-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e18139.xml
204 lines (204 loc) · 14.9 KB
/
bb-d1e18139.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 20, A. 1, Q. 4</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 20, A. 1, Q. 4</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e18139">
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e119">III, D. 20, A. 1, Q. 4</head>
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e122" type="question-title">Utrum aliquis, adiutus gratia, potuisset satisfacere pro se
ipso.</head>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e125">Quarto quaeritur, utrum aliquis, adiutus gratia potuisset satisfacere pro se ipso.</p>
<div xml:id="bb-d1e18139-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e133">Et quod sic, videtur. Quia tres sunt partes poenitentiae : contritio, confessio et
satisfactio ; sed homo, adiutus gratia, potest de peccato suo conteri et ipsum confiteri :
ergo potest satisfacere pro se ipso. Si tu dicas quod potest de actuali, sed non de
originali, contra : maius est actuale quam originale, quia maior est ibi improbitas
voluntatis, et gravius etiam quis punitur pro actuali quam pro originali. Si ergo per
adiutorium gratiae potest satisfacere pro suo actuali, multo fortius videtur quod pro suo
originali.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e136">Item, <quote xml:id="bb-d1e18139-Qd1e138">satisfacere, secundum quod dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, est honorem debitum Deo
impendere</quote>. Sed quilibet homo, adiutus gratia, potest honorem debitum Deo impendere
: ergo quilibet potest Deo pro peccato suo satisfacere. Si tu dicas quod non potest
impendere honorem quem debet pro iniuria prius facta, contra : nulla iusta potestas exigit
ab homine plus, quam potest - anathema enim sit qui dicit Deum praecepisse impossibile -
ergo nullum honorem debet Deo reddere quem non possit.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e145">Item, homo existens in gratia potest mereri summum bonum, quod Deus est. Ergo, si multo
maius est mereri summum bonum quam reconciliari sibi et confoederari, videtur quod multo
magis pro quolibet peccato suo possit satisfacere, non solum actuali, sed etiam
originali.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e148">Item, existens in gratia aut non erat dignus aliqua poena aut temporali sola. Si ergo
debitor poenae temporalis potest illam poenam solvere, videtur quod homo pro quolibet
peccato quod habet possit satisfacere : ergo pro originali.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e152">Item, gratia adveniens in animam aeque bene detet culpam originalem sicut actualem ; sed
sicut se habet gratia secundum essenti.am ad culpae deletionem, ita se habet secundum opera
ad satisfactionem ; sed gratia, adveniens in animam, liberat eam ab omni culpa, tam
originali quam actuali : ergo movens animam potest satisfacere pro omni culpa prius deleta :
ergo quilibet homo potest satisfacere pro se ipso.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e155">Sed contra : Si quilibet homo posset satisfacere pro se ipso, <quote xml:id="bb-d1e18139-Qd1e157">ergo Christus gratis
mortuus esset</quote>. Si ergo hoc est inconveniens et absurdum, restat quod et illud ex
quo sequitur.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e161">Item, sicut iniuria peccati totius generis humani est infinita ratione eius contra quem
est, sic et illa. quae est in quolibet peccato singulari. Ergo, si aliquis purus homo non
potuit satisfacere pro genere humano, pari etiam ratione videtur quod non possit satisfacere
pro se ipso.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e164">Item, impossibile est quod aliquis satisfaciat pro culpa, quamdiu nianet in eo radix et
causa culpae : <quote xml:id="bb-d1e18139-Qd1e166">satisfacere enim est, sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, causas peccatotum
excidere</quote> ; sed vitium humanae originis nunquam separatur a carne peccati : ergo
videtur quod nullus homo, qui originale peccatum habuit, possit satisfacere pro originali.
