-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e27294.xml
197 lines (197 loc) · 14.8 KB
/
bb-d1e27294.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 29, A. 1, Q. 6</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 29, A. 1, Q. 6</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e27294">
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e119">III, D. 29, A. 1, Q. 6</head>
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e122" type="question-title">Utrum ordo caritatis attendatur penes effectum tantum an simul penes
affectum et effectum.</head>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e125">Sexto et ultimo quaeritur, utrum ordo caritatis attendatur penes effectum tantum an simul
penes affectum et effectum.</p>
<div xml:id="bb-d1e27294-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e133">Et quod penes utrumque, videtur. I Ioannis 3, 18 : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e135" source="http://scta.info/resource/Iio3_18">Diligamus non verbo neque lingua,
sed opere et veritate</quote>. Non est ergo vera dilectio nisi sit in corde et opere, in
affectu et in effectu : ergo pari ratione non est verus dilectionis ordo nisi penes illoruni
utrumque attendatur.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e139">Gregorius ; in quadam Homilia : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e141">Probatio dilectionis exhibitio est operis</quote>.
Ergo ubi est maior operis exhibitio, ibi probatur maior esse dilectio et e converso : si
ergo caritas ordinata est in diligendo, videtur quod ordinari, debeat in corde et in
facto.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e145">Item, ordinatio in effectu ortum habet ab ordinatione in affectu. Si ergo caritas ordinari
debet in effectu, necesse est quod primo ordinetur in effectu ; sed caritas ordinata est
quantum ad effectum, sicut patet per illud quod dicit Apostolus : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e147" source="http://scta.info/resource/gal6_10">Operemur bonum ad
omnes, maxime autem ad domesticos</quote> : ergo necesse est caritatem ordinatam esse
quantum ad affectum.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e151">Item <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e153">magis pensat Deus ex quanto homo facit quam quantum facit</quote>. Ergo, si
ordo caritatis est Deo acceptus, videtur quod non solum consistat in opere exteriori, sed
etiam in affectu interiori.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e158">Sed contra : Quod non consistat in affectu, videtur per illud quod dicitur in Proverbiis,
18, 24 : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e160" source="http://scta.info/resource/prov18_24">Vir amicabilis ad societatem magis erit amicus quam frater</quote>. Sed
constat quod ista amicitia, de qua Sapiens loquitur, non adversatur ipsi caritati, immo
potius est ei consona ; sed secundum istam dicit quod magis diligitur homo bonae societatis
quam frater secundum carnem : videtur ergo quod secundum praeassignatas differentias non
attendatur ordo dilectionis quantum ad affectum.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e164">Item, delectatio in familiaritate consequitur ad dilectionem et affectum diligendi ; sed
multi sunt qui plus delectantur loqui cum amico suo quam per orationem loqui cum Deo : ergo
videtur quod nullus talis caritatem habeat ordinatam ; quod valde durum videtur dicere.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e167">Item, quod non attendatur penes effectum, videtur, quia multi sunt impotentes ad impedenda
opera dilectionis. Ergo tales non possunt habere ordinem caritatis : quodsi hoc est falsum,
restat etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e170">Item, si ordo caritatis attenda1ur penes effectum, ergo recte et secundum ordinem caritatis
agit qui praebendale beneficium potius dat suo consanguineo quam alicui extraneo ; quod
tamen reprehendit propheta Michaeas, 3, 10 : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e172">Vae ! qui aedificat Sion in
sanguinibus</quote> ; et Ezechiel, 44, 6 : <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e175" source="http://scta.info/resource/ez44_6">Sufficiat vobis domus Israel, qui
