-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b30_alalal-i87292.xml
294 lines (294 loc) · 15.2 KB
/
cod-al7b30_alalal-i87292.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 16</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 16</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bf" n="cod-al7b30">Paris 1894, v. 30</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bf" n="416"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-i87292"><!-- l4d38a16 -->
<head xml:id="alalal-i87292-Hd1e99">Articulus 16</head>
<head xml:id="alalal-i87292-Hd1e101" type="question-title">An omne votum recipiat dispensationem ?</head>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e104">
<lb ed="#Bf" n="9"/>ARTICULUS XVI.
<lb ed="#Bf" n="10"/>An omne votum recipiat dispensationem ?
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e111">
<lb ed="#Bf" n="11"/>Deinde quaeritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Bf" n="12"/>ibi, B, circa medium: <quote xml:id="alalal-i87292-Qd1e117"> Non solum
ca<lb break="no" ed="#Bf" n="13"/>pescere nuptias, cle. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e123">
<lb ed="#Bf" n="14"/>Ratione enim hujus queruntur hic tria.
<lb ed="#Bf" n="15"/>Primo, Utrum omne volum recipiat
<lb ed="#Bf" n="16"/>dispensationem, vel non ?
<lb ed="#Bf" n="17"/>Secundo, A quo possit dispensari ?
<lb ed="#Bf" n="18"/>Tertio, Gum quo debeat dispensari ?
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e137">
<lb ed="#Bf" n="19"/>Ab primum objicitur sic:
<lb ed="#Bf" n="20"/>1. Dicit Augustinus, quod <quote xml:id="alalal-i87292-Qd1e143"> vovere
<lb ed="#Bf" n="21"/>est voluntatis, sed reddere est
necessita<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>tis: </quote> sed quod est necessitatis, non
ac<lb break="no" ed="#Bf" n="23"/>cipit dispensationem : ergo videtur, quod
<lb ed="#Bf" n="24"/>nullum votum recipiat dispensationem.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e155">
<lb ed="#Bf" n="25"/>2. Item, Causa assignatur, quare
prae<lb break="no" ed="#Bf" n="26"/>cepta decalogi non recipiunt
dispensa<lb break="no" ed="#Bf" n="27"/>tionem, quia ipse Dominus precepit ea,
<lb ed="#Bf" n="28"/>et inferior in superioris preceplo non
<lb ed="#Bf" n="29"/>habet potestatem dispensandi: ergo a
si<lb break="no" ed="#Bf" n="30"/>mili cum Dominus praecepit, Deuter.
<lb ed="#Bf" n="31"/>xxut, 21, quod quecumque quis voverit,
<lb ed="#Bf" n="32"/>reddat, videtur quod nullus potest
dis<lb break="no" ed="#Bf" n="33"/>pensare in eo quod quis vovit.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e177">
<lb ed="#Bf" n="34"/>3. Item, Communiter dicitur,
<lb ed="#Bf" n="35"/>votum, praceptum, et juramentum, non
<lb ed="#Bf" n="36"/>differunt in solutione, sed in modo
obli<lb break="no" ed="#Bf" n="37"/>gandi tantum : ergo cum preceptum
<lb ed="#Bf" n="38"/>dispensari non possit, videtur quod nec
<lb ed="#Bf" n="39"/>votum potest dispensari.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e193">
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="40"/>In contrarium hujus est, quod dicit
<lb ed="#Bf" n="41"/>Magister Hugo, qui dicit: <quote xml:id="alalal-i87292-Qd1e201">
Quodeum<lb break="no" ed="#Bf" n="42"/>que quis vovit, potest dispensari, vel
mu<lb break="no" ed="#Bf" n="43"/>tari, dummodo in ejus potestate vel
vo<lb break="no" ed="#Bf" n="44"/>luntate non sit qualiter dispensetur vel
<lb ed="#Bf" n="45"/>muteiur, </quote> et auctoritas supra est
in<lb break="no" ed="#Bf" n="46"/>ducta: ergo videtur, quod omne votum
<lb ed="#Bf" n="47"/>recipiat dispensationem.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e218">
<lb ed="#Bf" n="48"/>Ulterius hic quaeritur de voto
conti<lb break="no" ed="#Bf" n="49"/>nentiz, Utrum ipsum possit dispensari ?
