-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d1e9522.xml
162 lines (162 loc) · 11.2 KB
/
bb-d1e9522.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>III, D. 9, A. 2, Q. 4</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="CO">Calix O'Hara</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>III, D. 9, A. 2, Q. 4</title>
<date when="2019-01-03">January 03, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt> <authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-01-03" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d1e9522">
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e119">III, D. 9, A. 2, Q. 4</head>
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e122" type="question-title">Utrum latria sit virtus distincta a dulia.</head>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e125">Quarto quaeritur, utrum latria sit virtus distincta a dulia.</p>
<div xml:id="bb-d1e9522-Dd1e128" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e130">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e133">Et quod non, videtur. Super illud Psalmi [7, 1] : <quote xml:id="bb-d1e9522-Qd1e135" ana="ps7_1">Domine, Deus meus, in
te speravi</quote>, Glossa : <quote xml:id="bb-d1e9522-Qd1e138">Domine omnium per potentiam, cui debetur dulia ; Deus
omnium per creationem, cui debetur latria</quote>. Ergo, si Domino Deo non debetur nisi
unica species adorationis, videlicet latria, ergo latria et dulia non sunt diversae species
virtutis.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e142">Item, eadem est species virtutis qua creditur omne credendum, scilicet ipsa fides. Ergo
eadem est species virtutis qua colitur omne colendum ; sed huiusmodi sunt latria et dulia :
ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e145">Item, eadem est species virtutis qua amatur omne amandum, videlicet ipsa caritas. Ergo
eadem ratione eadem est species virtutis, qua adoratur omne adorand um ; sed huiusmodi est
latria et dulia : ergo etc. Si tu dicas, quod non est simile, quia non sic est una ratio
adorabilium sicut amabilium, obicitur contra : quia sicut proximus non est amandus nisi in
quantum imago Dei, sic etiam non est adorandus nisi in quantum est Dei imago : ergo sicut
est unus amor sui et suae imaginis secund um speciem,.sic et unus honor.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e148">Item, <quote xml:id="bb-d1e9522-Qd1e150">magis et minus non diversificant speciem</quote> ; sed latria et dulia
differunt sicut maior honor et minor honor : ergo videtur quod non sint diversae species
virtutis.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e155">Sed contra : Super illud Psalmi [98, 5] : <quote xml:id="bb-d1e9522-Qd1e157" source="http://scta.info/resource/ps98_5">Adorate scabellum pedum
eius</quote> etc. : Latria est adoratio, quae soli Deo debetur ; dulia est adoratio, quae
etiam creaturae exhibetur. Quae duas habet species : unam, quae omnibus indifferenter,
alteram, quae exhibetur soli humanati Christi. Si ergo dulia habet duas species adorationis,
quae creaturae debetur, multo fortius latria et dulia, quae sunt species virtutis
diversae.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e161">Item, <quote xml:id="bb-d1e9522-Qd1e163">habitus diversificantur per actus et actus per obiecta</quote>. Ergo, si
latria est cultus qui debetur Deo ut Deo, et dulia, qui debetur creaturae ut creatura est,
videtur quod latria sit species virtutis distincta a dulia.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e167">Item, sapientia et scientia sunt diversa dona, secundum quae dirigimur ad temporalia et
aeterna. Si ergo latria est cultus debitus aeternae maiestati et dulia honor et reverentia
debita creaturae temporali, videtur quod sint diversi habitus in genere virtutis.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e170">Item, si per eum modum fiat honor creaturae quo fit Creatori, iam non erit actus virtutis,
sed potius vitii : si quis enim sacrificaret homini, crimen idololatriae committeret et
vituperaretur potius de idololatria quam commendaretur de actu latriae vel duliae. Ergo, si
diversitas modorum in actibus virtutum introducit diversitatem in habitibus, videtur quod
latria et dulia differant specifica differentia.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e9522-Dd1e174">
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e176">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e179" type="question-title">Latria et dulia secundum propriam sigificationem sunt species
virtutis diversae</head>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e182">Respondeo : Dicendum ad praedictorum intelligentiam quod, si nomen latriae, secundum
