-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d38a2q2.xml
203 lines (203 loc) · 15.9 KB
/
bb-l1d38a2q2.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 38, A. 2, Q. 2</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev"> <title>I, Distinctio 38, A. 2, Q. 2</title> <date when="2017-12-23">December 23, 2017</date> </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref> </p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-23" status="draft" n="0.0.0"> <p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d38a2q2">
<head xml:id="bb-l1d38a2q2-Hd1e97">I, Distinctio 38, A. 2, Q. 2</head>
<head xml:id="bb-l1d38a2q2-Hd1e100" type="question-title">Utrum necessario Deus praesciat quae praescit.</head>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e103">Secundo quaeritur, utrum divina habeat in se necessitatem , Iioc est, utrum sit, Deum
praescire quod praescit. Et quod sic, ostenditur :</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e106">1. Primo per auctoritatem <name ref="#Anselm">Anselmi</name> in libro de I- Concordia
praedestinationis el liberi arbitrii ' : <quote xml:id="bb-l1d38a2q2-Qd1e111">Quod praescit Deus, impossibile est non
praescire</quote>: ergo ab aequipoUenti , necesse est praescire.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e115">2. Item, ratione videtur, quia omne dictum de praeterito verum est necessarium — unde si
cucurrit , necesse est cucurrisse — sed si praescit , praescivit: ergo cum hoc sit dictum
de praeterito, ergo iiecessarium.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e119">3. Item, licet potentia Dei sit Indiffereus ad exeundum vel non exeundura, tamen ex quo
exi- vit in actum, necesse est exisse. Unde quamvis potuerit creare et non creare,
antequam crearet, tamen ex quo creavit, necesse est creasse : ergo ex quo praescivit,
necesse est praescisse.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e122">4. Item, si horao voluit et praescivil aliquid, necesse est, hominem scivisse el
voluisse: ergo si circa scientiam Dei non est minor certiludo, immo maior, quam circa
scientiam hominis, multo fortius est necesse. Si tudicas, sicnt aliqui dicunt^, quod in
hac: Deus praescivit, totum ex Futuro est se- cundum rem , quaravis intelligatur sub
ratione prae- teriti, unde nihil plus est dicere: Deus praescit, nisi: Deus est, et hoc
erit; contra: tunc. esto quod Deus nullam haberet cognitionem, dum tamen res esset futura,
haec esset vera: Deus praescit; quod manifeste falsum est. Praeterea, esto quod prae-
scienliae addatur actus transiens in praeterituin , ut promissio ' vel praedictio vel
propbetatio, ibi transit in praeteritum aliquid, et vere fit idem sophisma et idem dubium:
ergo hoc non solvil.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e125">5. Item, plus distat esse et non esse, quam necessarium et conlingens; sed aliquid, quod
sim- pliciter non est, habet esse in Dei praescientia: ergo multo fortius ahquid , quod in
se contingens est, potest esse necessarium in praescientia Dei : ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e128">6. Item, omne imrantabile esl necessarium; sed cum dicitur: Deus praescit, est
iramulabile: ergo est necessarium. Priraa est manifesta, secunda palet, quia cum dicitur:
Deus praescit, si mutatur, ut fiat non praesciens , aut * secundum mutationem rei, aut
Dei. Rei non, quia res adhuc nihil est, ergo non rautatur nec raulari potest. Si secundum
rau- tationera sui, ergo Deus mutatur.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e131">7. Itera, omne aeternura est necessarium, quia unum solum est aeternura, et illud est in
quo non cadit contingentia, sed sumraa necessitas ; sed /jrae- scire Dei est aeternum :
ergo necessarium esl, Deum praescire quod praescit.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e134">Contra: 1. Regula est . si antecedens bonaeFmniameoi!.. conditionalis est necessnrium, et
consequens; et si consequens non est necessarium , nec antecedens '. Sed sequitur: si Deus
praescit , hoc esse futurnm, hoc erit , quocumque contingenti deraonstrato, quia
oppositura non potest stare: ergo cum consequens non sit necessarium , ergo nec
antecedens.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e138">2. Item, regula est, quod necessarium corapa- titur se cum orani possibili. Omne enim
repugnans necessario est impossibile " ; sed deinonstrato aliquo , qui praescitus est
damnari, possibile est, istum salvari: ergo ista do possunt simul stare. quod sit
praescitus damnari , et salvetur : ei hoc est irapos- sibile: ergo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e141">3. Itera, regula est, quod oppositum contin- gentis est contingens, el oppositum
