-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e33150.xml
198 lines (198 loc) · 14.5 KB
/
bb-d1e33150.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 35, A. 1, Q. 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 35, A. 1, Q. 3</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e33150">
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e119">III, D. 35, A. 1, Q. 3</head>
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e122" type="question-title">Utrum donum intellectus simul consistat in contemplatione Creatoris
et creaturae.</head>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e125">Tertio quaeritur de actu et obiecto ipsius doni intellectus, et est quaestio, utrum donum
intellectus simul consistat in contemplatione Creatoris et creaturae.</p>
<div xml:id="bb-d1e33150-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e133">Et quod sic, videtur. Primo, auctoritate <name ref="#Lombard">Magistri</name> in littera : <quote xml:id="bb-d1e33150-Qd1e138">Intelligentia vero
non modo de aeternis est, sed etiam de rebus invisibilibus et spiritualibus temporaliter
exortis</quote>.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e142">Item, hoc ipsum videtur per Dionysium, Ad Titum, qui dicit quod <quote xml:id="bb-d1e33150-Qd1e144">impossibile est,
quamdiu in via sumus, relucere nobis divinum radium nisi circumvelatum</quote>. Si ergo
illud est velamen creaturae, videtur quod intellectus non possit Deum nisi in creatura
cognoscere : ergo, si est ad cognitionem Creatoris, necesse est quod sit simul ad
cognitionem creaturae.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e148">Item, non est perfectus habitus amoris nisi ametur Deus et in se et in sua imagine. Ergo
similiter non erit perfectum donum intellectus nisi Deus per illud cognoscatur et quantum ad
conditiones suas et quantum ad conditiones creaturarum quae sunt ei similes. Ergo videtur
quod donum intellectus sit ad contemplanda temporalia et aeterna.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e151">Item, de eisdem habet esse intellectus de quibus habet esse fides, secundum quod dicit
Gregorius quod <quote xml:id="bb-d1e33150-Qd1e153">Deus intellectum dat, dum de auditis mentem illustrat</quote>. Sed
fides non tantummodo respicit divinam essentiam in se, verum etiam in comparatione ad
creaturam : videtur ergo quod actus doni intetlectus ordinetur ad illa duo contemplanda.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e158">Sed contra : Dono sapientiae cognoscuntur aeterna, dono scientiae cognoscuntur temporalia,
sicut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>, et habetur in littera. Ergo aut donum intellectus superfluit, duobus
donis habitis, aut circa illa duo actus eius praecipuus non consistit.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e164">Item, sapientia et scientia differunt et sunt diversa dona per hoc quod unum eorum est
circa temporalia, aliud vero circa aeterna. Ergo, si donum intellectu est unum, videtur quod
non possit esse circa illa duo.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e167">Item, aut donum intellectus consistit in cognoscendo tantum aut in cognoscendo et
afficiendo. Si consistit in cognoscendo tantum, ergo non videtur quod sit donum gratuitum,
cum actus pure cognitivus non sit meritorius. Si in cognoscendo et afficiendo, ergo doni
intellectus est aeterna cognoscere et circa illa affici ; sed iste est actus doni sapientiae
: ergo aut donum intellectus non est circa aeterna aut, si est, non differt ab ipsa
sapientia.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e170">Item, sicut contingit Deum cognoscere et contemplari in imagine, ita contingit Deum
cognoscere et contemplari in eius vestigio. Ergo sicut donum intellectus est ordinatum ad
cognitionem ipsius creaturae spiritualis, ita ad cognitionem creaturae corporalis ; sed non
dirigit ad cognitionem corporalis creaturae : ergo pari ratione non videtur donum
intellectus ordinari ad cognitionem alicuius creaturae.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e173">Item, dona, quae sibi invicem correspondent et ad se combinantur, ad idem et circa idem