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e225">
<lb ed="#Bf" n="50"/>Videtur autem, quod non: quia
<lb ed="#Bf" n="51"/>1. Omnis ponderatio non est digna
<lb ed="#Bf" n="52"/>continentis anime *: sed omnis
dispensa<lb break="no" ed="#Bf" n="53"/>tio id quod votum est rependit in #que
<lb ed="#Bf" n="54"/>utili vel magis dispensando: ergo votum
<lb ed="#Bf" n="55"/>continentiae dispensari non potest.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e242">
<lb ed="#Bf" n="56"/>2. Item, Luc. x, 42: <quote xml:id="alalal-i87292-Qd1e246">Maria optimam
<lb ed="#Bf" n="57"/>partem elegit, quae non auferctur ab ea.</quote>
<lb ed="#Bf" n="58"/>Ilaxc autem est pars continentium, qui non
<lb ed="#Bf" n="59"/>cogitant quae sunt mundi, sed tantum
<lb ed="#Bf" n="60"/>qua Dei sunt, et quomodo placeant Deo,
<lb ed="#Bf" n="61"/>et sint sancti corpore et spiritu. Ergo
<lb ed="#Bf" n="62"/>videtur, quod in nihil melius et utilius
<lb ed="#Bf" n="63"/>possit commutari : ergo nec dispensari.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e265">
<lb ed="#Bf" n="64"/>In contrarium hujus est, quod
<lb ed="#Bf" n="65"/>1. Matrimonium etiam quandoque fuit
<lb ed="#Bf" n="66"/>in precepto, cum dictum est: Crescite,
<lb ed="#Bf" n="67"/>et multiplicamini *. Ergo tunc non
li<lb break="no" ed="#Bf" n="68"/>cuit continere. Constat autem, quod
<lb ed="#Bf" n="69"/>nullo modo pracepisset Deus, nisi
ma<lb break="no" ed="#Bf" n="70"/>trimonium utilius fuisset tunc temporis,
<lb ed="#Bf" n="71"/>quam continentia. Ergo in simili et pro
<lb ed="#Bf" n="72"/>simili causa adhuc reciperet votum
dis<lb break="no" ed="#Bf" n="73"/>pensationem.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e289">
<lb ed="#Bf" n="74"/>2. Item, Sit quod per matrimonium
<lb ed="#Bf" n="75"/>multi possint converti ad Christum et
<lb ed="#Bf" n="76"/>Keclesie potestatem: cum ergo bonum
<lb ed="#Bf" n="77"/>commune Ecclesi#, mulfo melius. sit
<lb ed="#Bf" n="78"/>quam personale, videtur quod tunc cum
<lb ed="#Bf" n="79"/>illa persona per cujus copulationem tot
<lb ed="#Bf" n="80"/>bona fieri possent, liceat dispensare.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e307">
<lb ed="#Bf" n="81"/>Responsio. Dicendum, quod in votis
<lb ed="#Bf" n="82"/>duo sunt, scilicet votum temporale, et
<lb ed="#Bf" n="83"/>perpetuum. Votum autem temporale sic-
<pb ed="#Bf" n="417"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>ut peregrinatio, vel jejunium, vel aliud
<lb ed="#Bf" n="2"/>hujusmodi, et hoc de levi in aliquid
uti<lb break="no" ed="#Bf" n="3"/>lius potest commutari. Votum autem
<lb ed="#Bf" n="4"/>perpetuum dupliciter potest
commu<lb break="no" ed="#Bf" n="5"/>tari: aut enim commutatur in
contra<lb break="no" ed="#Bf" n="6"/>rium actum redditioni voti, aut in non
<lb ed="#Bf" n="7"/>contrarium, qui tamen est praeter illum
<lb ed="#Bf" n="8"/>quo votum redditur.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e338">
<lb ed="#Bf" n="9"/>Dicendum ergo videtur, quod illud