introducitis incircumcisos in sanctuarium Dei</quote> ; ubi reprehenduntur illi qui
beneficia ecclesiastica magis conferunt domesticis quam aliis.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e27294-Dd1e180">
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e182">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e185" type="question-title">Caritatis ordo respectu diligibilium diversorum non solum
attenditur quantum ad effectum exteriorem, sed etiam quantum ad interiorem affectum, quod
intelligitur, ceteris paribus.</head>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e188">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod, secundum quod dicit <name ref="#Lombard">Magister</name>
in littera, aliqui dicere voluerunt quod huiusmodi ordo caritatis attendatur solum quantum
ad effectum exteriorem, non quantum ad affectum interiorem nisi per comparationem nostri ad
Deum ; per comparationem autem proximi ad proximum solum consistit ordo quantum ad
exteriorem effectum. Et innituntur bis auctoritatibus <name ref="#Augustine">Augustini</name> quae in littera ponuntur, in
quibus videtur expresse sentire quod ordo caritatis respectu proximi attendatur solum in
exterioris operis exhibitione. Et hoc ipsum videtur dicere, in libro De vera religione, ubi
dicit quod <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e196">haec est perfecta iustitia, ut plus potiora bona et minus minora
diligamus</quote> . Ex quo videtur posse elici quod istae differentiae propinquitatis
nihil . faciant ad affectum dilectionis. Verumtamen, sicut dicit <name ref="#Lombard">Magister</name> in littera, et
verba <name ref="#Ambrose">Ambrosii</name> sonant et rationes prius inductae comprobant, ordo caritatis per
comparationem nostri ad proximum et unius proximi ad alterum non solum attenditur secundum
effectum, verum etiam secundum affectum ; et hoc idem intelligendum est, ceteris aliis
paribus. Si enim in duobus dilectis est par dignitas et necessitas, quantum est de istis
proprietatibus et conditionibus, aequaliter sunt amandi effectu et affectu ; sed si in
altero illorum superaddatur sanguinis propinquitas, facit ipsum magis amabilem utroque modo.
Et isto modo intendit <name ref="#Ambrose">Ambrosius</name> caritatis ordinem assignare respectu proximorum ; quod
notat, cum dicit <quote xml:id="bb-d1e27294-Qd1e209">quod domestici, si boni sunt, malis filiis sunt
praeponendi</quote>.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e213">Et si tu quaeras : cum ad ordinem caritatis concurrant meriti dignitas et indigentiae
opportunitas sicut et propinquitas, quare magis <name ref="#Ambrose">Ambrosius</name> assignat ordinem caritatis penes
propinquitatem quam penes bonitatem vel indigentiae necessitatem ? Dicendum qupd conditio
bonitatis nec est nobis ita nota nec est in se ita stabilis et firma sicut propinquitatis
conditio. Aliquis enim, qui hodie est malus, cras erit bonus, et qui hodie est minus bonus,
cras fortassis erit melior ; similiter est de necessitate et opportunitate. Ideo penes
gradus necessitatis, bonitatis et opportunitatis non potuit ita certitudinaliter ordo
caritatis assignari sicut penes conditiones propinquitatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e219">Concedendum est ergo quod ordo caritatis secundum differentias praeassignatas non solum
attenditur quantum ad effectum exteriorem, sed etiam quantum ad affectum interiorem ; et hoc
intelligendum est, aliis paribus. Unde et rationes quae hoc ostendunt concedendae sunt.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e223">Ad evidentiam autem rationum quae adducuntur in contrarium notandum est quod multipliciter
contingit affectum nostrum accipi et effectum multiplicem reperiri, ita quod ordo caritatis
nec omnem affectum respicit uniformiter nec omnem effectum. Accipitur enim aliquando
affectus pro passione, aliquando vero pro motu, ita quod affectus-passio dicitur quaedam
mulcebris complacentia, affectus vero motus dicitur quaedam rationalis eligentia. Affectus
autem motus duplicitur adhuc accipitur : nam quidam est a caritate elicitus, quidam vero
imperatus. Affectus a caritate elicitus est ille quo quis optat alteri summum Bonum ;
affectus vero imperatus est ille quo quis optat alii aliquod bonum temporale, quod est
