-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b30_alalal-i53363.xml
525 lines (525 loc) · 26.9 KB
/
cod-al7b30_alalal-i53363.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 21</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 21</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bf" n="cod-al7b30">Paris 1894, v. 30</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bf" n="254"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-i53363"><!-- l4d31a21 -->
<head xml:id="alalal-i53363-Hd1e99">Articulus 21</head>
<head xml:id="alalal-i53363-Hd1e101" type="question-title">Quando coitus est bonus ?</head>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e104">
<lb ed="#Bf" n="30"/>ARTICULUS XXI.
<lb ed="#Bf" n="31"/>Quando coitus est bonus ?
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e111">
<lb ed="#Bf" n="32"/>Deinde quaeritur de hoc quod dicit
<lb ed="#Bf" n="33"/>Hieronymus, ibi, F, ante finem: <quote xml:id="alalal-i53363-Qd1e117"> Non
<lb ed="#Bf" n="34"/>regnat in eo impetus voluntatis, etc. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e123">
<lb ed="#Bf" n="35"/>Cum enim tria possunt esse moventia
<lb ed="#Bf" n="36"/>simplicia in coitu, et duo composita, eo
<lb ed="#Bf" n="37"/>quod tertium esse non possit : quaeratur
<lb ed="#Bf" n="38"/>de coitu secundum quodlibet
moven<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>tium, utrum sit bonus, vel malus ? et
<lb ed="#Bf" n="40"/>quantum bonus est, et quantum malus
<lb ed="#Bf" n="41"/>est ?
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e142">
<lb ed="#Bf" n="42"/>Est enim movens natura quae speciem
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="43"/>salutare desiderat, et iterum movens
<lb ed="#Bf" n="44"/>bonum matrimonii. Item, est movens
<lb ed="#Bf" n="45"/>libido ; quae sunt simplicia. Est autem
<lb ed="#Bf" n="46"/>movens natura cum gratia, et natura
<lb ed="#Bf" n="47"/>cum libidine, quae sunt duo moventia
<lb ed="#Bf" n="48"/>composita.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e162">
<lb ed="#Bf" n="49"/>Sit ergo primo movens natura.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e167">
<lb ed="#Bf" n="50"/>Videtur autem, quod tunc sit bonus :
<lb ed="#Bf" n="51"/>1. Esse enim naturale est bonum :
<lb ed="#Bf" n="52"/>ergo et istud.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e176">
<lb ed="#Bf" n="53"/>2. Item, Dignior est actus nature, qui
<lb ed="#Bf" n="54"/>ad melius operatur: sed dignior et
me<lb break="no" ed="#Bf" n="55"/>lior est species individuo: ergo dignior
<lb ed="#Bf" n="56"/>est actus operans ad speciem, quam ad
<lb ed="#Bf" n="57"/>individui salutem: sed coitus operatur
<lb ed="#Bf" n="58"/>ad salutem speciei, comestio autem ad
<lb ed="#Bf" n="59"/>salutem individui : ergo videtur, quod
<lb ed="#Bf" n="60"/>melius sit coire, quam comedere.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e196">
<lb ed="#Bf" n="61"/>3. Item, Philosophi dicunt, quod
coi<lb break="no" ed="#Bf" n="62"/>tus est res divina, in qua natura posuit
<lb ed="#Bf" n="63"/>abundantiam delcctationis, ut fortius
ap<lb break="no" ed="#Bf" n="64"/>petatur propter speciei permanentiam :
<lb ed="#Bf" n="65"/>ergo videtur, quod sit optimus et
dignis<lb break="no" ed="#Bf" n="66"/>simus actus.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e212">
