-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 0
/
cod-al7b30_alalal-j38727.xml
580 lines (580 loc) · 31.2 KB
/
cod-al7b30_alalal-j38727.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Articulus 6</title>
<author ref="#Albert">Albertus Magnus</author>
<respStmt>
<name ref="#jeffreycwitt">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>Transcription Editor</resp>
<resp>TEI Encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Articulus 6</title>
<date when="2022-06-21">June 21, 2022</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Bf" n="cod-al7b30">Paris 1894, v. 30</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-diplomatic-1.0.0"
url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/diplomatic.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a diplomatic edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2022-06-21" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on">
<pb ed="#Bf" n="672"/>
</div>
</front>
<body>
<div xml:id="alalal-j38727"><!-- l4d49a6 -->
<head xml:id="alalal-j38727-Hd1e99">Articulus 6</head>
<head xml:id="alalal-j38727-Hd1e101" type="question-title">An beatitudo sit bene diffinita a
Philosopho ?</head>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e104">
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="26"/>ARTICULUS VI.
<lb ed="#Bf" n="27"/>An beatitudo sit bene diffinita a
<lb ed="#Bf" n="28"/>Philosopho ?
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e115">
<lb ed="#Bf" n="29"/>Deinde quaeritur de hoc quod dicit,
<lb ed="#Bf" n="30"/>ibi, B, <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e121"> Solet etiam queri de
beatitu<lb break="no" ed="#Bf" n="31"/>dine, Utrum eam omnes velint, etc. ? </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e127">
<cb ed="#Bf" n="c"/>
<lb ed="#Bf" n="32"/>Et ad intellectum hujus capituli
que<lb break="no" ed="#Bf" n="33"/>runtur duo,scilicet quid sit beatitudo ?
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e137">
<lb ed="#Bf" n="34"/>Et, An omnes velint esse beati, sicut
<lb ed="#Bf" n="35"/>videtur probare in Littera?
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e144">
<lb ed="#Bf" n="36"/>Ad primum autem ponatur
<lb ed="#Bf" n="37"/>1. Primo Aristotelis diffinitio, quae in
<lb ed="#Bf" n="38"/>primo Ethicorum continetur sic: <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e152">
Fe<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>licitas sive beatitudo est actus sive
ope<lb break="no" ed="#Bf" n="40"/>ratio secundum perfectam virtutem
ani<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>mi. </quote> Sep contra hac diffinitionem
obji<lb break="no" ed="#Bf" n="42"/>citur : quia non contingit perfectam esse
<lb ed="#Bf" n="43"/>animi virtutem in via, eo quod perfectum
<pb ed="#Bf" n="673"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>est cui nihil deest: ergo non contingit
<lb ed="#Bf" n="2"/>aliquem in via esse felicem sive beatum.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e175">
<lb ed="#Bf" n="3"/>2. Item, Secundum eumdem
Philoso<lb break="no" ed="#Bf" n="4"/>phum sicut dicere videtur, perfectam
vir<lb break="no" ed="#Bf" n="5"/>tutem non videtur habere aliquis, nisi
<lb ed="#Bf" n="6"/>qui nihil habet retardans in se vel in
<lb ed="#Bf" n="7"/>alio: sed nullus talis invenitur in ista
<lb ed="#Bf" n="8"/>vita: ergo nullus in vita ista invenitur
<lb ed="#Bf" n="9"/>beatus. Prima probatur ex probationibus
<lb ed="#Bf" n="10"/>que suntin primo Ethicorum, ubi dicit,
<lb ed="#Bf" n="11"/>
<quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e196"> beati esse non exterioribus indigere,
<lb ed="#Bf" n="12"/>et gaudere pronepotum fortuniis et
hu<lb break="no" ed="#Bf" n="13"/>jusmodi. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e204">
<lb ed="#Bf" n="14"/>3. Item, Perfectio anime non est in
<lb ed="#Bf" n="15"/>virtute una nec subjecto: quia una
hi<lb break="no" ed="#Bf" n="16"/>rundo non facit ver, nec una dies
pul<lb break="no" ed="#Bf" n="17"/>chra facit estatem: sed beatitudo quae
