-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e24926.xml
207 lines (207 loc) · 15.5 KB
/
bb-d1e24926.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 27, A. 1, Q. 4</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 27, A. 1, Q. 4</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e24926">
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e119">III, D. 27, A. 1, Q. 4</head>
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e122" type="question-title">Utrum habitus caritatis possit esse informis an semper sit
formatas.</head>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e125">Quarto quaeritur, utrum habitus caritatis possit esse informis an semper.sit formatus.</p>
<div xml:id="bb-d1e24926-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e133">Et quod semper sit formatus, videtur. Primo, per <name ref="#Augustine">Augustinum</name>, in libro De vera innocentia :
<quote xml:id="bb-d1e24926-Qd1e138">Dilectio Dei et proximi est propria et specialis virtus piorum atque Sanctorum, cum
ceterae virtutes bonis possint esse communes et malis</quote>. Sed aliae virtutes non sunt
comm unes bonis et malis, nisi quia possunt esse informes : si ergo caritas non potest isto
modo esse communis, videtur quod nullo modo possit esse informis.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e142">Item, Hugo : <quote xml:id="bb-d1e24926-Qd1e144">Caritatem nullus malus habere potest</quote>. Sed si posset esse
informis, aliquis malus posset eam habere : impossibile est igitur habitum caritatis
informem esse.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e148">Item, impossibile est formam fieri informem ; sed caritas est forma virtutum, secundum quod
dicitur super illud ad Romanos 1, 17 : Iustifia Dei etc., Glossa : <quote xml:id="bb-d1e24926-Qd1e150">Haec est informis
quantas mentis, quia sociam non habet caritatem, quae est forma omnium virtutum</quote>.
Ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e154">Item, virtutis caritatis est diligere Deum propter se et super omnia ; sed istum actum
nullus habere potest qui habet in se mortale peccatum, cum in omni mortali peccato aliquid
diligatur contra Deum : si ergo sola illa virtus potest esse informis cuius actus potest
reperiri in peccatore, sicut patet de fide, videtur quod caritas nullo modo possit esse
informis.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e158">Item, sicut infidelitas repugnat fidei, sic libido et amor libidinosus repugnat caritati ;
sed impossibile est habitum fidei nec informem nec formatum simul stare cum errore et
infidelitate : ergo impossibile est habitum caritatis nec informem nec formatum simul stare
cum libidine. Sed omne peccatuin est libido vel ex libidine, secundum quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>
: ergo impossibile est habitum caritatis nec informem nec formatum reperiri in peccatore :
ergo non reperitur nisi in viro iusto. Sed in illo non habet esse informis, sed semper
formatus : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e164">Sed contra : Cum aliquis peccat qui in Deum credidit et amavit, sicut in eo remanet
credulitas, sic remanet in eo quaedam dilectio ; sed non est minus nobilis illa dilectio vel
amor quam sit illa credulitas : ergo, si credulitas illa sortitur nomen virtutis, pari
ratione videtur quod et illa dilectio. Sed non sortitur rationem et nomen alterius virtutis
quam caritatis : ergo caritas potest esse informis.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e167">Item, aut potest aliquis diligere Deum informiter aut non. Si non, ergo, cum homo sciat se
Deum diligere, homo sciet se habere caritatem et esse in gratia, quod apud multos est
inconveniens. Si potest, sed quales sunt actus, tales sunt habitus : ergo, si actus
diligendi potest esse informis, videtur quod et habitus.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e170">Item, ex fide formata oritur amor et timor, uterque formatus. Ergo, cum ex fide informi
possit oriri timor servilis, qui est timor informis, qui etiam habet rationem doni, videtur
quod ex ipsa possit oriri amor qui etiam habet rationem virtutis. Redit ergo idem quod
prius, videlicet quod amor caritatis informis possit esse.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e173">Item, caritas est virtus gratuita ; constans est quod haec differentia gratuita addit supra
virtutem : ergo, si remanere potest prius sine posteriori, videtur quod, caritate desinente
