-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e29037.xml
185 lines (185 loc) · 13.5 KB
/
bb-d1e29037.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title/>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title/>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e29037">
<head xml:id="bb-d1e29037-Hd1e117" type="question-title">Utrum habitus scientiae evacuetur in patria.</head>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e120">Tertio quaeritur de evacuatione scientiae, et est quaestio, utrum habitus scientiae evacuetur
in patria.</p>
<div xml:id="bb-d1e29045" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e29037-Hd1e125">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e128">Et quod sic, videtur. Per auctoritatem Apostoli, I ad Corinthios 13, 8 : <quote xml:id="bb-d1e29037-Qd1e130" source="http://scta.info/resource/Icor13_8">Sive
prophetiae evacuabuntur sive linguae cessabunt sive scientia destruetur</quote> ; sed quod
destruitur simpliciter evacuatur : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e134">Item, secundum quod vult <name>
<name ref="#Lombard">Magister</name> Hugo de Sancto Victore</name>, in Didascaleo, <quote xml:id="bb-d1e29037-Qd1e142">scientiae
inventae sunt propter indigentias ei necessitates supplendas ex parte animae vel ex parte
corporis</quote>. Si ergo in patria tolletur omnis indigentia, videtur quod evacuetur
omnis scientia.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e146">Item, anima beata omnia cognoscit in Verbo et aperte et continue, ita quod ab illo aspectu
non potest separari. Ergo videtur quod nullus alius habitus cognitionis vel aspectus beatae
animae conveniat. Videtur ergo quod habitus cognitionis, qui est in via, simpliciter
tollatur in patria, alioquin erit ibi frustra.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e149">Item, quod plus habet de lumine et veritate minus est evacuabile ; sed in habitu fidei plus
est de ratione veritatis et luminis quam in habitu scientiae acquisitae : ipsa enim fides
innititur primae Veritati propter se, et in ipsa etiam est lumen gratiae divinitus ei datae
et infusae : ergo multo minus est evacuabilis habitus fidei quam habitus scientiae. Si ergo
habitus fidei evacuabitur in statu patriae, videtur similiter quod et habitus scientiae.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e153">Item, habitus scientiae est per collationem causae ad effectum et per quamdam
ratiocinationem et decursum ; sed impossibile est in patria huiusmodi decursum reperire :
ergo necesse est habitum scientiae simpliciter tolli et evacuari.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e156">Sed contra : <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, in libro De similitudinibus : <quote xml:id="bb-d1e29037-Qd1e161">Tunc iusti cuncta scient quae
Deus fecit scienda ; ibi a singulis omnes, ibi ab omnibus singuli cognoscentur, nec unquam
omnino latebit qua patria, qua gente, qua stirpe quis editus sit</quote>. Si ergo notitia
talium manebit, multo fortius manebit scientia, quae est habitus cognitivus universalium.
Ergo non videtur quod scientia philosophica habeat evacuari in patria,</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e165">Item, sicut dicit <name ref="#Aristotle">Philosophus</name> : <quote xml:id="bb-d1e29037-Qd1e170">Scientia non destruitur nisi aut propter
corruptionem a parte scibilis aut ex parte medii aut propter oblivionem a parte
scientis</quote> ; sed nullum horum erit in patria : ergo nullo modo videtur quod ibi
destruatur et evacuetur scientia.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e174">Item, Christus erat comprehensor, et tamen nihilominus habuit scientiam competentem statui
viae ; angeli etiam sunt comprehensores, et tamen nihilominus habent habitum scientiae ; quo
cognoscunt res in proprio genere. Ergo gloria secum compatitur scientiam : ergo nec destruit
nec evacuat ipsam.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e177">Item, maioris dignitatis est scire syllogizare et aliquid demonstrare quam posse localiter
moveri atque discurrere ; sed ab ipsis Beatis non tolletur agilitas ad motum : igitur nec
habitus disponens ad syllogizandum et demonstrative aliquid cognoscendum : ergo non videtur
quod scientia evacuetur.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e180">Item, si scientia evacuaretur et tolleretur in transitu de hac vita, igitur esset
computanda inter bona transitoria. Igitur sicut reprehensibiles sunt et stulti qui laborant
esse divites, sic videntur omnes esse stulti qui laborant esse scientes, cum aequalis
conditionis sit vetula et unus rusticellus, sicut est unus magnus clericus ; quodsi hoc
minus convenienter dicitur, videtur quod scientia non evacuetur.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e29105">
<head xml:id="bb-d1e29037-Hd1e186">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e29037-Hd1e189" type="question-title">Scientia in patria quoad habitum non perditu, sed completur; quoad
usum vero mutatur et quoad modum omnino tollitur.</head>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e192">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod hic est triplex modus dicendi.
