-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e36579.xml
148 lines (148 loc) · 9.95 KB
/
bb-d1e36579.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 39, A. 1, Q. 2</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 39, A. 1, Q. 2</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e36579">
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e119">III, D. 39, A. 1, Q. 2</head>
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e122" type="question-title">Utrum omne periurium sit peccatum.</head>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e125">Secundo quaeritur, utrum omne periurium sit peccatum, et ostenditur quod aliquis possit
periurare sine peccato.</p>
<div xml:id="bb-d1e36579-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e130">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e133">Esto enim quod aliquis iuret falsum, quod putat esse verum, propter utilitatem proximi,
iuramentum illud non est in divinae Veritatis contemptum nec est in proximi nocumentum. Ergo
non repugnat mandato primae tabulae nec secundae : igitur non est peccatum ; et tamen est
periurium, sicut in praecedentibus fuit ostensum : ergo non omne periurium est peccatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e136">Item, nullus venerando et amando Deum peccat ; sed <name ref="#Augustine">Augustinus</name> dicit quod <quote xml:id="bb-d1e36579-Qd1e141">illud, per
quod quis iurat, veneratur et amat</quote> : cum ergo aliquis iurat falsum per Deum,
veneratur et amat ipsum Deum : ergo non committit peccatum ; et tamen committit periurium :
ergo periurium non est peccatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e145">Item, sicut peccatum opponitur bonitati, sic periurium opponitur veritati ; sed veritas
spectat ad intellectum, bonitas ad affectum ; sic etiam falsum et malum differunt : cum ergo
vitium et pecctum dicat oppositum virtuti et bonitati, quae se tenent ex parte affectus, et
periurium sit oppositum veritati quae se tenet ex parte intellectus, non videtur quod
aliquod periurium sit peccatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e148">Item, possibile est aliquem cogi ad hoc quod iuret falsum ; sed necessitas non habet legem,
immo quae alias sunt illicita necessitas facit licita, sicut patet de eo qui furatur et est
in extrema necessitate : ergo videtur quod saltem in tali casu periurium sit licitum, et sic
non est essentiale ei esse peccatum.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e152">Sed contra : Gravius vitium et magis deforme est periurium quam simplex mendacium ; sed
<quote xml:id="bb-d1e36579-Qd1e154">necesse est omne mendacium esse peccatum</quote>, secundum quod <name ref="#Augustine">Augustinus</name> dicit et
habitum est in praecedentibus : videtur ergo quod similiter sit circa ipsum periurium, immo
multo fortius.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e161">Item, quicumque peierat iurat inordinate, et qui iurat inordinate iurat iniuste vel
temerarie ; et omnis talis peccat : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e164">Item, omnis qui peierat assumit nomen Dei in vanum, et omnis talis facit contumeliam
divinae Veritati ; hoc autem est peccatum et malum secundum se : ergo necesse est omne
periurium malum esse.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e167">Item, omne illud est malum cui debetur poena ; sed omni periurio debetur poena, secundum
quod dicitur Proverbiorum 19, 5 : <quote xml:id="bb-d1e36579-Qd1e169" source="http://scta.info/resource/prov19_5">Testis falsus non erit impunitus</quote> : ergo, si
periurium est falsa testificatio, videtur necessario quod omne periurium sit peccatum.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e36579-Dd1e174">
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e176">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e179" type="question-title">Periurium est malum non solummodo in se, sed etiam secundum
se.</head>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e182">Respondeo : Dicendum quod absque dubio periurium est malum, non solummodo in se, sed etiam
secundum se, ita quod nullo modo potest fieri bene. Ratio autem huius est duplex : una
propter hoc quod plerumque periurium claudit in se mendacium ; quod est secundum se malum ;
alia vero ratio est generalis, quia omnis periurans contumeliam facit summae Veritati, dum
eam adducit ad eius confirmationem ad quod non deberet assumi. Et ideo, quia non tantum
deordinat hominem ad proximum, sed etiam deordinat hominem ad Deum, inde est quod semper est
malum. Unde concedendae sunt rationes quae hoc ostendunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e36579-Dd1e187">
<head xml:id="bb-d1e36579-Hd1e189">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e192">Ad illud quod obicitur, quod illud per quod quis iurat veneratur et amat, dicendum quod
illud verum est quando recte et ordinate per illud iurat ; sed quando falso et inordinate
per ipsum iurat, etsi videatur venerari per cred ulitatem, potius contemnit et contumeliam
sibi facit per inordinatam locutionem.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e195">Ad illud vero quod primo obicitur in contrarium de eo qui iurat falsum quod putat esse
verum, propter utilitatem proximi, dicendum quod talis peccat propter Veritatis contemptum.
Quamvis enim non contemnat ipsam Veritatem ex certa scientia, adducendo eam in testimonium
falsitatis, contemnit famen ex ipsa temeritate. Adeo enim est nomen Domini terribile et
venerabile quod nullus debet ipsum in testimonium assumere, nisi noverit quid loquatur. Unde
ignorantia non excusat in tali iuramento. Hoc enim debet unusquisque scire quod non, debet
iuramento aliquid firmare nisi de illo sit certus. Unde, etsi talis ignoret rem de qua
iurat, hoc ipso scit se male iurare, si eam iuramento affirmat ; et ideo non excusatur a
culpa.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e198">Ad illud quod obicitur, quod periurium opponitur veritati, quae est in intellectu, dicendum
quod secundum quod duplex est cognitio, speculativa et practica, sic dupliciter contingit
loqui de ipsa veritate : aut prout est regula merae speculationis aut prout est regula
ipsius locutionis et operationis. Veritas enim fidei et prudentiae dictat qualiter loquendum
et quid agendum. Cum ergo dicitur quod mendacium et periurium opponitur veritati, hoc non
intelligitur de veritate primo modo, sed de veritate secundo modo. Et ista veritas secundo
modo dicta iuncta est bonitati et tenet rationem virtutis, et actus eius est in praecepto,
secundum quod dicitur ad Ephesios 4, 25 : Loquimini unusquisque veritatem cum proximo suo.
Ipse autem obicit de veritate prout consistit in mera speculatione ; ideo ratio illa non
valet.</p>
<p xml:id="bb-d1e36579-d1e201">Ad illud quod obicitur de eo qui peierat necessitate compulsus, quod non peccat, dicendum
quod falsum est. Est enim necessitas naturae et necessitas coactionis. Necessitas, inquam,
naturae legem non habet et potest a toto excusare ; necessitas vero coactionis bon excusat a
toto in his quae secundum se mala sunt, sed excusat solum a tanto, quia voluntas
sufficienter cogi non potest. Et propterea, quia periurium secundum se malum est,
quantumcumque quis compellitur ad illud, non omnino a peccato excusatur, immo sibi a canone
poena imponitur. Dicit enim canon quod si quis peierat pro vita corporis servanda, quia
magis dilexit corpus quam animam, ieiunet tres quadragesimas. Nec est simile de furto, quia
furtum non est malum nisi propter rerum appropriationem ; extrema autem necessitas omnia
facit communia ; nulla autem necessitas tollit periurii deformitatem, eo quod. nulla
necessitate licitum sit nomen Dei in vanum assumere : et ita non est simile hinc et inde. De
obligatione tamen iuramenti coacti infra determinabitur magis plane.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>