-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b29_alalal-h35613.xml
324 lines (324 loc) · 17 KB
/
cod-al7b29_alalal-h35613.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 43</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 43</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Be" n="cod-al7b29">Paris 1894, v. 29</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Be" n="632"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-h35613"><!-- l4d16a43 -->
<head xml:id="alalal-h35613-Hd1e99">Articulus 43</head>
<head xml:id="alalal-h35613-Hd1e101" type="question-title">An ludi sint peccatum mortale, et qui, et
qui non ?</head>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e104">
<lb ed="#Be" n="11"/>ARTICULUS XLIII.
<lb ed="#Be" n="12"/>An ludi sint peccatum mortale, et qui, et
<lb ed="#Be" n="13"/>qui non ?
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e113">
<lb ed="#Be" n="14"/>Deinde queritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Be" n="15"/>ibi, A, § 2, circa medium: <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e119"> Cohibeat
<lb ed="#Be" n="16"/>etiam se a ludis, spectaculis, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e125">
<lb ed="#Be" n="17"/>Secundum hoc enim videtur, quod
lu<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>di sint peccatum mortale : et tunc
que<lb break="no" ed="#Be" n="19"/>ratur, de quibus ludis intelligitur ?
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e135">
<lb ed="#Be" n="20"/>1. Dicitur enim, I ad Corinth. x, 7,
<lb ed="#Be" n="21"/>quod ludus est gesticulatio libidinosa in
<lb ed="#Be" n="22"/>choreis, ubi dicitur : <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e143"
source="http://scta.info/resource/Icor10_7">Neque idololatre
<lb ed="#Be" n="23"/>efficiamini, sicut quidam ex ipsis,
quem<lb break="no" ed="#Be" n="24"/>admodum scriptum est : Sedit populus
<lb ed="#Be" n="25"/>manducare et bibere, et surrexerunt
lude<lb break="no" ed="#Be" n="26"/>re.</quote> Et secundum hoc videtur, quod
cho<lb break="no" ed="#Be" n="27"/>ree sint mortale peccatum.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e157">
<lb ed="#Be" n="28"/>Avuatc, Videtur hoc per rationes
qua<lb break="no" ed="#Be" n="29"/>tuor quarum prima est isla : quia in tali
<lb ed="#Be" n="30"/>ludo ostenduntur gesticulationes
impudi<lb break="no" ed="#Be" n="31"/>ce :sed signa impudicitia peccata
mor<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>talia sunt, quia in illis est
concupiscen<lb break="no" ed="#Be" n="33"/>tia progressiva : ergo talis ludus est
pec<lb break="no" ed="#Be" n="34"/>catum mortale.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e175">
<lb ed="#Be" n="35"/>2. Secunda est : quia primo coram
<lb ed="#Be" n="36"/>idolo legitur fuisse facta chorea! : et
<lb ed="#Be" n="37"/>constat, quod idololatria non invenit hoc
<lb ed="#Be" n="38"/>nisi ut magis moverentur homines ad
<lb ed="#Be" n="39"/>libidinem : ergo videtur, quod sit
mor<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>tale peccatum,
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e191">
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="41"/>3. Tertia est, quia, Isa. i, 16 et 17,
<lb ed="#Be" n="42"/>Dominus specialiter huic ludo commj.
<lb ed="#Be" n="43"/>natus est dicens : <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e201">Pro eo quod elevatz
<lb ed="#Be" n="44"/>sunt filie Sion, et ambulaverunt extent
<lb ed="#Be" n="45"/>collo, et nutibus oculorum ibant, et plau.
<lb ed="#Be" n="46"/>debant, ambulabant pedibus suis, et com.
<lb ed="#Be" n="47"/>posito gradu incedebant : decalvabi
<lb ed="#Be" n="48"/>Dominus verticem filiarum Sion, et Do.
<lb ed="#Be" n="49"/>minus crinem earum nudabit.</quote> Hee
ay<lb break="no" ed="#Be" n="50"/>tem omnia fiunt in choreis et tripudiis,
<lb ed="#Be" n="51"/>Ergo videtur, quod sit mortale peccatum,
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e223">
<lb ed="#Be" n="52"/>4. Quarta ratio sumitur de verbo
Apo<lb break="no" ed="#Be" n="53"/>stoli, I ad Thessal. v,22, quod dicit : <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e229">Ab
<lb ed="#Be" n="54"/>omni specie mala abstinete vos.</quote> Constat
<lb ed="#Be" n="55"/>autem omnibus, quod est species mali,
<lb ed="#Be" n="56"/>qua libidinosi suas concupiscentias sibi
<lb ed="#Be" n="57"/>invicem produnt : et hoc precipue fit in
<lb ed="#Be" n="58"/>choreis.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e244">
<lb ed="#Be" n="59"/>Urrerivs queritur, Utrum spectacula
<lb ed="#Be" n="60"/>dicantur venationes,et cithare, et
hujus<lb break="no" ed="#Be" n="61"/>modi?
