-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d13a1q3.xml
290 lines (261 loc) · 13.3 KB
/
bb-l1d13a1q3.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 13, A. 1, Q. 3</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>I, Distinctio 13, A. 1, Q. 3</title>
<date when="2017-12-09">December 09, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-09" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d13a1q3">
<head xml:id="bb-l1d13a1q3-Hd1e97">I, Distinctio 13, A. 1, Q. 3</head>
<head xml:id="bb-l1d13a1q3-Hd1e100" type="question-title">Utrum processio Spiritus sancti differat a generatione Filii realiter, vel solum secundum, rationem intelligendi.</head>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e103">Tertio quaeritur, utrum processio Spiritus sancti
realiter differat a generatione Filii, an solum secun-
dum rationem intelligendi. Et quod realiter, videtur:</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e106">1. Quia personae differunt secundum suas ema-
nationes; ergo ' cum personae realiter differant, non
tantum intellectualiter, quia, omni intellectu cir-
cumscripto, adhuc remanet trinitas: ergo emana-
tiones, quae sunt processio et generatio, differunt
realiter.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e109">2. Item, quae sunt a diversis principiis, reali-
ter differunt; sed generatio est ab uno in divinis,
processio Spiritus sancti a duobus, quia a Patre et
Filio: ergo realiter differunt.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e113">3. Item , secundum rem ^ et veritatem aliquorum
est principium divina substantia ut voluntas, quo-
rum non est principium ut natura, sicut patet ,
quia creaturae sunt a Deo agente per niodum vo-
luntatis, non per modum naturae: si ergo pro-
cessio est voluntatis per modum voluntatis, generatio
per modum naturae ut naturae, processio et gene-
ratio realiter differunt.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e116">4. Item, in imagine creata egressus verbi et
egressus amoris distinguuntur, quia differunt rea-
liter; hoc " perfectionis est, quia ex hoc faciunt ima-
ginis trinitatem, sed quod differunt essentialiter ,
hoc est imperfectionis ; sed omne quod perfectionis
est, ponendum est in divinis: ergo processio et ge-
neratio realiter differunt, quamvis non essentialiter.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e119">CONTRA : I . Pater spirat et generat, aut ergo in
quantum unus, aut in quantura plures vel plura. Si
in quantum plures vel plura, Pater * est compositus;
si in quantum unus; sed quia Pater et Filius spi-
rant in quantum unum, non sunt duae spirationes,
sed una: ergo similiter, si Pater spirat et generat
in quantum unum , spiratio et generatio est una pro-
ductio.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e122">2. Item, secundum omnes verum est, quod Pa-
ter ratione fecunditatis naturae^ generat, ratione fe-
cunditatis voluntatis spirat; sed in Deo idem est
voluntas et natura: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e125">3. Item, emanationes " penes terminos distinguun-
tur; sed Pater omnino idem et totum, quod dat Filio
per generationem , dat Spirltui sancto per proces-
sionem: ergo spiratio et generatio sunt omnino una
emanatio.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e128">4. Item , hoc ipsum ostenditur per impossibile.
Si differunt, aut se ipsis, aut aliis: non se ipsis , quia
emanationes nec sunt a se nec ad se : ergo si unum-
quodque distinguitur per illud quod est, vel a quo ^
emanationes huiusmodi se ipsis non distinguuntur ;
si aliis: aut essentia, aut notione, aut persona.