<lb ed="#Bf" n="18"/>est actus, est unius aliquis actus, ut
di<lb break="no" ed="#Bf" n="19"/>cit Commentator: ergo beatitudo non
<lb ed="#Bf" n="20"/>est secundum perfectam virtutem animi.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e222">
<lb ed="#Bf" n="21"/>4, Item, Sicut accipitur ex X L£
thico<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>rum, perfecta virtus non potest esse
se<lb break="no" ed="#Bf" n="23"/>cundum innaturalem habitum vel
ope<lb break="no" ed="#Bf" n="24"/>rationem, nec etiam secundum habitum
<lb ed="#Bf" n="25"/>communem et operationem: cum ergo
<lb ed="#Bf" n="26"/>dicit Philosophus, quod felicitas est
<lb ed="#Bf" n="27"/>actus secundum perfectam virtutem, non
<lb ed="#Bf" n="28"/>potest intelligi de communi habitu
<lb ed="#Bf" n="29"/>virtutis : ergo videtur, quod hoc
speci<lb break="no" ed="#Bf" n="30"/>ficare debuit. Prosarur prima: quia in
<lb ed="#Bf" n="31"/>perfecta virtute et operatione quae est
<lb ed="#Bf" n="32"/>felicitas, quaeritur bonum humanum ut
<lb ed="#Bf" n="33"/>humanum: et hoc non est secundum
in<lb break="no" ed="#Bf" n="34"/>naturalem habitum, nec etiam secundum
<lb ed="#Bf" n="35"/>habitum communem qui habetur ex
ge<lb break="no" ed="#Bf" n="36"/>nere: quia ille nobis communis est cum
<lb ed="#Bf" n="37"/>bestiis: et hoc non est humanum
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="38"/>dum quod humanum: et sic constat
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>positum.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e266">
<lb ed="#Bf" n="40"/>5. Item, Si felicitas sive beatitudo est
<lb ed="#Bf" n="41"/>actus sive operatio, sicut dicit
Aristote<lb break="no" ed="#Bf" n="42"/>les et Commentator ejus, tunc nullus
<lb ed="#Bf" n="43"/>est beatus secundum habitum: sed hoc
<lb ed="#Bf" n="44"/>quibusdam difficile videtur, quia dicitur,
<lb ed="#Bf" n="45"/>
<quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e281"
source="http://scta.info/resource/ps111_1@6-10">Beatus vir qui timet Dominum</quote>. Et,
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="46"/>
<quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e288"
source="http://scta.info/resource/sir31_8@1-7">Beatus dives qui inventus est sine
ma<lb break="no" ed="#Bf" n="47"/>cula</quote>. Et, <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e293" source="http://scta.info/resource/mt5_3">Beati pauperes spiritu</quote>. Et
<lb ed="#Bf" n="48"/>sic de aliis. Qua omnia sunt secundum
<lb ed="#Bf" n="49"/>habitum, et etiam secundum actus non
<lb ed="#Bf" n="50"/>humanos, ut est timere, sperare, et
hu<lb break="no" ed="#Bf" n="51"/>jusmodi.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e307">
<lb ed="#Bf" n="52"/>6. Item, Non dicitur esse beatus
ha<lb break="no" ed="#Bf" n="53"/>bens unam virtutem quantumcumque
<lb ed="#Bf" n="54"/>perfectam : sed unus actus est unius
vir<lb break="no" ed="#Bf" n="55"/>tutis actus : ergo beatitudo non est unus
<lb ed="#Bf" n="56"/>actus, nisi unius virtutis: ergo non est
<lb ed="#Bf" n="57"/>secundum perlectam virtutem animi, sed
<lb ed="#Bf" n="58"/>potius secundum perfectas virtutes: nec
<lb ed="#Bf" n="59"/>est actus, sed potius actiones et
opera<lb break="no" ed="#Bf" n="60"/>tiones multe: et sic iterum
inconvenien<lb break="no" ed="#Bf" n="61"/>ter videtur diffiniri.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e331">
<lb ed="#Bf" n="62"/>7. Item, Uniuscujusque nature
per<lb break="no" ed="#Bf" n="63"/>fectio est secundum quod attingit et
<lb ed="#Bf" n="64"/>communicat quam maxime operationem
<lb ed="#Bf" n="65"/>nature superioris : ergo et anime
_perfe<lb break="no" ed="#Bf" n="66"/>clio secundum quod communicat maxime
<lb ed="#Bf" n="67"/>operationem nature superiorum, quae
<lb ed="#Bf" n="68"/>est angelica, vel divina : ergo in tali
<lb ed="#Bf" n="69"/>operatione felicitas magis erat ponenda,
<lb ed="#Bf" n="70"/>quam in Dei perfecta virtute. Propatur
<lb ed="#Bf" n="71"/>prima ex Dionysio et Aristotele.
