-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d27p2a1q2.xml
180 lines (180 loc) · 14.2 KB
/
bb-l1d27p2a1q2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 27, P. 2, A. 1, Q. 2</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev"> <title>I, Distinctio 27, P. 2, A. 1, Q. 2</title> <date when="2017-12-23">December 23, 2017</date> </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref> </p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-23" status="draft" n="0.0.0"> <p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d27p2a1q2">
<head xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Hd1e97">I, Distinctio 27, P. 2, A. 1, Q. 2</head>
<head xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Hd1e100" type="question-title">Utrum Verbum aeternum connotet aliquid ex parte
creaturae.</head>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e103">Secundo quaeritur de Verbi aeterni connota- tione, et est quaestio, utrum Verbum aeternum
connotet alicjuid ex parte creaturae. Et quod sic, videtur :</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e106">1. Primo auctoritate Psalmi': Dixit et facla sunt; et primo Genesis: Dixit Deus: fiat, et
fa- ctum est: ergo cum dicere non sit aliud quam ver- bum proferre, et ad diccre sequatur
facere, et ad facere ipsum factum , ergo ad verbum sequitur fa- ctum: ergo videtur, quod
Verbum connotet aliquid creatum. Si tu dicas , hoc non esse dictum de dicere, prout
accipitur aeternaliter et respondet ei Verbum aeternum '\ sed prout accipitur temporaliter
et respondet ei verbum creatum; contra: <name ref="#Augustine">Augustinus</name> undecimo
Confessionum': <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e111"> Verbo tibi coaeterno di- cis quaecumque dicis, et flt quidquid
dicis, nec aliter quam dicendo facis </quote> : ergo videtur , quod illud sit
intelligenduin de Verbo aeterno.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e115">2. Item, Auguslinus in libro Octoginta trium Quaestionuin ^ tractans illud Evangelii: In
principio erat Verbum, dicit: <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e117"> Melius in hoc loco Verbum interpretamur, ut
significetur non tantuin ad Patrem respectus, sed etiam ad ea quae facta sunt opera- tiva
potentia </quote> : ergo Verbum significat respectum ad facta. Sed constat, quod de Verbo
aeterno loquitur, scilicet quod erat in principio. </p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e122">3. Item, super illud Psalmi: Setnel locutus est Deus , dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name>^: id est, Fihum genuit, in quo omnia disposuit. Si ergo Verbum
iraportat non tanlum generationem , immo etiam dispositionem omnium, ergo ad omnia dicit
respectum.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e128">4. Item , <name ref="#Anselm">Anselmus</name> in Monologio: <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e133" source="http://scta.info/resource/adcmon-c34">Cum sum- mus Spiritus se ipsum dicit, dicit
omnia quae facta sunt</quote>: ergo eodera Verbo dicit se et creaturas. Sed Verbum dicit
respectura ad illud quod per Verbum dicitur: ergo non tantum ad Patrem, sed etiam ad ea
quae facta sunt dicit respectum: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e137">CONTRA: 1. Omne quod connotat temporale, Adoppo- dicitur temporaliter; sed Verbum non
dicitur tempo- raliter in divinis, quia inprincipio erat Verbum'': ergo Verbum non
connotat temporale. quia omnis creatura vel creatum temporaliter incipit, accipiendo large
tempus : ergo Verbum nihil connotat in compa- ratione ad creaturas. Si tu dicas, quod
connotat in habitu, non in actu, sicut aeterna dispositio etpi-ae- destinatio ; contra :
si nunquam aliquid fieret vel fiendura esset, adhuc Pater se ipsum diceret.ergo et Verbum
mente' conciperet: ergo Verbum esset, si nunquara ulla creatura esset futura vel praesens:
ergo etc. </p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e140">2. Item , dicere Verbum est necessarium , quo- niam, sicut in praecedentibus probatum
fuit, distin- ctione sexta ^ , productio personae est necessaria; sed productio creaturae