<lb ed="#Bf" n="67"/>4. Item, In altis naturis ab homine
<lb ed="#Bf" n="68"/>non dubitamus, quin optimum et
ulti<lb break="no" ed="#Bf" n="69"/>mum in eis sit generare tale alterum,
<lb ed="#Bf" n="70"/>quale est unumquodque eorum, sicut
<lb ed="#Bf" n="71"/>scribitur in secundo de Anima: ergo
<lb ed="#Bf" n="72"/>videtur, quod similiter sit in homine :
<lb ed="#Bf" n="73"/>igitur si moveat ad coitum natura ad
<lb ed="#Bf" n="74"/>speciem ampliandam et sustinendam,
<lb ed="#Bf" n="75"/>videtur quod non tantum non sit malum,
<lb ed="#Bf" n="76"/>sed plurimum bonum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e237">
<lb ed="#Bf" n="77"/>In conrtarivm hujus est, quod
<lb ed="#Bf" n="78"/>1. Quotiescumque id quod est
superio<lb break="no" ed="#Bf" n="79"/>risnature, inclinatur ad inferiorem
natu<lb break="no" ed="#Bf" n="80"/>ram, ipsum secundum naturam pejora-~
<lb ed="#Bf" n="81"/>tur: et hanc quidem propositionem
in<lb break="no" ed="#Bf" n="82"/>nuit Aristoteles in prima parte X
Ethi<lb break="no" ed="#Bf" n="83"/>corum: sed homo superiorem naturam
<lb ed="#Bf" n="84"/>habet, intellectualem, non organicam :
<lb ed="#Bf" n="85"/>ergo si operatur secundum naturam
in<lb break="no" ed="#Bf" n="86"/>feriorem, erit sibi operatio non
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="87"/>dum naturam propriam : ergo homo
de<lb break="no" ed="#Bf" n="88"/>turpatur in ea secundum naturam
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="89"/>priam : sed coire est secundum naturam
<lb ed="#Bf" n="90"/>inferiorem, quae est bruti: ergo ipsa
de<lb break="no" ed="#Bf" n="91"/>turpat naturaliter hominem.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e272">
<pb ed="#Bf" n="255"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>2. Item, Videmus Philosophos qui non
<lb ed="#Bf" n="2"/>peccatum hoc modo considerant ut
theo<lb break="no" ed="#Bf" n="3"/>logus, nec etiam bona matrimonii,
vitu<lb break="no" ed="#Bf" n="4"/>perare coitum, et laudare felicitati
con<lb break="no" ed="#Bf" n="5"/>templative insistentes : cum igitur illi
<lb ed="#Bf" n="6"/>non considerant nisi naturam et naturale
<lb ed="#Bf" n="7"/>bonum, videtur quod coitus sit de
turpi<lb break="no" ed="#Bf" n="8"/>bus hominum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e296">
<lb ed="#Bf" n="9"/>Uterius quaeritur de bono
matrimo<lb break="no" ed="#Bf" n="10"/>nii movente.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e303">
<lb ed="#Bf" n="11"/>Videtur enim, quod movere non
pos<lb break="no" ed="#Bf" n="12"/>sit : quia
<lb ed="#Bf" n="13"/>1. Malum est, quod malo permixtum
<lb ed="#Bf" n="14"/>est: sed bonum tumquam movet ad
<lb ed="#Bf" n="15"/>malum: ergo nec movet ad bonum
ma<lb break="no" ed="#Bf" n="16"/>lo permixtum : sed omnis coitus est
<lb ed="#Bf" n="17"/>malo concupiscentiae permixtus : ergo
<lb ed="#Bf" n="18"/>bonum numquam movet ad coitum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e323">
<lb ed="#Bf" n="19"/>2 Item, Virtus est arte certior, ut dicit
<lb ed="#Bf" n="20"/>Philosophus : ars autem finem
num<lb break="no" ed="#Bf" n="21"/>quam querit via remotiori, sed
propin<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>quiori : ergo nec virtus: sed omne
bo<lb break="no" ed="#Bf" n="23"/>num facilius et citius consequitur
bo<lb break="no" ed="#Bf" n="24"/>num movens ad simpliciter bonum,