Maior manifesta est per <name ref="#Augustine">Augustinum</name> ; sed. minor manifestatur per hoc quod quilibet generat
filium habentem originale peccatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e176">Item, ad hoc quod fiat satisfactio necessarium est quod fiat damni recompensatio ; sed
propter peccatum originale quilibet habet necessitatem moriendi, et <quote xml:id="bb-d1e18139-Qd1e178">corpus mortuum
est propter peccatum</quote>, sicut dicit Apostolus : ergo, si quis debet satisfacere pro
originali peccato, tenefur reddere animam pro anima. Sed quilibet est mortis debitor pro
originali peccato : ergo non videtur quod aliquis, qui originale peccatum contraxit, possit
unquam satisfacere pro illo.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e182">Item, quod originale peccatum sit culpa, hoc habet quia processit a voluntate Adae. Si ergo
requiritur satisfactio de ipso secundum quod culpa, nullus potest pro originali satisfacere
nisi satisfaciat pro culpa Adae. Sed pro culpa Adae nullus potest satisfacere, secundtim
quod originalis est ; nisi satisfaciat pro toto genere humano : ergo, a primo, nullus potest
satisfacere pro peccato originali alicuius hominis, nisi satisfaciat pro toto genere humano.
Sed hoc non potest aliquis purus homo : ergo nullus potest satisfacere pro originali
suo.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e18139-Dd1e186">
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e188">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e191" type="question-title">Nullus, quantumvis gratia adiutus, potuit pro culpa originali
satisfacere, ne semiplene quidem; nec pro suo proprio peccato plene, sed tantum
semiplene.</head>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e194">Respondeo : Dicendum quod est satisfactio plena et est satisfactio semiplena. Satisfactio
plena est quando simul fit satisfactio de iniuria et de damno ; satisfactio vero semiplena
est quando, remissa offensa, satisfactio fit pro damno. Intelligendum igitur est quod pro
nullo peccato, in quo fit aversio a Deo, potest satisfacere aliquis purus homo satisfactione
plenaria, nec pro se ipso nec pro aliis, propter hoc quod offensa et iniuria illa
superexcedit puram creaturam. Si vero loquamur de satisfactione semiplena, illa videlicet in
qua, remissa offensa, requiritur emenda de damno, sic dicendum quod homo potest satisfacere
pro suo actuali, sed non pro originali.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e197">Ratio autem huius est quia peccatum actuale dicit depravationem voluntatis, sed originale
dicit de pravationem naturae. In hoc autem differt depravatio naturae a depravatione
voluntatis, quod corruptio voluntatis respicit ipsam personam ut est individuum, sed
corruptio naturae ut est alterius principium. Item, quia voluntas est vertibilis, et
corruptio in ea existens est facile mobilis ; quia vero natura uno modo movetur, corruptio
in ea existens est difficile mobilis. Quoniam igitur deordinatio voluntatis, introducta per
actuale, est personae singularis et facile mobilis, recompensari potest per usum gratiae
gratum facientis, quae respicit personam singularem. Quia vero depravatio naturae est
respiciens propagationem, et ita naturam communem, et ulterius eradicari non potest omnino,
ideo pro damno illato nemo potest satisfacere per gratiam singularis personae. Illa enim non
tollit omnino originalis peccati radicem ab eo in quo est, nec per se nec per usum suum ; et
ideo non potest omnino tollere reatum et obligationem. Impossibile igitur fuit quod aliquis
pro peccato originali. alicuitis hominis satisfaceret, nisi omnino a peccato originali
mundus esset, nisi etiam haberet gratiam communem, hoc est gratiam capitis, cuius plenitudo
nata est in alios redundare. Talis autem non potuit esse nisi homo et Deus, qui esset
aliorum caput, sicut in praecedentibus fuit ostensum, quia nullus nisi Deus potest influere
aliis motum et sensum.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e200">Et sic patet quod pro minimo peccato originali, nec quantum ad satisfactionem plenariam nec
quantum ad satisfactionem semiplenam, potuit satisfacere nisi Christus, id est homo et Deus.
De actuali vero potest quidem purus homo, adiutus gratia, satisfacere, sed satisfactione
semiplena, quae suppletionem et complementum recipit a passione Christi. Christus enim
satisfaciens pro omni offensa, omnibus impetravit gratiam quantum ad sufficientiam : et
merito illius satisfactionis homo suscipiens gratiam satisfacit postea Deo pro laesione quam
intulit sibi actualis culpa.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e204">Et ex hoc patet quomodo passio Christi influit in sacramenta, et quare amplius influit in
sacramentum baptismi, quod est remedium contra originale, quam in sacramentum poenitentiae.