<lb ed="#Bf" n="10"/>votum quod non potest mutari, nisi in
<lb ed="#Bf" n="11"/>actum contrarium redditioni voti, non
<lb ed="#Bf" n="12"/>potest dispensari: quia hoc est venire
di<lb break="no" ed="#Bf" n="13"/>recte contra votum, et frangere votum :
<lb ed="#Bf" n="14"/>et hoc nulli unquam licuit, neque licebit :
<lb ed="#Bf" n="15"/>et tale est votum solemne de continentia
<lb ed="#Bf" n="16"/>quod numquam mutari potest: et hee
<lb ed="#Bf" n="17"/>est causa dicti Ecclesiastici, xxv1, 20:
<lb ed="#Bf" n="18"/>Omnis ponderatio non est digna
conti<lb break="no" ed="#Bf" n="19"/>nentis anime. Votum autem cujus
mu<lb break="no" ed="#Bf" n="20"/>tatio non adducit voti fractionem, sed
<lb ed="#Bf" n="21"/>tantum mutationem, potest dispensari,
<lb ed="#Bf" n="22"/>sicut dicit Magister Hugo: sicut quod
<lb ed="#Bf" n="23"/>religiosus habeat proprium, quia non
<lb ed="#Bf" n="24"/>habet nomine suo, sed nomine Ecclesiz
<lb ed="#Bf" n="25"/>vel capituli: et hoc non est contra
vo<lb break="no" ed="#Bf" n="26"/>tum, quia etiam prius talem in ordine
<lb ed="#Bf" n="27"/>suo poterat habere potestatem : similiter
<lb ed="#Bf" n="28"/>quod accipiat curam pastoralem, qui
<lb ed="#Bf" n="29"/>monachus est, quia in cura pastorali
<lb ed="#Bf" n="30"/>etiam est custodia unius a qua dicitur
<lb ed="#Bf" n="31"/>monachus. Nec approbo solutionem
<lb ed="#Bf" n="32"/>illam Jurisperitorum, qui dicunt, quod
<lb ed="#Bf" n="33"/>non potest dispensari, quod religiosus
<lb ed="#Bf" n="34"/>possit habere proprium: sed potius
dis<lb break="no" ed="#Bf" n="35"/>pensatur ut non sit religiosus, et tunc
<lb ed="#Bf" n="36"/>licet ei habere proprium. Quia non sunt
<lb ed="#Bf" n="37"/>nisi verba : qui enim potest quod est
<lb ed="#Bf" n="38"/>majus, potest et id quod est minus: sed
<lb ed="#Bf" n="39"/>magis est religiosum fieri non
religio<lb break="no" ed="#Bf" n="40"/>sum, quam religiosum habere
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>prium : ergo si Papa potest primum,
<lb ed="#Bf" n="42"/>potest et secundum. Unde licet sit ibi
<lb ed="#Bf" n="43"/>sophisma compositionis et divisionis in
<lb ed="#Bf" n="44"/>solutione tali, mihi tamen videtur
po<lb break="no" ed="#Bf" n="45"/>tius contrarium dicendum, quod
reli<lb break="no" ed="#Bf" n="46"/>gionem frangere non licet, sed mutare
<lb ed="#Bf" n="47"/>in id quod est praeter illud, et non
con<lb break="no" ed="#Bf" n="48"/>trarium, ut dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e427">
<lb ed="#Bf" n="49"/>Ad primum ergo dicendum, quod red-
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="50"/>dere salvatur in zquivalenti simpliciter,
<lb ed="#Bf" n="51"/>vel secundum tempus. Dico autem
eqgui<lb break="no" ed="#Bf" n="52"/>valens dupliciter, scilicet in genere boni,
<lb ed="#Bf" n="53"/>velin recompensatione. /Eiquivalens in
<lb ed="#Bf" n="54"/>genere boni voto, quando mutatur in
<lb ed="#Bf" n="55"/>aliud bonum ezque bonum, sicut si
jeju<lb break="no" ed="#Bf" n="56"/>nium mutetur in eleemosynam.