<lb ed="#Bf" n="25"/>quam ad permixtum turpitudine : ergo
<lb ed="#Bf" n="26"/>videtur, quod nullum bonorum
matri<lb break="no" ed="#Bf" n="27"/>monii umquam moveat ad coitum, quia
<lb ed="#Bf" n="28"/>turpitudini permixtum est.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e347">
<lb ed="#Bf" n="29"/>3. Item, Natura numquam movet ad
<lb ed="#Bf" n="30"/>aliquid in quo necesse sit deficere
natu<lb break="no" ed="#Bf" n="31"/>rales actus: ergo cum virtus sit in
mo<lb break="no" ed="#Bf" n="32"/>dum nature movens, videtur quod
vir<lb break="no" ed="#Bf" n="33"/>tus numquam moveat ad aliquid in quo
<lb ed="#Bf" n="34"/>necesse sit deficere virtutis actus et
ope<lb break="no" ed="#Bf" n="35"/>rationes : sed omnes virtutis actus et
<lb ed="#Bf" n="36"/>operationes deficiunt, dum coitus est :
<lb ed="#Bf" n="37"/>ergo nullum bonum umquam movet ad
<lb ed="#Bf" n="38"/>coitum, ut videtur.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e372">
<lb ed="#Bf" n="39"/>In conrrarium hujus est,
<lb ed="#Bf" n="40"/>1. Quod dicitur, Tob. III, 18: <quote xml:id="alalal-i53363-Qd1e378">Virem
<lb ed="#Bf" n="41"/>autem cum timore tuo, non cum libidine</quote>,
<lb ed="#Bf" n="42"/>etc. : ergo timor Dei et amor posteritatis
<lb ed="#Bf" n="43"/>movent ad coitum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e388">
<lb ed="#Bf" n="44"/>2. Item, Id quod imperat Deus
specia<lb break="no" ed="#Bf" n="45"/>li apparitione Angeli sacerdoti cultui
<lb ed="#Bf" n="46"/>insistenti, fit virtute et bono movente
<lb ed="#Bf" n="47"/>ad ipsum : tale autem est cognitio
uxo<lb break="no" ed="#Bf" n="48"/>ris aliquando : ergo, etc. Propanio pri-
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="49"/>me est, Luc. 1, 5 et seq., in conceptione
<lb ed="#Bf" n="50"/>Joannis Baptiste.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e408">
<lb ed="#Bf" n="51"/>Ucrerivs quaeritur de libidine
mo<lb break="no" ed="#Bf" n="52"/>vente.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e415">
<lb ed="#Bf" n="53"/>Videtur enim hac semper esse mortale
<lb ed="#Bf" n="54"/>peccatum.
<lb ed="#Bf" n="55"/>1. Dicit enim Augustinus, quod libido
<lb ed="#Bf" n="56"/>est improba voluntas : sed omne quod a
<lb ed="#Bf" n="57"/>voluntate improba causatur, est vitium :
<lb ed="#Bf" n="58"/>ergo omnis coitus talis est vitium : sed
<lb ed="#Bf" n="59"/>vitium omne detestabile est : ergo coitus
<lb ed="#Bf" n="60"/>talis est mortale peccatum. ,
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e435">
<lb ed="#Bf" n="61"/>2. Item, Quod nec rationem habet
<lb ed="#Bf" n="62"/>preambulam ordinantem, nec
concomi<lb break="no" ed="#Bf" n="63"/>tantem, illud omnino pervertit
ratio<lb break="no" ed="#Bf" n="64"/>nem : sed talis est coitus in quo libido
<lb ed="#Bf" n="65"/>movet : ergo talis coitus subvertit
ratio<lb break="no" ed="#Bf" n="66"/>nem: sed omne quod subvertit
ratio<lb break="no" ed="#Bf" n="67"/>nem, estmortale peccatum : ergo omnis
<lb ed="#Bf" n="68"/>talis coitus est mortalis.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e455">
<lb ed="#Bf" n="69"/>3. Item, Tob. vi, 17: <quote xml:id="alalal-i53363-Qd1e459">Hi namque quit
<lb ed="#Bf" n="70"/>conjugium ita suscipiunt, ut Deum a se
<lb ed="#Bf" n="71"/>et a suamente excludant, et sue libidini
<lb ed="#Bf" n="72"/>ifa vacent, sicué equus et mulus</quote>, etc.?
