-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
bb-l1d43a1q4.xml
123 lines (123 loc) · 8.4 KB
/
bb-l1d43a1q4.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?><TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>I, Distinctio 43, A. 1, Q. 4</title>
<author ref="#Bonaventure">Bonaventure</author>
<respStmt>
<name xml:id="JW">Jeffrey C. Witt</name>
<resp>TEI encoder</resp>
</respStmt>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="0.0.0-dev"> <title>I, Distinctio 43, A. 1, Q. 4</title> <date when="2017-12-23">December 23, 2017</date> </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<authority>SCTA</authority>
<availability status="free">
<p>Published under a <ref target="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0">Creative Commons Attribution 4.0 International</ref> </p>
</availability>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<listWit>
<witness xml:id="Qa" n="Quaracchi1882">Quaracchi 1882, Volume 1</witness>
</listWit>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<schemaRef n="lbp-critical-1.0.0" url="https://raw.githubusercontent.com/lombardpress/lombardpress-schema/master/src/out/critical.rng"/>
<editorialDecl>
<p>Encoding of this text has followed the recommendations of the LombardPress 1.0.0
guidelines for a critical edition.</p>
</editorialDecl>
</encodingDesc>
<revisionDesc status="draft">
<listChange>
<change when="2017-12-23" status="draft" n="0.0.0"> <p>Created file for the first time.</p>
</change>
</listChange>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<text xml:lang="la">
<front>
<div xml:id="starts-on"/>
</front>
<body>
<div xml:id="bb-l1d43a1q4">
<head xml:id="bb-l1d43a1q4-Hd1e97">I, Distinctio 43, A. 1, Q. 4</head>
<head xml:id="bb-l1d43a1q4-Hd1e100" type="question-title">Utrum ratio divinae potentiae se extendat ad infinita.</head>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e103">Quarto el ulliiiio quaeiitur de iiilinitate tliviiiae potenliae quanluni atl rationem
operandi, et quaeri- tur, utrura ratio operandi ' se extendal in infinitum. El quod sir,
videtur:</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e106">1. Quia quidquid Deus potest , rationabiiiler po- ) tesl; sed potest infinita : ergo
rationabiliter polest infinita. Et si lioc, ergo ratio operandi ipsius poten- tiae se
extendit ad infinita.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e109">3. Item, sicnt se habet ratio sciendi a.d scien- tiain, ila ratio producendi ad
potenliam; sed quia divina scienti;i est infinila, ideo habet in se rationes infinitas
cognoscendi - : ergo cum divina potentia sit infinita, similiter et rationes producendi
habet infi- nitas.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e113">3. Item, ratio operandi in Deo non est alind quam bonitas et sapientia; sed sapientia et
bonitas est infinila : ergo et ratio operandi^</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e116">4. Item, ratio operandi in Deo non est aliud quam Deus sive divina essentia, quidquid
dicatur ' illa ratio; sed divina essentia est infinila: ergo et ratio operandi.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e119">Contha: 1. Potentia se exteudit ad opera secun- , dum exigentiam ralionis — nihil enim
omittit de his quae ratio exigit — si ergo ralio se extendit ad infinita, ergo videtur,
quod divina potentia producat infinita, quod falsum est.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e122">2. Item, ratio operandi est ipsa ars et dispo- sitio; sed dispositio non est nisi
finitorum: ergo ratio operandi non est nisi finitorum ''.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e125">3. Ileni , ratio operandi est ipsa divina iustitia, f ■quia universae viae Domini
misericordia et veri- tas"; sed iustitia non est nisi finitoruin: ergo vide- tur, quod
rati» operandi similiter.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e128">h. Item , obiicitur de praescientia , quae siinili- ter est ratio operandi et est in plus
