-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e8708.xml
190 lines (190 loc) · 13.1 KB
/
bb-d1e8708.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 9, A. 1, Q. 2</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 9, A. 1, Q. 2</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e8708">
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e119">III, D. 9, A. 1, Q. 2</head>
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e122" type="question-title">Utrum cultus latriae exhiberi debeat imagini Christi.</head>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e125">Secundo quaeritur, utrum cultus latriae exhiberi debeat imagini Christi.</p>
<div xml:id="bb-d1e8708-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e130">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e133">Et quod sic, videtur. Primo, per <name ref="#JohnDamascenus">Damascenum</name>, IV libro : <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e138">Honor imaginis refertur ad
prototypum</quote>. Ergo idem est adorare imaginem et eum cuius est imago. Ergo, si
Christus colendus est cultu latriae, videtur quod eius imago similiter.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e142">Item, Abraham adoravit tres viros, et in his adoravit sanctam Trinitatem, secundum quod
Glossae exponunt. Si igitur illi tres viri non erant Trinitas summa, sed eam significabant,
ergo latriae cultus non solum debetur rei significatae, sed etiam signo. Cum ergo imago
Christi sit eius signum, videtur quod ei sit cultus latriae exhibendus.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e145">Item, homo loquitur ad imaginem in suis petitionibus. Ergo loquitur ad imaginem sicut ad
personam rationalis creaturae, sic loquitur ad imaginem Christi sicut ad Christum ; et sicut
loquitur, sic colit et adorat : ergo debet adorare imaginem Christi sicut Christum.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e148">Item, eamdem reverentiam exhibemus et exhibere debemus imagini beatae Virginis quam ipsi
Virgini, et sic de aliis Sanctis. Ergo et eadem reverentia exhibenda est imagini Christi
sicut ipsi Christo ; sed Christo exhibetur cultus sive honor latriae : ergo debet exhiberi
imagini suae.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e152">Sed contra : Exodi 20, 4, in primo mandato : <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e154">Non facies tibi imaginem neque sculptam
similitudinem</quote>. Si ergo prohibitum est imaginem fieri, multo magis et adorari.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e158">Item, <name ref="#JohnDamascenus">Damascenus</name>, capitulo De imaginibus : <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e163">Magnae impietatis et insipientiae est
figurari quod divinitatis est</quote>. Ergo maioris impietatis est adorare iam
figuratum.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e167">Item, melior est creatura vivens quam non vivens, quia similior est summae vitae. Si ergo
huiusmodi imagines non sunt viventes, minus sunt dignae honore quam talpae et
vespertiliories ; si ergo impi um est adorare vespertiliones et talpas, multo magis
huiusmodi imagines.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e170">Item, nobilior et melior est imago divinitus impressa quam ab hominibus sculpta ; sed, si
quis adoraret diabolum vel hominem peccatorem, in quo est imago Domini impressa, peccaret :
ergo multo magis qui adorat huiusmodi imagines.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e173">Item, fortius fugiendus est ritus idololatriae quam legales caerimoniae ; sed Ecclesia
fugit ritum caerimoniae legalis, ne videatur iudaizare : pari ergo ratione debet fugere
ritum idololatriae, ne videatur idololatrare. Ergo, si cultus idololatriae consistebat iti
veneratione imaginum et picturarum, videtur quod talia non sunt adoranda.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e176">Item, cum huiusmodi imagines nec per Novum nec per Vetus Testamentum approbentur, videtur
quod earum introductio fuerit novitatis. praesumtio. Si igitur talia sunt exstirpanda,
videtur quod talia non sunt colenda.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e8708-Dd1e180">
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e182">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e185" type="question-title">Imagini Christi debet cultus latriae exhiberi</head>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e188">Respondeo : Dicendum quod imaginum introductio in Ecclesia non fuit absque rationabili
causa. Introductae enim fuerunt propter triplicem causam, videlicet propter simplicium
ruditatem, propter affectuum tarditatem et propter memoriae labilitatem. Propter simplicium
ruditatem inventae sunt, ut simplices, qui non possunt scripturas legere, in huiusmodi
sculpturis et picturis tamquam in scripturis apertius possint sacramenta nostrae fidei
legere. Propter affectus tarditatem similiter introductae sunt, videlicet ut homines, qui
non excitantur ad devotionem in his quae pro nobis Christus gessit, dum illa aure
percipiunt, saltem excitentur, dum eadem in figuris et picturis tamquam praesentia oculis
corporeis cernunt. Plus enim excitatur affectus noster per ea quae videt quam per ea quae
audit. Unde Horatius : <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e190">Segnius irritant animos demissa per aurem Quam quae sunt
oculis subiecta fidelibus et quae Ipse sibi tradit spectator.</quote> Propter memoriae
labilitatem, quia ea quae audiuntur solum, facilius traduntur oblivioni quam ea quae
videntur. Frequenter enim verificatur in multis illud quod consuevit dici : verbum intrat
per unam aurem et exit per aliam. Praeterea, non semper est praesto qui beneficia nobis
praestita ad memoriam reducat per verba. Ideo dispensatione Dei factum est ut imagines
fierent, praecipue in ecclesiis, ut videntes eas recordemur de beneficiis nobis impensis et
Sanctorum operibus virtuosis.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e194">Quoniam igitur imago Christi introducta est ad repraesentendum eum qui pro nobis crucifixus
est, nec offert se nobis pro se, sed pro illo, ideo omnis reverentia, quae ei offertur,
exhibetur Christo. Et propterea imagini Christi debet cultus latriae exhiberi. Et hoc est
quod dicit
<ref><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, in libro III De doctrina christiana</ref> :
<cit>
<quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e199" source="http://scta.info/resource/addc-l3-d1e223">
Qui veneratur tale signum divinitus institutum,
cuius vim significationemque intelligit, non hoc veneratur quod videtur et transit, sed
illud potius quo talia cuncta referenda sunt
</quote>
</cit>.
