-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b29_alalal-h01500.xml
440 lines (440 loc) · 22.9 KB
/
cod-al7b29_alalal-h01500.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 12</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 12</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Be" n="cod-al7b29">Paris 1894, v. 29</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Be" n="486"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-h01500"><!-- l4d15a12 -->
<head xml:id="alalal-h01500-Hd1e99">Articulus 12</head>
<head xml:id="alalal-h01500-Hd1e101" type="question-title">An diffinitio satisfactionis sit bona ?</head>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e104">
<lb ed="#Be" n="34"/>ARTICULUS XII.
<lb ed="#Be" n="35"/>An diffinitio satisfactionis sit bona ?
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e111">
<lb ed="#Be" n="36"/>Secundo, Queritur de diffinitione hic
<lb ed="#Be" n="37"/>posita *.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e118">
<lb ed="#Be" n="38"/>Et queritur primo, quid dicatur hic
<lb ed="#Be" n="39"/>peccatorum causas excidere ?
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e126">
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="40"/>1. Dicit enim Augustinus, quod
pec<lb break="no" ed="#Be" n="41"/>catum non habet causam, et cujus non .
<lb ed="#Be" n="42"/>est causa, illius non contingit excidere
<lb ed="#Be" n="43"/>causam : ergo nihil videtur esse quod
di<lb break="no" ed="#Be" n="44"/>citur in Littera.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e142">
<lb ed="#Be" n="45"/>2. Item, Dionysius : <quote xml:id="alalal-h01500-Qd1e146"> Peccatum est
<lb ed="#Be" n="46"/>incausabile et involuntarium et
infeecun<lb break="no" ed="#Be" n="47"/>dum et pigrum. </quote> Et ex hoc sequitur
<lb ed="#Be" n="48"/>idem quod prius.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e156">
<lb ed="#Be" n="49"/>3. Praeterea, Si non fiat vis in hoc:
<lb ed="#Be" n="50"/>sed dicatur, quod voluntas deficiens est
<lb ed="#Be" n="51"/>causa peccati : videtur, quod adhuc nihil
<lb ed="#Be" n="52"/>sit quod dicit : quia satisfacere est actus
<lb ed="#Be" n="53"/>et opus satisfacientis : excisio autem
vo<lb break="no" ed="#Be" n="54"/>luntatis deficientis, non est opus
jsatisfa<lb break="no" ed="#Be" n="55"/>ctionis, sed solius Dei, cujus est
conver<lb break="no" ed="#Be" n="56"/>tere voluntatem : ergo satisfacere non est
<lb ed="#Be" n="57"/>causas peccatorum excidere.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e178">
<lb ed="#Be" n="58"/>4. tem, Causa peccati est quae tenet
<lb ed="#Be" n="59"/>peccatum in anima: ergo fortius est
ad<lb break="no" ed="#Be" n="60"/>herens, quam peccatum ipsum : sed
<lb ed="#Be" n="61"/>peccatum non solvitur nisi a Deo: ergo
<lb ed="#Be" n="62"/>nec causa peccati : ergo hoc non est opus
<lb ed="#Be" n="63"/>satisfacientis.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e194">
<lb ed="#Be" n="64"/>5. Item, Heec causa quae exciditur, est
<lb ed="#Be" n="65"/>causa peccati: sed dicit Boetius, quod
<lb ed="#Be" n="66"/>causa est ad cujus esse sequitur aliud :
<lb ed="#Be" n="67"/>ergo existente causa peccati in anima,
<lb ed="#Be" n="68"/>existit peccatum in eadem : sed non
<lb ed="#Be" n="69"/>contingit satisfacere eum qui est in
pec<lb break="no" ed="#Be" n="70"/>cato, ut prius habitum est : ergo non
<lb ed="#Be" n="71"/>contingit satisfacere eum qui est in causa
<lb ed="#Be" n="72"/>peccati : ergo satisfacientem non
contin<lb break="no" ed="#Be" n="73"/>git excidere causas peccatorum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e218">
<lb ed="#Be" n="74"/>6. Item, Causa ista peccatorum
exci<lb break="no" ed="#Be" n="75"/>denda de qua loquitur diffinitio : aut est
<lb ed="#Be" n="76"/>conjuncta, aut remota. Si conjuncta sit:
<lb ed="#Be" n="77"/>tunc existente causa, inest peccatum in
<lb ed="#Be" n="78"/>anima, ut jam probatum est. Si remota:
<lb ed="#Be" n="79"/>sed hoc est voluntas naturalis hominis,
<lb ed="#Be" n="80"/>vel liberum arbitrium flexibile in malum :
<lb ed="#Be" n="81"/>ergo contingit naturalem voluntatem
<lb ed="#Be" n="82"/>excidere per opus satisfactionis, quod est
<lb ed="#Be" n="83"/>omnino absurdum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e243">
<lb ed="#Be" n="84"/>7. Praeterea, Alia via disputandi
vide<lb break="no" ed="#Be" n="85"/>tur, quod male sit diffinitio tradita : quia
<pb ed="#Be" n="487"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>satisfactio respicit lesionem, vel injuriam
<lb ed="#Be" n="2"/>alteri illatam: ergo debet diffiniri per
<lb ed="#Be" n="3"/>comparationem ad injuriam illam
resti<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>tuendam perrigorem juris vel arbitrium
<lb ed="#Be" n="5"/>yoluniatis ejus cui illata est injuria : sed
<lb ed="#Be" n="6"/>hoc non fit hic, sed potius diftinitur
se<lb break="no" ed="#Be" n="7"/>cundum id quod facit pcenitens in
satis<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>factione : ergo male diffinitur.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e272">
<lb ed="#Be" n="9"/>8. Praeterea, Causa peccati in homine
<lb ed="#Be" n="10"/>fomes est : et ille non exstinguitur in hac
<lb ed="#Be" n="11"/>yita : ergo non contingit causas
pecca<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>torum excidere : sed contingit
satisface<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>re, ut prius habitum est : ergo
satisfa<lb break="no" ed="#Be" n="14"/>cere non est causas peccatorum
exci<lb break="no" ed="#Be" n="15"/>dere.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e290">
<lb ed="#Be" n="16"/>Unterius queritur de altera parte
<lb ed="#Be" n="17"/>diffinitionis quam ponit, cum dicit :
<lb ed="#Be" n="18"/>
<quote xml:id="alalal-h01500-Qd1e298"> Nec suggestiontbus eorum aditum
in<lb break="no" ed="#Be" n="19"/>dulgere. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e304">
<lb ed="#Be" n="20"/>1. Cum enim satisfactio sit pro
pec<lb break="no" ed="#Be" n="21"/>cato preterito : suggestionis autem adi-.
<lb ed="#Be" n="22"/>tus exspectetur in futurum, videtur quod
<lb ed="#Be" n="23"/>hoc secundum non sit de essentia
satis<lb break="no" ed="#Be" n="24"/>factionis : ergo male ponitur in
diffini<lb break="no" ed="#Be" n="25"/>tione ejus.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e320">
<lb ed="#Be" n="26"/>2. Item, Suggestio videtur esse idem
<lb ed="#Be" n="27"/>quod causa peccati : ergo idem bis ponie
<lb ed="#Be" n="28"/>tur in diffinitione eadem.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e329">
<lb ed="#Be" n="29"/>3. Item, Ex hac ultima parte sequi
vi<lb break="no" ed="#Be" n="30"/>detur error qui condemnatus est in
diffi<lb break="no" ed="#Be" n="31"/>nitione praécedenti, scilicet quod ille qui
<lb ed="#Be" n="32"/>suggestioni peccati dat adifum, non
satis<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>facit : sed ille qui post poenitentiam,
in<lb break="no" ed="#Be" n="34"/>cidit in peceatum, suggestioni peccati
<lb ed="#Be" n="35"/>dat aditum : ergo non satisfacit : ergo
<lb ed="#Be" n="36"/>non poenitet : quia satisfactio est pars
<lb ed="#Be" n="37"/>poenitentia.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e352">
<lb ed="#Be" n="38"/>1. Urenius queritur,quia Anselmus
vi<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>detur dare aliam diffinitionem
satisfactio<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>nis in libro Cur Deus homo, sic dicens:
<lb ed="#Be" n="41"/>
<quote xml:id="alalal-h01500-Qd1e362"> Satisfacere Deo est debitum honorem
