-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e37787.xml
174 lines (174 loc) · 12.6 KB
/
bb-d1e37787.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 40, A. 1, Q. 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 40, A. 1, Q. 3</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e37787">
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e119">III, D. 40, A. 1, Q. 3</head>
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e122" type="question-title">De differentia utriusque Legis quantum ad onus annexum, videlicet
quod Lex sit ex gravitatis, Evangelium vero ex suavitatis.</head>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e125">Tertio quaeritur de differentia Legis et Evangelii quantum ad onus annexum. Dicitur enim Lex
Moysaica esse lex gravitatis et Lex evangelica dicitur esse lex suavitatis. Et ista
differentia trahitur ex 11, 30 Matthaei : <quote xml:id="bb-d1e37787-Qd1e127" source="http://scta.info/resource/mt11_30">Iugum enim meum suave est et onus meum
leve</quote> ; et 15, 10 Actuum dicit beatus Petrus : Hoc est onus, <quote xml:id="bb-d1e37787-Qd1e130" source="http://scta.info/resource/act15_10">quod neque nos
neque patres nostri portare potuimus</quote>.</p>
<div xml:id="bb-d1e37787-Dd1e134" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e136">Rationes Principales</head>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e139">Contra istam differentiam opponitur sic. In I Canonica Ioannis [5, 3] dicitur :
<quote xml:id="bb-d1e37787-Qd1e141" source="http://scta.info/resource/Iio5_3">Mandata eius gravia non sunt</quote>. Ergo, si Lex Vetus continent mandata Dei,
videtur quod non sit onerosa nec gravis.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e145">Item, ad Romanos 13, 8 : <quote xml:id="bb-d1e37787-Qd1e147" source="http://scta.info/resource/rom13_8">Qui diligit proximum Legem implevit</quote> , sed hoc est
valde facile, cum sit omnino in cordis nostri potestate : ergo facile fuit observare Legem :
ergo Lex illa debet dicit lex facilitatis, non gravitatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e151">Item, si Lex moysaica dicitur esse lex gravitatis, aut hoc dicitur respectu hominis
virtuosi aut respectu peccatods et iniusti. Si respectu virtuosi, contra : qui virtuosus est
caritatem habet et amat, et omnia facilia sunt amanti. Si respectu peccatoris, sed respectu
talis lex Evangelii non tantummodo est gravis, immo omnino importabilis : ergo non videtur
quod penes gravitatem debeat differentia Legis Novae et Veteris assignari.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e154">Item, obicitur contra secundam partem differentiae : Quia <quote xml:id="bb-d1e37787-Qd1e156">ars et virtus circa
difficilia</quote> : ergo ubi maior est virtus, ibi maior debet esse difficultas ; sed
perfectioris virtutis sunt homines in Lege Nova quam in Veteri : ergo videtur quod Lex Nova
debeat esse maioris gravitatis et difficultatis.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e161">Item, difficilius est cohibere manum et animum quam manum tantum ; sed Evangelium cohibet
manum et animum, Lex vero manum tantum : ergo maioris difficultatis est Lex evangelica quam
Lex moysaica.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e164">Item, quod apponit ad alterum est illo difficilius ; sed lex Evangelii se habet ex
additione ad Legem Veterem sicut patet ex 5, 21 Matthaei : ergo maior est gravitas et
difficultas in lege Evangelii quam in Lege Veteri : ergo nulla est.praedicta
differentia.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e37787-Dd1e168">
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e170">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e173" type="question-title">Licet Lex evangelica quoad arduitatem praeceptorum sit gravior
Lege veteri, iure tamen dicitur lex suavitatis, haec vero lexgravitatis.</head>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e176">Respondeo : Ad praedictorum intelligentiam est notandum quod de his duabus Legibus et loqui
tripliciter : aut ratione praeceptorum obligantium aut ratione affectionum moventium aut
ratione sacramentorum adiuvantium. Si ratione praeceptorum obligantium, sic se habent sicut
excedentia et excessa. Nam quantum ad numerum Lex erat gravior propter multitudinem
iudicialium et caerimonialium ; quantum vero ad perfectionem et arduitatem gravius et
difficilius est Evangelium, sicut difficilius est vivere secundum exigentiam perfectionis
quam secundum sufficientiam iuris communis. Et sic quodam modo ratione oneris praeceptorum
excedit Lex, in difficultate quodam modo Evangelium. Alio modo est compara re istas duas
Leges ad invicem ratione affectionum moventium ; et sic levius est Evangelium, quia, cum in
observantia Legis evangelicae moveat amor - qui alleviat onus et non sentit laborem, sicut
dicit <name ref="#Bernard">Bernardus</name>, sed potius delectationem in eo quod facit - ratione affectionis moventis
Lex evangelica est facilis et suavis. Sed econtra, affectio movens ad observantiam Legis
moysaicae timor erat ; et illi timori iuncta erat gravis punitio, quod significatum est
Exodi 17, 12, ubi dicitur quod manus Moysi erant graves. Et quia timor de se poenam habet et
