-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e32042.xml
188 lines (188 loc) · 13.8 KB
/
bb-d1e32042.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 34, P. 2, A. 1, Q. 2</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 34, P. 2, A. 1, Q. 2</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e32042">
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e119">III, D. 34, P. 2, A. 1, Q. 2</head>
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e122" type="question-title">Utrum usus timoris servilis sit bonus an malus.</head>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e125">Secundo quaeritur de timore servili in comparatione ad eius usum, et est quaestio, utrum usus
timoris servilis sit bonus an malus.</p>
<div xml:id="bb-d1e32042-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e133">Et quod bonus sit, videtur : Quia quales sunt habitus, tales sunt actus ; sed timor
servilis, cum sit donum Spiritus Sancti, est bonus : ergo, per documentum moralis
Philosophi, actus eius est bonus.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e136">Item, maxima est Philosophi quod <quote xml:id="bb-d1e32042-Qd1e138">cuius usus bonus, ipsum quoque bonum</quote> et
<quote xml:id="bb-d1e32042-Qd1e141">cuius usus malus, ipsum est malum</quote>. Ergo, si usus timoris servilis est
malus, ipse timor servilis esset malus ; sed non est malus, cum detur divinitus : ergo actus
eius est bonus.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e145">Item, omnis habitus, cuius usus praeparat hominem ad susceptionem gratiae, est bonus
quantum ad usum ; sed timor servilis est huiusmodi, quia per usum eius introducitur caritas,
sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, et habetur in littera : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e151">Item, nullus actus, quo quis vitat peccatum, est peccatum ; sed actu timoris servilis
recedit homo a peccato : ergo actus timoris servilis non est peccatum : non est ergo malus.
Et est malus vel bonus : ergo est bonus.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e155">Sed contra : Super illud Psalmi [118, 120] : <quote xml:id="bb-d1e32042-Qd1e157">Confige timore tuo carnes meas</quote>,
Glossa : <quote xml:id="bb-d1e32042-Qd1e160">Timor servilis carnem non crucifigit, quiavivit in eo peccandi voluntas, et
sequeretur opus, si speraretur impunitas : mallet enim licere et dolet non licere quod lex
vetat</quote>. Sed omnis talis motus est directe contra iustitiam, quia vellet iustitiam
non esse ; omnis vero motus contra iustitiam est malus : ergo actus et usus timoris servilis
est malus.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e164">Item, Gregurius, in Moralibus : <quote xml:id="bb-d1e32042-Qd1e166">Cum poena timetur et Dei facies non amatur, timor ex
tumore est, non ex amore</quote>. Sed omnis actus, qui procedit ex radice tumoris et
superbiae est actus malus et damnabilis : ergo usus timoris servilis non est bonus, sed
culpabilis.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e170">Item, nullus actus incompossibilis caritati est bonus ; sed timere serviliter est actus
incompossibilis caritati ergo timere serviliter non est bonum. Maior manifesta est, quia
caritas bono non repugnat, sed malo. Minor autem manifesta est secundum verba <name ref="#Augustine">Augustini</name> et
Apostoli, quia spiritus servitutis non stat cum spiritu adoptionis.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e176">Item, omnis timor ortum habet ex amore, ergo timor servilis ex amore habet ortum ; sed
omnis amor aut est naturalis aut libidinosus aut gratuitus : cum ergo timor servilis non
possit habere ortum ex amore gratuito, quia est in peccatore ; nec ex amore naturali potest,
constat, quia iam esset timor naturalis : restat ergo quod ex amore libidinoso. Sed omnis
actus qui exit ex amore libidinoso est malus et culpabilis : ergo actus timoris servilis est
malus.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e179">Item, amare Deum propter temporalia principaliter est peccatum et malum, ergo similiter
timere Deum propter poenas principaliter est malum ; sed hoc est timere serviliter : videtur
ergo quod actus timoris servilis semper sit culpabilis.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e182">Item, timor servilis non dicitur servilis nisi a servitute peccati. Ergo pari ratione
nullus dicitur timere serviliter nisi circa illum actum sit annexa circumstantia peccati ;
sed circumstantia peccati annexa actui facit totum actum deformem : ergo videtur quod actus
et usus timoris servilis semper sit culpabilis et deformis.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e32042-Dd1e186">
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e188">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e191" type="question-title">Timor servilis, quando servilitas non concomitatur actum, sed
solum habitum , potest esse bonus, licet non sit meritorius.</head>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e194">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod, cum dico timorem servilem,
duo dico, videlicet ipsum habitum, quo anima disponitur ad timendum Deum ut punientem eos
qui praevaricantur ; et ulterius nomine servilitatis importatur deformitas peccati, quae
annexa est illi habitui in eodem homine, ratione cuius ille homo dicitur esse servus
peccati, et timor in eo existens dicitur esse timor servilis. Per hunc etiam modum, cum dico
aliquem timere serviliter, duo dico, videlicet actum ab illo habitu egredientem et
voluntatis servilitatem sive deformitatem concomitantem. Sed attendendum quod hoc potest
esse dupliciter : aut ita quod deformifas illa voluntatis concomitetur quantum ad habitum
aut quantum ad actum. Si concomitatur solum quantum ad habitum, sic potest esse quod aliquis
