-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e6969.xml
240 lines (240 loc) · 18.5 KB
/
bb-d1e6969.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 7, A. 1, Q. 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 7, A. 1, Q. 1</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e6969">
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e119">III, D. 7, A. 1, Q. 1</head>
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e122" type="question-title">Utrum vera sit locutio Deus est homo.</head>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e125">Circa primum sic proceditur et quaeritur de hac locutione : Deus est homo.</p>
<div xml:id="bb-d1e6969-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e130">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e133">Et quod sit vera, videtur. Per illud quod dicitur in Symbolo :<quote xml:id="bb-d1e6969-Qd1e135"> Deus et homo unus est
Christus</quote>. Christus igitur et est Deus et est homo et est unus ; sed quaecumque
dicuntur de uno et de eodem secundum numerum, dicuntur de se invicem : ergo Deus est homo et
homo est Deus.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e139">Item, <name ref="#Bernard">Bernardus</name>, in V Ad Eugenium : <quote xml:id="bb-d1e6969-Qd1e144">Tantam et tam expressam vim unionis in se
praefert ea persona, qua Deus et homo unus est Christus, ut, si duo de se praedices, non
erres</quote>.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e148">Item, sicut superius ostensum fuit, illa unio terminatur ad unitatem personalem sive
hypostasis ; sed quotiescumque aliqua duo uniuntur in supposito, de se invicem in
concretione praedicantur : ergo sicut Deus nominat divinam naturam in concretione, et homo
similiter, videtur quod ibi sit mutua praedicatio, ut dicatur Deus homo, et homo Deus.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e151">Item, medium quod optime iungit extrema ad utrumque extremorum comparatur secundum
habitudinem subiciendi et praedicandi. Si ergo Christus perfectus mediator est inter Deum
et. hominem, ergo Deus et homo talem habent habitudinem respectu eiusdem ; sed quae talem
habent habitudinem. respectu eiusdem dicuntur necessario de se invicem : ergo homo
praedicatur de Deo et Deus de homine.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e155">Sed contra : Maior est unitas personarum in divina natura quam sit naturarum in Christo in
una persona, quia, sicut dicit <name ref="#Bernard">Bernardus</name>, illa unitas arcem tenet super omnes unitates. Sed
ratione unitatis naturae non contingit dicere quod una persona sit altera : ergo ratione
unitatis personae non contingit dicere quod Deus sit homo, et quod homo sit Deus.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e161">Item, magis conveniunt ea quae sunt eiusdem generis et uniuntur in natura et persona quam
quae sunt diversorum generum et uniuntur in persona tantum ; sed anima et corpus sunt in
genere substantiae et uniuntur in uno homine, qui est eiusdem naturae et unius personae ;
divinitas autem et humanitas non sunt eiusdem generis nec uniuntur in unitatem naturae, sed
solum in unitatem personae : ergo, cum haec sit falsa anima est corpus et e converso ; ergo
et haec homo est Deus et Deus est, homo.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e164">Item, cum dicitur : Deus est homo, aut homo praedicatur de Deo et de Petro univoce aut
aequivoce. Si univoce, ergo aliquid est univocum Creatori. et creaturae, quod est
impossibile ; si aequivoce ergo non videtur Christus homo ad genus hominum pertinere, ex quo
homo de ipso et aliis non dicitur uniformiter.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e167">Item, cum dicitur : Deus est homo, aut homo praedicatur per se aut per accidens. Si per se,
et quod praedicatur per se dicitur de quolibet supposito : ergo quaelibet persona divina est
homo. Si per accidens, ergo videtur quod aliquid accidat Deo ; quod omnino falsum est, sicut
probatum est in primo libro.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e170">Item, cum dicitur : Deus est homo, aut homo praedicatur de Deo absolute aut relative. Si
absolute, ergo dicitur de tribus, quia nomina absoluta dicuntur de tribus, sicut vult
<name ref="#Augustine">Augustinus</name> ; et haec dicunt substantiam. Si secundum relationem, sed omne relativum dicitur