Diony<lb break="no" ed="#Bf" n="72"/>sius enim vocat contactum inferioris
na<lb break="no" ed="#Bf" n="73"/>ture ad superiorem summitatem in C@-
<lb ed="#Bf" n="74"/>lesti hierarchia*. Aristoteles autem
lo<lb break="no" ed="#Bf" n="75"/>quens de felicitate contemplativa in
<lb ed="#Bf" n="76"/>X Ethicorum *, dicit quod summa et diis
<lb ed="#Bf" n="77"/>acceptissima est, quam exercent ipsi
<lb ed="#Bf" n="78"/>dii, sicut est contemplatio theorematum,
<lb ed="#Bf" n="79"/>sicut qui mirabiles habent delectationes
<lb ed="#Bf" n="80"/>omnes alias excedentes firmitate et
pu<lb break="no" ed="#Bf" n="81"/>ritate: et sic constat propositum.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e377">
<lb ed="#Bf" n="82"/>Sed Boetius aliter videtur diffinire
<lb ed="#Bf" n="83"/>dicens, quod <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e383"> beatitudo est status
om<lb break="no" ed="#Bf" n="84"/>nium bonorum aggregatione perfectus : </quote>
<lb ed="#Bf" n="85"/>status autem non est actus: ergo alter
<lb ed="#Bf" n="86"/>eorum male diffinit: quia unus ponit
<lb ed="#Bf" n="87"/>eam in genere actus, et alter in genere
<lb ed="#Bf" n="88"/>status.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e398">
<lb ed="#Bf" n="89"/>9. Item, Videtur inconveniens illa quae
<lb ed="#Bf" n="90"/>est Boetii : quia beatitudo est unum ali-
<pb ed="#Bf" n="674"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>quid : nihil autem unum fit ex omnium
<lb ed="#Bf" n="2"/>bonorum aggregatione: ergo beatitudo
<lb ed="#Bf" n="3"/>non est status, etc. Pruta patet per se
<lb ed="#Bf" n="4"/>et ex dictis Commentatoris super primum
<lb ed="#Bf" n="5"/>Lthicorum dicentis, quod beatitudo est
<lb ed="#Bf" n="6"/>unus actus. Secunpa probatur ex hoc,
<lb ed="#Bf" n="7"/>quod bona omnia non sunt unius
gene<lb break="no" ed="#Bf" n="8"/>ris, nec unius specici, ut dicit
Aristotc<lb break="no" ed="#Bf" n="9"/>les: et ideo non congregantur ad unum
<lb ed="#Bf" n="10"/>constituendum. ,
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e431">
<lb ed="#Bf" n="11"/>10. ltem, Etiam secundum hane
diffi<lb break="no" ed="#Bf" n="12"/>nitionem nullus esset beatus in hac
vi<lb break="no" ed="#Bf" n="13"/>ta: cum tamen hoc dicere videatur
Scri<lb break="no" ed="#Bf" n="14"/>ptura.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e442">
<lb ed="#Bf" n="15"/>11. Item, Philosophi dixerunt in hac
<lb ed="#Bf" n="16"/>vita esse bealitudinem apud multos
per<lb break="no" ed="#Bf" n="17"/>fectos in virtute morali, et perfectos in
<lb ed="#Bf" n="18"/>virtute contemplativa.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e454">
<lb ed="#Bf" n="19"/>12, Item, Aristoteles in primo
Lthico<lb break="no" ed="#Bf" n="20"/>rum Solonem Atheniensem
reprehen<lb break="no" ed="#Bf" n="21"/>dit, quia post mortem dixit esse
beatitu<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>dines. Ergo inconveniens est dicta
diffi<lb break="no" ed="#Bf" n="23"/>nitio,
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e467">
<lb ed="#Bf" n="24"/>1. Dicir autem Augustinus in Litera
<lb ed="#Bf" n="25"/>quod <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e473"> beatus est, qui habet omnia quae
<lb ed="#Bf" n="26"/>vult, et nihil valt male. </quote> Ergo
beatita<lb break="no" ed="#Bf" n="27"/>do est habitus, in quo habentur omnia
<lb ed="#Bf" n="28"/>qu vult homo, et nihil mali volet quis
<lb ed="#Bf" n="29"/>in illo. Sep conrraa hance iterum
objici<lb break="no" ed="#Bf" n="30"/>tur :;quiain hae vita nullus habet
om<lb break="no" ed="#Bf" n="31"/>nia gue vult : ergo non est beatus.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e490">