quam potentia, quia respectu malorum : et tamen non est respectu infinitorum. Si tu dicas,
quod dispositio vel prac- scienlia vel iustitia non complectitur plenam ratio- nem, per
quam potest operari divina potentia'; conlra : si non totain coinplectitur, ergo divina
po- ncph i tentia sine his potest rationabiliter operari: ergo possibile est, Deum operari
praeter dispositionenu praeter iustitiam et praeter praescientiam. Sed iiullus talis
operatur sapienter nec recte: ergo etc. Restal igitur, quod totam complectitur
rationeni.</p>
<div xml:id="bb-l1d43a1q4-Dd1e132">
<head xml:id="bb-l1d43a1q4-Hd1e134">CONCLUSIO</head>
<head xml:id="bb-l1d43a1q4-Hd1e137" type="question-title">Ratio operandi in Deo respectu actus, qui est posse, accipitur
in habitu et se extendit ad infinita; respectu actus, qui est facere, accipitur in actu
et est finita secundum. divinam dispositionem.</head>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e140">Respondeo: Sicut dicit Magister in littera °, ali- opin» qui voluerunt dicere , quod
7-atio divinae potenUae est finita. Et ex lioc voluerunt divinam potentiam limilare, tum
quia nihil potest facere nisi ex optiina ralione. nec diinittere, tuni quia niliil
potesl facere nisi praesciens, nihil nisi iusle; el ideo cum haec flnitorum sint, ul
puta eorum qiiae facil, dixerunt, divinam polentiam non possealia, quam quae facit, —
Sed haec positio est erronea, sicul ostendit Ma- gister in littera, quia nobilitati
divinae potentiae derogat eius immensitatem limitando; et dicitur fuisse Magislri Petri
Baalardi '. Ratio autem huius slultae positionis fuit, quia nescierunt distiuguere
ralionem polentiae nec actus eius. Aclus enim po- tentiae duplex est: unus per modum
habitus, scili- cet posse , alius per niodum actus, scilicet operari. </p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e143">Quando ergo quaeritur, utrum ratio divinae potenliae sil infinita: dicendum, quod sicut
duplex iiioacci esl actus, ita ^ dupliciter potest accipi ratio. Respectu ;. enim actus,
qui est posse, accipitur ratio in habitu, scilicet divina scientia et divinae bonitatis
condecen- losioi. tia: et haec ratio se extendit ad inflnita, quemad- modum et ipsa
potenlia respectu actus, qui est posse. Respectu vero actus, qui est facere, accipi-
?iuiio2. tur ralio in actu, scilicet divina dispositio sive prae- scientia et meritorum
exigentia. Nihil enim facit^ Qisi quod disponit; nihil etiani relribuil, nisi secun- dum
qiiod merila exigunt, quando retribuit: nullain rem gubernat nec regit aliter, quam
natura eius sive iustitia naturalis exigal.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e146">Et secundum hanc distinctioneai patet respon-. sio ad primo quaesitum et ad rationes
inductas : r quaedam eiiim procedunt secundum unam viam , quaedam secundum aliam.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e150">3. 4. Ad illud quod postea obiicitur de iustiiia, i dicendum, quod iustitia, secundura
quod dicit eon- decentiam divinae bonitatis et potestatis, sic est ^e- neralis ralio ,
quae complectitur totum posse; sed in quantum connotat exigentiam a parte meritorum, sic
non complectilur totum posse nec totum agere; in quantum vero connotat condecentiam
bonitatis re- spectu cuiuslibet temporis * in actu , sic complectitur agere, sed posse
non. Disposilio similiter el prae- scientia agere complectunlur , sed non posse; sed
agere est respectu finitorum, sicut et illa sunt, sed posse est respectu
infinitorum.</p>
<p xml:id="bb-l1d43a1q4-d1e153">Quod ergo obiicitur tunc, quod Deus polest^ sine eis rationabiliter operari; dicendum,
quod fal-' sum est nec seqnitur ex illo. Quamvis enim Deus possit plura. quam velit,
tamen non potest operari sine voluntate; qiioniam nihil potesl facere, quin possit
velle, sic el praescire et disponere. Necesse est eniin, potentiam ' exseqiientem illis
adaequari, scilicel dispositioni et voluntati , sed non oportet de potentia ut potente :
ideo non sequitur, quod possit facere sine illis.</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>