<lb ed="#Be" n="42"/>impendere : </quote> ergo videiur, quod hic
<lb ed="#Be" n="43"/>male diffiniatur.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e371">
<lb ed="#Be" n="44"/>2. Item, De diffinitione Anselmi
obji<lb break="no" ed="#Be" n="45"/>citur, quia non est convertibilis : constat
<lb ed="#Be" n="46"/>enim, quod innocens servans mandata
<lb ed="#Be" n="47"/>Dei, debitum honorem Deo impendat :
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="48"/>et tamen non satisfacit : ergo non est
<lb ed="#Be" n="49"/>bona diffinitio Anselmi.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e389">
<lb ed="#Be" n="50"/>3. Praeterea, In <ref xml:id="alalal-h01500-Rd1e393">IV Ethicorum</ref> dicitur,
<lb ed="#Be" n="51"/>quod magnanimitatis est honorem sibi et
<lb ed="#Be" n="52"/>aliis impendere : ergo hoc non est
satis<lb break="no" ed="#Be" n="53"/>factionis.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e402">
<lb ed="#Be" n="54"/>4. Item, <ref xml:id="alalal-h01500-Rd1e406">Primo Ethicorum</ref> dicitur,
<lb ed="#Be" n="55"/>quod honor queritur propter virtutem,
<lb ed="#Be" n="56"/>et precipue ab his qui noscunt virtutem
<lb ed="#Be" n="57"/>ejus quem honorant : ergo et impeditur
<lb ed="#Be" n="58"/>in testimonium virtulis : sed satisfactio
<lb ed="#Be" n="59"/>est recompensatio peccalti : ergo videtur,
<lb ed="#Be" n="60"/>quod male diffiniatur per impensionem
<lb ed="#Be" n="61"/>honoris.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e424">
<lb ed="#Be" n="62"/>Soxurio. Dicendum, quod satisfactio
<lb ed="#Be" n="63"/>tripliciter potest diffiniri, scilicet
secun<lb break="no" ed="#Be" n="64"/>dum substantiam, ut satisfactio sit damni
<lb ed="#Be" n="65"/>vel injurie illates recompensatio
secun<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>dum judicium et juris ordinem, vel
arbi<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>trium ejus cui injuria est illata.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e440">
<lb ed="#Be" n="68"/>Diffinitur etiam quandoque secundum
<lb ed="#Be" n="69"/>quod est pars sacramenti poenitentia,
<lb ed="#Be" n="70"/>quod est medicina peccati actualis : et
<lb ed="#Be" n="71"/>sic diffinitur per medicamentum
vulne<lb break="no" ed="#Be" n="72"/>ris quod facit in satisfaciente, et haec est
<lb ed="#Be" n="73"/>propria diffinitio ipsius in tractatu isto :
<lb ed="#Be" n="74"/>et ideo sic diffinitur in Zi¢fera. Sanatur
<lb ed="#Be" n="75"/>enim vulnus per illud quod causae
pecca<lb break="no" ed="#Be" n="76"/>torum exciduntur, et non indulgetur
ul<lb break="no" ed="#Be" n="77"/>terius aditus suggestioni : et ideo sic
in<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>ducitur hic illa diffinitio.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e467">
<lb ed="#Be" n="79"/>Tertio diffinitur in comparatione ad.
<lb ed="#Be" n="80"/>finem : cum enim Deum nec ledere nec
<lb ed="#Be" n="81"/>damnificare possumus, peccando ei
ho<lb break="no" ed="#Be" n="82"/>norem debitum subtrahimus : et hoc fine
<lb ed="#Be" n="83"/>satisfacimus, ut debitus ei honor, et prius
<lb ed="#Be" n="84"/>subtractus restituatur : et sic ab Anselmo
<lb ed="#Be" n="85"/>diffinitur : et ex illa diffinitione
extrahi<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>tur quasi veritas totius hujus questionis.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e487">
<lb ed="#Be" n="87"/>Ad primum ergo dicendum, quod causa
<lb ed="#Be" n="88"/>peccati dicitur collecta ex tribus, scilicet
<lb ed="#Be" n="89"/>libidine incensa per peccati actum et
con<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>suetudinem, et reliquiis peccati preteriti,
<lb ed="#Be" n="91"/>et occasionibus peccandi, ut sunt locus,
<lb ed="#Be" n="92"/>societas, tempus, et hujusmodi.
