-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d4e16380.xml
169 lines (169 loc) · 12.5 KB
/
bb-d4e16380.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Dubia</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Dubia</title>
<date when="2019-07-12">July 12, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-07-12" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d4e16380">
<head xml:id="bb-d4e16380-Hd1e108">Dubia</head>
<div xml:id="bb-d4e16380-Dd1e111">
<head xml:id="bb-d4e16380-Hd1e113">Dub. I.</head>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e116">In parte ista sunt dubitationes circa litteram. Et primo de hoc quod dicit <name ref="#Jerome">Hieronymus</name> : Secunda tabula post naufragium est Poenitentia. Cum
enim secundum dicatur respectu primi, et prima tabula sit Baptismus et secunda
Poenitentia, tunc videtur quod secundum sacramentum sit Poenitentia : ergo male ordinat
<name ref="#Lombard">Magister</name> quarto loco. Item, quaero a te : pro quanto
dicitur Poenitentia tabula et quid est naufragium ? Si tu dicas quod est casus in
mortale, tunc videtur quod sit prima tabula, quia, si quis cecidit per mortale, necesse
est recurrere ad poenitentiam.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e125">Respondeo : Dicendum quod mare est mundus iste, secundum illud Psalmi [103, 25] :
<quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e127" source="http://scta.info/resource/103_25">Hoc mare magnum</quote> etc. Navis, per quam homo transit super
undas huius maris, est gratia Spiritus Sancti ; vel navis est Ecclesia, quae iuncta est
glutino caritatis, secundum illud Proverbiorum ultimo, 14 : Facta est quasi navis
institoris. Naufragium vero fuit corruptio et fractio in Adam, in qua fractione omnes
filii eius iactati sunt super undas huius maris per concupiscentiam et per poenam. Ab
hoc naufragio primo liberatur homo per Baptismum, qui restituit innocentiam et gratiam
perditam ; et ideo est prima tabula. Et quia frequenter relinquunt plures gratiam
baptismalem et illam tabulam, per quam liberantur in undis maris, et per illam amplius
non possunt se defendere : ideo indigent secunda, et haec est Poenitentia. Utraque tamen
dicitur tabula, quia sustinet ne quis periclitetur per culpam ; non tamen ita ponit in
tuto sicut erat homo in statu innocentiae.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e131">Quod ergo obicit, quod est secunda tabula : ergo secundum sacramentum, non valet, quia
non omne sacramentum est tabula, quia non omne liberat a naufragio. Et est simile : hic
est secundus archidiaconus : ergo est secunda persona in hac ecclesia.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e134">Quod quaeritur : quid vocatur naufragium ? dicunt aliqui quod quilibet casus in mortale
; et quia duplex est differentia mortalis, scilicet originale et actuale ideo duplex
tabula, scilicet Baptismus et Poenitentia. Melius tamen potest dici quod humana natura
perpessa sit naufragium in Adam ; nobis autem data est tabula Baptismi, quae nos
sustentat per innocentiam ; et quia hoc sacramentum iterari non potest, ideo datur aliud
sacramentum, et hoc est Poenitentia.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e16380-Dd1e138">
<head xml:id="bb-d4e16380-Hd1e140">Dub. II.</head>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e143">Item quaeritur de hoc quod dicit <name ref="#Lombard">Magister</name> : Poenitentia
dicitur sacramentum et virtus mentis. Est enim poenitentia interior et exterior : ergo
similiter est virtus et sacramentum Baptismus, quia est Baptismus interior et exterior.
Item, poenitentia interior est res huius sacramenti ; sed nulla virtus est res
sacramenti, quia distinguitur gratia virtutum et gratia sacramentorum : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e149">Respondeo : Dicendum quod ista non est tota ratio, quod poenitentia interior sit virtus
: sed quia est poenitentia interior quae non tantum dicit gratiam vel actum gratiae, sed
concernit actum liberi arbitrii, et ideo est virtus ; non sic Baptismus ; differt autem
poenitentia interior ut est virtus et res sacramenti. Primo enim modo est contra
dehabilitationem culpae, secundo contra vulnerationem naturae.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e16380-Dd1e153">
<head xml:id="bb-d4e16380-Hd1e155">Dub. III.</head>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e158">Item quaeritur de hoc quod dicit : A poenitentia coepit Ioannis praedicatio. Videtur
enim quod debuit incipere a Baptismo, quia Poenitentia est secunda tabula, sed Baptismus
prima.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e161">Respondeo : Dicendum quod incepit praedicationem a poenitentia-virtute, non sacramento
; et poenitentia virtus in adultis praecedit Baptismum ; et, quia praedicabat adultis,
ideo recte incepit a poenitentia. Obiectio sua currit de Poenitentiae sacramento.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e16380-Dd1e165">
<head xml:id="bb-d4e16380-Hd1e167">Dub. IV.</head>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e170">Item quaeritur de ista definitione <name ref="#Ambrose">Ambrosii</name> quae ponitur in
littera : Poenitentia est mala praeterita plangere et plangenda iterum non committere.
