-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e20487.xml
220 lines (220 loc) · 17.2 KB
/
bb-d1e20487.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 23, A. 1, Q. 5</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 23, A. 1, Q. 5</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e20487">
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e119">III, D. 23, A. 1, Q. 5</head>
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e122" type="question-title">De definitione fidei ab Apostolo assignata.</head>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e125">Quinto quaeritur de descriptione fidei ab Apostolo assignata, quoniam ipsa inter ceteras est
magis authentica. Definit autem Apostolus fidem sic, ad Hebraeos 11, 1 : <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e124" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">Fides est substantia
rerum sperandarum, argumentum non apparentium</quote>. Ostenditur autem ista descriptio inconvenienter
assignata propter quadruplicem defectum, qui videtur esse in ea, videlicet propter defectum
veritatis, propter defectum convertibilitatis, propter defectum evidentiae et propter defectum
sufficientiae.</p>
<div xml:id="bb-d1e20487-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e133">Quod autem sit in ea defectus veritatis, ostenditur : Primo, in hoc quod dicit fidem esse
substantiam. Aut enim ibi accipitur substantia proprie aut communiter. Si accipitur ibi
proprie, cum substantia dividatur contra accidens, et fides sit accidens, falsum est fidem
esse substantiam. Si autem substantia ibi accipitur communiter pro essentia, et essentia
uniuscuiusque non differt ab eo cuius est essentia, fides autem differt a rebus sperandis,
impossibile est fidem esse substantiam rerum sperandarum.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e136">Item, videtur falsa esse in hoc quod dicit fidem non tantum esse substantiam, sed etiam
argumentum, quoniam nulla virtus est argumentum nec e converso : si ergo fides est virtus,
non ergo potest esse argumentum. Si tu dicas quod argumentum sumitur ibi transsumptive,
videtur quod nec transsumptive nec proprie debeat dici fides argumentum non apparentium. Si
enim proprietas argumenti est quod arguit ipsam mentem et convincit eam de eo ad quod est,
faciens illud esse clarum et apertum, videtur quod sit ibi implicatio duplicis
contradictionis, cum dicit fidem esse argumentum non apparentium. Quae enim habent
argumentum, hoc ipso quod habent argumentum, apparent esse vera ; quae etiam habent
argumentum, hoc ipso quod habent argumentum, convincuntur esse vera. Igitur ratio argumenti
repugnat tam rei non apparenti quam ipsi habitui fidei : ergo est ibi implicatio oppositorum
in praedicta descriptione. Videtur igitur quod praedicta definitio redargui possit de
defectu veritatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e139">Item, videtur quod possit reprehendi ob defectum convertibilitatis : nam haec descriptio
potest convenire ipsi spei. Spes enim <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e141" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">est substantia rerum sperandarum, et etiam argumentum
non apparentium</quote>, quia per spem certificamur nos esse habifuros res quas non videmus. Ergo
videtur, quodsi tota ista descriptio convenit spei, quod non convertatur cum ipsa fide.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e142">Item, credere poenam aeternam esse futuram, hoc pertinet ad ipsam fidem : ergo credulitas
poenae aeternae fides est ; sed credulitas poenae aeternae non est substantia rerum
sperandarum, sed potius timendaram : ergo videtur quod ista descriptio generaliter non
conveniat ipsi fidei : ergo nec omni nec soli. Videtur ergo posse reprehendi propter
defectum convertibilitatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e146">Item, videtur posse reprehendi ob defectum evidentiae, quia non debet prius definiri per
posterius nec ignotum per ignotius ; sed fides prior est quam spes, fides etiam, quae est in
corde, notior est quam ea quae non apparent : ergo male definitur fides per res sperandas et
per res non apparentes.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e149">Item, ad evidentiam definitionis spectat quod priora praemittantur posterioribus. Si ergo
cognitio praecedit affectionem et fides, in quantum argumentum, respicit cognitionem, in
quantum vero substantia rerum sperandarum, respicit affectionein, videtur quod praedicta
definitio assignata sit sicut per posterius et confuse : et ita redargui posse videtur
