-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d4e1637.xml
187 lines (187 loc) · 13.9 KB
/
bb-d4e1637.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 3</title>
<date when="2019-07-12">July 12, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-07-12" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d4e1637">
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e108">Quaestio 3</head>
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e111" type="question-title">De efficacia circumcisionis.</head>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e114">Tertio quaeritur de efficacia circumcisionis, et quaeritur, utrum sacramentum
circumcisionis sit gratiae collativum.</p>
<div xml:id="bb-d4e1637-Dd1e117" type="rationes-principales">
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e119">Rationes principales</head>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e122">Et quod non, dicit <name ref="#Lombard">Magister</name> in littera. Hoc ipsum dicit
Glossa ad Romanos 4, 11, super illud : <quote xml:id="bb-d4e1637-Qd1e127" source="http://scta.info/resource/rom4_11">Signaculum fidei
accepit</quote>, Glossa : <quote xml:id="bb-d4e1637-Qd1e130">In circumcisione tantum peccata remittebantur sed non
gratia per eam praestabatur</quote>.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e134">Item, hoc videtur ratione, quia in sacramento aeque vel amplius se extendit ratio
significandi quam efficiendi ; sed ratio significandi in circumcisione solum est in
ablatione : ergo et efficacia.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e137">Item, sicut se habet culpa ad gratiae amotionem, sic gratia ad remotionem culpae ; sed
Deus, cum homo peccat, subtrahit gratiam, nec tamen facit culpam : ergo a simili
possibile est quod aliquod remedium removeat culpam, quod tamen non dat gratiam : ergo,
si hoc est possibile, et concordat ratio et auctoritas, in circumcisione non datur
gratia.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e140">Item, si Deus esset dator formarum, virtus particularis agentis esset solum in
abiciendo, non in ponendo. Ergo, cum Deus sit dator gratiae, virtus circumcisionis solum
erit in amovendo oppositum gratiae.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e144">Contra : Quod in circumcisione detur gratia, ostenditur, quia eadem vi est corruptio
unius oppositi et generatio alterius, et eadem vi, qua receditur ab uno oppositorum,
acceditur ad reliquum. Ergo, cum gratia et culpa sint opposita, eadem vi, qua deletur
culpa, confertur gratia : ergo, si circumcisio est ad delendam culpam, necesse est in ea
conferri gratiam. Si dicas quod hoc non tenet in moribus ; hoc nihil est, quia <name ref="#Ambrose">Ambrosius</name> dicit quod <quote xml:id="bb-d4e1637-Qd1e149">egressus vitii est virtutis
ingressus</quote>. </p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e153">Item, accidens corrumpitur dupliciter : aut propter corruptionem subiecti aut propter
inductionem contrarii. Ergo, si circumcisio aufert culpam, cum non corrumpat subiectum,
de necessitate inducit contrarium ; sed hoc est gratia : ergo etc. Si dicas quod culpa
non est accidens, sed privatio, idem sequitur, quia privatio non removetur ab aliquo
nisi per positionem habitus : ergo, si culpa est privatio gratiae, nunquam delebitur
nisi ponatur gratia. </p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e156">Item, peccatum dicit non-esse moris ; sed impossibile est quod Deus auferat alicui
non-esse naturae nisi dando esse, immo non est intelligibile : ergo impossibile et non
intelligibile est quod auferat non-esse moris nisi dando esse ; sed non-esse moris est
per culpam, esse per gratiam : ergo etc. Si dicas quod non est simile, quia esse et
non-esse sunt immediata, non sic culpa et gratia ; contra hoc est, quia privatio et
habitus circa suum susceptibile sunt immediata sicut affirmatio et negatio : ergo
impossibile est privare unum quin ponatur reliquum. </p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e159">Item, si circumcisio delet culpam et gratia delet, aut ergo circumcisio delet per
gratiam aut e converso aut utrumque simul ; sed constat quod non utrumque simul, quia,
cum non sint idem in substantia, non habent eamdem operationem immediatam. Item, non
gratia per circumcisionem, quia, si non esset circumcisio, gratia per se sufficienter
deleret culpam tamquam immediata causa ; ergo circumcisio delet per gratiam : ergo per
prius ordinatur circumcisio ad gratiam quam ad culpam delendam.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e1637-Dd1e163">
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e165">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e168" type="question-title">In circumcisione conferebatur gratia, sed tantum parvula
respectu magnae gratiae, quae datur in baptismo</head>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e171">Respondeo : Dicendum quod circa hoc diversi diversimode senserunt.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e174">Quorumdam enim positio fuit quod originale, ut est culpa, est concupiscentia cum debito
non concupiscendi ; et non ideo est culpa quia concupiscentia, haec enim est in
iustificatis, sed ideo quia est cum debito non concupiscendi. Cum ergo deletur culpa
originalis, quia deletur quantum ad reatum et remanet quantum ad actum, dicunt quod
solvitur debitum, id est, non imputatur ; et tunc igitur remanet concupiscentia actu
poena. Hoc igitur est quod dicunt originale deleri, id est, debitum non concupiscendi
non imputari ; et hoc quidem sine alicuius gratiae collatione fieri potest et fit in
circumcisione. Sed haec responsio non potest stare duplici ratione : una quidem, quia,
