-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-d4e38717.xml
209 lines (209 loc) · 14.7 KB
/
bb-d4e38717.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?><?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Dubia</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder; OCR Correction</resp>
</respStmt>
<respStmt>
<name xml:id="GRPL">GRPL</name>
<resp>OCR Correction</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>Dubia</title>
<date when="2019-07-12">July 12, 2019</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/">Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness/>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/1.0.0/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2019-07-12" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-d4e38717">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e108">Dubia</head>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e111">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e113" type="question-title">Dub. I.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e116">In parte ista sunt dubitationes circa litteram. Et primo quaeritur de hoc quod dicit :
Plene legitimae sunt, quibus non obviat votum etc. Videtur enim falsum dicere, quia
legitimitas est habitus, illegitimitas est privatio ; sed per habitus cognoscuntur
privationes, non per privationes habitus : ergo male definitur legitimitas per
privationem illegitimam.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e119">Respondeo : Dicendum quod sicut solutio uno modo dicit habitum respectu ligationis,
alio modo privationem, sic in proposito. Si enim comparentur solutum et ligatum respectu
actus quantum ad quem est expeditio, solutio dicit habitum ; si vero comparentur
respectu vinculi, solutio dicit privationem vinculi ; et sic dupliciter potest definiri.
Per hunc modum de legitimitate oportet intelligi.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e123">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e125">Dub. II.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e128">Item quaeritur de hoc quod dicit : Volo esse mater et filios procreare etc. Videtur
enim male dicere, quia propter sterilitatem uxoris non potest vir allegare contra uxorem
quod velit esse pater : ergo nec propter frigiditatem viri mulier quod velit esse mater.
Item, Matrimonium stat sine bono prolis : ergo propter hoc quod velit esse mater, non
debet dividi.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e131">Respondeo : Dicendum quod Sancti curialiter loquuntur, secundum quod ipsae mulieres
sunt verecundae ; mulier enim non potest separari a viro propter defectum potentiae
generandi, sed potentiae coeundi ; et in illa circumlocutione curialiter intelligitur
quod vult cognosci a viro. Et ita patet quod non est simile de sterilitate, sed bene est
simile de arctitudine. Si enim adeo arcta est, quod cognosci non potest, vir potest
allegare et dicere quod velit esse pater, id est, nolit continere, si potest coire. Et
sic patet illud.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e135">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e137">Dub. III.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e140">Item quaeritur de hoc quod dicit : Si retinaculum coniugale voluerint rescindere,
maneant innupti utrique. Videtur enim utrumque esse falsum, primum scilicet de
retinaculo coniugali, quia, si est ibi retinaculum, cum sit vinculum insolubile, solvi
non potest ; si vero non, quomodo rescinditur ? Rursus, videtur falsum dicere et male
praecipere, quia, cum alter eorum non habeat impedimentum aliquod, posset licite cum
altero contrahere.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e143">Iuxta hoc quaeritur, utrum, si ille qui est frigidus vere divortium petat, utrum
audiendus sit. Et quod non, videtur, quia fornicans non potest petere divortium ; quia
fit ob culpam suam : ergo nec talis frigidus, cum ipse sit in causa. Sed contra hoc est,
quia, cum non sit ibi Matrimonium, videtur quod neuter teneatur.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e146">Respondeo : Dicendum quod, divortium propter impotentiam coeundi aliquando fit propter
hoc quod impotentia est in altero ; aliquando propter hoc quod impotentia est in
utroque. Si propter hoc quod sit in utroque, uterque debet sine spe coniugii remanere.
Si propter hoc quod sit in altero, sive in viro sive in muliere, post divortium ille in
quo est causa debet remanere sine spe coniugii tamquam persona illegitima ; quodsi
contrahat et possit, tunc oportet redire ad priora vota.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e149">Quod ergo dicit, quod maneant innupti, refertur ad eum in quo reperitur causa
illegitimitatis, sive in viro sive in muliere.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e153">Quod obicitur de retinaculo, dicendum quod, etsi secundum veritatem non sit ibi
retinaculum coniugale, tamen secundum apparentiam vel aestimationem ibi est ; vel etiam
quaedam sponsio et obligatio, quia affectu maritali invicem cohabitare possunt ; unde
valde laudandum est eis quod insimul permaneant, nisi velint transire ad arctiorem
vitam.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e156">Quod quaeritur, si, viro petente, debeat fieri, dicendum quod sic, si probare possit ;
attamen, quia contra se et contra Matrimonium vadit, suspicio mala de viro colligitur.