<lb ed="#Bf" n="73"/>ergo quicumque sic accipit, peccat
mor<lb break="no" ed="#Bf" n="74"/>taliter : sed omnis quem libido incilat,
<lb ed="#Bf" n="75"/>sic accipit : ergo omnis quem movet
li<lb break="no" ed="#Bf" n="76"/>bido ad actum, peccat mortaliter.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e479">
<lb ed="#Bf" n="77"/>In conrranium hujus est, quod concu-
<lb ed="#Bf" n="78"/>bitus qui fit causa libidinis satiande,
po<lb break="no" ed="#Bf" n="79"/>nitur in quotidianis et levibus peccatis
<lb ed="#Bf" n="80"/>hic in Littera ab Augustino: ergo non
<lb ed="#Bf" n="81"/>est peccatum mortale.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e492">
<lb ed="#Bf" n="82"/>Unterivs quaeritur de actu isto,
quan<lb break="no" ed="#Bf" n="83"/>do libido movet cum natura.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e499">
<lb ed="#Bf" n="84"/>Videtur enim, quod hoc sit semper :
<lb ed="#Bf" n="85"/>quia
<lb ed="#Bf" n="86"/>1. Sicut dicit Avicenna: <quote xml:id="alalal-i53363-Qd1e507"> Nisi adsit
<lb ed="#Bf" n="87"/>libido in anima, non precipit virtutibus
<lb ed="#Bf" n="88"/>preparantibus seminis decisionem, et
<lb ed="#Bf" n="89"/>extendentibus membra : </quote> sed sine illis
<lb ed="#Bf" n="90"/>non potest fieri coitus: ergo nec sine
<lb ed="#Bf" n="91"/>libidine.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e522">
<lb ed="#Bf" n="92"/>2. Item, Dicit Augustinus, quod ex
<lb ed="#Bf" n="93"/>concupiscentia adjuncta ad coitum
inna<lb break="no" ed="#Bf" n="94"/>scitur originale peccatum in parvulis :
<lb ed="#Bf" n="95"/>sed ex omni concubitu quoad actum
<pb ed="#Bf" n="256"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>concumbendi potest innasci parvulus :
<lb ed="#Bf" n="2"/>ergo in omni actu concumbendi est
con<lb break="no" ed="#Bf" n="3"/>cupiscentia : ergo numquam fit
concubi<lb break="no" ed="#Bf" n="4"/>tus sine ipsa.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e546">
<lb ed="#Bf" n="5"/>3. Item, Leprosi actus digestivus
num<lb break="no" ed="#Bf" n="6"/>quam fit sine corruptione leprae, eo quod
<lb ed="#Bf" n="7"/>ipsa vasa et humores in vasis sunt
corru<lb break="no" ed="#Bf" n="8"/>pli : ergo a simili in corrupto per
con<lb break="no" ed="#Bf" n="9"/>cupiscentiam, numquam fiet actus
con<lb break="no" ed="#Bf" n="10"/>cupiscentiae sme corruptione libidinis :
<lb ed="#Bf" n="11"/>sed generativa in omnibus sic est infecta
<lb ed="#Bf" n="12"/>et corrupta: ergo numquam potest esse
<lb ed="#Bf" n="13"/>in actu sine libidinis corruptione.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e568">
<lb ed="#Bf" n="14"/>Uxterivs quaeritur de illo concubitu,
<lb ed="#Bf" n="15"/>qui fit ex natura et bono matrimonil
<lb ed="#Bf" n="16"/>moventibus.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e578">
<lb ed="#Bf" n="17"/>Ille enim videtur esse actus optimus :
<lb ed="#Bf" n="18"/>1. Quia duplici perfectione perfectus
<lb ed="#Bf" n="19"/>cst, seilicet nature, et moris ; ergo
opti<lb break="no" ed="#Bf" n="20"/>mus : sed optimi actus sunt meritoril :
<lb ed="#Bf" n="21"/>ergo talis actus est meritorius.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e591">
<lb ed="#Bf" n="22"/>2. Item, Quidquid habet speciem boni
<lb ed="#Bf" n="23"/>virtutis, est ordinatum ad felicitatem :
<lb ed="#Bf" n="24"/>sed omnis talis actus est meritorius :
er<lb break="no" ed="#Bf" n="25"/>go et iste.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e602">
<lb ed="#Bf" n="26"/>In contrarium autem hujus est, quod
<lb ed="#Bf" n="27"/>4. Dicit Apostolus, quod
impedimen<lb break="no" ed="#Bf" n="28"/>tum est Domino se observandi ' : sed
<lb ed="#Bf" n="29"/>nihil talium est meritorium: ergo nec
<lb ed="#Bf" n="30"/>coitus matrimonialis.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e615">
<lb ed="#Bf" n="31"/>2. Item, In Littera nunquam dicitur,
<lb ed="#Bf" n="32"/>quod sit meritorius, nec etiam Aposto=
<lb ed="#Bf" n="33"/>lus hoc dicit, sed tantum dicit, quod non
<lb ed="#Bf" n="34"/>peceat virgo si nubit®: ergo videtur,
<lb ed="#Bf" n="35"/>quod non habeat meritum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e628">