serviliter timeat et tamen motu illo non peccabit, quia, si ex recogitatione poenarum
aliquis abhorret offendere Deum, hoc potest esse praeter omne peccatum. Si autem
concomitatur in actu, quamvis ipsum timere de se non sit malum, tamen ratione deformitatis
actualiter annexae depravatur, sicut aliquis, qui timet poenas et timendo dolet quod tales
poenae infliguntur pro culpa, et actu etiam concupiscit peccare, si non esset illa poena ;
et hoc modo timere serviliter est peccatum et malum. Hoc autem non est semper cum quis
movetur timore servili, alioquin per usum illius doni magis homo se a gratia elongaret quam
praepararet ; quod plane falsum est.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e197">Et ideo concedendum est quod usus timoris servilis potest esse bonus, licet non sit bonus
bonitate meriti, sed magis bonitate praeparante vel ordinante ad meritum, quae simul stat
cum peccato. Unde et rationes quae hoc ostendunt concedendae sunt, licet ratio ultima sit
sophistica, quia procedit ex suppositione falsa.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e32042-Dd1e202">
<head xml:id="bb-d1e32042-Hd1e204">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e207">Ad illud vero quod primo obicitur in contrarium quod in timore servili vivit voluntas
peccandi et quod dolet de eo quod lex vetat, dicendum quod illud verbum <name ref="#Augustine">Augustini</name> non
intelligitur quod semper, quando timet, doleat actu, et similiter quod voluntas peccandi
semper sit in actu, sed hoc dicit, quia manet in habitu et radice. Licet autem voluntas sit
per peccatum deformata et regnet in ea malus amor, potest tamen aliquando moveri ad aliqua
bona opera in genere vel ex circumstantia per aliquam gratiam gratis datam, non committendo
culpam, sicut patet per multa exempla ; et sic potest esse in parte ista.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e213">Ad illud quod obicitur, quod timere serviliter est ex tumore, sicut dicit Gregorius, non ex
amore, dicendum quod <mentioned> ex </mentioned> non dicit ibi causam, sed concomitantiam ;
et cum dicit concomitantiam in actu, tunc deformat actum timoris servilis ; cum dicit
concomitantiam in habitu, non oportet quod deformet, sed tamen facit ipsum deficere a meriti
perfectione.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e219">Ad illud quod obicitur, quod actus incompossibilis caritati est malus, dicendum quod
aliquis actus potest esse incompossibilis alicui ratione circumstantiae propriae quam habet
ex proprio habitu vel ratione alicuius annexi. Cum ergo dicitur quod actus timoris servilis
est incompossibilis caritati, hoc non est ratione ipsius actus per se et secundum se, quia
habens caritatem potest bene timere Deum ratione poenae ; sed hoc intelligitur ratione
annexi, quod facit ipsum deficere a merito caritatis. Et ideo ex hoc non sequitur quod actus
timoris servilis sit malus, sed vel est malus vel est in homine secundum statum malum ; et
conclusio est vera ratione alterius partis.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e222">Ad illud quod obicitur, quod timor servilis habet ortum ex amore, dicendum quod non habet
ortum ex amore libidinoso, sed potest habere ortum ex amore naturali. Amor enim naturalis
dupliciter dicitur : uno modo, qui est cum ipsa natura plantatus ; alio modo, qui est ex
naturali affectu et voluntario exercitio acquisitus sine gratiae dono ; et ex tali amore
potest homo peccator etiam se ipsum sine peccato amare et mala sua fugere, sive praesentia
sive futura : et ex tali amore timor servilis habet procedere. Si enim homo amat se ipsum ad
hoc ut acquirat salutem et ex hoc timeat aeterna tormenta incurrere ; talis affectio amoris,
quamvis non sit ex caritate, potest esse absque libidine. Aliter potest dici quod sicut
timor mundanus, quo quis timet amittere mundana, est ex amore mundi et timor humanus ex
amore temporalis salutis, sic timor servilis, cum quis timet incurrere aeterna tormenta, est
ex amore aeternae salutis et beatitudinis ; et iste amor, quantum est de se, non est
culpabilis, sed est vel naturalis vel gratuitus a gratia gratis data vel gratuitus a gratia
gratum faciente ; et timor servilis bene potest esse ex amore salutis primo vel medio modo
dicto. Et ideo falsum supponit, cum dicto quod est ex amore libidinoso.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e226">Ad illud quod obicitur, quod amare Deum propter temporalia principaliter est peccatum,
dicendum quod non est simile de amore et timore, quia amor est ille : qui facit frui, quia
eius est quietare vel ad aliud inclinare ; et ideo peccat qui diligit Deum propter temporale
principaliter, quia facit de via finem et de fine viam ; non sic autem est ex parte timoris.
Alia est ratio, quia, cum quis amat Deum propter temporalia, duo sunt ibi amata ; sed, cum
quis timet Deum propter poenas quas infligit, unus solus est quem timet : qui enim timet
habentem cultellum, uno et eodem timore timet cultellum sive plagam cultelli et actionem
percutientis ; et ideo non est simile hinc et inde.</p>
<p xml:id="bb-d1e32042-d1e229">Ad illud quod ultimo obicitur, quod timere serviliter est timere cum circumstantia peccati,
dicendum quod illa circumstantia sive deformitas peccati potest poni circa actum timendi
ratione ipsius actus vel ratione timentis. Et si ponatur ratione ipsius actus, tunc utique
actus deformatur et efficitur malus ratione annexi, sicut prius fuit expositum. Sed si ita
sit quod ponatur ratione ipsius timentis, sic potest esse quod actus non sit actus
deformatus, sed quia deformitas est circa timentem, licet secundum illam deformitatem non
actualiter moveatur. Et propterea non est opportunum quod semper timere serviliter sit
peccatum, immo hoc potest esse utile et praeparatorium respectu gratiae.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>