-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d4e22067.xml
190 lines (190 loc) · 14.9 KB
/
bb-d4e22067.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Quaestio 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Quaestio 1</title>
<date when="2019-07-12">July 12, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-07-12" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d4e22067">
<head xml:id="bb-d4e22067-Hd1e108">Quaestio 1</head>
<head xml:id="bb-d4e22067-Hd1e111" type="question-title">Utrum mandatum de confessione pertineat ad legem naturae</head>
<div xml:id="bb-d4e22067-Dd1e114" type="rationes-principales">
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e116">Circa primum, quod in lege naturae fuerit instituta, videtur. Super illud Genesis 3, 9
: <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e118" source="http://scta.info/resource/gen3_9">Adam, ubi es ?</quote> Glossa : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e121">Verba increpantis sunt et
ad confessionem cogentis, non ignorantis</quote>. Sed Adam non tenebatur nisi ad legem
naturae : ergo confessio est de iure naturali, confessio scilicet vocalis, quia
vocaliter ei Dominus loquebatur et ille vocaliter respondebat.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e125">Item, Iob 31, 33 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e127">Si abscondi quasi homo peccatum meum et celavi iniquitatem
meam in sinu meo</quote>, quasi dicat : non. Ergo peccatum erat abscondere peccatum,
et ut peccatum reprobabat Iob ; sed ipse non tenebatur nisi ad ius naturale : ergo ius
naturale prohibet absconsionem peccati : ergo praecipit vel suadet confessionem.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e131">Item, <name ref="#GregoryGreat">Gregorius</name>, ibidem in Glossa : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e136">Vere
humilis et mala sua cognoscit et voce confessionis aperit</quote>. Sed humilitas de
peccatis commissis est de iure naturali : ergo et vox confessionis peccati.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e140">Item, ratione videtur, quia duplex est confessio, scilicet confessio taudis et
confessio peccati, et utraque est in gloriam Dei, sicut patet, quia dixit Iosue ad
Achor, Confitere peccatum et da gloriam Deo, Iosue 7, 19 ; sed natura dictat Deum
glorificandum et dictat Deum laudandum, non tantum corde, sed etiam ore : ergo pari
ratione dictat peccatum utroque modo confitendum.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e143">Item, poenitentia tres habet partes, scilicet contritionem, confessionem et
satisfactionem ; sed contritio et satisfactio sunt de lege naturali : ergo pari ratione
et confessio.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e147">Item, omne opus virtutis spectat ad dictamen naturae ; sed confessio peccati est opus
virtutis : ergo etc. Probatio minoris : Veritas, ut vult Philosophus, est virtus et
veritas est illa quae habilitat ad dicendum verum ; sed maxima difficultas est in
enarrando suum peccatum vere : ergo maxime circa hunc actum consistit virtus : ergo
etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e150">Contra : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e152">Ius naturale, ut dicit <name ref="#IsidoreOfSeville">Isidorus</name>,
est idem apud omnes</quote> ; sed confessio peccati non est eadem apud omnes : ergo
confessio peccati non est de iure naturali.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e159">Item, videtur quod sit contra naturam, quia naturale est cuilibet et de natura recta
<quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e161" source="http://scta.info/resource/prov11_13">celare amici commissum</quote>, sicut dicitur Proverbiorum 11,
13 ; sed magis se debet quisque diligere quam proximum ex dictamine naturae : ergo
natura dictat peccata propria esse celanda.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e165">Item, naturale est cuilibet celare verenda corporis, ergo similiter verenda spiritus ;
sed peccata sunt turpitudines animae : ergo peccatum confiteri potius est contra naturam
quam secundum naturam.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e168">Item, recta ratio, quae est naturae conformis, erubescit turpia cogitare : ergo, si