Videtur enim non esse, conveniens, quia Philosophus dicit quod peccat qui definit id
quod est in quiete per id quod est in actu et motu. Sed poenitentia dicit habitum,
plangere actum : ergo etc. Item, obicitur de alio membro, quod dicit : Plangenda iterum
non committere ; aut enim refertur ad idem tempus aut ad aliud. Si ad idem, tunc
superfluit, quia nemo, dum peccata plangit, in eodem tempore peccata committit simul et
semel. Si ad aliud, ergo poenitentia excludit iterationem culpae, ergo et iterationem
poenitentiae.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e176">Iuxta hoc quaeritur : cum multae definitiones poenitentiae assignentur, et unius rei
una sit definitio, quomodo differenter assignantur ?</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e179">Respondeo : Ad primum dicendum quod, sicut vult Philosophus, habitus cognoscuntur per
actus, et quoniam poenitentia est habitus, ideo per actum recte definitur, et per actum
qui est de esse et qui est principalis, et iste est plangere commissa ; et per actum qui
est de bene esse sive de perfecto esse, et iste est plangenda non committere ; vel per
actum duplicem, principalem et annexum.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e182">Quod ergo obicitur, quod male definitur per actum, dicendum quod actus non accipitur ut
in motu, sed ut in quiete. Dicitur enim poenitentia esse plangere, non quia poenitentia
semper sit in actu plangendi, sed quia habilis est ad plangendum ; et sic accipitur ut
in quiete.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e186">Ad aliud dicendum quod potest referri ad idem tempus vel ad aliud. Si ad idem tempus,
tunc non stat pro actu non committendi, sed pro affectione, ut scilicet, quando
poenitemus, velimus iterum non committere vel non velimus, sicut illi qui de uno peccato
poenitent et de alio non poenitent ; et ita non excludit casum sequentem, sed malam
voluntatem praesentem. Si autem referatur ad futurum, sic poenitentia definitur non
quaelibet, sed perfecta et secundum statum perfectionis et utilitatis.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e189">Ad illud quod quaeritur de definitionibus, dicendum quod poenitentia potest tripliciter
notificari, scilicet per actum principalem, per actum principalem et annexum et per
effectum. Secundum primum modum tres dantur definitiones differentes solum voce vel
maiori expressione. Prima est in Glossa Matthaei 3, 2 : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e191" source="http://scta.info/resource/mt3_2">Prima virtus
est per poenitentiam</quote> etc. ; unde talis traditur notificatio :
<quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e194">Poenitentia est prima virtus perimens hominem veterem</quote>. Secunda est
<name ref="#Ambrose">Ambrosii</name>, in Sermone quodam : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e200">Poenitentia est dolor
et amaritudo animae pro peccatis quae quisque commisit</quote>. Tertia <name ref="#Augustine">Augustini</name>, in libro De poenitentia : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e207">Poenitentia est
quaedam dolentis vindicta semper puniens in se quod dolet commisisse</quote>. In
omnibus his rationibus patet quod est definitio per actum principalem, qui est dolere de
commisso.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e211">Quantum ad secundum modum dantur tres aliae, quae habentur in littera, differentes
similiter secundum maiorem expressionem. Prima est <name ref="#Ambrose">Ambrosii</name>,
in Sermone : Poenitentia est praeterita mala plangere et plangenda etc. Secunda est
<name ref="#GregoryGreat">Gregorii</name> : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e219">Poenitentia est anteacta mala
deflere</quote> etc. Tertia Magistri : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e222" source="http://scta.info/resource/pl-l4d14c2-d1e201">Poenitentia est virtus vel gratia
qua commissa mala cum emendationis proposito</quote> etc. In omnibus istis rationibus
non tantum ponitur actus principalis, qui est plangere. et odire cutpam perpetratam, sed
etiam annexus, scilicet nolle aliam perpetrare.</p>
<p xml:id="bb-d4e16380-d1e226">Quantum ad tertium modum dantur aliae tres, differentes similiter secundum maiorem
expressionem. Prima a Damasceno : Poenitentia est ab eo quod est praeter naturam in id
quod est secundum naturam conversio. Secunda in Glossa Matthaei 4, 17 : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e228" source="http://scta.info/resource/mt4_17">Poenitentiam agite</quote> : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e231">Poenitentia est correctio malae
mentis</quote>. Tertia <name ref="#Augustine">Augustini</name>, in libro Quinque
responsionum : <quote xml:id="bb-d4e16380-Qd1e237">Poenitentia est quaedam res optima et perfecta omnes defectus
revocans ad perfectum</quote>. In omnibus illis rationibus tangitur secundum plus et
minus effectus poenitentiae, qui est animam reparare. Et sic patet quaesitum de
differentia definitionum quae dantur de poenitentia.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>