propter defectum evidentiae.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e152">Item, reprehensibilis videtur propter defectum sufficientiae, quia fides non tantummodo est
de futuris, verum etiam de praesentibus et praeteritis, ut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>. Si ergo
speranda solummodo sunt futura, videtur quod insufficienter definiatur, cum definitur
solummodo per res sperandas.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e158">Item, fides non tantummodo est fundamentum spei, immo etiam caritatis et totius aedificii
spiritualis. Ergo ita est substantia vel fundamentum caritatis et rerum diligendarum sicut
spei et sperandarum : videtur ergo insufficienter dixisse, cum dixit eam esse fundamentum
rerum sperandarum. Cum enim nobilior sit caritas quam spes, magis deberet definiri fides per
res diligendas quam per res sperandas. Et ita propter quatuor dictos defectus praedicta
descriptio videtur esse penitus abicienda et repudianda.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e20487-Dd1e162">
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e164">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e167" type="question-title">Fidei definitio data ab Apostolo est convenienter et secundum
artem assignata</head>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e170">Respondeo : Ad. praedictorum intelligentiam est notandum quod tunc definitio sive
notificatio est recte assignata, quando nihil continet superfluum, nihil etiam diminutum. Et
hoc est quando per ipsam notificationem ipsius definiti essentia plene indicatur et aperte
manifestatur et ab omnibus aliis separatur. Hoc autem est reperire in proposito, si quis
attendat.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e173">Nam ipsa fides secundum essentiam suam aliquid respicit ex parte intellectus et aliquid ex
parte affectus : habet enim affectum stabilire et intellectum illuminare. Et in quantum
affectum stabilit, dicitur substantia sive fundamentum ; in quantum autem intellectum
illuminat, dicitur argumentum. Ut ergo plene fidei essential explicaretur, oportuit eam
definiri sive notificari ut diceretur esse substantia simul et argumentum ; debet enim
definitio totam essentiam definiti in se claudere.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e176">Debet etiam nihilominus aperte notificare : et quoniam habitus virtutis dupliciter
notificari habet, videlicet per finem ultimum et per suum obiectum, finis autem ipsius fidei
consistit in aeterna beatitudine quam speramus, et ita in rebus sperandis, obiectum autem
consistit in veritate non visa, et ita in rebus non apparentibus : ideo opportunum fuit
fidem definiri per res sperandas et non apparentes, ut sic notificatio fidei non solum
essentiam definiti explicaret plene per intellectum et affectum, sed etiam manifestaret
aperte per finem et obiectum.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e180">Debet etiam definitio definitum ab omnibus aliis separare. Et quoniam fides formata
distingui habet a fide informi, distingui etiam habet ab habitu cuiuslibet alterius virtutis
; a fide, inquam, informi distinguitur in quantum sustentat totam fabricam spiritualem ; ab
aliis virtutibus, in quantum veritati non visae facit adhaerere : ideo quantum ad haec duo
dicitur <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e185" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">substantia rerum sperandarum</quote>, ut distinguatur a fide informi, et argumentum non
apparentium, ut distinguatur ab habitibus aliarum virtutum.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e183">Et sic patet quod praedicta notificatio nihil continet superfluum, nihil diminutum ; nec
est in ea clausula nec dictio, immo etiam nec syllaba otiosa. Fatendum est igitur ipsam esse
convenienter et secundum artem assignatam, ita quod in se habet veritatem,
convertibilitatem, evidentiam et sufficientiam adeo perfecte et complete ut nec peritissimi
philosophorum possent eam artificialius et completius assignare.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e20487-Dd1e188">
<head xml:id="bb-d1e20487-Hd1e190">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e193">Ad illud ergo quod primo obicitur in contrarium, quod falso dicitur fides esse substantia,
dicendum quod substantia dicitur dupliciter, scilicet proprie et transsumptive. Proprie
quidem dicitur quatuor modis, scilicet substantia-materia, substantia-forma,
substantia-compositum, substantia, quae est essentia uniuscuiusque. Transsumptive dicitur
substantia illud quod habet aliquam proprietatem substantiae dictae aliquo istorum modorum.