re.spectu alicuius : ergo homo dicitur respectu alicuius. Sed hoc est plane falsum : ergo
non videtur quod homo, aliquo modo prae dicetur de Deo.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e176">Item, si homo praedicatur de Deo, aut est in plus aut in minus aut in aeque. Si in minus,
ergo quilibet homo est Deus et non convertitur ; si in plus, ergo quilibet qui Deus est,
homo est ; si in aeque, ergo redit idem inconveniens.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e180">Item, hoc nomen Deus aut supponit pro persona Filii aut non. Si pro persona Filii supponit,
eadem ratione et pro persona Patris : ergo, si haec est vera pro persona Filii Deus est
homo, et haec propersona Patris Deus non est homo Si vero non supponit pro persona Filii,
ergo, cum in illa persona facta sit unio, praedicta locutio. erit simpliciter falsa.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e183">8 Item, plus distat Deus et homo quam homo et non-homo ; sed Deus nunquam facit quod homo
sit non-homo : ergo non videtur quod possit facere nec per naturam nec per miraculum quod
haec sit vera Deus est homo</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e186">Item, triplex est praedicandi modus : quod enim praedicatur de altero aut praedicatur per
essentiam aut per inhaerentiam aut per causam. Cum ergo dicitur Deus est homo, aut
praedicatur per essentiam, et tunc Deus et homo erit eiusdem essentiae, quod est impossibile
; aut per inhaerentiam, et tunc accidit Deo esse hominem ; aut per causam, et tunc pari
ratione poterit dici quod Deus est lapis, quia ita est causa lapidis sicut et hominis. Nullo
igitur modo videtur posse concedi hominem de Deo passe praedicari.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e6969-Dd1e190">
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e192">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e195" type="question-title">Necesse est concedere, hominem esse Deum, et Deum hominem; haec
tamen praedicatio est per modum singularem</head>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e198">Respondeo : Dicendum quod secundum catholicam veritatem absque dubio. necesse est concedere
hominem esse Deum et Deum hominem, pro eo quod duae naturae ibi unitae sunt in unam
personam. Quae autem in uno supposito uniuntur necessario de se invicem praedicantur, si
accipiantur concrete, propter illam maximam qua dicitur : quaecumque uni et eidem sunt eadem
inter se sunt eadem ; per quam etiam fundari habet virtus syllogismi expositorii, quod
probat <name ref="#Aristotle">Philosophus</name>, in libro Priorum, ea quae dicuntur de uno et eodem, praedicari de se
invicem. Si igitur unus est Christus, qui est Deus et homo, necesario oportet concedere Deum
esse hominem et hominem esse Deum. Et hoc quidem attestantur Sanctorum auctoritates et
communiter fatentur doctores theologiae. De modo tamen praedicandi diversi diversimodo
sentiunt.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e204">Quidam enim dicere voluerunt quaerebatur, quia talis praedicatio non sit in recto, sed in
obliquo, ut sit sensus : Deus est homo, id est, Deus habet hominem. Et hic modus dicendi
relabitur ad tertiam opinionem, quae dixit <mentioned> hominem </mentioned> praedicari de
Deo secundum habitum, quae etiam superius improbata est. Manifestum est etiam quod illud non
est sufficienter dictum, quia, si diceretur Deus esse homo, id est habens hominem, eadem
ratione diceretur caro, quia habet carnem, et pes, quia habet pedem.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e210">Et ideo alii dicere voluerunt quod talis praedicatio est in recto, verumtamen nec est
praedicatio formalis nec causalis nec accidentalis, sed per identitatem ; et est sensus :
Deus est homo, id est, Deus est ille qui est homo ; ille autem qui est homo, id est Filius
Dei, de Deo praedicatur per praedicationem identitatis. Sed nec adhuc illud plene solvit ;
quia quaelibet implicatio claudit in se praedicationem ; et ideo, cum dicitur <mentioned>
Deus est ille qui est homo </mentioned>, adhuc contingit quaerere de illa implicatione
quae est ex parte praedicati, ad quam praedicationem habeat reduci ; et tunc vel oportet ire
in infinitum implicando vel oportebit recurrere ad alium modum praedicandi.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e217">Et propterea est tertius modus dicendi, ut cum dicitur <mentioned> Deus est homo