<lb ed="#Bf" n="36"/>Responsio. Dicendum, quod sicut
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="37"/>cedunt objectiones, omnia ista
quando<lb break="no" ed="#Bf" n="38"/>que possunt esse moventia per
intentio<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>nem: quia coiens potest moveri
inten<lb break="no" ed="#Bf" n="40"/>tione boni nature, vel pietatis, et
religio<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>nis, vel justitie, vel delectatione
libidi<lb break="no" ed="#Bf" n="42"/>nis simul et natura, vel bono pietatis
si<lb break="no" ed="#Bf" n="43"/>mul et nature.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e648">
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="44"/>Sed cum sola libido movet, est
ulte<lb break="no" ed="#Bf" n="45"/>rius distinguendum: quia aut movet
<lb ed="#Bf" n="46"/>fervens extra honestatem matrimonii et
<lb ed="#Bf" n="47"/>concessionem, et tunc quodammodo
<lb ed="#Bf" n="48"/>adulter est, ut paulo ante patuit. Aut
<lb ed="#Bf" n="49"/>fervet intra metas honestatis et
conces<lb break="no" ed="#Bf" n="50"/>sionis matrimonii: et tunc veniale
di<lb break="no" ed="#Bf" n="51"/>cendum est, ut patet ex verbis Augustini
<lb ed="#Bf" n="52"/>in Littera positis. Similiter cum libido
<lb ed="#Bf" n="53"/>prait, et natura sequitur, et, ut puto,
<lb ed="#Bf" n="54"/>tunc est gravius peccatum, sed non
mor<lb break="no" ed="#Bf" n="55"/>tale: aut libido sequitur, et tunc est
<lb ed="#Bf" n="56"/>minus.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e682">
<lb ed="#Bf" n="57"/>His Habitis, ad objecta est
responden<lb break="no" ed="#Bf" n="58"/>dum. Quod ergo primo queritur,
dicen<lb break="no" ed="#Bf" n="59"/>dum quod nullum peccatum est quando
<lb ed="#Bf" n="60"/>natura sic movet : et hoc, ut dicit
Tul<lb break="no" ed="#Bf" n="61"/>lius, ordinat coitum ad honestas nuptias
<lb ed="#Bf" n="62"/>et certos libcros : quia aliter nullus
cer<lb break="no" ed="#Bf" n="63"/>tos liberos recognosceret : sed tamen
li<lb break="no" ed="#Bf" n="64"/>cet non sit malum, quia non est
necessa<lb break="no" ed="#Bf" n="65"/>rium, non tanlum est malum abstinere
<lb ed="#Bf" n="66"/>a coitu, sicut a cibo. Et hoc duabus
ra<lb break="no" ed="#Bf" n="67"/>tionibus : quarum prima est, quia
sub<lb break="no" ed="#Bf" n="68"/>sistentia individui est mihi magis
neces<lb break="no" ed="#Bf" n="69"/>saria, quam speciei in alio. Secunda au-:
<lb ed="#Bf" n="70"/>tem est: quia non est yerum
generali<lb break="no" ed="#Bf" n="71"/>ter, quod melius simpliciter sit semper
<lb ed="#Bf" n="72"/>magis elizendum, sed melius mihi
quan<lb break="no" ed="#Bf" n="73"/>doque est eligendum et ita est de cibo,
<lb ed="#Bf" n="74"/>et coitu. Omnes autem rationes
proce<lb break="no" ed="#Bf" n="75"/>dunt acsi dignius et melius simpliciter
<lb ed="#Bf" n="76"/>semper mihi magis faciendum sit.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e728">
<lb ed="#Bf" n="77"/>Et per hoc patet solutio ad primam
<lb ed="#Bf" n="78"/>partem objectionum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e735">
<lb ed="#Bf" n="79"/>Ab iv autem quod objicitur in
contra<lb break="no" ed="#Bf" n="80"/>rium, dicendum quod ex hoc non
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="81"/>batur, quod sit mala, sed potius
sequi<lb break="no" ed="#Bf" n="82"/>tur, quod non sit hominis propria. Et
<lb ed="#Bf" n="83"/>ita solvit Aristoteles argumentum : quia
<lb ed="#Bf" n="84"/>convenit homini secundum commune,
<lb ed="#Bf" n="85"/>et non secundum proprium, id est,
in<lb break="no" ed="#Bf" n="86"/>tellectum. Aliter potest dici et melius,
<lb ed="#Bf" n="87"/>quod descensus et delectationes inferiores
<lb ed="#Bf" n="88"/>fiunt duobus modis. Primus est cum ra-
<pb ed="#Bf" n="257"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>tione ordinante delectationes ipsas: et
<lb ed="#Bf" n="2"/>iste modus non contrariatur bono
ratio<lb break="no" ed="#Bf" n="3"/>nis. Alio modo secundum corruptionem
<lb ed="#Bf" n="4"/>rulionis perverse : et iste contrariatur.