versantur ; sed donum intellectus et sapientiae combinantur ad invicem : ergo, cum donum
sapientiae sit circa aeterna et non circa creata, videtur quod et donum intellectus.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e176">Item, si simul est circa Creatorem et creaturam, ergo videtur quod donum intellectus
intelligat et cognoscat Deum per speculum : ergo non videtur dlfferre a cognitione
fidei.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e33150-Dd1e180">
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e182">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e185" type="question-title">Domum intellectus attenditur in contemplatione tum Creatoris tum
spiritualis creaturae.</head>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e188">Respondeo : Dicendum quod cognitio de Deo sub ratione veri potest haberi secundum triplicem
modum : uno modo habetur cognitio de Deo per simplicem assensum ; alio modo per rationis
adminiculum ; tertio modo per simplicem contuitum. Primum est virtutis fidei, cuius est
assentire ; secundum est doni intellectus, cuius est credita per rationem intelligere ;
tertium est beatitudinis munditiae cordis, cuius est Deum videre. Quoniam ergo rationes,
secundum quas iuvamur ad credita intelligenda, accipiuntur non solum a conditionibus
Creatoris, sed etiam a conditionibus creaturae spiritualis, quae inter creaturas habet
proximiorem assimilationem ad Creatorem, hinc est quod donum intellectus - cuius actus est
in contemplationem summi Veri elevare per lumen, quod non solum facit assentire, sed etiam
per congruas rationes credita intelligere - non solum attenditur in contemplatione
creatricis essentiae, sed etiam spiritualis creaturae.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e191">Et ex hoc patet quis sit actus et obiectum proprium ipsius doni intellectus, quoniam
obiectum eius est ipsum Verum aeternum in quantum intelligibile, non solum secundum proprias
conditiones, sed etiam secundum proprietates creaturarum sibi similium, secundum quod dicit
<name ref="#Lombard">Magister</name> in littera ; actus vero eius est contemplari ipsum Verum creditum, ut devotius
credatur et ardentius diligatur. Et ita donum intellectus consistit in contemplatione
rationali Creatoris et spiritualis creaturae, sicut ostendunt rationes quae ad istam partem
sunt inductae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e33150-Dd1e199">
<head xml:id="bb-d1e33150-Hd1e201">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e204">Ad illud ergo quod primo obicitur in contrarium, quod donum sapientiae ordinatur ad
cognitionem Creatoris et donum scientiae ad cognitionem creaturae, dicendum quod aliter et
aliter sunt illa duo dona ad cognitionem illorum duorum quam donum intellectus, quia donum
sapientiae est ad cognitionem aeternorum secundum aeternas rationes, secundum tamen quod
illae aeternae rationes sunt via ad gustum et experimentalem cognitionem divitiae
suavitatis, ita quod cognitio illa gustui est annexa ; donum vero intellectus negotiatur
circa aeterna secundum rationes aeternas, quae sunt via ad cognitionem veritatis. Et hinc
est quod <name ref="#Bernard">Bernardus</name> appropriat donum intellectus fidei, quae assentit summae Veritati propter
se ; donum vero sapientiae appropriai caritati, euius est disponere ad gustandum Deum. Per
hunc etiam modum est differentias invenire inter intellectum et scientiam, quia scientia
negotiatur circa creaturas secundum rationes creatas ; unde negotiari habet non solum circa
creaturas spirituales, quae habent rationem imaginis, sed etiam circa sensibiles et
corporales quae habent rationem vestigii. Donum vero intellectus, etsi negotiatur circa
creaturas, hoc tamen est secundum rationes aeternas ; et ideo solum est circa creaturas
spirituales in quibus rationes aeternae relucent magis expresse. Et sicpatet quod, quia alio
et alio modo est intellectus circa Creatorem et creaturam quam sapientia et scientia, hinc
est quod, illis habitis, non superfluit.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e210">Ad illud quod obicitur, quod donum sapientiae et scientiae distinguuntur, quia hoc est
circa temporalia et illud circa aeterna etc., iam patet responsio, quia non est simile.
