-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d4e10623.xml
198 lines (198 loc) · 15.2 KB
/
bb-d4e10623.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2019-07-12">July 12, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-07-12" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d4e10623">
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e106">Quaestio 1</head>
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e109" type="question-title">Utrum Christus sit in Sacramento altaris secundum
veritatem.</head>
<div xml:id="bb-d4e10623-Dd1e114" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e114">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e117">Et quod sit in altari secundum veritatem, videtur : Quia Dominus dixit : <quote xml:id="bb-d4e10623-Qd1e119" source="http://scta.info/resource/mt26_26 http://scta.info/resource/mc14_22 http://scta.info/resource/lc22_19">Hoc est corpus meum</quote> : ergo si mentiri non
potuit, quod demonstravit fuit corpus suum ; et dedit ilium ritum secundum quem ipse
confecit : ergo, cum modo conficitur secundum illum ritum, verum corpus Christi est in
altari. Si dicas quod illud non intelligitur per identitatem, sed per significationem,
sicut illud : Petra est Christus ; ergo secundum hoc per significationem similiter
posset dici de manna, agno paschali et sacrificio Melchisedech : tunc ergo non erit
differentia inter sacramentum Novae Legis et Veteris.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e123">Item, I ad Corinthios 10, 16 : <quote xml:id="bb-d4e10623-Qd1e125" source="http://scta.info/resource/Icor10_16">Panis, quem frangimus, nonne
participatio corporis Domini est ?</quote> Ergo etc. Si dicas quod hoc similiter
dicitur per significationem, contra : Apostolus postea infert, 11 capitulo, 21 : <quote xml:id="bb-d4e10623-Qd1e128" source="http://scta.info/resource/Icor11_21">Itaque qui manducat et bibit indigne reus est corporis et sanguinis
Domini</quote>. Sed si hoc verum esset quia signum, tunc similiter, quia haec vox
Christus est signum, qui pronuntiaret in peccato esset reus corporis et sanguinis ; quod
falsum est.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e132">Item, Matthaei ultimo, 20 : <quote xml:id="bb-d4e10623-Qd1e134" source="http://scta.info/resource/mt28_20">Ecce ego vobiscum sum usque ad
consummationem saeculi</quote>. Constat quod hoc non dicit quantum ad Apostolos, quia
ante sunt mortui : ergo quantum ad credentes ; sed non quantum ad effectum divinitatis
et gratiae - quia secundum divinitatem est cum omnibus hominibus, secundum gratiam non
est semper cum fidelibus omnibus - intelligit ergo secundum humanitatem. Sed hoc non
visibiliter, sed sub sacramento : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e138">Item, ratione videtur quia caro Christi vere est cibus ; sed cibus qui non exponitur ad
cibandum est frustra : ergo, si caro Christi non est frustra, exponitur ad cibandum. Sed
non in se nec visibiliter, ne generet horrorem : ergo est vera caro Christi sub
sacramento.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e142">Item, Christus pro salute nostra carnem suam veram exposuit ad patiendum, cum adhuc
essemus iniusti. Ergo, si multo magis debet diligere iustos, carnem ergo, suam veram
exponet ad reficiendum, non tantum signa : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e145">Item, ars et virtus circa difficile, et quanto difficilius est credere, tanto magis
meritorium ; sed quod Christus sit in sacramento sicut in signo tantum, nullam habet
difficultatem ; quod autem sit in sacramento veraciter sicut in caelo, hoc maximam habet
difficultatem : ergo hoc maxime meritorium est credere. Ergo si debuit facere quod magis
esset meritorium, patet etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e148">Contra : Ostenditur quod non sit ibi secundum veritatem, primo per impossibilitatem,
quia corpus Christi non ante erat in altari et nunc est. Ergo aliquo genere motus est
mutatum ; sed non mutatione locali, quia tunc a caelo recederet : ergo aliquo alio
genere mutationis. Sed aliae species motus solum cadunt circa mutabile et alterabile ;