<lb ed="#Bf" n="32"/>Si forte dicatur, quod beatus est
mo<lb break="no" ed="#Bf" n="33"/>do, et miser modo. Conrrasa:
<ref xml:id="alalal-j38727-Rd1e496">Bernar<lb break="no" ed="#Bf" n="34"/>dus in quinto ad Eugenium</ref> sic dicit :
<lb ed="#Bf" n="35"/>
<quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e503"> Porro miseria et felicitas simul inesse
<lb ed="#Bf" n="36"/>non possunt.</quote> Ergo si aliquis est
mi<lb break="no" ed="#Bf" n="37"/>ser, ipse nullo modo est beatus.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e512">
<lb ed="#Bf" n="38"/>2. Item, Sicut se habet gratia gratum
<lb ed="#Bf" n="39"/>faciens ad culpam, sic felicitas ad
mise<lb break="no" ed="#Bf" n="40"/>riam : sed gratia numquam patitur
se<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>cum culpam: ergo nec felicitas
compa<lb break="no" ed="#Bf" n="42"/>titur secum miseriam.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e525">
<lb ed="#Bf" n="43"/>3. Item, Opposita simul inesse non
<lb ed="#Bf" n="44"/>possunt : ergo nullus miser est beatus :
<lb ed="#Bf" n="45"/>sed omnis homo in via est miser : ergo
<lb ed="#Bf" n="46"/>nullus homo in via est beatus: cujus
<lb ed="#Bf" n="47"/>contrarium dicunt Sancti.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e538">
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="48"/>Soturio. Ad hac solvenda
prenotan<lb break="no" ed="#Bf" n="49"/>dum est, quod beatitudo dicitur
multi<lb break="no" ed="#Bf" n="50"/>pliciter, et non aequivoce, sed
secun<lb break="no" ed="#Bf" n="51"/>dum prius et posterius. Dicitur autem
<lb ed="#Bf" n="52"/>secundum statam perfectionis vie, et
se<lb break="no" ed="#Bf" n="53"/>cundum statum perfectionis patria.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e557">
<lb ed="#Bf" n="54"/>Secundum statum autem vie dicilur
<lb ed="#Bf" n="55"/>tripliciter, scilicet proprie, large, et per
<lb ed="#Bf" n="56"/>causam.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e566">
<lb ed="#Bf" n="57"/>Proprie autem dicitur dupliciter,
sci<lb break="no" ed="#Bf" n="58"/>licet secundum virtutem moralem, et
<lb ed="#Bf" n="59"/>secundum virtutem intellectualem: et
<lb ed="#Bf" n="60"/>ideo Aristoteles in Ethicis facit duos
li<lb break="no" ed="#Bf" n="61"/>bros de /felicitate : primum enim fecit
<lb ed="#Bf" n="62"/>de felicitate morali, secundum autem de
<lb ed="#Bf" n="63"/>felicitate intellectuali. Felicitas autem
<lb ed="#Bf" n="64"/>moralis adhuc dupliciter dicitur, scilicet
<lb ed="#Bf" n="65"/>secundum suum esse et secundum
<lb ed="#Bf" n="66"/>suum maximum posse. Secundum
<lb ed="#Bf" n="67"/>suum esse felicitas quidem est actus
se<lb break="no" ed="#Bf" n="68"/>cundum perfectam animi moralem
vir<lb break="no" ed="#Bf" n="69"/>tutem. Cujus diffinitionis intellectus
se<lb break="no" ed="#Bf" n="70"/>cundum Commentatorem est iste:
Ani<lb break="no" ed="#Bf" n="71"/>mi virtus non est nisi virtus
perfi<lb break="no" ed="#Bf" n="72"/>ciens animum in agendo: cum autem
<lb ed="#Bf" n="73"/>animus sit idem quod mens, prout ibi
<lb ed="#Bf" n="74"/>sumitur, crit virtus animi perfecta
men<lb break="no" ed="#Bf" n="75"/>tis virtus : et hac est quae ponit in
sum<lb break="no" ed="#Bf" n="76"/>ma animum : haec autem est virlus
pru<lb break="no" ed="#Bf" n="77"/>dentiae in tanta sufficientia, ut se ect alios
<lb ed="#Bf" n="78"/>regere sufliciat. Probat autem
Aristote<lb break="no" ed="#Bf" n="79"/>les, quod prudentia non potest perfecte
<lb ed="#Bf" n="80"/>haberi secundum actum perfectum, nisi
<lb ed="#Bf" n="81"/>omnes aliw virtutes morales habeantur,
<lb ed="#Bf" n="82"/>sicut legitur in sexto Hthicorwm.