Aiqui<lb break="no" ed="#Bf" n="57"/>valens autem in recompensalione voto,
<lb ed="#Bf" n="58"/>sicut personale majus bonum, mutatur
<lb ed="#Bf" n="59"/>in commune minus, quod sua
communi<lb break="no" ed="#Bf" n="60"/>tate recompensat personale bonum, sicut
<lb ed="#Bf" n="61"/>contemplatio unius mutatur in aclionem
<lb ed="#Bf" n="62"/>communitati servientem, cum tamen
sta<lb break="no" ed="#Bf" n="63"/>tus contemplationis melior sit, quam
<lb ed="#Bf" n="64"/>status actionis. Auquivalens autem
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="65"/>dum tempus, sicut quando votum majus
<lb ed="#Bf" n="66"/>in genere, mutatur in id quod utilius est
<lb ed="#Bf" n="67"/>secundum illud tempus Ecclesia, licet in
<lb ed="#Bf" n="68"/>se sit minus, sicut votum terre sancte
<lb ed="#Bf" n="69"/>mutatur in votum alterius crucis.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e478">
<lb ed="#Bf" n="70"/>Ad aliud dicendum, quod non est
si<lb break="no" ed="#Bf" n="71"/>mile, quia pracepta decalogi sunt de
<lb ed="#Bf" n="72"/>jure naturali: et ideo illa etiam a Deo,
<lb ed="#Bf" n="73"/>sicut dicit Augustinus, non possunt
mu<lb break="no" ed="#Bf" n="74"/>tari: quia Deus faciendo contra hoc quod
<lb ed="#Bf" n="75"/>fecit ipse rectum, faceret contra suam
<lb ed="#Bf" n="76"/>propriam rectitudinem: sed votum non
<lb ed="#Bf" n="77"/>facit rectum nisi voluntas : voluntas
au<lb break="no" ed="#Bf" n="78"/>tem est causa variabilis, et effectus ejus
<lb ed="#Bf" n="79"/>etiam aliquo modo magis est variabilis,
<lb ed="#Bf" n="80"/>quam exemplum et imago justitiae
di<lb break="no" ed="#Bf" n="81"/>vine.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e507">
<lb ed="#Bf" n="82"/>Ad aliud dicendum, quod secundum
<lb ed="#Bf" n="83"/>quid illa tria sunt similia in redditione,
<lb ed="#Bf" n="84"/>quia scilicet obligant ad reddendum : sed
<lb ed="#Bf" n="85"/>in modo reddendi non sunt equalia,
<lb ed="#Bf" n="86"/>quia quaedam ilorum in equivalenti
<lb ed="#Bf" n="87"/>cum auctoritate superioris reddi possunt,
<lb ed="#Bf" n="88"/>quedam autem non, ut dictum est.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e525">
<lb ed="#Bf" n="89"/>Ad id quod ulterius quaeritur de voto
<lb ed="#Bf" n="90"/>continentie, dicendum quod non recipit
<lb ed="#Bf" n="91"/>dispensationem ratione supra dicta: quia
<lb ed="#Bf" n="92"/>dispensatio ejus cederet in voti fractio-~
<lb ed="#Bf" n="93"/>hem, non commutationem.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e538">
<lb ed="#Bf" n="94"/>Ad objectum contra, dicendum quod
<lb ed="#Bf" n="95"/>matrimonium fuit in precepto divino, et
<lb ed="#Bf" n="96"/>in tali casu adhuc posset licentia dari
<lb ed="#Bf" n="97"/>nubendi: quia in tali casu esset votum
<pb ed="#Bf" n="418"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>irrationabile promissum : quia nihil
pot<lb break="no" ed="#Bf" n="2"/>est voveri, quod est contra praceptum
<lb ed="#Bf" n="3"/>divinum: sed ab homine hoc fieri non
<lb ed="#Bf" n="4"/>potest.
</p>
<p xml:id="alalal-i87292-d1e562">
<lb ed="#Bf" n="5"/>Ad aliud dicendum, quod hoc nihil
<lb ed="#Bf" n="6"/>esset: quia non sunt facienda mala, ut
<lb ed="#Bf" n="7"/>eveniant bona. Unde temporibus beati
<lb ed="#Bf" n="8"/>Matthaei noluit Iphigenia virgo nubere
re<lb break="no" ed="#Bf" n="9"/>gi, cui se Christianum cum omni populo
<lb ed="#Bf" n="10"/>fore promisit, ad quod etiam beatus
Mat<lb break="no" ed="#Bf" n="11"/>theus consentire noluit, ita quod etiam
<lb ed="#Bf" n="12"/>potius mortem sustinuit ?.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>