Volun<lb break="no" ed="#Be" n="93"/>tas enim affecta his tribus peccat, licet
<lb ed="#Be" n="94"/>non necessario : quia cogi non potest, ut
<lb ed="#Be" n="95"/>statim patebit infra in hac eadem solu-
<pb ed="#Be" n="488"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>tione. Quod autem dicit Augustinus,
<lb ed="#Be" n="2"/>quod peccatum non habet causam,
intel<lb break="no" ed="#Be" n="3"/>ligendum est, efficientem, quae univoce
<lb ed="#Be" n="4"/>vel aquivoce agendo det ei essentiam in
<lb ed="#Be" n="5"/>eo quod malum est, sicut videmus
cali<lb break="no" ed="#Be" n="6"/>dum cum calefacit, univoca actione dare
<lb ed="#Be" n="7"/>suam essentiam secundum speciem
eam<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>dem calefacto : et calidum cum arefacit,
<lb ed="#Be" n="9"/>extrahendo humidum, equivoca actione
<lb ed="#Be" n="10"/>inducit ariditatem, quae est essentia
que<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>dam. Sed privationes non habent essen-~
<lb ed="#Be" n="12"/>tias. Unde nihil est causa efficiens
ceci<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>tatis : quia cacitas cum non sit essentia
<lb ed="#Be" n="14"/>aliqua, a nullo recipit essentiam : et ita
<lb ed="#Be" n="15"/>est de malo in eo guod malum, et de
<lb ed="#Be" n="16"/>peccato in eo quod peccatum. Sed tamen
<lb ed="#Be" n="17"/>actus peccati sub deformitate habet
cau<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>sam partim efficientem, et partim
defi<lb break="no" ed="#Be" n="19"/>cientem, sicut notatur supra secundum
<lb ed="#Be" n="20"/>librum Sententiarum. Hec autem causa
<lb ed="#Be" n="21"/>conjuncta cum tribus dictis inclinatur ad
<lb ed="#Be" n="22"/>bonum commutabile, et per consequens
<lb ed="#Be" n="23"/>avertitur a Deo, et sic efficitur causa
pec<lb break="no" ed="#Be" n="24"/>catorum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e565">
<lb ed="#Be" n="25"/>Per hoc patet solutio ad secundum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e570">
<lb ed="#Be" n="26"/>Ad aliud dicendum, quod solus Deus
<lb ed="#Be" n="27"/>per aversionem a culpa, convertit
volun<lb break="no" ed="#Be" n="28"/>tatem : sed tamen adhuc manet ligata
<lb ed="#Be" n="29"/>prenominatis tribus : et haec solvuntur
<lb ed="#Be" n="30"/>salisfactione per consuetudinem boni.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e583">
<lb ed="#Be" n="31"/>Ad aliud dicendum, quod duplex est
<lb ed="#Be" n="32"/>causa, scilicet quae est per modum
priva<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>tionis forme : quia peccatum formalem
<lb ed="#Be" n="34"/>causam non habet in quantum peccatum
<lb ed="#Be" n="35"/>est: et hac est aversio voluntatis ab
ia<lb break="no" ed="#Be" n="36"/>commutabili bono : et hance excidit Deus.