corpus autem Christi glorificatum impossibile est variari : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e151">Item, nihil est nec potest esse extra terminum substantiae suae ; sed corpus Christi in
caelo existens habet ibi terminum suae substantiae : ergo impossibile est, quod sit
alibi quam in caelo ; ergo impossibile est, quod sit secundum veritatem in hoc
sacramento : ergo, si est ibi, est solum sicut in signo.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e154">Item, hoc ipsum ostenditur propter congruitatem, quia sacramenta instituta sunt propter
humiliationem, ut homo in inferioribus se quaereret et inveniret salutem. Ergo, cum
corpus Christi verum non sit inferius, non congruit sacramento.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e157">Item, omnia sacramenta sunt ad Dei honorificationem et reverentiam ; sed, si corpus
Christi verum esset ibi, cum reverentia sit a loco, in quo est, se elongare, sicut
dictum est Moysi, Exodi 3, 5 : Solve calceamentum etc., nullus deberet ad hoc
sacramentum accedere. Si ergo institutum est ut homo accedat, salva reverentia, non est
ibi corpus verum.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e161">Item, hoc ipsum ostenditur etiam propter inutilitatem, quia Ioannis 6, 64 dicitur :
Caro non prodest quidquam. Ergo caro secundum sui veritatem non reficit : ergo, si non
debet in hoc sacramento esse aliquid quod non prosit, non ergo est ibi Christus secundum
carnem.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e164">Item, gratia quae datur in hoc sacramento est a Deo ; sed Deus Christus aeque bene
operatur ubi non est secundum praesentiam corporis - sicut ubi est sicut patet in filio
reguli, unde reprehenditur regulus, quia corporalem praesentiam quaerebat - ergo nulla
esset ibi utilitas.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e10623-Dd1e170">
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e170">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e173" type="question-title">Christum esse in Sacramento altaris secundum veritatem, et
fidei pietas docet et Sacramenti dignitati congruit</head>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e176">Respondeo : Sicut tangit <name ref="#Lombard">Magister</name>, opinio quorumdam fuit et
error pessimus, quod Christus non esset in altari nisi tantum sicut in signo, et dicitur
manducari, quia signum eius accipitur et manducatur. Et hoc quidem volunt habere per
simile in aliis, quia in aqua Baptismi non est gratia sicut contenta, sed tantum sicut
in signo. Et ad hoc quidem videntur pietate moveri, quasi nemo sit dignus tangere nedum
comedere veram carnem Dei. Sed iste est error pessimus et contra pietatem fidei, quae
tantum sibi beneficium a Deo datum recognoscit et gratias agit quod in carne sua et
natura propria nobiscum sit. Est etiam contra sacramenti dignitatem et excellentiam, in
quo relucet divina potentia, sapientia et bonitas altius ceteris sacramentis ; unde
cetera sacramenta excellit et quasi consummativum est aliorum omnium, sicut caritas
omnium virtutum.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e182">Primum igitur hic manifestatur Dei potentia in operis singularitate. Cum enim panis in
Christi corpus verum et integrum in multis altaribus convertitur, nullo remanente
communi, et subito hoc fit : ostendit se Deus posse supra omnem potentiam operativam in
conversione, supra imaginativam in hoc quod idem est in pluribus locis, supra
intellectivam in hoc quod tam magnum et integrum in tam parva specie facit existere non
contractum.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e10623-Dd1e188">
<head xml:id="bb-d4e10623-Hd1e188">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e191">Ex hoc patet responsio ad illud quod obicitur de impossibilitate. Dicendum enim est
quod, quamvis natura hoc non possit facere neque ratio. intelligere, tamen Deus potest
multa in corpus Christi convertere ; et ex hoc corpus Christi est in multis locis, non
per mutationem quae fit in Christo, sed in pane qui convertitur in ipsum.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e194">Similiter patet aliud. Quamvis enim corpus Christi terminum habeat in caelo quantum ad
existentiam naturalem, non tamen. habet quantum ad potestatem conversionis, secundum