esse gratuita, adhuc possit remanere virtus : ergo potest esse informis.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e176">Item, homini cadenti in peccatum aliquid relinquitur in potentia rationali et irascibili
quo fit habilis ad resurgendum, ut fides et spes. Ergo pari ratione relinquitur aliquid in
potentia concupiscibili, immo multo fortiori, cum ipsa magis indigeat ; sed constat quod
illud non est minus nobile quam illud quod est in aliis potentiis, cum ipsa habeat nobiliori
virtute informari : si ergo aliae post lapsum in peccatum possident fidem et spem informem,
videtur quod et ipsa post peccatum habeat caritatem informem.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e24926-Dd1e180">
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e182">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e185" type="question-title">Caritas numquam potest esse informis; in afferendis tamen
rationibus non consentiunt doctores.</head>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e188">Respondeo : Dicendum quod secundum communem opinionem habitus caritatis semper est formatus
et nunquam habet esse informis. Et hoc indicat ipsum nomen ipsius ; nominatur enim nomine
gratiae. Si ergo virtus informis dicitur esse illa virtus quae est privata gratia, dicere
caritatem informem nihil aliud est dicere quam gratuitum esse gratia privatum ; quod est
falsum et non intelligibile, quia est ibi implicatio oppositorum. Et ideo communiter dicitur
quod caritas non potest esse informis. Licet autem doctores communiter in hoc consentiant,
in ratione tamen quare hoc dicunt est inter eos differentia.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e191">Nam quidam voluerunt dicere quod ideo caritas non potest esse informis, quia est ipsum
donum increatum, scilicet ipse Spiritus Sanctus. Et huius opinionis fuit <name ref="#Lombard">Magister</name>
Sententiarum. Haec autem opinio communiter non tenetur nec est tenenda, sicut in primo libro
fuit ostensum.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e197">Alii vero dicere voluerunt quod caritas non potest esse informis, quia est habitus mere
gratuitus, nihil habens ultra gratiam gratum facientem nisi solam relationem et ordinem ad
actum et finem. Aliae vero virtutes, quae habitus substratos habent, informes esse possunt ;
sola vero caritas est quae nihil absolutum addit : et ideo ipsa sola est quae non potest
fieri informis. Sed, licet istud videatur satis probabile, est tamen non modicum
calumniabile. Difficile enim est sustinere ; pensatis auctoritatibus et rationibus, quod
caritas non addat ultra gratiam aliquem habitum, qui concupiscibilem potentiam habilitet ad
amandum, sicut in praecedenti problemate fuit ostensum.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e201">Et ideo est adhuc tertius modus reddendi rationem quare caritas non potest esse informis,
sicut aliae virtutes. Hoc enim est quia caritas, non solum in quantum gratuita, sed etiam in
quantum affectio recta sive quantum ad habitum substratum, repugnat omni peccato, sicut
fides specialiter repugnat peccato sibi opposito. Unde sicut fides simpliciter tollitur per
errorem et infidelitatem et spes per desperationem, ita quod non remanet qualitas nec virtus
informis, sic habitus caritatis per omnem culpam habet tolli ; et ideo nunquam remanet
informis.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e204">Quod autem omne peccatum oppositionem habeat cum caritate ratione. habitus substrati,
manifestum est sic. Sicut enim habitus ipsius fidei habilitat animam ad credendum omnia
credenda et ad assentiendum primae Veritati propter se et super omnia, sic et habilitat
habitus caritatis ad amandum omnia amanda et adhaerendum primae Bonitati propter se et super
omnia. Et ideo, sicut error circa quemcumque articulum oppositionem habet cum fidei habitu,
sic amor libidinosus circa ea quae amanda sunt oppositionem habet cum ipsa caritate ratione
habitus substrati. Quoniam ergo omne peccatum consistit in deordinata dilectione alicuius
boni creati et in quadam libidine quae oppositionem habet cum recto amore, sicut error cum
vera credulitate, hinc est quod omne peccatum simpliciter excludit caritatem Et ideo, sicut
fides informis non potest reperiri in infidelibus et haereticis, sic caritas informis non
potest reperiri in aliquibus viris peccatoribus et iniquis ; et in solis illis habet