plus est referre sive dicere, per naturam erubescit dicere : ergo, cum cogitare turpia
et facere sit contra naturam et rationem rectam, pari ratione et referre.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e171">Item, per naturam recordatio iniuriarum est occasio inimicitiae confirmandae ; sed
peccator per peccatum est iniuriatus Deo : ergo recordando peccatum et narrando renovat
inimicitias. Sed quod facit hominem inimicum Deo vel magis inimicum est contra naturam
et rationem rectam : ergo et confessio sceleris.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e22067-Dd1e175">
<head xml:id="bb-d4e22067-Hd1e177">Conclusio</head>
<head xml:id="bb-d4e22067-Hd1e180" type="question-title">Vocaliter confiteri Deo non dictat natura specialiter et per
modum necessitatis nisi in casu; sed homini confiteri dictat tantum in generali</head>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e183">Respondeo : Dicendum quod dupliciter sunt aliqua de dictamine iuris naturalis : aut in
generali aut in speciali. In speciali, ut honorare parentes ; in generali vero dictat
natura ea quae superaddit lex evangelica, sicut sunt aliqua supererogationis, ut
consilia, vel etiam aliqua sacramenta.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e186">Intelligendum est igitur quod est confessio peccati mentalis et vocalis. Mentalis
confessio est recognitio peccati et offensae ; et haec est de dictamine naturae in
speciali, secundum quod cognitio offensae est de dictamine naturae. Cognitio autem
offensae humanae est de dictamine naturae per se, secudum quod est rationalis ; sed
cognitio offensae divinae est de dictamine naturae adiutae aliquo modo per fidem.
Quomodo enim scit homo se offendere Deum, quem non videt, nisi per aliquem radium fidei
hoc cognosceret ? Cum autem hoc cognoscit, quod Deum per praevaricationem inhonorat,
natura dictat quod ab ipso est misericordia humiliter petenda ; et hoc nunquam est nisi
recognoscatur culpa.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e189">Vocalis vero confessio est duplex, scilicet quae fit Deo et quae fit homini. Vocaliter
confiteri Deo dictat natura non simpliciter, sed in casu, ut puta, quando Deus exigit,
sicut exegit ab Adam et a Cain ; vocaliter autem confiteri homini non dictat natura nisi
in generali. Dictat enim quod omnibus modis reconciliari oportet Deo quibus ipse
statuit. Unde natura dictabat, quodsi Deus arbitrum constitueret inter se et peccatorem,
quod ipsi esset culpa revelanda ; et ita dictabat in generali ; dictabat etiam quod illi
essent dicenda vera.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e193">Et sic patet quomodo confessio spectat ad legem naturae. Quaedam enim est de dictamine
naturae per modum necessitatis, quia natura dictat illam simpliciter et specialiter.
Quaedam etiam est de dictamine naturae per modum expedientis simpliciter, sed
necessitatis in casu, ut confessio vocalis facta Deo. Quaedam vero dictabat in
universali solum, et haec est confessio facta homini.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e22067-Dd1e197">
<head xml:id="bb-d4e22067-Hd1e199">Ad rationes</head>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e202">1-3. Ex his patent obiecta ad primam partem ; nam auctoritates procedunt secundum
primam viam vel secundam, ut patet.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e205">Similiter prima ratio inducta ex simili in confessione vocali laudis, quia sicut in
casu laudare oportet ore, tamen semper debet actu vel habitu laudare in corde, sic etiam
intelligendum de confessione peccati.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e208">Ad illud quod obicitur de partibus aliis, scilicet contritione et satisfactione,
dicendum quod istae tres partes respiciunt poenitentiam secundum quod est virtus et
secundum quod est sacramentum ; sed specialiter contritio et satisfactio respiciunt
virtutem, sed confessio magis est poenitentiae ut est sacramentum, sicut melius patebit
infra. Confessio enim peccati, quae fit homini, ortum habet non tantum a natura, sed
etiam ab institutione divina.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e211">Et ex hoc patet responsio ad ultimum, quod dicit quod est opus virtutis. Dico enim quod