</mentioned>, hic est singularis modus praedicandi. Non enim est talis praedicatio per
essentiam nec per causam nec per inhaerentiam, sicut ostendebat ratio ultima, sed est
praedicatio per unionem ; ideo enim <mentioned> homo </mentioned> praedicatur de Deo, quia
unitur ei in unitatem personae. Et quoniam haec unio est singularis, non est mirum si
singularem modum exigit praedicandi.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e226">Et per hoc patet illud quod ultimo quaerebatur, quia talis praedicatio non reducitur ad
alios modos praedicandi consuetos, habet tamen in se veritatem, sicut ostendunt rationes ad
hanc partem inductae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e6969-Dd1e231">
<head xml:id="bb-d1e6969-Hd1e233">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e236">Ad illud vero dixit hominem praedicari de Deo quod obicitur, quod propter unionem in natura
una persona non praedicatur de alia, quamvis illa unio sit excellentior : ergo sic et in
proposito, dicendum quod non sequitur. Unitas enim Trinitatis maior est quantum ad rationem
similitudinis et conformitatis, non autem quantum ad rationem mutuae praedicationis, pro eo
quod illa quae conveniunt in una natura non praedicantur de se ita mutuo sicut illa quae
concurrunt in unam personam, pro eo quod <mentioned> natura </mentioned> dicit quid commune,
<mentioned> hypostasis </mentioned> dicit suppositum proprium ; consequentia autem
affirmativa tenet ab inferiori ad superius, non e converso. Unde cuicumque subicitur
<mentioned> iste homo </mentioned> potest subici <mentioned> homo </mentioned> ; cuicumque
subicitur <mentioned> homo </mentioned> potest <mentioned> animal </mentioned> ; sed e
converso non sequitur : de quocumque praedicatur <mentioned> animal </mentioned>,
praedicatur <mentioned> homo </mentioned> ; immo est ibi consequens. Ideo, quando una
hypostasis subicitur duobus, necesse est illa sibi invicem subici, et sic per consequens
praedicari. Quando autem una natura dicitur de pluribus, non est necesse illa de se invicem
praedicari.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e264">Ad illud quod obicitur, quod anima et caro concurrunt in unam personam et naturam, non
tamen praedicantur de se invicem mutua praedicatione, dicendum quod non est simile duplici
ex causa. Primum quidem, quia concurrunt in unitatem personae atque naturae tamquam partes
constitutivae, quarum non est praedicari de toto nec per consequens de se invicem. Non sic
divina natura et humana, sicut in praecedentibus visum est. Alia est etiam ratio, quia anima
et caro significant partes constitutivas in abstractione ; Deus autem et homo, non in
abstractione, sed in concretione significant ; et hac de causa possunt de se invicem dici,
quamvis in abstractione de se invicem non praedicentur. Haec enim est falsa <mentioned>
Deitas est humanitas </mentioned>, sicut haec <mentioned> caro est anima </mentioned>
quamvis ista sit vera <mentioned> caro est animata </mentioned>. Intelligatur tamen sane
quod dictum est homo significati in concretione ; concretio enim proprie dicta reperitur in
terminis accidentalibus.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e276">Ad illud quod obicitur, si homo praedicatur de Deo, aut praedicatur univoce de Deo aut
aequivoce, dicendum quod proprie nec univoce nec aequivoce. Non aequivoce, quia non est
diversa hominis significatio, secundum quod dicitur de Deo et de Martino ; univoce non, quia
etsi homo retineat eamdem significationem cum dicitur de Deo et de Petro, alio tamen modo
comparatur ad Petrum et Paulum, alio modo ad Deum. Ad Petrum comparatur praedicatione
formali et essentiali, ad Deum vero in unione personali ; ideo ad neutrum praedictorum
modorum possunt illae duae praedicationes plenarie reduci, Iicet aliquid possit ibi reperiri
de uno praedictorum modorum, aliquid de alio.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e279">Ad illud quod obicitur, quod cum dicitur <mentioned> Deus est homo </mentioned>, aut
praedicatur per se aut per accidens, dicendum quod neutro modo, accipiendo proprie per se et
per accidens. Per se, inquam, non praedicatur, cum non sit essentialis habitudo unius ad
alterum ; per accidens non praedicatur, quia unum non est accidens alterius. Nec illud est
inconveniens, quia talis modus praedicandi sub praedicta divisione non habet comprehendi.
