxtutio. Ut mihi videtur, non oportet
<lb ed="#Be" n="43"/>hic multum immorari: quia ego
conce<lb break="no" ed="#Be" n="44"/>do, quod illa transsubstantiatio non est
<lb ed="#Be" n="45"/>naturalis nec miraculosa, sed mirabilis:
<lb ed="#Be" n="46"/>quia miraculum est quod fit praeter spem,
<lb ed="#Be" n="47"/>et hoc est arduum insolitum: istud au-
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="48"/>tem non fit praeter spem, imo fit cum
<lb ed="#Be" n="49"/>spei certitudine: quia certificatur spes ex
<lb ed="#Be" n="50"/>verbis Domini: et ideo etiam non est
in<lb break="no" ed="#Be" n="51"/>solitum, eo quod vi verbi Domini
habe<lb break="no" ed="#Be" n="52"/>tur usus et cursus illius operationis,
sic<lb break="no" ed="#Be" n="53"/>ut vi nature certificatur et frequentatur
<lb ed="#Be" n="54"/>cursus nature : relinquitur ergo, quod sit
<lb ed="#Be" n="55"/>opus mirabile, eo quod nos cognoscendo
<lb ed="#Be" n="56"/>etoperando, non possumus in illud, cum
<lb ed="#Be" n="57"/>tamen speremus illud solitum nobis ex vi
<lb ed="#Be" n="58"/>sermonis Domini.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e321">
<lb ed="#Be" n="59"/>Ad 1p ergo quod primo queritur,
di<lb break="no" ed="#Be" n="60"/>cendum videtur, quod nihil omnino
ha<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>bet de natura nec ex parte materia, nec
<lb ed="#Be" n="62"/>ex parte agentis, quia materia est panis
<lb ed="#Be" n="63"/>et vinum, agens autem verbum.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e334">
<lb ed="#Be" n="64"/>Ad id autem quod objicitur de
poten<lb break="no" ed="#Be" n="65"/>tia obedientiae, dicendum quod potentia
<lb ed="#Be" n="66"/>obedientiae nihil addit super rei
substan<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>tiam : cujus probatio est: quia si aliquid
<lb ed="#Be" n="68"/>addit, cum res et substantia rei secundum
<lb ed="#Be" n="69"/>naturam sit prior illo, potest abstrahi per
<lb ed="#Be" n="70"/>intellectum substantia rei ab illo addito:
<lb ed="#Be" n="71"/>abstrahatur ergo : tunc potentia
obedien<lb break="no" ed="#Be" n="72"/>tiae non erit in re illa: ergo non potest
<lb ed="#Be" n="73"/>fieri de ea quod Creator vult, quod est
<lb ed="#Be" n="74"/>heresis :igitur relinquitur, quod res
sub<lb break="no" ed="#Be" n="75"/>stantialiter sit potentia, quidquid vult
<lb ed="#Be" n="76"/>Creator. Unde prima objectio processit
<lb ed="#Be" n="77"/>ex falsis.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e367">
<lb ed="#Be" n="78"/>Ad aliud dicendum, quod rationes
<lb ed="#Be" n="79"/>ille prout ad miraculum referuntur (ut
<lb ed="#Be" n="80"/>dicit Augustinus) non sunt in re quod
<lb ed="#Be" n="81"/>sic fiat, sed ut de quo possit fieri: non
<lb ed="#Be" n="82"/>enim habuit prima conditio ut de costa
<lb ed="#Be" n="83"/>fieret mulier, sed potius ut de ea
<lb ed="#Be" n="84"/>fieri posset. Unde ratio ista non ponit
<lb ed="#Be" n="85"/>aliquam dispositionem super rei
sub<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>stantiam, sed ordinem tantum ad
volun<lb break="no" ed="#Be" n="87"/>tatem Creatoris.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e391">
<lb ed="#Be" n="88"/>Ad Atiup dicendum, quod. illa divisio
<lb ed="#Be" n="89"/>non est sufficiens : quaedam enim nec
se<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>cundum naturam sunt, nec contra
na<lb break="no" ed="#Be" n="91"/>turam sunt, sed supra naturam, scilicet
<lb ed="#Be" n="92"/>omnia in quae natura non potest nisi
<lb ed="#Be" n="93"/>obediendo: et tale est illud, et alia
mira<lb break="no" ed="#Be" n="94"/>cula.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e409">
<pb ed="#Be" n="277"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>Ad id quod ulterius queritur, jam
<lb ed="#Be" n="2"/>patet solutio per illa quae ante dicta sunt.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e421">
<lb ed="#Be" n="3"/>Ad id autem quod objicitur primo,
di<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>cendum quod hoc non est nisi in
quibus<lb break="no" ed="#Be" n="5"/>dam miraculis, et differenter : quia si
<lb ed="#Be" n="6"/>potentia ad actum miraculi datur
sub<lb break="no" ed="#Be" n="7"/>jecto, tunc actus manet subjecto
conjun<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>ctus per potentiam datam. Si autem
ma<lb break="no" ed="#Be" n="9"/>net in subjecto opposita dispositio ad
<lb ed="#Be" n="10"/>actum, subjectum est sub actu sicut
po<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>tentia indisposita, et ideo est tunc
mira<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>culosus actus, ut in partu virginis
ma<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>nente virgine: hic autem nec subjectum
<lb ed="#Be" n="14"/>manet, nec dispositio aliqua, sed est
mu<lb break="no" ed="#Be" n="15"/>tatio a tota substantia subjecti, ut prius
<lb ed="#Be" n="16"/>est habitum : et ideo illud est mirabile
<lb ed="#Be" n="17"/>supra omnia mirabilia.
</p>
<p xml:id="alalal-g55525-d1e456">
<lb ed="#Be" n="18"/>Ad aliud dicendum, quod haec propo-
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="19"/>sitio est falsa, Quidquid sit aliquid
quo<lb break="no" ed="#Be" n="20"/>cumque modo, prius potentia fuit illud :
<lb ed="#Be" n="21"/>dicit enim Commentator super IX
Me<lb break="no" ed="#Be" n="22"/>taphysice, quod nihil est potentia in
ali<lb break="no" ed="#Be" n="23"/>quo proprie loquendo, nisi quod uno
<lb ed="#Be" n="24"/>motore educitur de illo, uf haec faba in
<lb ed="#Be" n="25"/>semine fab, quia movente calore solis,
<lb ed="#Be" n="26"/>educitur de illo, et ideo in semine est
po<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>tentia, non in terra. Et verum est, quod
<lb ed="#Be" n="28"/>ipse loquitur de potentia propinqua : sed
<lb ed="#Be" n="29"/>hoc*etiam de remota falsum est: quia in
<lb ed="#Be" n="30"/>natura non est aliquid de potentia
mate<lb break="no" ed="#Be" n="31"/>riali, quod non habeat aliquam potentiam
<lb ed="#Be" n="32"/>unam in natura agentem et complentem
<lb ed="#Be" n="33"/>et educentem illam potentiam materialem
<lb ed="#Be" n="34"/>ad actum : et hoc non est ita: quia nec
<lb ed="#Be" n="35"/>substantia manet, nec aliquid: et ideo
<lb ed="#Be" n="36"/>falsum est quod proponit.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>