Suppo<lb break="no" ed="#Bf" n="83"/>nit ergo perfecta operatio prudentia
per<lb break="no" ed="#Bf" n="84"/>feclionem omnium aliaram virtutum
<lb ed="#Bf" n="85"/>moralium : quia omnes regit et ordinat
<lb ed="#Bf" n="86"/>prudentia. Et hunc intellectum facile est
<lb ed="#Bf" n="87"/>elicere ex Commento, si quis ipsum
di<lb break="no" ed="#Bf" n="88"/>ligenter inspiciat. Si autem accipiatur
<lb ed="#Bf" n="89"/>secundum maximum posse ista
felici<lb break="no" ed="#Bf" n="90"/>tas : tunc erit in maximo bono hominis
<lb ed="#Bf" n="91"/>operatio prudentizs non impedita : hoc
<lb ed="#Bf" n="92"/>autem bonum est bonum gentis, non
<lb ed="#Bf" n="93"/>tantum hominis, vel civitatis, amotis
<lb ed="#Bf" n="94"/>impedimentis quae sunt tria, scilicet
<lb ed="#Bf" n="95"/>impotentia potestatis, et paupertas, et
<lb ed="#Bf" n="96"/>infortunia periculorum, vel mortis in se
<pb ed="#Bf" n="675"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>vel in amicis. Et sic dicit Commentum
<lb ed="#Bf" n="2"/>quod translatum est de Greco, quod
<lb ed="#Bf" n="3"/>potestas et divitiae et fortunc amicorum
<lb ed="#Bf" n="4"/>deserviunt ad beatitudinem organice. Et
<lb ed="#Bf" n="5"/>
<name xml:id="alalal-j38727-Nd1e670">Alpharabius</name> in commento Arabico dicit,
<lb ed="#Bf" n="6"/>quod impotentia et paupertas et
infortu<lb break="no" ed="#Bf" n="7"/>nia pronepotis contristant beatitudinem,
<lb ed="#Bf" n="8"/>et ita impediunt optimum actum beati.
<lb ed="#Bf" n="9"/>Et hoc facile colligitur ex littera
Aristo<lb break="no" ed="#Bf" n="10"/>telis, si quis diligenter investiget eam,
<lb ed="#Bf" n="11"/>et non secundum falsos quaternos
quo<lb break="no" ed="#Bf" n="12"/>rumdam qui corruperunt illum librum
<lb ed="#Bf" n="13"/>potius quam exposuerunt. Felicitas enim
<lb ed="#Bf" n="14"/>contemplativa dicitur dupliciter, scilicet
<lb ed="#Bf" n="15"/>secundum esse, et secundum suum
ma<lb break="no" ed="#Bf" n="16"/>ximum posse. Et secundum esse quidem
<lb ed="#Bf" n="17"/>consistit in perfectione actus
intelligen<lb break="no" ed="#Bf" n="18"/>tiae speculative cum delectatione
con<lb break="no" ed="#Bf" n="19"/>templationis quae non habet contrarium,
<lb ed="#Bf" n="20"/>sicut expresse probatur in ultimo capite
<lb ed="#Bf" n="21"/>libri X Lthicorum: perfectio autem
spe<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>culative intelligentiea est precipue in
<lb ed="#Bf" n="23"/>simplicium substantiarum speculatione
<lb ed="#Bf" n="24"/>et substantiae prime. Secundum autem
<lb ed="#Bf" n="25"/>maximum suum posse habet pradictam
<lb ed="#Bf" n="26"/>speculationem cum remotione
impedi<lb break="no" ed="#Bf" n="27"/>menti intus et extra: et sic virtutes
mo<lb break="no" ed="#Bf" n="28"/>rales conferunt ad beatitudinem
con<lb break="no" ed="#Bf" n="29"/>templativam, et abundantia exteriorum,
<lb ed="#Bf" n="30"/>et locus solitarius et liber, et hujusmodi.