Non essentia; constat, quia illa non distinguit nec
distinguitur ; non persona, quia eius est distingui,
non distinguere: ergo si differunt, hoc erit aliis
notionibus; et similiter erit quaerere de ilhs aliis,
et sic in infinitum: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e132">5. Item, si diflerunt, aut differentia substan-
tiali, aut accidenlali: non substantiali , quia talis
differentia non est in divinis; non accidentali, quia
in Deo non est accidens: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e135">6. Item, plus differt Filius a creatura quam
a Spiritu sancto: ergo plus differt generatio a crea-
tione quam a processione; sed generatio non di-
slinguitur a creatione: ergo nec a processione. Pro-
batio mediae: creatio est divina essentia"; sed per-
sona et essentia non distinguuntur ab invicem: ergo
nec generatio et creatio.</p>
<div xml:id="bb-l1d13a1q3-Dd1e138">
<head xml:id="bb-l1d13a1q3-Hd1e140">CONCLUSIO.</head>
<head xml:id="bb-l1d13a1q3-Hd1e143" type="question-title">Generatio et spiratio non tantum secundum mo-
dum dicendi differunt, sed etiam secundum
differentiam tum originis , tum habitudinis,
et etiam se ipsis.</head>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e146">Respondeo: Dicendum, quod generatio et spiratio
sive processio differunt non tantum secundum
rationem dicendi , sed etiam secundum differentiam '
originis et habitudinis, quia diversus est modus se
habendi et differens modus originis; talis autem
differentia unitati essentiae non repugnat.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e149">Si autem quaeratur ratio differentiae harum ema-
nationum , dicendum , quod prima ratio differendi i
non potest assignari a parte terminorum. Termini r
enim sunt personae, quae non important rationem
differendi active , sed passive ". Si ergo personae
dilTerunl, qiiaeiilur: quibus? et necesse est redire ad
emanationes et relationes, qnae sunt generatio et
processio^ et ita in hac assignatione erit circulus. </p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e152">Similiter ex "parte principiorum. Si enim di-
Nec ex par- catur , quod differunt hae duae enianationes secun-
p^onIm.""dum fecunditatem dupUcem naturae et voluntatis,
quaeritur -, quo modo differat fecunditas a fecundi-
tate. Si dicas, quod fecunditas nalurac est in solo
Patre, voluntatis in Patre et Filio: hoc ulteriorem
habet quaestionem, unde veniat haec differentia, et
oportet ad hoc venire , quod fecunditas naturae est
in U710, quia imago procedens per illam nata est
esse sohim ab uno , fecunditas voluntatis in cluobus,
quia nexus sive processio per modum nexus est in
duobus ; et ita redit difTerentia in primum , et est
ibi ratio circularis. Ergo patet secundum hoc, quod
harum emanationum differentia prima nec est su-
menda a parte termini, nec a parte principii.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e156">Et ideo notandum, quod est loqui " de huiusmodi
emanationibus quantum ad esse et quantum ad distingui.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e159">Si quantum ad esse, sic habent rationem es-
Quoad esse. scudi a suis perfectis principiis et fecundis. Quia
enim in Deo est perfectissima natura et natura vera,
ideo perfecta et vera fecunditas ^ in hypostasi , quae
habet rationem principii. Et quia vera et perfecta
et propria est fecunditas naturae, ideo veram et pro-
priam habet emanationem; et haec est generatio.
Similiter intelbgendum est de spiratione quantum ad
voluntatem. Unde 7-atio, quare huiusmodi vere sunt'
in Deo , est vera fecunditas naturae et voluntatis.
Si autem loquamur quantum ad differre, di-
Quoad dif- cendum , quod se ipsis differunt , sicut ostensum est ^
'"'*â– quia omnis distinctio in divinis venit a modis ori-
ginis et relationis. Unde sicut duae differentiae se
ipsis differunt, ut rationale et irrationale, simihter '
in divinis hae duae emanationes. Et sicut differen-
tiae differentiarum innotescunt nobis per alias diffe-
rentias, quae ab illis oriuntur, sic et in divinis.
Quia enim se ipsis distinguuntur generatio et spiratio,
ad eas consequitur secundum rationem inteUigendi
differentia duplex: una, quia generatio est ab uno,
sed spiratio a duobus. Quia enim generatio est ema-
natio per modum perfectae assimilationis, ideo ad
unum principium respicit: quia vero spiratio est
emanatio per modum connexionis, ideo est a duo-
bus. Alia differentia est in comparatione ad nos.