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e254">
<lb ed="#Be" n="62"/>Et hoc videtur : quia
<lb ed="#Be" n="63"/>1. Ad Roman. xm, 10, super illud:
<lb ed="#Be" n="64"/>
<quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e262"
source="http://scta.info/resource/rom13_10@6-10">Plenitudo ergo legis est dilectio</quote>: dicit
<lb ed="#Be" n="65"/>Augustinus in Glossa, quod in <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e268">
specta<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>culis hominum aliud venator est, et
<lb ed="#Be" n="67"/>aliud cithara: </quote> ergo videtur, quod
fa<lb break="no" ed="#Be" n="68"/>ciens poenitentiam, etiam ab hujusmodi
<lb ed="#Be" n="69"/>debet abstinere, ut dicitur in Litlera.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e280">
<lb ed="#Be" n="70"/>2. Adhuc, Illa vana dicuntur et otiosa,
<lb ed="#Be" n="71"/>que non fiunt ratione juste necessitatis,
<lb ed="#Be" n="72"/>aut intentione piae utilitatis : omnes
au<lb break="no" ed="#Be" n="73"/>tem ludi hominum et spectacula sunt
<lb ed="#Be" n="74"/>hujusmodi : ergo sunt vana et otiosa:
<lb ed="#Be" n="75"/>sed de talibus reddetur ratio in die
judi<lb break="no" ed="#Be" n="76"/>cii, sicut dicitur, <ref xml:id="alalal-h35613-Rd1e297">Matth. xi, 36</ref> : ergo
<lb ed="#Be" n="77"/>talia sunt peccata : ergo pcenitens debet
<lb ed="#Be" n="78"/>abstinere ab istis: hoc autem multo:
<lb ed="#Be" n="79"/>plus videtur esse de scacis et aleis in
qui<lb break="no" ed="#Be" n="80"/>bus nulla est bonitas vel utilitas.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e309">
<lb ed="#Be" n="81"/>3. Item, Prius in Littera habitum est,
<lb ed="#Be" n="82"/>quod etiam a licitis temperare se debet
<lb ed="#Be" n="83"/>penitens, ut facilius inveniat gratiam:
<lb ed="#Be" n="84"/>ergo multo magis a superfluis : constat
<lb ed="#Be" n="85"/>autem, quod ludi et spectacula superflua
<lb ed="#Be" n="86"/>sunt : igitur debet abstinere ab illis.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e325">
<pb ed="#Be" n="633"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>4, Item, Quecumque proximum ad
<lb ed="#Be" n="2"/>yanilatem pertrahunt, vitari debent : sed
<lb ed="#Be" n="3"/>talia pertrahunt ad vanitatem : ergo
ca<lb break="no" ed="#Be" n="4"/>veri debent.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e341">
<lb ed="#Be" n="5"/>SED CONTRA:
<lb ed="#Be" n="6"/>I. Exod. xv, 20 et 21: <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e347">Sumpsit ergo
<lb ed="#Be" n="7"/>Maria prophetissa, soror Aaron,
tympa<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>num in manu sua: egresseque sunt omnes
<lb ed="#Be" n="9"/>mulieres post eam cum tympanis et
cho<lb break="no" ed="#Be" n="10"/>ris, guibus precinebat</quote>, scilicet choreas
<lb ed="#Be" n="11"/>ducendo : etin hoc meruit: ergo actus
<lb ed="#Be" n="12"/>iile secundum se non est malus.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e363">
<lb ed="#Be" n="13"/>2. Adhuc, In Psalmo txvn, 26 et 28:
<lb ed="#Be" n="14"/>
<quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e369">In medio juvencularum
tympanistria<lb break="no" ed="#Be" n="15"/>rum,... tbi Benjamin adolescentulus</quote>, etc.