<lb ed="#Bf" n="31"/>Et propter hoc dicit Averroes in
com<lb break="no" ed="#Bf" n="32"/>mento, quod est felicitas eremitarum.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e731">
<lb ed="#Bf" n="33"/>Large autem dicitur beatitudo sive
fe<lb break="no" ed="#Bf" n="34"/>licitas, secundum quod constat ex
appe<lb break="no" ed="#Bf" n="35"/>tibilibus : quia nihil potest movere
ap<lb break="no" ed="#Bf" n="36"/>petitum nisi secundum hance speciem
<lb ed="#Bf" n="37"/>veram vel umbratilem alicujus eorum
<lb ed="#Bf" n="38"/>qua beatificant, sicut patebit per
aucto<lb break="no" ed="#Bf" n="39"/>ritates Augustini et Anselmi in sequenti
<lb ed="#Bf" n="40"/>questionis articulo : et sic omnes
homi<lb break="no" ed="#Bf" n="41"/>nes volunt esse beati, licet non quaerant
<lb ed="#Bf" n="42"/>beatitudinem ubi est, sicut infra patebit.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e755">
<lb ed="#Bf" n="43"/>Per causam autem dicitur beatitudo
<lb ed="#Bf" n="44"/>tripliciter, scilicet communiter, proprie,
<lb ed="#Bf" n="45"/>et propriissime. Communiter dicitur per
<lb ed="#Bf" n="46"/>causam beatitudo omne illud quod est
<lb ed="#Bf" n="47"/>causa beatitudinis consequende, sicut ti-
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="48"/>mor Dei,luctus,et hujusmodi.Proprie
di<lb break="no" ed="#Bf" n="49"/>citur per causam beatitudo excellentiores
<lb ed="#Bf" n="50"/>actus merili, sicut, Matth. v, 3, dicitur :
<lb ed="#Bf" n="51"/>
<quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e778" source="http://scta.info/resource/mt5_3">Beati pauperes spiritu</quote>, etc. Propriissime
<lb ed="#Bf" n="52"/>secundum causam dicitur beatitudo
perse<lb break="no" ed="#Bf" n="53"/>verantia in omni bono merito et
excel<lb break="no" ed="#Bf" n="54"/>lenti secundum actum: et sic sumitur
<lb ed="#Bf" n="55"/>heatitudo a Basilio super Psalterii
prin<lb break="no" ed="#Bf" n="56"/>cipium, ubi sic dicit : <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e792"> Beatus vir qui
<lb ed="#Bf" n="57"/>non abit, non qui vadit : qui enim
ad<lb break="no" ed="#Bf" n="58"/>huc in hac vita degit, nondum
beatifica<lb break="no" ed="#Bf" n="59"/>ri potest propter dubios exitus vite. Qui
<lb ed="#Bf" n="60"/>adimpletis omnibus quae mandata sunt,
<lb ed="#Bf" n="61"/>finem pacifici cum justitiae operibus
<lb ed="#Bf" n="62"/>adimplevit, hic jam sine ullo
discrimi<lb break="no" ed="#Bf" n="63"/>ne, vel ambiguitate beatificari potest.
<lb ed="#Bf" n="64"/>Quare ergo dicit iterum, <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e811">Beati
immacu<lb break="no" ed="#Bf" n="65"/>lati in via, qui ambulant in lege
Domi<lb break="no" ed="#Bf" n="66"/>ni</quote> ? Non enim eos qui ambulaverunt,
<lb ed="#Bf" n="67"/>sed eos qui ambulant in lege Domini
<lb ed="#Bf" n="68"/>heatificat sermo divinus. Idcirco arbitror,
<lb ed="#Bf" n="69"/>quod hi qui operantur quod bonum
<lb ed="#Bf" n="70"/>commune est, in eo ipso quod operantur
<lb ed="#Bf" n="71"/>amplectuntur beatitudinem, et tam ipsi
<lb ed="#Bf" n="72"/>quam opus eorum beatitudinis
collauda<lb break="no" ed="#Bf" n="73"/>tionem promeretur. Nondum tamen hi
<lb ed="#Bf" n="74"/>qui malum fugere coeperunt, et semel
<lb ed="#Bf" n="75"/>vel bis declinaverunt a peccato, continuo
<lb ed="#Bf" n="76"/>dicendi sunt beati, nisi cum potuerint
<lb ed="#Bf" n="77"/>in omnibus, vel verbis, vel negotiis
effu<lb break="no" ed="#Bf" n="78"/>gere malum ut numquam
apprehendan<lb break="no" ed="#Bf" n="79"/>tur ab eo, et adhaereant bono. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e848">
<lb ed="#Bf" n="80"/>Reatitudo autem secundum statum
<lb ed="#Bf" n="81"/>patrie est inhaerere Deo, et in ipso
ha<lb break="no" ed="#Bf" n="82"/>bere omnia quae appetuntur : et sic
diffi<lb break="no" ed="#Bf" n="83"/>nitur a Boetio beatitudo.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e859">
<lb ed="#Bf" n="84"/>His habitis, leve est respondere