<lb ed="#Be" n="37"/>Sed causae predicts quae sunt per modum
<lb ed="#Be" n="38"/>inclinantium, et quasi quaedam
infirmi<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>tates ex peccato relicte, sunt pene
po<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>tius, et non causae : et ideo illas potest
<lb ed="#Be" n="41"/>homo excidere.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e609">
<lb ed="#Be" n="42"/>Ad aliud dicendum, quod dictum
Boe<lb break="no" ed="#Be" n="43"/>tii intelligitur de vera causa : sed
pecca<lb break="no" ed="#Be" n="44"/>tum non habet vere causam : sed sunt
<lb ed="#Be" n="45"/>quedam inclinantia ad ipsum, et illa
<lb ed="#Be" n="46"/>large dicuntur hic causa.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e623">
<lb ed="#Be" n="47"/>Et per hoc patet solutio ad sequens.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e628">
<lb ed="#Be" n="48"/>Ad aliud dicendum, quod non
intelli<lb break="no" ed="#Be" n="49"/>gitur de causa conjuncta et propria, sed
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="50"/>potius de remota : et hac est duplex, sein
<lb ed="#Be" n="51"/>licet remotissima, et haec est sola volun.
<lb ed="#Be" n="52"/>tas : et propinguior, et haec est voluntag
<lb ed="#Be" n="53"/>affecta et inclinata tribus quae dicta sunt,
<lb ed="#Be" n="54"/>Kt ideo illa per contrariam consuetugj.
<lb ed="#Be" n="55"/>nem boni, satisfactione sunt excidenda,
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e650">
<lb ed="#Be" n="56"/>Ad aliud dicendum, quod diffinitur hi,
<lb ed="#Be" n="57"/>satisfactio prout est pars medicinalis Sa~
<lb ed="#Be" n="58"/>cramenti poenitentiae : et ratio hujus sy.
<lb ed="#Be" n="59"/>pra dicta est : sed modo quo procedit ob.
<lb ed="#Be" n="60"/>jectio, diffinienda est a legibus, vel ethj.
<lb ed="#Be" n="61"/>co, vel politico : hoc autem signum est,
<lb ed="#Be" n="62"/>quod opus satisfactionis injungitur per
<lb ed="#Be" n="63"/>contrarium ejus, per quod magis in pec.
<lb ed="#Be" n="64"/>catore fuit occasio peccati, ut lascivo je~
<lb ed="#Be" n="65"/>junium, superbo oratio, et avaro
ele<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>emosyna : quia, sicut dicit Beda, non
ga<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>nat oculum quod sanat calcaneum, nec e
<lb ed="#Be" n="68"/>contra.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e681">
<lb ed="#Be" n="69"/>Ad aliud dicendum, quod licet fomes
<lb ed="#Be" n="70"/>non posset excidi in toto in hac vita,
<lb ed="#Be" n="71"/>debilitari tamen potest et sopiri : et hoc
<lb ed="#Be" n="72"/>sufficit excisioni.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e692">
<lb ed="#Be" n="73"/>Ad id quod ulterius quaeritur de se- ail
<lb ed="#Be" n="74"/>cunda parte diffinitionis, dicendum, quod
<lb ed="#Be" n="75"/>licet peccatum sit fulurum de quo est
<lb ed="#Be" n="76"/>suggestio, tamen causa trahens ad ipsum
<lb ed="#Be" n="77"/>est presens in subjecto, et hoc respicit
<lb ed="#Be" n="78"/>satisfactionem, ut dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e708">
<lb ed="#Be" n="79"/>Vel dicatur melius, quod non
indul<lb break="no" ed="#Be" n="80"/>gere aditum suggestioni refertur ad:
fun<lb break="no" ed="#Be" n="81"/>damentum satisfactionis : et hoc.
secun<lb break="no" ed="#Be" n="82"/>dum propositum, ut scilicet non proponat
<lb ed="#Be" n="83"/>ulterius consentire diabolo : et secundum
<lb ed="#Be" n="84"/>hoc ponitur in diffinitione satisfactionis :
<lb ed="#Be" n="85"/>quia, ut dicit Gregorius, <quote xml:id="alalal-h01500-Qd1e725"> sicut omnia
<lb ed="#Be" n="86"/>medicamenta nihil valent ad sanandum
<lb ed="#Be" n="87"/>vulnus, quamdiu ferrum infixum fuerit,
<lb ed="#Be" n="88"/>nisi extrahatur : ita omnia beneficia
ni<lb break="no" ed="#Be" n="89"/>hil proderunt, nisi ipsum peccatum
re<lb break="no" ed="#Be" n="90"/>linquatur. </quote> Unde ita cadit in diffinitione
<lb ed="#Be" n="91"/>satisfactionis sicut poenitentia : quia sine
<lb ed="#Be" n="92"/>ipso non potest esse satisfactio, licet non
<lb ed="#Be" n="93"/>sit de substantia ipsius.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e746">
<lb ed="#Be" n="94"/>Av auiup dicendum, quod suggestlox
<lb ed="#Be" n="95"/>refertur ad deemonem, sed causa peceal!