ordinatum ad conservationem naturae. Sic igitur triplex est affectus : unus a caritate
elicitus, quo quidem opto alicui summum Bonum ; alius imperatus, quo opto alicui aliquod
bonum terrenum ; tertius vero annexus, quo delector in alterius bono, qui magis tenet
rationem passionis quam motus.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e226">Et cum sit triplex affectus, ordo caritatis praeassignatus respicit affectum a caritate
elicitum principaliter, quia magis mihi debeo optare beatam vitam quam alii ; et post me
magis patri meo quam alii, et sic ulterius procedendo. Affectum vero imperatum respicit
minus principaliter ; unde pro diversis opportunitatibus et conditionibus ordo quantum ad
illum affectum potest variari et praeposterari. Affectum vero annexum, qui est passio
mulcebris, minime respicit ordo caritatis ; ille enim potius respicit sensibilem
experientiam quam rationis eligentiam, sicut patet, quia plus delectatur aliquis et gaudet
in respiciendo socium quem videt praesentem, quam in recolendo patrem qui absens est,
quamvis ipsum magis diligat ; cuius signum est quod pro patre faceret multo maiora.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e229">Similiter et ex parte effectus distinguendum est. Nam quidam est effectus sive beneficium
quod respicit utilitatem comrimnem, sicut collatio ecclesiastici beneficii ; quoddam quod
respicit personarri singularem, et istud duplex est : quoddam enim est quod respicit animae
salutem ; aliud vero quod respicit sustentationem vitae praesentis. Et sic triplex est
effectus exterior : unus, qui est procuratio salutis aeternae ; alius, qui est relevatio
temporalis necessitatis ; tertius vero qui est commissio beneficii ecclesiastici, qui est
quodam modo spiritualis. Primum autem istorum effectuum respicit ordo caritatis
principaliter ; primo enim debeo procurare salutem meam quam salutem proximi, et primo
salutem patris quam alicuius alterius, et sic deinceps procedendo. Secundum vero effectum
respicit minus principaliter, quia secundum diversas opportunitates potest et debet homo
magis et minus esse beneficus in collatione alicuius commodi temporalis. Tertium vero
effectum, qui est collatio alicuius beneficii ecclesiastici, minime respicit ordo caritatis
; in collatione enim talium beneficiorum multum attendenda est meriti dignitas et parum aut
nihil sanguinis proximitas. Verendum enim valde est ne sub pallio caritatis affectus lateat
carnalitatis. Ex his patent omnia quae obiecta sunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e27294-Dd1e234">
<head xml:id="bb-d1e27294-Hd1e236">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e239">Ad illud enim quod primo obicitur de affectu amicabili, qui est ad socium magis quam ad
fratrem, tam patet responsio, quia illud intelligitur de affectu qui est cuiusdam mulcebris
complacentiae, ratione cuius plus delectatur homo habitare cum bono socio quam cum fratre
vel cum consanguineo.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e242">Ad illud quod obicitur de hoc quod plus delectatur homo loqui cum amico quam loqui cum Deo,
similiter iam patet responsio, quia talis delectatio sequitur sensibilem experientiam ; et
quia proximum suum videt, Deum autem non videt, hinc est quod plus delectatur aliquando
alloqui proximum quam orare Deum, licet multo plus Deum diligat quam amicum suum. Licet
autem iste affectus in viris carnalibus, qui huic mundo dediti sunt, aliquo modo sit
tolerabilis, in viris tamen spiritualibus, quorum est experiri quam suavis et dulcis est
Dominus, valde est reprehensibilis et cum magna diligentia debet exstirpari.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e245">Ad illud quod obicitur, quod effectus non est in potestate nostra, dicendum quod, etsi non
sit in potestate nostra effectum exterius impendere, est tamen in potestate nostra ipsum
effectum velle ; et quando voluntas perfecta est, pro facto reputatur : et ideo defectus
potentiae in exsequendo non tollit ordinem caritatis, qui quantum ad effectum exteriorem
habet attendi.</p>
<p xml:id="bb-d1e27294-d1e248">Ad illud quod obicitur de beneficio praebendali, iam patet responsio, quia quantum ad ilium
effectum. minime, ut dictum est, attenditur caritatis ordo.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>