necessarii est impossibile. Et regula itei-uin est, quod si ad ante- cedens sequitur
consequens , ad oppositum conse- quentis sequitur oppositum antecedentis'. Ex his ■ arguo
sic: sit A contingens praescitura a Deo, si Deus praescit, A erit: ergo per regulam*, si A
non erit, Deus non praescit. Sed A non esse fuit con- tingens , Deura non praescisse fuit
irapossibile : ergo ad contingens sequitur impossibile. Sed hoe est contra artem ^ :
necesse est igitur , hoc esse contin- gens , Deum scilicet praescire hoc. </p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e144">4. Item , omnis divina actio, quae respicit obie- etum, quod potest non esse, potest
desinere. Unde euni Deus conservet rem creatani, potest desinere eonservare : ergo cum
praescire sit respectu contin- gentis, erit contingens.</p>
<div xml:id="bb-l1d38a2q2-Dd1e147">
<head xml:id="bb-l1d38a2q2-Hd1e149">CONCLUSIO</head>
<head xml:id="bb-l1d38a2q2-Hd1e152" type="question-title">In dicto, Deum praescire futurum contingens, licet actus Dei
in se sit aeternus et necessarius, iudicanda est contingentia in totali dicto, ratione
connotati contingentis.</head>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e155">Respondeo: Dicendum, quod, sicut neeessario probatum est illud constat et non est
dubium , quod Deum praescire conlingens aliquod — cum antecedit ad contingens et
connotat aliqnid. qnod habet veritatem eontingentem -- quod ipsum iudicandum est
contingens.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e158">Sed aliqui voluerunt ipsum iudicare eontingens, quia totum quod dicit, dicit de futuro.
— Et illud improbatum est^ quia falsum est, et non intelligi- bile. Omnis enim
intellectus, qui intelligit hoc, quamvis non intelligat tempus eirca Deum, intel- ligit,
quod actus divinae praecognitionis ab aeterno fuit in Deo, et ille differt a re futura.
Et praeterea, sicut dictum est\ hoc non solvit.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e161">Alii voluerunt iudicare contingens, quia, cum sit dictum de praeterito, pendet tamen ex
futuro. Et hoc dicunt in credito et prophetico et dicto a Christo, et consimilibus ,
quae inferunt de necessi- tate propositionem de futuro. — Et illud est im- iinprobatui-.
probabile ', ut videtur , quoniam si actus divinae praecognitionis pendet ex futuro,
tunc, cum in fu- soianduin. turo, quantum est ex parte rei contingentis, nulla sit
certitudo, nec in divina praecognitione esset. Praeterea, quomodo dependet, cum ab eo
non causetur aliquo modo? El iterum, quomodo depen- det illud quod necessarium est
fuisse , ut actus cognoscendi et credendi et praedicendi, ab eo quod ftiturum est? Non
videtur nec probabile nec in- telligibile. </p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e165">Et ideo alio modo dieendum , quod qnoddam , est dictum de praeterito, et pro
praeterilo, sicut si dicatur , Petrum legisse ; quoddam de praeterito, sed pro futuro,
ut antichristus fuit nasciturus; quoddam de praeterito et pro praeterito , tamen
dependet ex fuluro,vA hoc dictum; Petrum veriim dixisse, navale bellum fore; ad hoc
enim. qiiod di- ctum habeat veritalem, exigitur belli eovntus; et ab illo dependet
verilas nostrae asserlionis et co- gnitionis, quae causatur a re": quoildam est dictum
de praeterito, ((uod non dependet, sed connotat, sicut si dicatur; Deus praescivit lioe
futiirum.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e168">Quia eniin Dei scientia est solum respectu veri, ideo connotat veritatem circa illud
dictum futurum; sed quoniam divina cognitio" non habet eertitudi- nem a re, quia ab ipsa
nec causatur nec oritur, ideo ab illa non dependet; et propterea falli non potest,
quamvis connotet futurum. Unde in prae- scientia haec duo dicuntur, scilicet actu,s
divinae cognitionis, et hunc necessarium est esse sive fuisse; et ordinatio futuri ad
illum actum, et haec ordi- natio futnri ad illum actum non est necessaria. Et iudicanda
est contingentia in totali dicto, non ra- •=»■"= '"sioi tione totalitatis sive
principalis significati ', sed con- notati. Et si ponatur, Deum non praescire aliqiiid,
quod praescit, potest et debet intelligi non per re- motionem principalis significati ,
sed ipsius connotati sive illius ordinis ipsius temporalis ad aeternum, qui quidem est
contingens ratione alterius, scilicet temporalis. Contingentia ergo est in totali dicto,
quia connotat aliquid esse verum de futuro, quod qui- dem est contingens.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e171">Et hoc patet sic. Cum enim dicitur: Deus praescit te salvandum; hic duplex includitur
actus et compositio, videlicet hic": tu salvaberis, et hic: Deus habet cognitionem de