quam alibi potest corpus converti in ipsum ; et ideo illa virtute supernaturali fit
alibi qua aliud convertitur in ipsum ; et hoc melius patebit in tertio problemate.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e197">Relucet autem sapientia in congruitate. Christus enim Dominus noster satis magnum
populum Domino acquisierat, ipsos in suo corpore mystico uniendo. In hoc autem corpore,
quod est Ecclesia, sunt multi et diversi, sunt viatores et infirmi, sunt etiam
quotidianis peccatis circumdati. Quia sunt multi in uno corpore, indigent connexione ;
quia viatores, indigent refectione ; quia quotidianis peccatis implicati, indigent
oblatione ; et haec quidem non tantum interius fienda erant per gratiam virtutum, sed
exterius per gratiam sacramentorum. Congruum ergo fuit ut haberent unum exterius
connecteris sicut habebant unum interius ; sed illud unum debuit esse ubi erant membra,
et ita, cum in multis locis sint membra, debuit tale esse quod congrueret esse in multis
locis. Sed hoc non est nisi Deus vel Divinitati unitum ; sed Deus est interius,
Divinitati unitum est corpus Christi ; ergo corpus Christi debuit dari in sacramento
exteriori, quod est unum in quo omnes fideles uniuntur in manducando unam et eamdem
escam. Congruebat etiam, ut haberent exterius reficiens in sacramento ; sed reficiens
animam non est nisi Deus vel Deo unitum ; et hoc est corpus Christi verum : et ita
congruum fuit ut corpus Christi verum in sacramento isto esset. Congruebat etiam ut
haberent oblationem exteriorem ; sed Dominus unica oblatione offerendo se omnes alias
oblationes evacuaverat : ergo, si non debuit reficere quod destruxerat, debuit dare
nobis illam eamdem quam obtulit et non aliam. Ergo sicut corpus Christi verum fuit
oblatum in cruce, ita sacrificatur in altari.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e200">Et ex hoc patet quod non valet quod obicit propter congruitatem. Quod obicit, quod homo
non humiliatur in hoc sacramento, dicendum quod immo, quia in signo exteriori visibili
est humiliatio. Praeterea, in hoc super omnia humiliatur et captivatur hominis
intellectus, quia credere compellitur quod nullatenus potest comprehendere. Praeter hoc
etiam in hoc sacramento est exemplum totius humilitatis, quia Dominus maiestatis tam
modico et paupere pallio adhuc in exemplum humilitatis et paupertatis vestitur.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e204">Ad illud quod obicitur de reverentia, dicendum quod reverentia non tantum fit Deo
recedendo, sed etiam humiliter ad ipsum accedendo, maxime cum ipse vocat ; quia, si homo
non iret cum vocatur, non esset reverentia, sed stultitia.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e207">Apparet etiam tertio divina bonitas in utilitate. Nam ex hoc quod Christus est ibi
corporaliter praesens, fidei meritum augetur, dum hoc credit quod nullatenus ratione
cognoscit. Caritatis etiam devotio inflammatur, quando sentit Dominum sibi praesentem in
carne ; sicut enim ad praesentiam ignis expellitur frigus, sic ad praesentiam carnis
Christi expellitur tepor. Unde Damascenus dicit quod <quote xml:id="bb-d4e10623-Qd1e209">caro Christi est tanquam
carbo ignitus</quote>. Item, spei fiducia sublevatur ; dum enim ipsum eumdem offert
Patri qui oblatus est in cruce, quis est qui non confidat exaudiri ?</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e213">Per hoc etiam patet , quod obicit de inutilitate, quia quod dicit Dominus : Caro non
prodest quidquam, intelligit : carnaliter intelligenti. Ille autem intelligit
carnaliter, non qui intelligit carnem esse praesentem, sed qui intelligit Christum
manducari secundum quod comeditur caro cuiuslibet animalis per frusta. Sed tamen multum
prodest eam veraciter assumenti sub sacramento.</p>
<p xml:id="bb-d4e10623-d1e216">Similiter patet aliud, quia praesentia corporis non auget Dei virtutem ; sed congruum
est quod Dominus ex sua praesentia corporali aliquod munus specialius tribuat ; et licet
non valeat illi qui credit eum non posse operari nisi ubi est corporaliter, credenti
tamen multum valet, sicut multum valuit Zachaeo praesentia corporis.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>