Sapientia enim negotiatur circa aeterna secundum rationes aeternas ; scientia vero circa
creata secundum ration es creatas ; et quia habent diversa obiecta etiam secundum rationem
movendi et dirigendi, hinc est quod sunt dona diversa. Intellectus vero, sive circa
creaturam sive circa Creatorem negotietur, semper refertur ad rationes aeternas, ad quas per
creaturas etiam elevat contemplandas ; et ideo unum solum donum est, quamvis illa sint
plura. Et ex hoc colligi potest quod donum intellectus est infra sapientiam et supra
scientiam.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e213">Ad illud quod obicitur, quod donum intellectus aut est in simpliciter speeulando aut in
speculando et afficiendo, dicendum quod est cognitio experientiae, quae attenditur secundum
gustum, et ista est doni sapientiae acquisitae ; et est cognitio speculationis extensae,
quae quodam modo via est ad gustum, sicut cognitio fidei ad delectationem caritatis ; et
haec est doni intellectus, quae quidem viam praebet ad usum doni sapientiae, quae ideo
gratuita est quoniam super assensum fidei fundatur et ulterius ordinat ad sapientiae gustum.
Nihilominus tamen in ipso actu intellectus est quaedam delectatio, sed longe inferior quam
in dono sapientiae. Delectatur enim quis in cognitione veritatis, sed non sic sicut in gustu
snmmae suavitatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e216">Ad illud quod obicitur, quod sicut contingit Deum cognoscere in imagine, sic et in
vestigio, dicendum quod non est omnimoda similitudo. In imagine enim, quia magis
appropinquat, magis clare habet cognosci ; in vestigio vero, quia multum distat, sub maiori
obscuritate et aenigmate. Et quia ad donum intellectus spectat contemplatio clarior et
excellentior quam sit cognitio fidei, hinc est quod ad donum illud non spectat cognoscere
Deum in quacumque creatura, sed in ea quae est eius imago et similitudo expressa, sicut
dictum est supra.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e220">Ad illud quod obicitur, quod donum intellectus combinatur dono sapientiae, dicendum quod,
quia donum sapientiae consistit in gustu, donum vero intellectus consistit in lumine
rationis, et amplius ascendit affectio quam ratio et unio quam cognitio, secundum quod vult
Dionysius, hinc est quod donum sapientiae in actu suo non sic indiget adminiculo creaturae
secundum quod donum intellectus. Et ideo donum sapientiae in actu suo versatur solum circa
aeterna, donum vero intellectus non solum circa aeterna, sed etiam circa creata. Cum ergo
dicit quod dona quae ad invicem combinantur debent habere idem obiectum, hoc verum est de
obiecto principali, non autem de eo quod habet rationem adminiculantis.</p>
<p xml:id="bb-d1e33150-d1e223">Ad illud quod ultimo obicitur, quod intellectus videt per speculum sicut et fides, dicendum
quod in visione per speculum sunt multi gradus secundum maiorem et minorem depurationem ab
obscuritate aenigmatis ; et secundum hoc alio et alio modo habet illuminari et habilitari.
Unde fides habilitat ad assentiendum Deo in articulis, quos etsi non videat in se, tamen
videt in creatura, cognoscendo quid et quod per nomen dicitur ; nunquam enim cognoscit
aliquis credens quid sit Trinitas, nisi quia videt quid sit ternarius in creatura. Sed
ulterius donuni intellectus illuminat ad intelligendum, non solum quid est quod per nomen
dicitur, sed etiam ad videndam rationem quod Trinitas debeat in Deo esse, per hoc quod videt
in ipsa imagine egressum verbi a mente per viam generationis et amoris ab utroque per viam
connexionis. Ex his patet quod, etsi fides et intellectus sint per speculum, tamen in modo
speculandi differunt, et ideo sunt diversi habitus ; patet etiam similiter cum hoc quis sit
actus doni intellectus et quod obiectum et quae differentia ipius respectu aliorum
habituum.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>