Et ideo abundans probatio tali viro indicitur, maxime si mulier dicat se cognitam esse
ab ipso ; quod si mulier confiteatur, aut oportet evidenter probare aut debent ambo
innupti remanere vel etiam nunquam separari ; pro quo Ecclesia debet diligentiam quam
potest adhibere.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e160">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e162">Dub. IV.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e165">Item quaeritur de hoc quod dicit : Septima manu propinquorum, tactis sacrosanctis
reliquiis, iurando dicat etc. Videtur enim male dicere, quia nullus debet iurare, nisi
de eo de quo certus est ; sed nullus propinquorum certus est, pro eo quod actus ille
latebras requirit : ergo videtur quod nullus possit iurare. Item, esto quod nullus sit
propinquus vel pauci, numquid poterunt separari ? Item, quare magis hoc debet fieri manu
propinquorum quam aliorum ?</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e168">Respondeo : Dicendum quod, quamvis de actu illo vix aut nunquam habeatur certitudo per
facti evidentiam, habetur tamen ut plurimum per signa probabilia et per coniecturas,
quae, quamvis non sufficiant ad generandam scientiam, sufficiunt tamen ad generandam
fidem sive credulitatem, quae aliquod robur praestat. Dico igitur quod, ad hoc quod
divortium fiat, uterque debet iurare quod nunquam carnaliter convenerint nec convenire
potuerint, et quod operam dederint, et unusquisque quod per se non steterit ; et
propinqui debent iurare quod ita credunt : et tunc, ex quo simul cohabitaverunt per
tempus sufficiens dividi possunt. Si autem alter eorum, utpote mulier, dicat quod non
sit cognita, et vir dicat quod sic, standum est viro, quia vir est caput mulieris, et
quia etiam loquitur pro causa matrimoniali, quae est maxime favorabilis. Si autem mulier
velit offerre et replicare ipsum esse mentitum, per ostensionem claustrorum, standum est
probationi mulieris. Si vero vir petat divisionem et dicat se non cognovisse et mulier,
dicat se fuisse cognitam, quamvis vir sit caput mulieris, tamen non est standum
iuramento viri, pro eo quod ipse contra Matrimonium agit, et multi relinquunt uxores
suas. Unde, si aliae probationes non sunt, non est standum pro eo, sed pro
Matrimonio.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e171">Quod quaeritur, quare manu propinquorum, dicendum quod hoc est ex duplici ratione : tum
quia eis magis constat, tum etiam quia probabile est quod magis pro Matrimonio
stent.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e176">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e178">Dub. V.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e181">Item quaeritur de hoc quod dici : tunc qui iuraverant periurii crimine rei teneantur.
Videtur enim male dicere, quia iuraverunt se ita credere ; sed, quamvis ita non sit, non
propter hoc iuraverunt falsum nec contra mentem : ergo non sunt periuri.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e184">Respondeo : Dicendum quod facienda est vis in verbo. Non enim dicit quod sint periuri,
sed quod rei teneantur, quia ita retractanda est sententia divortii lata per illa
iutamenta, sicut si lata esset per iuramenta falsa, pro eo quod facti evidentia ostendit
illa iuramenta fuisse nulla quantum ad illam sententiam fortificandam, nec praebuerunt
fortificationem, sed potius errandi occasionem.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e188">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e190">Dub. VI.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e193">Item quaeritur de hoc quod dicit, quod prioribus reconciliari nequibunt etc. Videtur
enim male dicere, quia, si copulentur aliis et coeunt invicem, tunc apertum est quod
solutum est maleficium : ergo videtur quod non fuerit perpetuum : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e196">Respondeo : Dicendum quod, cum dicitur quod non possunt reconciliari, hoc intelligitur
quando praesumitur maleficium illud fuisse personale ; et tunc valet uterque coniungi
alii, quia non habet ille illegitimitatem nisi respectu huius ; et ideo, cum alii
coniungitur, vere coniungitur, et ideo non potest redire ad primam. Si autem maleficium
illud fuisset ita universaliter, ut nullam posset cognoscere mulierem, tunc, si rediret
potentia cognoscendi et vellent redire, passent et deberent se invicem reconciliare. Sed
quis potest hoc experiri vel dare licentiam probandi ? Tamen haec et multo maiora
quotidie eveniunt et contingunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e200">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e202">Dub. VII.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e205">Item quaeritur de hoc quod dicit Fabianus : Neque furiosus neque furiosa Matrimonium
contrahere possunt ; sed si contractum fuerit, non separentur. Videtur enim male dicere,
quia, si non separantur, contrahunt ; et si contrahunt, possunt contrahere.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e208">Respondeo : Dicendum quod furiosus in actu non potest contrahere, nec de iure nec de
facto. Furiosus vero in habitu non potest de iure contrahere, quia prolem nescit educare
; sed tamen, si sit sanae mentis in actu, potest de facto contrahere ; et si contrahat,
contractum est. Unde negatio prima non privat potentiam simpliciter, sed solum de iure ;
vel si privat potentiam.simpliciter, tunc intelligitur de furia in actu. Et sic
intelligitur verbum Magistri, et verbum sequens adversative intelligitur de furiosis in
habitu, sanae mentis in actu, qui possunt contrahere saltem de facto.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e212">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e214">Dub. VIII.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e217">Item quaeritur de hoc quod dicit : Nec propriae uxori sibi liceat debitum reddere etc.
Videtur enim male dicere, quia non potest eam iure suo privare.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e220">Respondeo : Istud non tenetur nunc, sed debet intelligi illud : quia non licet ei
petere nec reddere etiam ut satisfaciat suae concupiscentiae ; sed tamen tenetur debitum
reddere uxori, ex quo peccatum supervenit post Matrimonium legitime contractum. Unde,
quamvis Matrimonium non claudicet quantum ad vinculum, tamen quantum ad debitum
reddendum claudicare potest ; sicut patet de eo qui intrat religionem sine licentia
uxoris et emittit votum solemne ; sic in proposito intellige. Unde ista decreta, quae
hic allegantur, abrogata sunt.</p>
</div>
<div xml:id="bb-d4e38717-Dd1e224">
<head xml:id="bb-d4e38717-Hd1e226">Dub. IX.</head>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e229">Item quaeritur de hoc quod dicit, quod pro aliqua infirmitate corporali non licet viro
uxorem dimittere. Videtur enim male dicere, quia magis potest sustineri ut plurimum
fornicationis culpa, in qua potest esse usus coniugii, quam illa infirmitas in qua non
potest esse usus : ergo, si propter fornicationem dimittitur, videtur quod et propter
talem infirmitatem possit dimitti.</p>
<p xml:id="bb-d4e38717-d1e232">Respondeo : Dicendum quod non fit separatio post coniugii consummationem nisi fiat in
poenam alterius : et quoniam nemo punitur nisi pro culpa, et afflicto afflictio addenda
non est, hinc est quod pro qualicumque poena vel infirmitate non est uxor reicienda.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>