<lb ed="#Be" n="96"/>ad hominem, secundum tria trahentia
<lb ed="#Be" n="97"/>que supra dicta sunt. Sicut enim dicit
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e757">
<pb ed="#Be" n="489"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>Augustinus in libro XII de Trinitate :
<lb ed="#Be" n="2"/>
<quote xml:id="alalal-h01500-Qd1e767"> Peccatum quandoque est a carne, et
<lb ed="#Be" n="3"/>quandoque ab homine : </quote> et sic patet,
<lb ed="#Be" n="4"/>quod non est idem peccatum, et
sugge<lb break="no" ed="#Be" n="5"/>stio, et causa peccati.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e778">
<lb ed="#Be" n="6"/>Ad 1p quod objicitur de Anselmo patet
<lb ed="#Be" n="7"/>solutio, qualiter accipiatur differentia
diffi<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>nitionum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e787">
<lb ed="#Be" n="9"/>Ad id autem quod objicitur contra
dif<lb break="no" ed="#Be" n="10"/>finitionem Anselmi, dicendum quod
de<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>bitum multiplex est, sed hic
distingui<lb break="no" ed="#Be" n="12"/>mus triplex. Debitum scilicet ex commis-~
<lb ed="#Be" n="13"/>so: sicut debet accipiens dona Dei ut
lu<lb break="no" ed="#Be" n="14"/>eretur in eis et reportet lucrum ex eis.
<lb ed="#Be" n="15"/>Est etiam debitum ex dimisso, sicut
de<lb break="no" ed="#Be" n="16"/>bitor est, cui multum dimissum est :
sic<lb break="no" ed="#Be" n="17"/>ut dicitur, Luc. vn, 47 : Remittuntur et
<lb ed="#Be" n="18"/>peccata multa, quoniam dilexit multum.
<lb ed="#Be" n="19"/>Tertium est debitum ex peccato : et hoc
<lb ed="#Be" n="20"/>quasi ex damno illato : et hoc est debi-~
<lb ed="#Be" n="21"/>tum quo tenetur poenitens in
satisfactio<lb break="no" ed="#Be" n="22"/>ne : et in tali significatione accipitur in
<lb ed="#Be" n="23"/>diffinitione Anselmi: et ideo non omnis
<lb ed="#Be" n="24"/>servans mandata, debitum in hac ratione
<lb ed="#Be" n="25"/>impendit Deo.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e826">
<lb ed="#Be" n="26"/>Ad aliud dicendum, quod
magnanimi<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>tas hoc modo quo est simpliciter, magis
<lb ed="#Be" n="28"/>quo virtus est digna, attendit honorem :
<lb ed="#Be" n="29"/>sed restitutio justa attendit honorem,
<lb ed="#Be" n="30"/>quatenus restituit honoris perditionem
<lb ed="#Be" n="31"/>per peccatum. ,
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e842">
<lb ed="#Be" n="32"/>Ad aliud dicendum, quod honor ab
<lb ed="#Be" n="33"/>honorante debetur virtuti et virtuoso : et
<lb ed="#Be" n="34"/>ideo anobis debetur Deo : nihilominus
<lb ed="#Be" n="35"/>tamen habet etiam rationem
satisfactio<lb break="no" ed="#Be" n="36"/>nis ista honoris exhibitio, in quantum
<lb ed="#Be" n="37"/>imperatur a justitia, quae est directiva
<lb ed="#Be" n="38"/>damni sive injurie illate, de qua
loqui<lb break="no" ed="#Be" n="39"/>tur Philosopuhs in V Ethicorum.
</p>
<p xml:id="alalal-h01500-d1e863">
<lb ed="#Be" n="40"/>Et per hoc patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>