Cum autem dicitur fides est substantia, hoc non dicitur secundum quod hoc nomen substantia
sumitur in significatfone propria, sed secundum quod sumitur in significatione
transsumptiva. Dicitur enim substantia, quia est fundamentum fabricae spiritualis ad
similitudinem materiae, quae praebet fulcimentum formis et accidentibus. Et quod ita
accipiatur, patet per notificationem <name ref="#JohnDamascenus">Damasceni</name>, qui loco eius quod dicit Apostolus :
<quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e198">Fides est substantia, dicit hypostasis</quote>. Ait enim sic :<quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e201"> Fides est
eorum quae sperantur hypostasis, et redargutio earum rerum quae non videntur</quote>.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e205">Ad illud quod obicitur, quod falso etiam dicitur esse argumentum, dicendum similiter quod
argumentum dicitur dupliciter, videlicet proprie et transsumptive. Proprie quidem argumentum
accipitur secundum quadruplicem acceptionem. Nam uno modo dicitur argumentum ratiocinatio,
secundum quod dividitur in quatuor species, videlicet in syllogismum, inductionem, enthymema
et exemplum. Alio modo dicitur argumentum prolixae sententiae brevis collectio. Tertio modo
dicitur argumentum ipsum medium, in quo consistit tota vis argumentationis. Quarto modo
dicitur argumentum ipsa maxima propositio, in qua consistit firmitas totius illationis. In
omnibus autem his acceptionibus argumentum dicitur, quia mentem arguit et illuminat ad
aliquid intuendum et ei firmiter adhaerendum. Et secundum hanc proprietatem potest
transsumptive dici argumentum quidquid illud sit quod mentem arguit et illuminat ad videndum
aliquid occultum. Et hoc modo fides dicitur esse argumentum rerum non apparentium, quoniam
ita facit intellectum eis assentire sicut argumentum verum facit assentire conclusioni
probatae. Et per hoc patet responsio ad illa quae arguebant praedictam definitionem ob
defectum veritatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e208">Ad illud vero quod obicitur, quod in praeassignata definitione est defectus
convertibilitatis, dicendum quod praedicta notificatio non convenit spei, quoniam, etsi ipsa
spes aliquo modo possit dici <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e216" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">substantia rerum sperandarum</quote>, non tamen potest dici fundamentum
sicut fides, quia non est prima virtutum. Licet autem hoc aliquo modo possit ei attribui,
tamen sequens pars definitionis, quae est <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e219" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">argumentum non apparentium</quote>, convenit soli fidei,
quae intellectum facit assentire ipsi Veritati. Hoc autem nec spei competit nec caritati,
licet eis competat quoddam genus certitudinis experimentalis, maxime ipsi spei.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e211">Ad illud quod obicitur, quod credulitas suppliciorum non est <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e225" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">substantia rerum sperandarum</quote>,
sed magis timendarum, dicendum quod fides dicitur esse <quote xml:id="bb-d1e20487-Qd1e228" source="http://scta.info/resource/hebr11_1">substantia rerum sperandarum</quote>, non
tamquam subiecti, sed tamquam finis, sicut praedictum est. Quamvis autem credulitas
suppliciorum sit rerum timendarum per modum obiecti, est tamen rerum sperandarum per modum
finis. Ideo enim quis credit aeterna supplicia, ut assequatur bona speranda.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e215">Ad illud quod obicitur, quod est ibi defectus evidentiae, quia fides definitur per
posteriora et ignota, dicendum quod falsum est ; definitur enim per finem et obiectum, sicut
prius visum est. Licet autem finis ipsius fidei, qui consistit in rebus sperandis, sit
posterior ipsa fide quantum ad assecutionem, est tamen prior quantum ad intentionem. Licet
etiam obiectum ipsius fidei, quod consistit in veritate non apparente, sit homini infideli
incognitum, nihilominus cognitum est homini fidem habenti ; quamvis etiam sit incognitum
quale sit, notum famen est ipsum non apparere. Et sic patens est quod praedicta notificatio
non est per posterius et incognitum, immo per prius et notius.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e218">Ad illud quod obicitur, quod in ea est praeposteratio, quia prius deberet dici argumentum
quam fundamentum ob hoc quod intellectus praecedit affectum, dicendum quod, etsi actus
intellectus praecedit actum affectus, nihil tamen impedit quin intellectus aliquando
sequatur affectum, utpote quando inclinatur ad assentiendum alicui rei secundum imperium
voluntatis. Et hoc modo dictum est superius se habere in actu fidei, quae ideo habet
rationem virtutis, quia assensus ille est a principio voluntatis ; et ideo Apostolus
rectissime ordinavit, quando illud fidei, quod respicit affectivam, praemisit ei quod
respicit cognitivam.</p>
<p xml:id="bb-d1e20487-d1e221">Ad illud quod obicitur de defectu sufficientiae, quia deberet definiri per diligenda sicut
per speranda, ita, per praeterita sicut per futura, iam patet responsio, quia, quamvis fides
sit de praeteritis et futuris sive etiam de sperandis et amandis, de solis sperandis est
tamquam de fine ad quem tendit ; et per hoc quod definitur hic fides per comparationem ad
finem et complementum totius aedificii spiritualis, datur per consequens intelligi eiusdem
aedificii tota fabrica. Et per hoc patent illa duo obiecta. Patet etiam quare magis dicitur
esse fundamentum rerum sperandarum quam credendarum vel timendarum. Per hoc enim quod
dicitur sperandarum, magis datur intelligi finis virtutis, qui est ipsa beatitudo
exspectata, quam per hoc quod dicitur credendum vel amandum vel timendum. Nam isti actus non
tantummodo sunt in finem, sed etiam in ea quae sunt ad finem.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>