<lb ed="#Bf" n="5"/>in coitu autem conjugali est descensus
<lb ed="#Bf" n="6"/>primo modo, non secundo modo.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e777">
<lb ed="#Bf" n="7"/>Av 1p quod postea objicitur, dicendum
<lb ed="#Bf" n="8"/>quod intellectualis natura, cujus
felicita<lb break="no" ed="#Bf" n="9"/>trim Philosophi laudant, dupliciter
con<lb break="no" ed="#Bf" n="10"/>sideratur, scilicet secundum se, et
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="11"/>dum suum esse. Si secundum se
con<lb break="no" ed="#Bf" n="12"/>sideratur tunc est separata, et etiam
<lb ed="#Bf" n="13"/>actus sue felicitatis est separatus. Si
<lb ed="#Bf" n="14"/>autem non secundum se consideratur :
<lb ed="#Bf" n="15"/>tunc oportet, quod inclinetur ad
inferio<lb break="no" ed="#Bf" n="16"/>ra, ordinala tamen a ratione : quia aliter
<lb ed="#Bf" n="17"/>esse non habet nisi in inferiori, et
<lb ed="#Bf" n="18"/>secundum multiplicationem illius
multi<lb break="no" ed="#Bf" n="19"/>plicatur natura intellectualis, licet non ab
<lb ed="#Bf" n="20"/>eodem multiplicetur : quia inferior
natu<lb break="no" ed="#Bf" n="21"/>ra multiplicatur per generationem,
su<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>perior autem per creationem : et
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="23"/>um hoc esse differunt felicitates.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e816">
<lb ed="#Bf" n="24"/>Ad id autem quod ulterius queritur
<lb ed="#Bf" n="25"/>diccndum quod prima due objectiones
<lb ed="#Bf" n="26"/>non concludunt nisi de malo culpa, sed
<lb ed="#Bf" n="27"/>noude malo pene, et tale malum
pe<lb break="no" ed="#Bf" n="28"/>ne est permixtum in coitu matrimonii.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e829">
<lb ed="#Bf" n="29"/>Ad rertrum aulem dicendum, quod
na<lb break="no" ed="#Bf" n="30"/>tura non movetur ad idin quo deficit
<lb ed="#Bf" n="31"/>essentialiter, sed sape movet ad hoc in
<lb ed="#Bf" n="32"/>quo propter unius intensionem actus
<lb ed="#Bf" n="33"/>potenti, subtrahitur ab actu alterius
<lb ed="#Bf" n="34"/>potentia : et ita fit hic : quia bonum
<lb ed="#Bf" n="35"/>matrimonii movet ad hoc in quo
ab<lb break="no" ed="#Bf" n="36"/>strahitur ab actu alterius boni et potentie
<lb ed="#Bf" n="37"/>propter vehementiam delectationis.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e852">
<lb ed="#Bf" n="38"/>Av ip quod ulterius queritur,
dicen<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>dum quod si libido sequitur rationem,
<lb ed="#Bf" n="40"/>non est mortale peccatum : si autem
li<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>bido prevenit et dominatur, tunc est
<lb ed="#Bf" n="42"/>mortale peccatum, sicut probant
obje<lb break="no" ed="#Bf" n="43"/>cliones.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e868">
<lb ed="#Bf" n="44"/>Ad primum autem dicendum, quod
li<lb break="no" ed="#Bf" n="45"/>ido dupliciter dicitur, scilicet imnproba
<lb ed="#Bf" n="46"/>voluntas contra Deum, quiescens in
libi<lb break="no" ed="#Bf" n="47"/>dinoso coitu : et de hoc procedit obje-
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="48"/>ctio. Est iterum libido non tam improba
<lb ed="#Bf" n="49"/>voluntas, sed poena improbe
concupi<lb break="no" ed="#Bf" n="50"/>scentiae : et hac non est omnino
perver<lb break="no" ed="#Bf" n="51"/>tens, sed potius rationem sequens, et
or<lb break="no" ed="#Bf" n="52"/>dinem rationis non corrumpens.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e892">
<lb ed="#Bf" n="53"/>Ad aliud dicendum, quod hoc non
te<lb break="no" ed="#Bf" n="54"/>net de libidine quae prevenit rationem.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e899">
<lb ed="#Bf" n="55"/>Ad aliud dicendum, quod Angelus
lo<lb break="no" ed="#Bf" n="56"/>quitur Tobie de eo qui est ardentior
<lb ed="#Bf" n="57"/>amator sue conjugis: et de illo verum
<lb ed="#Bf" n="58"/>est, quia Deum a mente sua excludit,
<lb ed="#Bf" n="59"/>quia in illo libido dominatur.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e912">
<lb ed="#Bf" n="60"/>Av w autem quod ulterius queritur,
<lb ed="#Bf" n="61"/>dicendum quod non semper libido movet
<lb ed="#Bf" n="62"/>cum natura : quia sicut dicit Augustinus,
<lb ed="#Bf" n="63"/>libido est placentia boni commutabilis :
<lb ed="#Bf" n="64"/>hee autem non semper movet
concum<lb break="no" ed="#Bf" n="65"/>bentem, sed potius bonum eternum vel
<lb ed="#Bf" n="66"/>naturale quandoque.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e930">
<lb ed="#Bf" n="67"/>Ad ossecrum autem dicendum, quod.