si Deus non imputat hoc debitum ipsi animae quod prius imputabat, aut ergo aliqua
innovatio facta est circa animam aut mutatio circa Deum ; non mutatio circa Deum : ergo
innovatio circa animam : ergo aut aliquid est ab ea ablatum aut positum. Si ablatum, aut
bonum aut malum ; non bonum, ergo malum ; non malum poenae tantum, ergo culpae : ergo,
si culpa est privatio, quae non aufertur nisi aliquid ibi ponatur, necesse est aliquid
poni. Sed nihil ponitur in anima quod expellat culpam nisi gratia. Alia ratio est, quia,
si debitum tantum non imputaretur et gratia non daretur, cum nullus possit videre Deum
quin habuerit gratiam, tunc ergo iustus ab originali peccato mundatus per
circumcisionem, si moriatur, cum non habuerit gratiam, non videbit Deum : ergo eamdem
poenam habebit ac si haberet originale.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e177">Alia positio magis ultra processit et dixit quod in circumcisione dabatur gratia et
delebatur culpa ; sed culpa delebatur vi circumcisionis, gratia non dabatur vi eius, sed
ex liberalitate Dei, qui non delet culpam quin decoret animam et gratam sibi faciat,
quamvis posset aliter facere, quia secundum naturam medium est inter culpam et gratiam,
scilicet ipsa innocentia, et delere culpam, hoc est reddere innocentiam ; sed Deus
nunquam reddit innocentiam quin superaddat gratiam. Et per hoc respondent ad obiecta de
contrarietate et de habitu et privatione, quia gratia non est directe et immediate
habitus oppositus culpae, sed innocentia. Ad hanc innocentiam, secundum quod est
privatio culpae, ordinatur circumcisio disponens ex parte suscipientis, sed gratia ex
parte agentis. Sed haec positio non potest stare, duplici ratione : prima quidem, quia,
si innocentia esset medium secundum naturam inter culpam et gratiam ; prius naturaliter
restitueretur innocentia et expelleretur culpa quam infunderetur gratia ; sed hoc est
manifeste falsum, quia tunc gratia non deleret culpam. Si enim delet, prius naturaliter
infunditur quam culpa deleatur. Alia ratio est, quia, etsi Deus posset delere culpam
sine gratia, non tamen decrevit delere nisi per gratiam : ergo, si dat virtutem
sacramento consonantem suo decreto, non dat virtutem ad. culpam delendam nisi disponendo
ad gratiam.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e181">Tertia positio est quod in circumcisione delebatur culpa et conferebatur gratia et ad
utrumque ordinabatur circumcisio ; sed gratia quosdam effectus habet privativos, quosdam
positivas ; et circumcisio non ordinabatur primo et per se nisi quantum ad effectus
ptivativos ; et ideo solum significabat ablatiotionem. Sed quia effectus privativi non
sunt sine positivis, ex consequenti erant ibi effectus positivi ; et quia ex
consequenti, non oportebat eos significari. Exemplum autem manifestum est in conversione
panis in corpus Christi, in quo est consequenter et sanguis, sed tamen non significatur
ibi. Effectus autem gratiae positivi sunt sicut habilitare ad bona opera, privativi,
sicut removere culpam. Sed ista positio non potest stare, duplici ratione : prima
quidem, quia, si vi circumcisionis ponitur gratia in anima et potentiis, quia delet
culpam, quae in his est, cum poni gratiam in anima non sit aliud quam gratificari, et in
potentiis quam potentias habilitari : ergo non separantur nec secundum rem nec secundum
intellectum : ergo impossibile est ponere vel intelligere quod circumcisio habeat vim ad
unum quin edam habeat ad reliquum. Alia ratio est, quia effectus positivi aliqui
secundum rem idem sunt cum privativis, quia, sicut lumen materiale nunquam delet
tenebras nisi illuminando aera, sic nec lumen gratiae tenebras peccati.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e184">Quarta positio fuit quod in circumcisione dabatur gratia, sed tamen parvula respectu
eius quae datur in Baptismo. Et ratio huius videbitur in sequenti distinctione, cum de
profectu sacramentorum disputabitur. Et quia gratia quantumcumque parva plenum effectum
habet ad delendum omnem culpam mortalem, sed semiplenum ad habilitandum animas et
perficiendum, ideo circumcisio dicitur ordinari ad effectum ablationis culpae, non quia
ipsum solum habeat, sed quia solum habet completum. Et quia sacramentum non omne
significat quod, facit, sed quod plenius et perfectius facit, ideo in circumcisione
solum est signum ablationis principaliter.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e1637-Dd1e189">
<head xml:id="bb-d4e1637-Hd1e191">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e194">Et per hoc patent auctoritates et obiecta : quia nec Glossa nec <name ref="#Lombard">Magister</name> voluerunt negare quod nullo modo daretur gratia habilitans, sed quod
ita parum habilitans et ita parum reprimens concupiscentiam quod solum merebatur dici
deletiva culpae, non habilitativa potentiae.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e200">Ad illud quod obicitur de significatione, patet responsio, quod illud debet sacramentum
significare quod plene et perfecte facit, non omne quod facit ex consequenti sive
imperfecte.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e203">Ad illud quod obicitur, quod Deus subtrahit gratiam et non facit culpam, ergo etc.,
dicendum quod Deus dicitur subtrahere gratiam, non quia perimat datam, sed quia ultra
non apponit ; sed homo per culpam perimit datam, et ita non conveniunt in effectu Deus
et culpa.</p>
<p xml:id="bb-d4e1637-d1e206">Ad ultimum dicendum, quod illud nihil valet, quia, sicut solus Deus dat gratiam, ita
solus delet oppositum ; unde Isaiae 43, 25 : Ego sum qui deleo iniquitates etc.
Praeterea, si illa positio esset vera, nunquam agens particulare aliquid abiceret.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>