Posset tamen dici quod uniri humanae naturae ex parte Dei non dicit accidens, sed ex parte
naturae assumtae. Unde quodam modo talis praedicatio posset dici per se, quodam modo per
accidens : per se, comparando divinam naturam ad personam, in qua est unio, de qua per se
praedicatur ; per accidens posset dici humanam naturam comparando ad personam, cui habet
uniri per gratiam. </p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e286">Ad illud quod quaeritur, utrum homo praedicetur absolute vel relative, dicendum quod dici
relative est dupliciter : vel relatione implicita vel explicita. Cum ergo dicitur Deus est
homo, homo praedicatur de Deo quodam modo absolute, quodam modo relative : absolute quantum
ad privationem relationis extrinsecae ; relative quantum ad positionem relationis
intrinsecae. Est enim sensus : Deus est homo, id est, Deus est unitus humanae naturae
unitate personae, ratione cuius homo de Deo et Deus habet dici de homine.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e289">Ad illud quod obicitur, quod si praedicatur homo de Deo, aut praedicatur in plus aut in
minus aut in aeque, dicendum quod quoddam est genus praedicationis in quo praedicatum et
subiectum se habent ut excedentia et excessa, ut cum dicitur homo est albus ; et sic est in
proposito. Nam, etsi homo dicatur de aliquo supposito. Dei, non tamen dicitur de quolibet
nec e converso ; sicut non omnis homo est albus nec omne album est homo.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e292">Ad illud quod obicitur, quod sicut haec est vera pro persona Filii <mentioned> Deus est
homo </mentioned>, ita haec pro persona Patris est vera <mentioned> Deus non est homo
</mentioned>, dicendum quod non est simile, quia, sicut in primo libro dictum fuit, iste
terminus <mentioned> Deus </mentioned> partim habet naturam termini communis propter
suppositorum pluralitatem, partim naturam termini discreti propter formam incommunicabilem.
Et ideo, quia naturam habet termini communis, locutionem potest reddere veram pro uno
supposito ; quia vero naturam habet termini discreti, ideo non refert si praeponatur vel
postponatur ei negatio. Unde in negativa negatur pro omnibus suppositis, quamvis in
affirmativa possit reddere locutionem veram pro uno solo. Et ideo haec est falsa <mentioned>
Deus non est homo </mentioned>, quia praedicatum removetur non tantum pro Patre, sed etiam
pro Filio ; et ex hoc necessario sequitur quod affirmativa sibi opposita sit vera, haec
scilicet <mentioned> Deus est homo </mentioned>.</p>
<p xml:id="bb-d1e6969-d1e310">Unde si quaeratur, quanta est ista propositio <mentioned> Deus est homo </mentioned>,
respondendum est quod partem habet naturae indefinitae, partem naturae singularis ; et hoc
est propter naturam termini subiecti. Si vero quaeratur, in qua materia sit, utrum in
naturali vel remota vel contingenti, dicendum quod in materia contingenti praedicatum et
subiectum se habent ut excedentia et excessa ; et sic est in proposito ; et praedicta
propositio reduci habet ad materiam illam, sapit tamen aliquid de materia naturali propter
hoc quod illae naturae, quantum est de se, sunt ad invicem disparatae, per gratiam unionis
sunt coniunctae et quasi naturales factae.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>