Quibusdam enim videtur quod habitus harum scientiarum acquisitarum, sive liberalium sive
aliarum, omnino evacuentur et simpliciter destruantur. Hic enim habitus habet imperfectionem
sibi iunctam inseparabiliter ; et ideo ei alius habitus longe perfectior succedet, non solum
ille quo quis cognoscet omnia in Verbo limpide et aperte, sed etiam habitus qui erit per
species et similitudines universi ordinis causarum mundi, qui datus fuit ipsis spiritibus
angelicis et dabitur omnibus glorificatis, per quam cetera cognoscent, etiam eadem ipsa quae
modo cognoscunt, multo excellenti us atque nobilius. Alioquin, si non daretur eis alius
habitus novus ab isto, non esset in Beatis rerum creatarum secundum proprium genus perfecta
cognitio ; quod contra veritatem est et contra <name ref="#Anselm">Anselmum</name>. Et sic concedunt in patria tolli
istum habitum scientiae propter nobiliorem habitum supervenientem. Et licet haec scentia
destruatur, non tamen frustra laborat qui eam acquirit, quoniam per ipsam manuducitur homo
ad cognitionem Dei et ad promotionem fidei, et ita ad augmentum meriti et per consequens ad
complementum praemii. Et propterea, sicut non frustra credit aliquis, licet fides evacuetur
in patria, sic etiam non frustra addiscit, licet ibi, ut dicunt, simpliciter evacuetur ista
scientia.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e198">Aliis autem aliter videtur dicendum esse, videlicet quod scientia non omnino evacuetur. Est
enim ibi considerare habitum et usum. In patria autem tollitur quantum ad usum, qui
imperfectionis est, et manet quantum ad habitum, qui facit ad ipsius animae decorem et
pulcritudinem. Si enim manebunt ibi cicatrices vulnerum et notae cogitationum ad
commendationem meriti et decorationem merentium, magis rationabile videtur quod maneant ibi
habitus scientiarum, quae faciunt ad ipsius animae decorem et ornatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e201">Tertiis autem aliter videtur esse dicendum quod, cum tria sit considerare in ipsa scientia,
videlicet habitum et usum et modum, scientia quantum ad habitum manet et completur ; quantum
vero ad usum mutatur, sed non tollitur ; quantum autem ad modum simpliciter evacuatur et
destruitur. Habitus enim non tollitur, quia perfectioni non repugnat. Non enim repugnant
ista duo : Deum videre et scire propositiones et conclusiones et principia geometriae et
alicuius alterius scientiae. Usus vero non tollitur omnino, quia, si esset habitus absque
usu et actu, esset incompletus sive minus completus, quod nequaquam competit secundum statum
illum pedectissimum et completissimum ; mutatur tamen propter annexam imperfectionem. Modus
vero, qui attenditur in decursu et inquisitione et quadam successiva ratiocinatione et
collatione, simpliciter destruitur, pro eo quod in patria modus cognoscendi erit per
simplicem aspectum, cum ibi habeatur deiformis intellectus per gloriae complementum. Et sic
secundum istam opinionem scientia quodam modo salvatur et quodam modo mutatur et quodam modo
destruitur et evacuatur. Hic autem tertius modus dicendi magis consonat ipsi Glossae, I ad
Corinthios 13, 10, et auctoritati <name ref="#Lombard">Magistri</name>, magis etiam consonat rectae rationi ; ideo magis
debet poni et communius sustineri. Igitur iuxta hune modum dicendi concedi possunt rationes
quae ostendunt quod scientia non omnino evacuetur. Manet enim, sicut ostendunt, quantum ad
habitum secundum statum magis perfectum, manet etiam quantum ad actum, videlicet quantum ad
simplicem aspectum.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e29129">
<head xml:id="bb-d1e29037-Hd1e210">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e213">Ad illud vero quod primo obicitur in contrarium de auctoritate Apostoli ; iam patet
responsio, quia dicitur scientia destrui, non quia habitus destruatur et evacuetur, sed quia
tollitur et destruitur iste sciendi modus, qui, ut dictum est, habet fieri per decursum.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e216">Ad illud quod obicitur de Hugone, quod scientiae inventae sunt propter indigentiam,
dicendum quod Hugo non assignat totam causam, sed assignat causam quae movit homines
secundum statum praesentis vitae ad inventionem scientiae. Quamvis enim homines moti
concessum est scientiam evacuari, fuerint propter indigentias amovendas, huiusmodi habitus
magis ordinari habent ad intelligentias nostras perficiendas ; quod quidem non tantum
competit statui viae, sed etiam patriae.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e219">Ad illud quod obicitur, quod anima omnia cognoscit in Verbo actu etc. ; dicendum quod,
sicut fuit dictum de Christo, quod anima Christi non solummodo habuit cognitionem rerum in
Verbo, sed etiam secundum se per habitum sibi innatum, et beatis angelis convenit idem
propter perfectionem cognitionis, non solum respectu diversitatis cognoscibilium, sed etiam
quantum ad varium cognoscendi modum : ita etiam in Beatis intelligendum est esse, quia
cognitio rerum in Verbo et in proprio genere simul se compati possunt quantum ad habitum et
quantum ad actum, quia una ad alteram ordinatur.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e222">Ad illud quod obicitur, quod fides plus habet de veritate et lumine quam habitus scientiae,
dicendum quod, etsi illud possit concedi, tamen ex hoc non sequitur quod habeat evacuari ;
quia lumen fidei, in quantum huiusmodi. est, habet sibi inseparabiliter adiunctum aliquid,
quod non est compossibile cum statu gloriae, sicut in praecedentibus ostensum fuit. Non sic
autem est de habitu scientiae, qui, quantum est de sua ratione, tanto perfectior est, quanto
certior et clarior ; ideo non sic habet tolli quantum ad habitum sicut fides ad praesentiam
gloriae.</p>
<p xml:id="bb-d1e29037-d1e226">Ad illud quod obicitur, quod scientia est per collationem causae ad effectum et per quemdam
decursum collativum, dicendum quod ipse arguit de scientia quantum ad modum quem in
praesenti habet, de quo dictum est, ratione cuius concessum est scientiam evacuari, et
ratione cuius Apostoli eam in futuro asserit destruendam.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>