Concedendae sunt igitur rationes quae hoc ostendunt.
</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e8708-Dd1e205">
<head xml:id="bb-d1e8708-Hd1e207">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e210">1-2. Ad illud ergo quod obicitur in contrarium, quod prohibitum est ne quis faciat sibi
imaginem, dicendum quod pro eo tempore prohibitum est in quo Deus humanam naturam nondum
assumserat. Tunc enim, cum Deus omnino Spiritus esset, infigurabilis erat et ideo ipsum
figurare erat error et impietas. Et pro illo tempore loquitur <name ref="#JohnDamascenus">Damascenus</name>, cum dicit quod
insipientiae et impietatis est figurare quod divinitatis est ; verum est secundum quod
divinitatis est, quia est incircumscriptibilis et infigurabilis ; sed non est sic quantum ad
humanam naturam. Unde subiungit quod Deus propter viscera misericordiae suae factus est homo
et cum hominibus conversatus est, miracula fecit, passus est, crucifixus est ; haec ad
memoriam hominum scripta sunt et ad doctrinam notram. Quia vero non omnes noscunt futeras
neque lectioni vacant, Patres decreverunt velut quosdam triumphos imaginibus describere ad
velocem memoriam.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e216">Ad illud quod obicitur, quod creatura vivens nobilior est non vivente, dicendum quod verum
est de nobilitate reali, sed non oportet quod hoc sit verum de nobilitate significationis,
quia res parvi valoris rem nobilem significare potest. Cum ergo adoratur imago, non adoratur
ratione nobilitatis quam habet in se, sed ratione nobilitatis significatae in se. Et si
obiciat quod lapides et ligna ducunt in Deum, dicendum quod non ducunt sic nec sunt
principaliter instituta ad hoc sicut imagines et picturae.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e219">Ad illud quod obicitur de imagine divinitus impressa iam patet responsio, quia, cum talis
homo sit creatura nobilis, offert se magis per modum rei quam per modum signi ; et ideo
honor qui ei defertur non omnino refertur ad primum exemplar sicut honor qui defertur
imagini pictae vel sculptae. Si autem aliquis coleret ipsam figuram tamquam rem, magis
erraret quam qui coleret creaturam rationalem.
Unde
<ref><name ref="#Augustine">Augustinus</name>, De doctrina christiana</ref> :
<cit>
<quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e224" source="http://scta.info/resource/addc-l3-d1e201">
Fateor altius esse demersos qui opera
hominum pro Deo colunt quam qui opera Dei
</quote>
</cit>,
ut statuam quam stellam.
</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e228">Ad illud quod obicitur, quod illud videtur esse idololatrare, dicendum quod verum est, si
adorarentur ratione sui, ita quod crederetur aliquid divinum ibi esse ; nunc autem non est
sic, immo omnino aliter mentes fidelium venerantur ; et ideo non servant idololatriae ritum.
Et si tu obicias, quod sunt occasio erroris, dicendum quod, etsi litterae sacrae fuerunt et
sunt usque in hodiernum diem et etiam aliae creaturae quandoque occasio erroris, non tamen
propter hoc sunt litterae delendae et creaturae destruendae, quia hoc divini iudicii est ut
bonis sint in bonum, malis autem in mala convertantur. Sic et in imaginibus est
intelligendum.</p>
<p xml:id="bb-d1e8708-d1e232">Ad illud vero quod obicitur, quod illud non habet auctoritatem ex Scripturis, dicendum quod
multa Apostoli tradiderunt quae tamen non sunt scripta. Unde Apostolus laudabat eos qui
tenebant suas traditiones et Ecclesia servavit fideliter quae ab Apostolis accepit. Narrat
tamen <name ref="#JohnDamascenus">Damascenus</name> duo quae sunt ad imaginis confirmationem. Unum est, <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e237">quod quaedam
historia refert quod Dominus Abgaro regi, qui pictorem miserat, imaginem Dei similiter
picturare et figurare, nequeunte pictore propter coruscantes a facie claritates, ipse
vestimentum propriae faciei divinae superimponens, in vestimento illo sui ipsius imaginem
expressisset, et ita cupienti Abgaro misisset</quote>. Et iterum : <quote xml:id="bb-d1e8708-Qd1e240">Accepimus Lucam
evangelistam depinxisse Dominum et Matrem eius</quote>. Et sic patet quod non sunt
adinventiones in huiusmodi imaginibus, sed divinae traditiones et apostolicae
sanctiones.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>