exterius iunctus erat poenae, hinc est quod, quantum ad hoc, Lex moysaica multo gravior erat
quam evangelica. Tertio modo est istas Leges comparare ad invicem ratione sacramentorum
adiuvantium ; et sic multo levior est Lex evangelica quam moysaica, quia sacramenta illius
Legis multum habebant ponderis et parum habebant de efficacia virtutis ; econtra est in
sacramentis Novae Legis, quia parvam babent difficultatem et multam habent utilitatem. Hinc
est quod secundum hanc comparationem Lex Nova non tantum modo dicitur levior Lege moysaica,
immo dicitur iugum levitatis et illa dicitur onus gravitatis. Unde concedendum est
praedictam differentiam esse recte assignatam.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e37787-Dd1e184">
<head xml:id="bb-d1e37787-Hd1e186">Ad Rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e189">Ad illud vero quod primo obicitur in contrarium de auctoritate Ioannis, dicendum quod
dupliciter est loqui de ipsis mandatis : aut per comparationem ad naturam sanam aut per
comparationem ad infirmam. Si per comparationem ad naturam sanam, sic dicit mandata eius non
esse gravia, quia sunt naturae consona. Si autem per comparationem ad naturam infirmam, quae
habet difficultatem ad bonum et pronitatem. ad malum, sic mandata ius et gravia sunt et
difficilia ; et quantum ad hanc viam, videlicet per comparationem ad naturam infirmam et
lapsam, assignatur praedicta differentia.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e192">Ad illud quod obicitur, quod qui diligit proximum Legem implevit, dicendum quod Lex
arctatur ibi ad mandata Decalogi quae spectant ad secundam tabulam, secundum quod ipse
Apostolus explanat. Unde in hoc non clauduntur caerimonialia et iudicialia, maxime illa quae
ad proximum non ordinant ; et illa quidem observare est satis difficile : et ideo non
sequitur, quodsi facile sit proximum diligere, quod propter hoc facile sit observare totam
Legem. Praeterea, alius defectus est ibi, quia, licet facile sit diligere proximum ei qui
ducitur amore, ei tamen qui regitur servili timore valde est difficile quod diligat proximum
sicut se et in nullo proximum laedat, tunc potissime quando ab eo laeditur et gravatur.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e195">Ad illud quod quaeritur utrum dicatur Lex gravis homini virtuoso vel non virtuoso, dicendum
quod intelligitur de homine virtuoso, cui etiam difficilia sunt opera et praecept illa
caerimonialia, sicut baptismata calicum et urceorum et vitatio immunditiarum carnalium, in
quibus potius consistit iustitiae significatio quam exercitatio. Unde quod dicitur quod
virtus reddit opus facile, hoc est verum quantum ad proprium actum. Aliter patest dici quod
dupliciter est loqui de homine virtuoso : aut quantum ad profectum in bono aut quantum ad
statum perfectionis. Licet autem quantum ad statum perfectionis efficiantur sibi omnia
facilia, tamen quantum ad profectum multa sunt ipsi homini habenti virtutem difficilia, et
hoc ratione defectus ipsius naturae corruptae, cui difficile est cooperari virtuti et
gratiae, nisi fulciatur magno iuvamine.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e198">Ad illud quod obicitur, quod ars et virttis est circa difficile, dicendum quod hoc est
verum de difficili secundum quod sonat in perfectionem arduitatis, non autem, secundum quod
sonat in onus gravitatis et laboris. Et ideo non sequitur quod Evangelium sit difficilius,
quamvis sit in eo perfectius virtutis exercitium. Praeterea, quod dicitur virtus esse circa
difficile, hoc est circa difficile ipsi naturae privatae virtute, non autem respectu ipsius
naturae informatae et elevatae per gratiam et virtutem, per quem quidem modum in lege
Evangelii elevatur.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e202">Ad illud quod obicitur, quod difficilius est cohibere manum et animum quam manum tantum,
dicendum quod verum est quantum est de genere operis et respectu hominis non habentis
caritatem ; sed in Lege Nova his qui volunt eam servare et custodire datur gratia et
caritas, quae ita reddit facilem ad refrenandum animum sicut timor reddebat ad refrenandum
manum.</p>
<p xml:id="bb-d1e37787-d1e205">Ad illud quod obicitur, quod lex Evangelii se habet per additionem ad Legem Veterem,
dicendum quod additiones illae, quae sunt in Lege Nova, faciunt ad caritatis cumulum ; et
quia secundum quod caritas augetur, secundum hoc alleviatur pondus : hinc est quod
additiones illae potius alleviant quam gravant. Non enim omnia addita aggravant, sed quaedam
alleviant, sicut pennae in avibus et rotae in curribus et vela in navibus, quia sine istis
multo graviores sunt. Per hunc modum intelligendum est in additione facta in Evangelio, quae
quidem facit ad caritatis profectum, cuius est nos sursum levare ad modum pennae, ad bona
opera continue ordinare et movere ad modum rotae, per aquas tentationum et tribulationum
traducere ad modum veli : et ille solus qui hanc caritatem habet spectat ad legem Evangelii,
quam multo melius et utilius est desiderare quam habere omne donum scientiae et prophetiae ;
quia qui addit scientiam addit onus et dolorem ; qui vero caritatem, addit et multiplicat
sibi meritum et consolationem.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>