est voluntaria, unde cum producit eam, posset non producere. Si ergo sim- pliciter
necessariura non claudit in se contingens, Verbum non dicit respectum aliquem ad crea-
turam.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e143">3. Item, Creator et creatura sumrae sunt distan- tia, ergo in nullo coraraunicant; si
ergo Verbum Pa- tris est unum, et summe unum, ergo illo Verbo cum dicalur Deus Pater,
impossibile est creaturam dici. Ergo si creatura non dicitur illo Verbo, non ergo dicit
respectura ad creaturara.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e146">4. Item, si Verbum dicit respectura ad creatu- ram, ergo poterit dici Verbum creaturae;
quod ex- presse negat Anseknus in Monologio ■* : <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e148"> Verbum , quo creaturam dicit,
nequaquam est Verbum crea- turae</quote>. Si tu dicas mihi, quod dicil respectum ad
dicentem principaliter , unde non potest dici nisi Verbum Patris; eadem ratione, cum
Spiritus dicat respectum ad spirantem principaliter , non poterit dici: spiritus Moysis,
vel spiritus Ehae; quod est con- tra Scripturara '.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e153">5. Item, si dicil respectum ad creaturam, cum omne nomen, dicens respectura ad creaturam,
sit essentiale, non personale; Verbura nullo raodo dici- tur personaliter; quod est contra
praedeterrainata '.</p>
<div xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Dd1e156">
<head xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Hd1e158">CONCLUSIO.</head>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e161">Verbum aeternum importat etiam respectum ad creaturam per modum exemplaritatis disposi-
tivae et virtutis operativae.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e164">Respondeo: Dicendum est, sicut dicit <name ref="#Anselm">Anselmus</name>, tunc verbum
dicitur vel generatur, quando mente similitudo vel imago alicuius cognoscibilis concipi-
tur ; et verbum illud respicit, quod respicit simlli- tudo concepta. Quoniam igitur mens
nostra non verbum m simul nec uno' et eodera videt se et aha, ideo aho sfra""*""" verbo
dicit se, et alio alia, iramoahis: tot enim in ea sunt verba, quot inteUecta. Summus
autem Spi- ritus in Patre se et omnia uno aspeclu et eodem verbum m cognoscit; et cum
inteUigit se et aUa, cognoscit se" ut aUorum principium. Et quia in ipso vis conceptiva
concipit simiUtudinera, omnia circumplectentem sub intuitu unosive aspectu, concipit
sive generat unum Verbuni, quod est similitudo Patris imitativa et si- militudo rerum
exemplativa et simiUtudo operativa; et ita tenet quasi medium , et dicitur Pater operari
per Verbum; et uUerius ipsi Verbo attribuitur, quod sit Dei virtus et Dei sapientia. </p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e170">Et ita patet, quod Verbum divinum dicit respectum ad Patrem. dicentem ipsum, a quo
generatur, per omnia consimilem. Dicit etiam respectum ad creaturam per modum
exeraplaritatis disposiUvae et virtutis operativae. Et quia ista non dicunt respe- ctum
in actu, sed solum in habitu, dico, quod sicut exemplar dicit respectum in habitu, el
potentia si- mihter — quia muUa scit Deus et potest, quae non facit — sic et Verbum
aeternum. Unde sicut supra^" conciusioa. dictum est de Dono, ita etiam nunc inteUigendum
de Verbo.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e173">Concedendae igitur sunt rationes probantes, quod dicit respectum; sed non connotat
effectum actualiter. Unde prima ratio ", quae probat de effectu a4_^*^ im- actuah,
solvenda est, sicut in opponendo tactum est, quia ibi loquitur de dicere, secundum quod
ei re- spondet verbum creatum, quod est quasi verbum prolatum; sed tamen iUud dicere est
per Verbum increatum, sicut Pater dicitur operari per FiUum; et hoc est quod dicit <name ref="#Augustine">Augustinus</name> , <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e178"> quod aeterno Verbo dicis quaecuraque dicis,
et fit quidquid dicis</quote>. — Potest tamen dici , quod iUud dicere est aeternum ,
^^''^ soiutio. et tantum valet, quantum disponere; sed hoc non di- cit effectum , sed
respectum in habitu ; et hoc con- cessum est , quod Verbum dicit. Et quod iste sit in-