<lb ed="#Bf" n="68"/>vocat libidinem desiderium delectabilis
<lb ed="#Bf" n="69"/>in venereis ; et hoc non dicitur semper
<lb ed="#Bf" n="70"/>libido, nisi nomine extenso : et de hoc
<lb ed="#Bf" n="71"/>verum dicit Avicenna, quia nisi sit
desi<lb break="no" ed="#Bf" n="72"/>derabile secundum corpus, corpus non
<lb ed="#Bf" n="73"/>disponetur ad consequendum illud.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e949">
<lb ed="#Bf" n="74"/>Ab atrup dicendum, quod hoc fit ex
<lb ed="#Bf" n="75"/>concupiscentia poenali, non vitiosa, ut
<lb ed="#Bf" n="76"/>dicit Augustinus in libro de Nuptiis et
<lb ed="#Bf" n="77"/>concupiscentia. Et ratio hujus assignatur
<lb ed="#Bf" n="78"/>in secundo Sententiarum, tractatu de
<lb ed="#Bf" n="79"/>peccato originalt.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e965">
<lb ed="#Bf" n="80"/>Ad aliud dicendum, quod non est
si<lb break="no" ed="#Bf" n="81"/>mile de lepra nisi ad concupiscentiam
<lb ed="#Bf" n="82"/>pene, quia heec est necessaria : sed
con<lb break="no" ed="#Bf" n="83"/>cupiscentia culpae non est necessaria: et
<lb ed="#Bf" n="84"/>ideo non est simile ad illud quod pro
<lb ed="#Bf" n="85"/>simili est inductum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e981">
<lb ed="#Bf" n="86"/>Av uLtimum videtur mihi esse
conce<lb break="no" ed="#Bf" n="87"/>dendum propter primas objectiones, quod
<lb ed="#Bf" n="88"/>sit actus meritorius : licet quidam aliter
<lb ed="#Bf" n="89"/>sentiant, de quibus modo non est
curan<lb break="no" ed="#Bf" n="90"/>dum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e994">
<lb ed="#Bf" n="91"/>Ad id autem quod objicitur in
contra<lb break="no" ed="#Bf" n="92"/>rium, dicendum quod sicut supra dictum
<lb ed="#Bf" n="93"/>est, hoc dicitur ratione adjuncti, et non
<lb ed="#Bf" n="94"/>ratione actus, quod sit impedimentum :
<pb ed="#Bf" n="258"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>quia si secundum se fuisset
impedimen<lb break="no" ed="#Bf" n="2"/>tum, semper fuisset impedimentum, quod
<lb ed="#Bf" n="3"/>supra ostendum est non esse verum.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e1016">
<lb ed="#Bf" n="4"/>Ad untimum dicendum, quod in Littera
<lb ed="#Bf" n="5"/>non dicitur propter diflicultatem illius
<lb ed="#Bf" n="6"/>boni quod concupiscentia nititur
exclu<lb break="no" ed="#Bf" n="7"/>dere, et multe erant insidie.
</p>
<p xml:id="alalal-i53363-d1e1027">
<lb ed="#Bf" n="8"/>Et per hoc patet solutio ad totum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>