Quia enim Spiritus sanctus spiratur ut nectens et
ita in aUerum tendens, ideo Spiritus sanctus proce-
dit ut donabilis; FiUus vero generatur, et generatio
non respicit tertium.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e162">Per has differentias necessario eUcitur harura c.oncomi-
emanationum concomitantia. Quia spiratio dat prae-<quote xml:id="bb-l1d13a1q3-Qd1e164">'"</quote>n="'°-
inteUigere generationem — non enira nectuntur nisi
distincti et similes, et ita iUi quorum unus est ab
alio per generationem — similiter generatio dat con-
sequenter intelUgere spirationem; necesse est enim.
di?tinctos et omnino similes per deUciosum amorem
coniungi.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e168">Concedendae igitur sunt rationes probantes, quod
differunt, sicut est manifestatum in rationibus; sed
iUae rationes non sunt sumtae a priori.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e171">Aliqui tamen voluerunt assignare aUas differen- Aiiorum
tias: et quidam per vim spirativam et generativam'
dicunt differre ; sed haec differentia declarat ignotum
per ignotius; alii etiam dixerunt, quod FiUus procedit
per modum esse, Spiritus sanctus per modura hene
esse; sed haec verba non sunt sana nec tali materiae
convenientia.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e174">1. Ad ilhid ergo quod primo obiicitur, utrum soiuuo i
Pater spiret in quantum unuselc. ; dicendum, quod '"""°"'
nec in quantum unus, nec in quantum plures, sed
in quantum aUo et aUo modo se habens; quia aUo
modo se habet ad FiUum, aUo modo ad Spiritum san-
ctum. Iste autem aUus et aUus modus se habendi
non repugnat unitati substantiae vel personae; sed
Pater et Filius spirant in eo , quod unum uno modo
se habens. Inde est, quod duplex est processio ° FiUi
et Spiritus sancti a Patre , sed una est spiratio sive
processio Spiritus sancti a Patre et Filio.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e178">2. Ad illud quod obiicitur, quod natura et vo-
luntas in Deo sunt idem; dicendum, quod etsi natura
et voluntas in Deo considerata absolute sint idem,
tamen aUquid respicit voluntas ut voluntas in ratione
principii, quod non respicit natura ut natura. Et inde
est, quod, sicut non sequitur: creatura est a Deo per
modum voluntatis, quod ideo sit etiam per modum
naturae ; similiter, quia natura et voluntas comparan-
tur ad has emanationes sub ratione principii, ideo
nihil prohibet, has emanationes differre, quamvis idcm
sint in substantia natura et voluntas.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e181">3. Ad illud quod obicitur, quod emanationes
differunt penes terminos; dicendum, quod in his in-
ferioribus est verum, ubi emanatio dicit cns in po-
tentia et ita imperfectura; non autem est verum in
Deo, quia ibi non dicunt ens in potentia nec imperfe-
ctum''; unde in divinis sunt ratio distinguendi. Tamen
si veUmus dicere, quod differunt penes terminura.
non accipiemus terminum pro substantia vel essentia,
sed pro hypostasi , ut prius habitum est K</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e184">4. Ad illud quod quaeritur, utrum se ipsis vel
aliis: patet, quod se ipsis. Et ad id ^ quod obiicitur,
quod non habent esse a se, ergo nec distingui; di-
cendum, quod illud non tenet in esse originali. Quam-
vis enim differentiae habeant ortum a genere, tamen
Tion distinguuntnr a genere, sed se ipsis^</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e187">5. Ad illud quod obiicitur, quo modo differunt,
aut substantiali aut accidentali differentia; dicendum,
quod insufficienter dividit. quia in divinis esl rela-
tionum differentia , ut dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name> in quinto de
Trinitate*, quae nec accidentalis nec substantialis
est, sed magis dicitur originalis.</p>
<p xml:id="bb-l1d13a1q3-d1e193">6. Ad illud quod obiicitur de creatione, dicen-
dum, quod ratione connotati magis differt creatio;
sed ratione principalis signiflcati non tantum differunt,
quia non tantum differt essentia a persona, quantum
persona a persona. Unde praedicatur essentia ° de
persona nec facit aliquo modo aliquem numerum;
persona vero distinguitur ab alia persona; et ideo
non valet argumentum.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>