teUectus <name ref="#Augustine">Augustini</name>, patet per litteram sequentem: <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e184">
Et simul et sempiterne dicis. Nec tamen siraul et sempiterna sunt ' quaecumque facis
</quote>. Ex hac auclo- ritate patet veritas responsionis , quod Verbum dicit habilualem
respectum. </p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e189">1. Ad illud quod obiicitur in contrarium, quod sohitio op- nullum aeternum connotat
temporale; dlcendum, posiorum. ^^^^ verum est in actu; unde Verbum proprie lo- quendo
non connotat effeclum, sed dicit respectum non ad creaturam iam entem ^ vel etiam tantum
futuram, verum eliam possibilem fieri. Et sic pa- tet responsio ad instantiam, quam
adducit in con- trarium.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e192">2. Ad illud quod obiicitur, quod productio Verbi est necessaria et aeterna, sed
crealurae voluntaria; dicendum , quod quamvis actualis productio creatu- rae sit
voJuutaria, tamen potentia producendi et scientia est necessaria. Impossibile enim est,
Deum non posse, et impossibile est, Deum nescire creatu- ras producere.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e195">3. Ad illud quod obiicitur, quod non commu- nicanl in aliquo; dicendum , quod verum est
de comraunitate essentiali et praedicalione; et hoc modo non communicant in Verbo , quia
Verbum est Deus, non creatura; nihilominus tamen secundum aliquara rationem possunt
habere respectum ad idem. Nihil enim impedit, quod unius et eiusdem Deus sit principium
, et creatura sit effectus ; et ita est de Verbo aeterno, quod dicit respectum ad Patrem
ut ad principium, ad creaturam autera ut ad ef- fectum.</p>
<p xml:id="bb-l1d27p2a1q2-d1e198">k. Ad illud quod obiicitur, quod tunc poterit dici Verbum creaturae; dicendum, quod,
sieut patet ex ralione nominis, verbum dicit respectum ut" ad producentem, quia
iXaiwverhum dicentis; similiter domim: et quia principalis respectus, importatus per
nomen, solum dicitur respeclu personae, ideo nec Filius dicitur verbum creaturae, nec
Spiritus san- obieciio. ctus donum creaturae. El si tu obiicias de hoc no- mine
spiritus, dicendum, quod prout de spiritu Eliae soivitu.-. dicitur, non accipitur ab
actu personali — quia'' Spi- ritus sanctus dicitur spiritus Patris et Filii tantum — sed
accipitur ab actu spirandi, de quo loannis ter- Wo'-: Spiritus, uhi vult spirat; et iste
est actus essentialis. Unde sicut dmtur Deus Eliae , quia fovet Expiicatnr Eliam, vel ab
aliquo alio actu, ita spiritus Eliae, quia spirat Eliae; ita etiam posset dici spiritus
sanctus Eliae, sicut dicitur Danielis decimo tertio": Suscita- vit Deus spiritum sanctum
pueri iunioris. Nec hoc est contra Magistrum , quia ipse loquitur de Spiritu sancto,
prout est nomen impositum a proprietate personali. Et magis determinatum est illud
totale nomen, quod stet pro persona, quam hoc nomen spiritus per se ; ideo frequentius
invenimus spiritum dici alicuius hominis quara spiritum sanctum alicu- ius hominis.
Altamen invenitur alicubi, quia, sicut dicitur spiritus Eliae, quia in eum spirat et
inspi- rat ' , ita et spiritus sanctus Eliae , quia ei sancta inspirat. Et ideo
fortassis ibi' dictum est, quod susci- tavit spiritum sanctum, quia non fuit ad futura
prae- dicendum, sed ad iniquura iudicium retractandum. 0. Ad illud quod obiicitur, quod
nomen dicens respectum ad creaturam non est notionale; dicendum, quod verum est, si
illum pure dicat; sed Verbum non tanium ipsum dicit nec principaliter dicit, sed
principaliter dicit respectum ad Patrem , sicut et de Dono dictum est °. Magis autem
Fillus et Spiritus san- ctus nominantur nominibus dicentibus respectum ad crealuram quam
Pater , quoniam secundum rationem Notandum. intelligendi et appropriandi quasi medium
sunt inter nos et Deum, et secundum rationem appropriandi sunt reducenles ad Deum. Unde
secundum Augusti- nura '°: <quote xml:id="bb-l1d27p2a1q2-Qd1e200"> Pater est principinm, ad quod reducimur; Filius
forma, quam sequimur; et Spiritus sanctus gratia, qua reconciliamur </quote>. Unde et
ipsi magis pro- prie nobis dari dicuntur quam Pater.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>