obje<lb break="no" ed="#Bf" n="85"/>ctis.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e867">
<lb ed="#Bf" n="86"/>Dicenpum enim ad primum, quod
per<lb break="no" ed="#Bf" n="87"/>fectionem vie contingit habere in via,
<lb ed="#Bf" n="88"/>et ad quedam, licet non ad omnia,
sic<lb break="no" ed="#Bf" n="89"/>ut ad felicitatem moralem, vel
contem<lb break="no" ed="#Bf" n="90"/>plativam, licet non ad felicitatem patria.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e880">
<lb ed="#Bf" n="91"/>Ad aliud dicendum, quod hoc dictum
<lb ed="#Bf" n="92"/>est de felicitale secundum suum
maxi<lb break="no" ed="#Bf" n="93"/>mum posse: et hance perfectionem
con<lb break="no" ed="#Bf" n="94"/>tingit habere secundum modum via,
<pb ed="#Bf" n="676"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>quando aliquis potentatur in honoribus,
<lb ed="#Bf" n="2"/>et exterioribus abundat decenter: et
<lb ed="#Bf" n="3"/>gaudet fortuniis amicorum perfecte
ope<lb break="no" ed="#Bf" n="4"/>rans secundum virtutem animi, ut
di<lb break="no" ed="#Bf" n="5"/>ctum est, in bono gentis quod est
re<lb break="no" ed="#Bf" n="6"/>gnum, in quo gens in morali bono sive
<lb ed="#Bf" n="7"/>civili continetur et gubernatur, etc.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e911">
<lb ed="#Bf" n="8"/>Ad aliud dicendum, quod felicitas est
<lb ed="#Bf" n="9"/>actus unus : sed alia operantur ad ipsum
<lb ed="#Bf" n="10"/>necessarie vel organice, ut dictum est :
<lb ed="#Bf" n="11"/>et ideo dicit Philosophus, quod non est
<lb ed="#Bf" n="12"/>in uno, nec subito acquiritur.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e924">
<lb ed="#Bf" n="13"/>Ad aliud dicendum, quod ibi loquitur
<lb ed="#Bf" n="14"/>Aristotcles de perfectione felicitatis
con<lb break="no" ed="#Bf" n="15"/>templative, quae est secundum actum
<lb ed="#Bf" n="16"/>illius virtutis, quae perficit hominem,
<lb ed="#Bf" n="17"/>non ut homo est, sed ut aliquid
divi<lb break="no" ed="#Bf" n="18"/>num est in eo existens, hoc est,
intelle<lb break="no" ed="#Bf" n="19"/>etuali contemplativa, et pracipue illa
<lb ed="#Bf" n="20"/>virlus est sapientia, sicut ipse ibidem
<lb ed="#Bf" n="21"/>probat : sed diffinitio inducta est de
fe<lb break="no" ed="#Bf" n="22"/>licitate morali, quae potentia quaedam est
<lb ed="#Bf" n="23"/>ad felicitatem intellectualem, sicut dicit
<lb ed="#Bf" n="24"/>Commentator. Et haec sic specificatur
<lb ed="#Bf" n="25"/>per hoc, quod dicitur actus virtutis
ani<lb break="no" ed="#Bf" n="26"/>mi : quia animus non est nisi humanus,
<lb ed="#Bf" n="27"/>sicut patuit supra in explanatione
diffi<lb break="no" ed="#Bf" n="28"/>nitionis.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e961">
<lb ed="#Bf" n="29"/>Ad aliud dicendum, quod bene
con<lb break="no" ed="#Bf" n="30"/>ceditur, quod non dicitur aliquis beatus
<lb ed="#Bf" n="31"/>secundum habitum proprie loquendo :
<lb ed="#Bf" n="32"/>quoniam, sicut dicit Philosophus, <quote xml:id="alalal-j38727-Qd1e971"> si
<lb ed="#Bf" n="33"/>quis diceretur secundum habitum felix,
<lb ed="#Bf" n="34"/>secundum dimidium vita non differret a
<lb ed="#Bf" n="35"/>dormiente. </quote>
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e981">
<lb ed="#Bf" n="36"/>Et ad probationem patet solutio per
<lb ed="#Bf" n="37"/>distinctionem supra positam: quia in
<lb ed="#Bf" n="38"/>auctoritatibus illis beatitudo sumpta est
<lb ed="#Bf" n="39"/>secundum causam, et communiter, et
<lb ed="#Bf" n="40"/>non proprie.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e995">
<lb ed="#Bf" n="41"/>Ad aliud dicendum, quod virtutes
<lb ed="#Bf" n="42"/>multa exiguntur sicut deservientes et
<lb ed="#Bf" n="43"/>ancillantes ad felicitatem : et tamen ipse
<lb ed="#Bf" n="44"/>est actus unus.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1006">
<lb ed="#Bf" n="45"/>Ad aliud dicendum, quod est verum
<lb ed="#Bf" n="46"/>de felicitate contemplativa : sed moralis
<lb ed="#Bf" n="47"/>sumitur in actibus humanis, qui