<name ref="#Augustine">Augustinum</name>, X De civitate Dei, importet cultum debitum maiestati divinae ; nomen tamen
duliae tripliciter dicitur. Uno modo dicitur dulia secundum quamdam analogiam ; alio modo
secundum antonomasiam ; et tertio modo secundum significationem propriam. Cum autem dicitur
secundum analogiam, tunc importat cultum debitum naturae superiori, sive creaturae sive
Creatori, secundum aliquam rationem secundum quam Creator communicat creaturae, utpote
secundum rationem dominii ; et hoc modo accipitur in Glossa super illud Psalmi [67, 21] : In
ecclesiis benedicite Deo Domino, Glossa : Deo, cui debetur latri ; Domino, cui debetur
dulia. Cum autem accipitur secundum antonomasiam, sic dicit debitam reverentiam creaturae
unitae vel assumtae ; per quem modum accipitur super illud Psalmi [98, 5] : Adorate
scabellum pedum eius, ubi dicitur quod dulia maior debetur solum humanitati Christi. Cum
autem accipitur dulia secundum significationem propriam, sic dicitur dublia honor vel
reverentia debita rationali creaturae et exhibita ; et illo modo consuevit dulia accipi
secundum communem usum.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e188">Et hoc modo est quaestio, utrum latria et dulia sint diversae species virtutis. Et ad hoc
communiter respondetur quod sic. Et ratio huius est quia latria et dulia considerant
exteriores cultus, qui formalem habent differentiam secundum quod creaturae et Creatori
exhibentur. Alius enim est modus adorandi Creatorem et alius adorandi creaturam et alia
ratio motiva ; et ideo alia virtus directiva in hac et in illa. Et ideo concedendum est quod
latria et dulia sunt diversae virtutes. Concedendae sunt etiam rationes ad hoc inductae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d1e9522-Dd1e193">
<head xml:id="bb-d1e9522-Hd1e195">Ad obiecta</head>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e198">Ad illud vero quod obicitur in contrarium de Glossa, dicendum quod dulia accipitur ibi
secundum generalem significationem et analogiam, secundum quam communis est ad latriam et ad
duliam proprie dictam. Et si tu quaeras, quare magis dicit latriam deberi Deo et duliam
Domino, cum idem sit Deus et Dominus, dicendum quod dominus communicatur creaturae, et de
Creatore et de creatura dicitur analogice. Deus autem non ita communicatur ; sed si dicatur
de Creatore et creatura, dicitur aequivoce. Et propterea dicit latriam deberi Deo et duliam
Domino ut non significetur quod alia specie adorationis adorandus sit in quantum Deus et
alia in quantum Dominus, sed ut innotescat differentia horum vocabulorum et simul cum
differentia innuit convenientiam.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e201">Ad illud quod obicitur, quod una est virtus qua creduntur omnia credenda, dicendum quod
verum est de credendis quae habent unam rationem moventem ad credendum se, utpote veritatem
summam, cuiusmodi sunt articuli fidei. Sed si credenda haberent rationes diversas, utpote
cum credo homini, quia verax est, et Deo, quia verax est, haec fides et illa non sunt
necessario eiusdem rationis nec speciei. Una enim est fides, quae est virtus theologica ;
alia, quae magis spectat ad genus virtutis cardinalis, quae quidem magis proprie appellanda
est fidelitas quam fides. Et quia latria et dulia diversas considerant rationes honorandi in
Creatore et creatura ; hinc est quod potius, si bene attendatur, surit diversae virtutes
quam una.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e204">Ad illud quod obicitur, quod eadem caritate diliguntur omnia diligibilia, dicendum quod hoc
est quia caritas habet unum obiectum principale, videlicet summum. bonum, quod quidem amat,
sive diligendo Deum in se sive optando bonum proximo, qui est Dei imago. Latria autem et
dulia alium et alium respiciunt cultum et modum ; et ideo non est simile de dilectione et
adoratione nec de ratione imaginis hinc et inde. Et illud melius manifestabitur infra, cum
agetur de caritate.</p>
<p xml:id="bb-d1e9522-d1e207">Ad illud quod obicitur, quod magis et minus non diversificant speciem, dicendum quod illud
habet instantiam et non habet veritatem quantum ad speciem in genere moris. Praeterea, non
habet veritatem, nisi quando non est alia differentia quam per magis et minus. Sic autem non
est in proposito, quia latria et dulia non differunt solum quantum ad intensionem et
remissionem. sed etiam quantum ad alium et alium colendi modum. De quo, inquam, modo plura
possent adhuc quaeri, sed ista sufficiant, ne nimis elongemus nos ab intentione <name ref="#Lombard">Magistri</name>. In
omnibus enim praedictis satis potest sumi ratio discutiendi ex his quae dicuntur in littera.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>