-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b29_alalal-h04672.xml
249 lines (249 loc) · 12.8 KB
/
cod-al7b29_alalal-h04672.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 19</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 19</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Be" n="cod-al7b29">Paris 1894, v. 29</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Be" n="499"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-h04672"><!-- l4d15a19 -->
<head xml:id="alalal-h04672-Hd1e99">Articulus 19</head>
<head xml:id="alalal-h04672-Hd1e101" type="question-title">An eleemosyna magis consisiat in
voluntate interiort, ved in dato exteriori 7?</head>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e104">
<lb ed="#Be" n="25"/>ARTICULUS XIX.
<lb ed="#Be" n="26"/>An eleemosyna magis consisiat in
volun<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>tate interiort, ved in dato exteriori 7?
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e113">
<lb ed="#Be" n="28"/>Quinto queritur, Utrum magis
consi<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>stat in voluntate interiori, vel in dato
ex<lb break="no" ed="#Be" n="30"/>teriori ?
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e122">
<lb ed="#Be" n="31"/>Et videtur, quod in voluntate interiori.
<lb ed="#Be" n="32"/>i. Exteriora enim radicantur in
interio<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>ribus, et ex illis habent laudem vel
vitu<lb break="no" ed="#Be" n="34"/>perium : cum igitur compagsio sit
inte<lb break="no" ed="#Be" n="35"/>rior, et datum exterius, datum laudatur
<lb ed="#Be" n="36"/>secundum devotionem et compassionem
<lb ed="#Be" n="37"/>interiorem, et non per se : ergo illud est
<lb ed="#Be" n="38"/>Melius quod est interius, quam illud
<lb ed="#Be" n="39"/>quod est exterius.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e145">
<lb ed="#Be" n="40"/>2. Item, Matth. xu, 38: <quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e149">Bonus homo
<lb ed="#Be" n="41"/>de bono thesauro</quote>, scilicet cordis sui,
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="42"/>profert bona: ergo boni prolati
thesau<lb break="no" ed="#Be" n="43"/>rus et causa est in corde : sed causa
<lb ed="#Be" n="44"/>semper melior est et dignior, quam
effe<lb break="no" ed="#Be" n="45"/>ctus : ergo devotio et compassio dantis,
<lb ed="#Be" n="46"/>sive voluntas, melior est quam sit ipsum
<lb ed="#Be" n="47"/>datum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e170">
<lb ed="#Be" n="48"/>3. Item, II ad Corinth. VIII, 10, super
<lb ed="#Be" n="49"/>illud : <quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e176">Hoc enim vobis utile est</quote>, etc.,
<lb ed="#Be" n="50"/>dicit Glossa : <quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e180"> Do vobis consilium, ut
<lb ed="#Be" n="51"/>pauperibus eleemosynas detis : hoc enim
<lb ed="#Be" n="52"/>utile est vobis non solum facere, sed
<lb ed="#Be" n="53"/>etiam velle, quod plusest, quam facere. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e190">
<lb ed="#Be" n="54"/>4. Item, Voluntas pro facto
computa<lb break="no" ed="#Be" n="55"/>tur, etiamsi sit sine opere propter
impo<lb break="no" ed="#Be" n="56"/>tentiam : sed factum sine voluntate
<lb ed="#Be" n="57"/>numquam est meritorium : ergo
volun<lb break="no" ed="#Be" n="58"/>tas melior est quam factum : ergo etiam
<lb ed="#Be" n="59"/>circa eleemosynam magis attenditur
vo<lb break="no" ed="#Be" n="60"/>juntas, quam datum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e208">
<lb ed="#Be" n="61"/>5. Item, If ad Corinth. vis,.15 : <quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e212">Qui
<lb ed="#Be" n="62"/>modicum, non minoravit</quote>, etc., Glossa:
<lb ed="#Be" n="63"/>
<quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e219"> Qui multum dat ut dives, et qui
modi<lb break="no" ed="#Be" n="64"/>cum ut pauper, si equa voluntas,
equa<lb break="no" ed="#Be" n="65"/>lem mercedem habebunt. </quote> Ergo videtur,
<lb ed="#Be" n="66"/>quod nihil vel quasi nihil faciat ad
ra<lb break="no" ed="#Be" n="67"/>tionem meriti datum ipsum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e232">
<lb ed="#Be" n="68"/>6. Item, Luc. xxi, 1 et seq., ubi legitur
<lb ed="#Be" n="69"/>de vidua paupercula, quae misit duo
mi<lb break="no" ed="#Be" n="70"/>nuta in gazophylacium, et Dominus
lau<lb break="no" ed="#Be" n="71"/>daviteam, quod plus omnibus posuisset :
<lb ed="#Be" n="72"/>quia alii de superfluo, et ista de
necessa<lb break="no" ed="#Be" n="73"/>rio, quod majorem ostendit devotionem
<lb ed="#Be" n="74"/>in voluntate.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e250">
<lb ed="#Be" n="75"/>7. Item, Super illud: Gut seminant in
<lb ed="#Be" n="76"/>facrymis', dicit Glossa : <quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e256"> Magna
volun<lb break="no" ed="#Be" n="77"/>tas multum dedit, multum seminavit. In
<lb ed="#Be" n="78"/>hac etiam voluntate illa vidua quae duo
<lb ed="#Be" n="79"/>minuta misit, non parum seminavit. </quote>
<lb ed="#Be" n="80"/>Itt ex hoc accipitur idem quod prius.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e269">
<lb ed="#Be" n="81"/>8. Item, Dicitur communiter, et est
<lb ed="#Be" n="82"/>verbum Augustini, quod Deus non
at<lb break="no" ed="#Be" n="83"/>tendit quantum, sed ex quanto detur.
<lb ed="#Be" n="84"/>Ergo cum ex quanto sit idem quod ex
<lb ed="#Be" n="85"/>quanta voluntate, videtur quod
attendi<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>tur voluntas simpheciter, sed ad datum
se<lb break="no" ed="#Be" n="87"/>cundum quid tantum, scilicet secundum
<lb ed="#Be" n="88"/>quod procedit ex voluntate.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e289">
<pb ed="#Be" n="500"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>9. Item, Paupertas laudatur in sacra
<lb ed="#Be" n="2"/>Seriptura, et divitiae vituperantur : ergo
<lb ed="#Be" n="3"/>videtur, quod in nullo melior debeat esse
<lb ed="#Be" n="4"/>conditio divitis, quam pauperis : sed si
<lb ed="#Be" n="5"/>substantia meriti eleemosyne magis
at<lb break="no" ed="#Be" n="6"/>tenderetur in dato, quam in voluntate,
<lb ed="#Be" n="7"/>magis esset meritum in facultate divitis,
<lb ed="#Be" n="8"/>quam pauperis : ergo substantia meriti
<lb ed="#Be" n="9"/>majoris eleemosyne magis est in
volun<lb break="no" ed="#Be" n="10"/>tate, quam in dato.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e318">
<lb ed="#Be" n="11"/>SED CONTRA :
<lb ed="#Be" n="12"/>1. In suffragiis mortuorum citius
libe<lb break="no" ed="#Be" n="13"/>ratur pro quo plura fiunt, sicut dicitur
<lb ed="#Be" n="14"/>ab omnibus, et infra probabitur : sed qui
<lb ed="#Be" n="15"/>plura dat, pro illo plura fiunt, quam pro
<lb ed="#Be" n="16"/>illo qui vult plura dare, et non habet:
<lb ed="#Be" n="17"/>ergo videtur, quod citius dives liberatur
<lb ed="#Be" n="18"/>quam pauper, etiamsi in aliis sint pares:
<lb ed="#Be" n="19"/>et non liberatur nisi propter abundantius
<lb ed="#Be" n="20"/>meritum: ergo videtur, quod in dato
<lb ed="#Be" n="21"/>abundantius meritum sit, quam in
vo<lb break="no" ed="#Be" n="22"/>luntate.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e347">
<lb ed="#Be" n="23"/>2. Item, Injuncta poenitentia fit secun—
<lb ed="#Be" n="24"/>dum proportionem peccati. Sint ergo
<lb ed="#Be" n="25"/>duo zqualis voluntatis in poenitentia,
<lb ed="#Be" n="26"/>sed inequalis peccati, sacerdos discretus