supe<lb break="no" ed="#Bf" n="48"/>riori nature non conveniunt, sicut
pro<lb break="no" ed="#Bf" n="49"/>bat Aristoteles in X Ethicorum, ubi
<cb ed="#Bf" n="b"/>
<lb ed="#Bf" n="50"/>ostendit quatuor cardinales virtutes esse
<lb ed="#Bf" n="51"/>humanas, non divinas : et ideo
beatitu<lb break="no" ed="#Bf" n="52"/>do civilis hoc modo sumi non potest.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1028">
<lb ed="#Bf" n="53"/>Ad aliud dicendum, quod Boetius
<lb ed="#Bf" n="54"/>diffinit beatitudinem secundum modum
<lb ed="#Bf" n="55"/>patria.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1037">
<lb ed="#Bf" n="56"/>Ad hoc quod contra objicitur,
dicen<lb break="no" ed="#Bf" n="57"/>dum quod beatitudo non est nisi in
ge<lb break="no" ed="#Bf" n="58"/>nere actus, et summum illius actus
dici<lb break="no" ed="#Bf" n="59"/>tur sfatus, et sumitur status secundum
<lb ed="#Bf" n="60"/>illum modum quo quelibet res quando
<lb ed="#Bf" n="61"/>est in summo sui, dicitur habere
sta<lb break="no" ed="#Bf" n="62"/>tum.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1055">
<lb ed="#Bf" n="63"/>Ad aliud dicendum, quod congregatio
<lb ed="#Bf" n="64"/>bonorum non est necessaria in
felicita<lb break="no" ed="#Bf" n="65"/>tem, sicut miscibilia in mixtum, vel
<lb ed="#Bf" n="66"/>essentialia in compositum ex ipsis: sed
<lb ed="#Bf" n="67"/>potius sunt sicut pertinentia ad statum
<lb ed="#Bf" n="68"/>actus summi secundum
contemplatio<lb break="no" ed="#Bf" n="69"/>nem : quae summitas esse non potest, si
<lb ed="#Bf" n="70"/>aliquid deest perfectioni quod retardat
<lb ed="#Bf" n="71"/>vel contristat beatum, sicut ipse Boetius
<lb ed="#Bf" n="72"/>ibidem probat.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1079">
<lb ed="#Bf" n="73"/>Ad aliud dicendum, quod beatitudo
<lb ed="#Bf" n="74"/>sumitur aequivoce vel secundum
analo<lb break="no" ed="#Bf" n="75"/>giam : et ideo in argumento incidit
fal<lb break="no" ed="#Bf" n="76"/>lacia aequivocationis.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1091">
<lb ed="#Bf" n="77"/>Ad aliud dicendum, quod Solon iste
<lb ed="#Bf" n="78"/>fuit legislator et praetor Athenicnsium :
<lb ed="#Bf" n="79"/>et dixit felicitatem civilem impedire ab
<lb ed="#Bf" n="80"/>infortuniis mortuorum: et de hoc
re<lb break="no" ed="#Bf" n="81"/>prehenditur ab Aristotele, quia falsum
<lb ed="#Bf" n="82"/>est. Sed non reprehenditur de hoc, quod
<lb ed="#Bf" n="83"/>aliquam felicitatem dicebat esse post
<lb ed="#Bf" n="84"/>mortem,
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1111">
<lb ed="#Bf" n="85"/>Ad aliud quod objicitur ab Augustino
<lb ed="#Bf" n="86"/>dicendum, quod ipse nondefinit beatum,
<lb ed="#Bf" n="87"/>sed propriam passionem inducit vere
<lb ed="#Bf" n="88"/>beati: quia qui vere beatus est, habet
<lb ed="#Bf" n="89"/>omnia quae vult, et nihil vult male, sicut
<lb ed="#Bf" n="90"/>in sequenti problemate ostendetur.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1127">
<lb ed="#Bf" n="91"/>Si tamen concedatur esse diffinitio
<lb ed="#Bf" n="92"/>aliqua : tunc per antedicta patet, quod
<lb ed="#Bf" n="93"/>non valet argumentum quod fit in
con<lb break="no" ed="#Bf" n="94"/>trarium.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1138">
<lb ed="#Bf" n="95"/>Ad aliud dicendum, quod beatitudo
<lb ed="#Bf" n="96"/>vera et miseria in eodem esse non
pos<lb break="no" ed="#Bf" n="97"/>sunt: sed beatitudo secundum causam,
<pb ed="#Bf" n="677"/>
<cb ed="#Bf" n="a"/>
<lb ed="#Bf" n="1"/>vel communiter dicta beatitudo vie bene
<lb ed="#Bf" n="2"/>compatitur secum miseriam.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1156">
<lb ed="#Bf" n="3"/>Et per hoc patet solutio ad duo
sequen<lb break="no" ed="#Bf" n="4"/>tia, ques eodem modo procedunt.
</p>
<p xml:id="alalal-j38727-d1e1163">
<lb ed="#Bf" n="5"/>Et nota, quod alii omnino aliter
di<lb break="no" ed="#Bf" n="6"/>cunt, sed non est curandum.
</p>
</div>
</body>
</text>
</TEI>