Et hoc est fundamentum multorum quae in quarto libro determinantur et supponuntur ab hoc
libro. Concedendum est igitur quod nullus, adiutus gratia, satisfacere potuit pro se ipso.
Concedendae sunt etiam rationes quae hoc ostendunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e18139-Dd1e209">
<head xml:id="bb-d1e18139-Hd1e211">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e214">Ad illud vero quod primo obicitur, quod satisfactio est pars poenitentiae, dicendum quod
ipsa poenitentia, sicut ostensum est, efficaciam habet a passione Christi, non solum post
passionem, sed etiam ante, quia Christus per passionem suam omnibus impetravit gratiain
poenitentialem, et Deus praecedentibus Patribus dedit gratiam propter satisfactionem
passionis promissam, sequentibus vero propter solutam. Et sicut nos iustificamur in fide
passionis praeteritae, ita ipsi iustificabantur in fide passionis futurae. Unde et qui
praeibant, et qui sequebantur clamabant : Hosanna filio David. Unde ex hoc non habetur quod
aliquis sufficienter possit satisfacere pro se. Praeterea, ratio illa non concludit de
originali, sed solum de actuali : poenitentia enim non est contra : originale, sed contra
actuale. Necvalet quod obicit, quod gravius est actuale quam originale. Dicendum enim quod,
etsi originale in posteris sit minus quam actuale, tamen quantum ad suam originem peccatum
originale valde fuit grave, cum totam naturam humanam infecerit. Satisfactio autem peccati
originalis respicit ipsam originem ; et ideo dico quod difficilius fuit satisfacere pro
originali quam pro actuali, qui non potest fieri satisfactio pro uno originali quin fiat pro
omnibus ; non sic autem est in peccatis actualibus.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e217">Ad illud quod obicitur, quod satisfacere est honorem debitum Deo reddere, dicendum quod est
debitum quo tenemur Deo iure conditionis et est debitum quo obligamur Deo reatu
praevaricationis. Dico ergo quod debitum, quod cadit in notificatione satisfactionis, est
debitum secundo modo dictum, et hoc quidem non potest solvere per se ipsum ; ipse enim se
reddidit iinpotentem, et ideo ; nisi succurreret ei divina misericordia, salvari non posset.
Et ideo non obligatur ad impossibile ; quamvis enim sit ei impossibile per se, est tamen ei
possibile per divinum adiutorium.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e220">Ad illud quod obicitur, quod homo existens in gratia potest mererl summum bonum, dicendum
quod non est simile, quia gratia singularis bene habet ordinationem ad hoc quod faciat
hominem mereri summam beatitudinem, sed non ad hoc quod faciat hominem satisfacere pro culpa
originali, sicut prias ostensum fuit.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e223">Ad illud quod obicitur, quod existens in gratia non mereretur nisi poenam temporalem,
dicendum quod verum est, sed tamen nulli peccatori datur gratia nisi merito satisfactionis
et passionis Christi. Unde gratiae collatio satisfactionem originalis non facit, sed
praesupponit ; ideo non sequitur quod aliquis per gratiam possit satisfacere pro originali
culpa.</p>
<p xml:id="bb-d1e18139-d1e227">Ad illud quod obicitur, quod gratia aequaliter delet omnem culpam, ergo aequaliter
satisfacit pro omni culpa deleta, dicendum quod non est simile propter hoc quod deletio
culpae attenditur in imaginis reformatione et conversione ad Deum ; et quia per conversionem
ad Deum deletur omnis aversio, una gratia delet omnem culpam. Satisfactio vero respicit
obligationem ad poenam, et possibile est quod una obligatio ad poenam solvatur, altera
remanente. Ideo non sic indifferenter comparatur gratia ad satisfaciendum pro omni culpa
sicut ad delendum omnem culpam.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>