reperiri virtus informis : hinc est quod caritas nullo modo potest esse informis, quia
secundum se totam opponitur culpae generaliter, quod non est reperire in aliqua alia
virtute. Et si tu quaeras rationem huius, <name ref="#Augustine">Augustinus</name> docet, in XIV libro De civitate Dei,
ubi dicit quod omnis affectio oritur ex amore. Ideo nihil potest obliquare aliquas
affectiones animae, quin aliquo modo vel principaliter vel ex consequenti opponatur ipsi
amori et habitui affectum ilium rectificanti. Concedendae sunt igitur rationes ostendentes
quod caritas non potest esse informis.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e24926-Dd1e212">
<head xml:id="bb-d1e24926-Hd1e214">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e217">Ad illud vero quod primo obicitur, quod in peccatore remanet credulitas et dilectio erga
Deum, dicendum quod, quamvis utraqtie remaneat, non tamen uniformiter, quia credulitas habet
rationem virtutis, dilectio vero non. Et ratio huius est, quia ad hoc quod aliquis habitus
sortiatur nomen et rationem virtutis, necesse est quod habeat aliquam perfectionem et
vigorem quemdam respectu actus et obiecti. Hoc autem habet credulitas in viro peccatore :
nam ipse peccator assentit primae Veritati propter se et super omnia et credit omnia
credenda secundum quod credenda sunt. Nullus autem peccator est qui diligat Deum propter se
et super omnia et diligat omnia diligenda secundum quod diligenda sunt ; et ideo dilectio
illa quae est in peccatore non ita habet rationem virtutis nec sortitur nomen caritatis
secundum quod credulitas habet rationem virtutis et nomen fidei sortitur.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e220">Ad illud quod obicitur, quod contingit diligere informiter, dicendum quod verum est ; sed
sicut credere aliquem articulum informiter, quando alii articuli discreduntur, secundum quod
faciunt aliqui haeretici, non est actus virtutis informis, quia fides non est in eis virtus,
sic diligere Deum in peccatore non est actus virtutis. Deest enim ibi perfectio virtutis,
quia taIis non diligit omnia diligenda ; deest etiam et vigor, quia per ilium actum non
superat nec excludit amorem libidinosum sibi oppositum, sicut est de illo qui credit unum
articulum sine alio, qui per illam credulitatem nec perfecte credit, quia non omnia credit,
nec vigorose credit, quia errorem. non convincit.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e223">Ad illud quod obicitur, quod ex fide informi debet generari amor informis sicut et timor,
dicendum quod non est simile, pro eo quod maioris perfectionis est amor quam timor et magis
rectificatur anima in recte amando quam in recte timendo ; et hoc quia amor est principium
omnium affectionum, sicut dictum est superius. Et ideo ex hoc non sequitur quod, quamvis
fides generet timorem informem, quod possit generare caritatis amorem.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e226">Ad illud quod obicitur, quod caritas est virtus gratuita, et esse gratuitum coarctat hoc
quod est esse virtutem, dicendum quod, quamvis sit in minus esse gratuitum quam esse
virtutem, nihil tamen prohibet aliquam. differentiam ita adhaerere generi respectu speciei
quod, eadem sublata, aufertur per consequens quod ad essentiam generis spectat ; sicut patet
quod homo est animal rationale, et si desinat esse rationalis, desinit esse animal. Per hunc
modum potest intelligi et in caritate quod ita adhaeret hoc quod est gratuitum virtuti quod,
cum desinit esse gratuita, desinit esse virtus. Ratio autem quare magis adhaeret in caritate
quam in alia virtute, tacta est supra.</p>
<p xml:id="bb-d1e24926-d1e230">Ad illud quod obicitur, quod, homine cadente in peccatum, ita debet potentiae
concupiscibili adiutorium remanere, sicut aliis viribus animae, dicendum quod remanet sibi
adiutorium aliquod secundum cursum communem. Multi enim peccant qui habent affectionem
dilectionis et pietatis erga Deum et homines bonos ; verumtamen illud quod remanet eis non
sortitur nomen virtutis theologicae, secundum id quod remanet in aliis viribus. Et ratio
huius est, quia ipsa facilius corrumpitur et deordinatur quam aliae vires. Unde, quamdiu
peccatum est in anima, virtus rectificans eius affectiones non potest esse in ea. Quamvis
enim peccator, manens peccator, possit esse rectus in crederido, non tamen potest esse
rectus in diligendo.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>