<lb ed="#Be" n="16"/>Et constat, quodipse secundum Litteram
<lb ed="#Be" n="17"/>loquitur ibi de choreis, et non
reprehen<lb break="no" ed="#Be" n="18"/>dit talia signa gaudii.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e383">
<lb ed="#Be" n="19"/>3. Adhuc, Jerem. xxxi, 4 : <quote xml:id="alalal-h35613-Qd1e387">Adhuc
or<lb break="no" ed="#Be" n="20"/>naberis tympanis tuis, et egredieris in
<lb ed="#Be" n="21"/>choro ludentium.</quote> Et constat, quod ibi
<lb ed="#Be" n="22"/>secundum litteram Dominus promittit
<lb ed="#Be" n="23"/>revertentibus de Chaldeza hujusmodi
<lb ed="#Be" n="24"/>signa gaudiorum. Ergo non sunt mala
<lb ed="#Be" n="25"/>secundum se : ergo atalibus non oportet
<lb ed="#Be" n="26"/>temperare poenitentem.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e406">
<lb ed="#Be" n="27"/>Responsio. Dicendum, quod choree et
<lb ed="#Be" n="28"/>hujusmodi ludi, sive fiant cantu, sive
<lb ed="#Be" n="29"/>instrumentis musicis, secundum se non
<lb ed="#Be" n="30"/>sunt mali, sicut ultimo per auctoritates
<lb ed="#Be" n="31"/>probatum est : sed triplici de causa
pos<lb break="no" ed="#Be" n="32"/>sunt fieri mali ex circumstantiis : quarum
<lb ed="#Be" n="33"/>una est et precipua, mala intentio, ut
<lb ed="#Be" n="34"/>quando fiunt ad ostendendam vel
provo<lb break="no" ed="#Be" n="35"/>candam libidinem, sicut fere omnes modo
<lb ed="#Be" n="36"/>exercent : et ideo etiam Ecclesiastice
<lb ed="#Be" n="37"/>persone talia deposuerunt, quia etiam
<lb ed="#Be" n="38"/>insignis gaudii non est communicandum
<lb ed="#Be" n="39"/>cum peccatoribus. Alia causa est,
quan<lb break="no" ed="#Be" n="40"/>do non fiunt suo tempore, ut tempore
<lb ed="#Be" n="41"/>tristitizs: quia sicut dicitur, Eecli. xxu, 6:
<lb ed="#Be" n="42"/>Musica in luctu, importuna narratio : et
<lb ed="#Be" n="43"/>hoc modo interdicitur poenitenti ne sit in
<lb ed="#Be" n="44"/>ludis : quia dum poenitet, tempus est
<lb ed="#Be" n="45"/>flendi, non tempus ridendi et vacandi
<lb ed="#Be" n="46"/>Spectaculis. Tertia causa est ex officio
<lb ed="#Be" n="47"/>Persone sumpta, sicut clericis
interdici<lb break="no" ed="#Be" n="48"/>tur venatio et alii ludi : quia in sortem
<cb ed="#Be" n="b"/>
<lb ed="#Be" n="49"/>Domini electi, aliis exercitiis debent
oc<lb break="no" ed="#Be" n="50"/>cupari.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e463">
<lb ed="#Be" n="51"/>Quop ERGO primo objicitur de choreis,
<lb ed="#Be" n="52"/>dicendum quod secundum se chorea non
<lb ed="#Be" n="53"/>est mala: sed fit mala per circumstantias
<lb ed="#Be" n="54"/>tales, ut dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e474">
<lb ed="#Be" n="55"/>Ad aliud dicendum, quod chorea etiam
<lb ed="#Be" n="56"/>ante fuit, et forte sapius, et ad minus,
<lb ed="#Be" n="57"/>Exod. xv, 20, exercita a Maria, sorore
<lb ed="#Be" n="58"/>Moysi, et aliis mulieribus in signum
<lb ed="#Be" n="59"/>gaudii, aut victorie de ccelo date super
<lb ed="#Be" n="60"/>inimicos.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e490">
<lb ed="#Be" n="61"/>Ad aliud dicendum, quod Isaias
loqui<lb break="no" ed="#Be" n="62"/>tur de his qui signum gaudi vertunt in
<lb ed="#Be" n="63"/>gesticulationes meretricum : et bene
di<lb break="no" ed="#Be" n="64"/>citur, quod illis est peccatum.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e501">
<lb ed="#Be" n="65"/>Ad aliud dicendum, quod hoc
intelli<lb break="no" ed="#Be" n="66"/>gitur de specie mali, quod secundum se
<lb ed="#Be" n="67"/>malum est, etnon de his quae ex
circum<lb break="no" ed="#Be" n="68"/>stantia mala fieri possunt, et etiam bona
<lb ed="#Be" n="69"/>ex aliis circumstantiis.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e515">
<lb ed="#Be" n="70"/>Puto autem, quod quinque
concurren<lb break="no" ed="#Be" n="71"/>tibus ad choream, non sit
reprehensibi<lb break="no" ed="#Be" n="72"/>lise Primum scilicet, quod sit in debito
<lb ed="#Be" n="73"/>tempore gaudii, sicut in nuptiis, vel
tem<lb break="no" ed="#Be" n="74"/>pore victoria, vel liberationis hominis
<lb ed="#Be" n="75"/>vel patriz, vel in adventu amici de terra
<lb ed="#Be" n="76"/>longinqua. Secundum est, quod sit cum
<lb ed="#Be" n="77"/>honestis, de quibus non oriatur
presum<lb break="no" ed="#Be" n="78"/>ptio mali, non cum leccatoribus et lec~
<lb ed="#Be" n="79"/>catricibus, Tertium est, quod fiat a
per<lb break="no" ed="#Be" n="80"/>sonis seecularibus : quia monialibus,
mo<lb break="no" ed="#Be" n="81"/>nachis, et clericis, propter hoc quod in
<lb ed="#Be" n="82"/>aliis occupari debent, omnem choream
<lb ed="#Be" n="83"/>puto illicitam esse. Quartum est, quod
<lb ed="#Be" n="84"/>honesto modo fiat, non gesticulationibus.