<lb ed="#Be" n="27"/>plus peccanti plus injungit eleemosyne
<lb ed="#Be" n="28"/>ad dandum, et minus peccanti minus
in<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>jungit: ergo dans majus, expiat magis
<lb ed="#Be" n="30"/>peccatum cum aequali voluntate, quam
<lb ed="#Be" n="31"/>dans minus : ergo est virtutis in
meren<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>do: ergo penes datum attenditur
meri<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>tum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e373">
<lb ed="#Be" n="34"/>SoLurro. Dicendum ad hoc sicut prius,
<lb ed="#Be" n="35"/>quod est meritum per se, et meritum
<lb ed="#Be" n="36"/>per accidens. Merifum per se est quod
<lb ed="#Be" n="37"/>est ad acquirendum bonum gratiae et
<lb ed="#Be" n="38"/>gloria. Dico autem donum gratiae, sicut
<lb ed="#Be" n="39"/>est gratis augmentum, et gratis
per<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>fectio : et non sicut est gratia prima,
<lb ed="#Be" n="41"/>quia illa non datur pro merito, sed ex
<lb ed="#Be" n="42"/>dono. Meritum autem per accidens est
<lb ed="#Be" n="43"/>sicut diminutionis pene, et meritum
<lb ed="#Be" n="44"/>quod acquiritur alterius intercessione,
<lb ed="#Be" n="45"/>ad hoc quasi empti precibus vel donis
<lb ed="#Be" n="46"/>eleemosynarum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e404">
<lb ed="#Be" n="47"/>Dicendum igitur, quod meritum per se
<lb ed="#Be" n="48"/>attenditur penes devotionem voluntatis,
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="49"/>si perfecta est. Non est autem perfecta
<lb ed="#Be" n="50"/>nisi sibi attestetur datum, et quantitas
<lb ed="#Be" n="51"/>dati, si potest dare tantum. Meritum
au<lb break="no" ed="#Be" n="52"/>tem per accidens attenditur circa datum -
<lb ed="#Be" n="53"/>quod tamen aliquo modo procedit a vo.
<lb ed="#Be" n="54"/>luntate informante ipsum. Hoc autem at.
<lb ed="#Be" n="55"/>testari videtur Gregorius qui dicit :<quote xml:id="alalal-h04672-Qd1e427">
Cha<lb break="no" ed="#Be" n="56"/>ritas magna operatur, si est : si vero
Ope<lb break="no" ed="#Be" n="57"/>rari desinit, non est charitas. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e436">
<lb ed="#Be" n="58"/>Ex hac autem distinctione patet
solu<lb break="no" ed="#Be" n="59"/>tio ad omnia ea quae primo inducuntur
<lb ed="#Be" n="60"/>preter ultimum.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e445">
<lb ed="#Be" n="61"/>Er ap hoc dicendum, quod nihil
pro<lb break="no" ed="#Be" n="62"/>hibet meliorem esse conditionem divitis
<lb ed="#Be" n="63"/>quam pauperis in his quae faciunt ad
me<lb break="no" ed="#Be" n="64"/>ritum per accidens, sicut divitiae, et
hu<lb break="no" ed="#Be" n="65"/>jusmodi. Et similiter est in felicitate et
<lb ed="#Be" n="66"/>actu felicitatis ad quem quaedam virtutes
<lb ed="#Be" n="67"/>faciunt per se. Quedam autem bona, ut
<lb ed="#Be" n="68"/>dicit Commentator super I Ethicorum,
<lb ed="#Be" n="69"/>operantur ad ipsum organice, ut divitia,
<lb ed="#Be" n="70"/>et potentiae saculares, et nobilitates, et
<lb ed="#Be" n="71"/>robur corporis, et hujusmodi: et eodem
<lb ed="#Be" n="72"/>modo operatur meritum in dato : et non
<lb ed="#Be" n="73"/>est inconveniens in tali casu meliorem
<lb ed="#Be" n="74"/>esse conditionem divitis, quam pauperis.
</p>
<p xml:id="alalal-h04672-d1e478">
<lb ed="#Be" n="75"/>Ad EA autem quae objiciuntur in
con<lb break="no" ed="#Be" n="76"/>trarium, patet solutio : quia in eo sensu
<lb ed="#Be" n="77"/>procedunt, quo attenditur meritum per
<lb ed="#Be" n="78"/>accidens, et meritum quod fit per alium
<lb ed="#Be" n="79"/>per eleemosynam ad hoc inductum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>