salute tua et habuit cognitionem ab aeterno. Habere quidem cogmtionem est actus aeternus
et necessarius , quia non depen- det a re; sed salvari est actus futurus et conlin-
gens. Quoniam igitur actus divinae cognitionis non dependet a cognito, ideo potest esse
certitudo in ipso, re contingente '^ existente. Sed quoniam, ut significatur per modum
praescientiae , connotat fu- turum contingens, et omne dictum, quod daudit in se
contingens, iudicandum est contingens; ideo to- tale contingens iudicatur. — Et haec
solulio est vera et generahs. Nam actus creduUtatis, actus pro- phetationis et divinae
assertionis propter hoc, quod currunt secundum illustrationem divinae praescien- tiae,
ideo connotant, et non dependent; ideo certi et infallibiles sunt de rebus in se non
certis. </p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e174"> 1. Ad illud ergo quod obiicitur de <name ref="#Anselm">Anselmo</name>, quod necesse
est praescire quod praescit; dicendum, quod lioc intelligit quantum ad actum
praecognitio- nis, quem necesse est fuisse, sed non quantum ad connotationem
futuritionis. </p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e180">2. 3. Ad illud quod obiicitur , quod dictum est de praeterito: dicendum, quod quantum
est de ra- tione praeteritionis, necessarium est: sed quoniam connotatur fulurum , ideo
est contingens. Et ex hoc patet sequens, quia quantum ad illud futurum non est * adhuc
potentia in actu , immo adhuc potest exire, ideo etc.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e183">4. 5. Ad iilud quod obiicitur, quod est cognitio sine existentia rei , ergo
necessilatis sine rei neces- sitate; dicendum, quod verum est, quod in actu cognitionis
est necessitas, sed non in toto. Nec est simile, quia praecognitio non connotat actualem
rei existentiam, sed connotat rei futuritionem ; et ad hoc, qnod dictuni sit
necessarium, necesse est, quod sit necessitas in connotato.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e187">6. Ad illud quod obiicilur, quod orane immutabile necessarium; dicendum , quod ad esse
mu- tabilis duo concurrunt: quod se habeat uno modo prius , et aiio modo posterius; et
per oppositum immutabile potest dici dupliciter: aut quia nihil actu est, aut quia actu
est et non potest aliter se habere. Illud ergo immutabile, quod est et non potest aliter
se habere, convertitur cum sed illud quod dicitur immutabile, quod non est aliquid actu
, non convertitur °. Et sic est verum contingens de futuro , antequam res sit. Hoc
dictum , antichristum fore, est modo verum immutabile, quia si ponatur, esse verum ,
ponitur, quod semper fuerit; et similiter si falsum, et hoc, quia nihil actu ponit.
Quoniam igitur Deum praescisse con- notat futurum contingens, ideo est dictum immula-
bile; nec ex hoc sequitur, quod sit necessarium, ut visum est. </p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e190">Tamen aliqui volunt aliter dicere , quod Deum Aiia soiutio praescire hoc futurum
contingens est immutabilebabms. ""^ a parte praescientis, sed a parte rei praescitae est
mutabile, et ideo ex parte illa contingens. Sed tamen illud difflcile est dicere; quod
enim praescitur semel semper praescitum fuit, et Deus potest non" praescire futurum
contingens, ita quod nihil flat circa futu- rum, et ita nulla mutatio. Et propter hoc
modus alius dicendi est rationabihor.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e193">7. Ad illud quod ultimo obiicitur, quod nihil eiis aeternum est contingens; dicendum ,
quod ens aeternum est dupliciter: aut pure aeternum, aui quod connotat temporale de
futuro; et pure aeter- num est necessarium, sed connotans temporale de futuro ratione
connotati polest iudicari contingens, sicut etiam ratione illius potest desinere.</p>
<p xml:id="bb-l1d38a2q2-d1e196">Summa dictorum est ista, quod Deum prae-mogai scire futurum contingens est quoddam
dictum, quod claudit in se actum divinae cognitionis aeter- num, et ordinationem dicit
ad futurum contingens. Et quamvis actus divinae cognitionis ponat ahquid existens
necessarium et aeternum; illa tamen ordi- natio ponit futurum, quod contingens est. Et
iterum, quamvis dicat ordinationem , non tamen dicit de- pendentiam, sed solum
connotationem; et ideo non ponit ' incertitudinem. Et hinc est, quod Deum praescire
futurum est continyens ratione connota- tionis ad contingens: est immutabile ratione
ordi- nationis ad futurum, quod potest non esse, nulla facta " mutatione ; est certum
ratione independentiae ab eodem. Et hoc patebit infra planius in distinctione de
praedestinatione '.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>