-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d1a1q1.xml
206 lines (183 loc) · 9.32 KB
/
bb-l1d1a1q1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 1, Art. 1, Q. 1</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev">
<title>I, Distinctio 1, Art. 1, Q. 1</title>
<date when="2017-12-09">December 09, 2017</date>
</edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref>
</p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-09" status="draft" n="0.0.0">
<p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d1a1q1">
<head xml:id="bb-l1d1a1q1-Hd1e97">I, Distinctio 1, Art. 1, Q. 1</head>
<head xml:id="bb-l1d1a1q1-Hd1e100" type="question-title">Utrum uti sit actus voluntatis, an rationis, vel omnis potentiae.</head>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e103">Circa primum ' de lUi, quid sit per essentiam ,
utrum sit actus voluntatis, an rationis, sic proceditur.
Quod sit actus voluntatis ostenditur sic.
</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e106">1. Ab actu utendi denominatur unusquisque
Fnndamcni.-i.boniis ^; sed nullus dicitur bonus nisi ab actu vo-
luntatis: ergo actus utendi pertinet ad voluntatem.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e109">2. Item , <name ref="#Augustine">Augustinus</name> decimo de Trinitate ^ : <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e114"> Uti
est assumere aliquid in facultatem voluntatis </quote> : ergo
uti est actus voluntalis.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e119">3. Item , hoc videtur per divisionem ipsius uti
contra alia , quia decimo de Trinitate ^ dividit Au-
gustinus haec tria, ingenium, doctrinam et u^uni ,
et dicit , quod ingenium respicit , quid homo possit ,
doctrina , quid homo sciat , usus , quid ^ veiit : ergo
usus est actus voJuntatis.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e122">4. Item, <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e124"> Opposita nata sunt fieri circa idem " </quote> ;
sed uti et abuti sunt opposita , ergo cum abuti sit
solius voluntatis , quia eius solius est peccare : ergo
et uti similiter erit actus solius voluntatis.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e128">CoNTRA : 1. Usus sive assuefactio est via in habi-
Ad opposi- tum acquirendum ' ; sed omnis potentia nata est
'"" acquirere habitum : ergo uti videtur esse omnis po-
tentiae.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e131">2. Item , oranis potentia mediante operatione sua
ordinatur in finem * ; sed eo dicitur aliquid utibile
sive uti, quo in flnem est ordinabile; sed ordinari
in flnem mediante propria operatione est omnis po-
tentiae: ergo et uti similiter.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e134">3 Item, sicut <name ref="#Augustine">Augustinus</name> dicit et habetur in
littera °, uti est id quod in usum venerit referre etc.
Sed eius est referre , cuius est conferre ; sed conferre
est solius rationis, ergo et referre : ergo et uti a de-
flnitione.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e140">4. Item , ars utitur suis instrumentis '° ; sed
ars est in potentia rationali sive cognitiva, cum sit
scientia: ergo cuin habitus et actus sint eiusdem
potentiae, si ars est in potentia rationali, et usus
similiter erit in eadem.</p>
<div xml:id="bb-l1d1a1q1-Dd1e144">
<head xml:id="bb-l1d1a1q1-Hd1e146">CONCLUSIO.</head>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e149">Uti quinque modis potest intelligi : si sumilur com-
munissime et communiter , est actus omnis
potentiae ; si sumitur proprie , magis proprie
et propriissime , est actus voluntatis.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e152">Respondeo " : Dicendum , quod uti quinque mo- uii s
dis accipitur, et secundum hoc diversiflcatur secun- Ss.
dum rem et secundum deflnitionem.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e155">Accipitur enim usus sive uti communissime ,
secundum quod dividitur contra otium vel otiosila-
tem , pro naturali operatione debita cuilibet rei , sive
ad quam unaquaeque res ordinatur, et secundum
hoc dicit <name ref="#Aristotle">Philosophus</name> ' : <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e160"> Cuius usus bonus etc. </quote>.