<lb ed="#Be" n="85"/>nimis inordinatis vel inhonestis.
Quin<lb break="no" ed="#Be" n="86"/>tum est, quod cantus excitans in talibus
<lb ed="#Be" n="87"/>et musica, non sint de illicitis, sed de
<lb ed="#Be" n="88"/>moribus. De melodia autem non est
cu<lb break="no" ed="#Be" n="89"/>randum, ut puto, quia in talibus puto
<lb ed="#Be" n="90"/>quod necesse est fieri melodiam levem,
<lb ed="#Be" n="91"/>que aliqualiter exprimat modum
chorei<lb break="no" ed="#Be" n="92"/>zandi.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e567">
<lb ed="#Be" n="93"/>Ad id quod ulterius queritur de aliis
<lb ed="#Be" n="94"/>spectaculis, videtur sub distinctione esse
<lb ed="#Be" n="95"/>respondendum: aut enim annexam habent
<lb ed="#Be" n="96"/>utilitatem, aut tantum sunt inventa ad
<pb ed="#Be" n="634"/>
<cb ed="#Be" n="a"/>
<lb ed="#Be" n="1"/>tedium removendum in solatium
moro<lb break="no" ed="#Be" n="2"/>sitatis hujus vite. Si primo modo : aut
<lb ed="#Be" n="3"/>exercentur a personis secularibus, aut
<lb ed="#Be" n="4"/>spiritualibus. Si a personis seecularibus
<lb ed="#Be" n="5"/>quocumque modo fiant tempore et loco
<lb ed="#Be" n="6"/>non interdicto : puto quod tolerande
<lb ed="#Be" n="7"/>sint, sicut venationes, et aucupia, et
hu<lb break="no" ed="#Be" n="8"/>jusmodi. Si autem a personis
spirituali<lb break="no" ed="#Be" n="9"/>bus exercentur, distinguendum est : cum
<lb ed="#Be" n="10"/>enim in spectaculo sit et utilitas et
vani<lb break="no" ed="#Be" n="11"/>tas, aut ad opus movet utilitas, et vanitas
<lb ed="#Be" n="12"/>non est ibi nisi miscens se : et tunc in
<lb ed="#Be" n="13"/>casu conceditur religiosis venatio et
cle<lb break="no" ed="#Be" n="14"/>ricis, in casu scilicet si reditus eorum
<lb ed="#Be" n="15"/>sint in talibus, et inde necessaria habeant,
<lb ed="#Be" n="16"/>sic quod in terris silvosis sint, ut reditus
<lb ed="#Be" n="17"/>quorumdam monasteriorum in ferinis et
<lb ed="#Be" n="18"/>aucupiis et hujusmodi. Aut ita est quod
<lb ed="#Be" n="19"/>movet vanitas : et tunc puto esse
pecca<lb break="no" ed="#Be" n="20"/>tum grave viris spiritualibus et maxime
<lb ed="#Be" n="21"/>religiosis : quia nimis distrahunt
ani<lb break="no" ed="#Be" n="22"/>mum, et quasi avertunt ne revertantur ad
<lb ed="#Be" n="23"/>studium spirituale. In ludis autem troci,
<lb ed="#Be" n="24"/>asticularum, scaci, et alew, non nocivis,
<lb ed="#Be" n="25"/>credo quod non sunt péceatum : quia
ta<lb break="no" ed="#Be" n="26"/>lia non fiunt nisi ad removendum tedium,
<lb ed="#Be" n="27"/>et non nimis avertunt animum a studio
<lb ed="#Be" n="28"/>spirituali.
</p>
<p xml:id="alalal-h35613-d1e643">
<lb ed="#Be" n="29"/>Et per hoc patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>