revera opus virtutis est, sed non omnino ; sed virtutis cum adiunctione institutionis
sacramenti. Veritas enim non dictat quod peccata occulta dicantur homini ; similiter nec
poenitentia dictat illud per se, quantumcumque homo doleat ; sed cum Deus instituit,
tunc virtus obedientiae imperavit, poenitentia acceleravit et veritas actum direxit. Et
ita patet ad quam virtutem spectet confiteri et quomodo sit opus virtutis et cuius. Unde
poenitentia in generali dictat illam, secundum quod est virtus volens facere emendam ;
obedientia per mandatum specificat ; veritas elicit et regulat.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e215">Ad illud quod obicitur in oppositum, quod non est idem apud omnes, dicendum quod illud
intelligitur de eo quod natura dictat in particulari, non in universali.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e218">2-5. Ad illud quod obicitur, quod manifestare peccatum est contra rationem, dicendum
quod peccati propalatio potest fieri dupliciter : vel ad sui ipsius commendationem,
sicut faciunt peccatores, qui laetantur, cum male fecerint, et exsultant in rebus
pessimis, quorum viae perversae etc., quibus est facta frons mulieris meretricis, et de
quibus dicitur : Peccatum suum sicut Sodoma praedicaverunt etc. ; et haec est contra
naturam et contra rationem rectam et ad provocandam divinam inimicitiam ; et verecundia
et confusio huic opposita est adducens gratiam et gloriam. Alia est confessio ad sui
accusationem ad inveniendam divinam propitiationem ; et haec est ordinata ad faciendam
emendam et ad curandam plagam occultam. Unde sicut natura dictat vulnus, etiam in locis
secretis, aperiendum medico ad curationem, quamvis dictet pudenda operienda, sic est de
peccatis. Et sicut, si aliquis nollet vulnus ostendere, iudicaretur superbus et stultus
et faceret contra naturam et salutem suam, sic intelligendum est in proposito.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e221">Et ex hoc patet responsio ad omnes rationes. Nam, si vulnus amici deberet curari per
meam confessionem sicut et proprium, dictaret ratio et natura quod ego deberem ipsum
prodere. Quamvis autem naturae dictamini consonum sit erubescere, et nunquam deberet
esse sine confusione, propter illam tamen non est confessio dimittenda ; et hoc propter
multiplicem utilitatem quam habet. Et propter hanc instituit eam Deus.</p>
<p xml:id="bb-d4e22067-d1e224">Valet enim ad peccati cognitionem propter instructionem sacerdotis, Deuteronomii 17, 8
: <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e226" source="http://scta.info/resource/deut17_8">Si difficile et ambiguum apud te</quote> etc. Ad cogniti
deletionem, Psalmo [31, 5] : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e229" source="http://scta.info/resource/ps31_5">Dixi, confitebor</quote> etc. ; si
propositum valet, quanto magis valet opus. Ad cogniti et deleti satisfactionem, quia
erubescentia in confessione est magna pars satisfactionis, Ecclesiastici 4, 25 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e232" source="http://scta.info/resource/sir4_25">Est confusio adducens gratiam et gloriam</quote>. Ad poenae
diminutionem vi clavium, Matthaei 16, 19 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e235" source="http://scta.info/resource/mt16_19">Quodcumque solveris
super terram</quote> etc. Ad Dei laudem, Iosue 7, 19 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e238" source="http://scta.info/resource/ios7_19">Da
gloriam Deo et confitere</quote> etc., et : Indica mihi, quid feceris. Ad
intercessorum multiplicationem, Iacobi ultimo, 16 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e242" source="http://scta.info/resource/iac5_16">Confitemini
alterutrum peccata vestra, et orate pro invicem</quote> etc. Ad conscientiae
assecurationem ; Unde David statim, cum dixit : Peccavi, audivit : Transtulit Dominus
etc., II Regum 12, 13. <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e245" source="http://scta.info/resource/IIreg12_13">Et hoc magnum bonum est</quote>, II ad
Corinthios 1, 12 : <quote xml:id="bb-d4e22067-Qd1e248" source="http://scta.info/resource/IIcor1_12">Gloria nostra haec est, testimonium
conscientiae nostrae</quote>.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>