</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e164">Secundo modo dicitur communiler ; et sic usus
dividilur contra dissuetudinem. Et hoc modo defini-
tur a Victorino': <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e166">Usus est actus frequenter ehci-
tus a potentia </quote> , et hoc modo potest dici , quod est
actus omnis potentiae nec addit super actum nisi
frequentiam.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e171">Tertio modo accipitur uti praprie; et sic di-
viditur contra habitus memoriae et intelligentiae ,
scilicel^ contra ingenium et doctrinam. Et sic defi-
nitur ab <name ref="#Augustine">Augustino</name> decimo de Trinitate: <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e176">Uti est
assumere ahquid in facultatem voluntatis</quote>, et sic
dicit actum vohmtatis proprie.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e180">Quarto modo accipitur magis proprie ; et sic
dividilur contra actum quietativum , scilicet con-
tra frui. Et sic definitur ab <name ref="#Augustine">Augustino</name> ^ : <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e185"> Uti est
assumere aliquid in facultatem voluntatis propter
ahud</quote>, et sic est actus voluntatis ut ad ahud re-
latae.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e189">
Quioto accipitur propriissime ; et sic dividitur
contra actum inordinatum, scihcet coUrd. ahuti.
Et sic definitur ab
<ref xml:id="bb-l1d1a1q1-Rd1e191" corresp="#bb-l1d1a1q1-Qd1e194">
<name ref="#Augustine">Augustino</name> <title>de Doctrina christiana</title>
</ref>:
<cit>
<quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e194" source="http://scta.info/resource/addc-l1-d1e143">
Uti est id quod in usum venerit referre ad id, quo fruendum est
</quote>
</cit>,
et sic uti dicit actum voluntatis relatum et ordinatum in finem.
</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e198">
Ratio ergo diversarum notificationum est multiplex acceptio eius quod est uti;
et ratio multiplicis acceptionis est oppositio eius ad diversa.
</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e201">Si ergo quaeratur, cuius potentiae est" actus :
dicendum , quod, comm.unissime et communiter lo-
quendo , est actus omnis potentiae ; et sic non lo-
quitur <name ref="#Augustine">Augustinus</name> ; proprie vero, magis proprie et conciusio %
propriissime actus est ipsius voluntatis.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e207">1. Et sic patet primo obiectum in contrarium, soimioop-
scihcet quod' sit omnis potentiae. posiiorum.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e211">2. Quod obiicitur secundo , quod omnis potentia
referlur in finem per actum suum ; dicendimi , quod
illa potentia dicitur uti suo actu, quae est domina
sui actus ; et tahs potentiae est referre suum actmii,
non tantum referri. Et quoniam sola voluntas est
domina sui actus et sola est se ipsam movens, ideo
ipsa sola est, cuius est active uti. Aliis autem po-
tentiis contingit uti materiahter et passive , quia ha-
bent referri, et non referre. Et hinc est, quod ab
Augustino dicitur ' : <quote xml:id="bb-l1d1a1q1-Qd1e213"> Uti est assumere ahquid in fa-
cuUatem voluntatis</quote>; facultas enim dicitur eius do-
minium , quo faciUter potest in actum sumn tanquam
ilhus princeps.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e217">3. Ad illud quod obiicitur, quod rationis est
referre; dicendum, quod dupliciter est referre, sci-
iicet per collationem et illationem , sicut praemissae
referuntur ad conclusionem ; et hoc est rationis , et
hoc non est uti. Et est referre per'' incUnationem
et ordinationem ad aiiud ; et hoc est proprie volun-
tatis, quia potest aiiquid assumere quiescendo ibi, vei
aiiud intendendo; et iioc est referre", per quod
definitur uti etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d1a1q1-d1e220">4. Ad iliud quod obiicitur de arte , dicendum,
quod ars dicit quod est operationis, et quod est spe-
culationis. Secundum quod dicit " quod est specula-
tionis , non habet uti, et sic est rationis ; secundum
vero quod dicit quod est operationis , sic extendi-
tur ad voluntatem et eam reguiat in utendo.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>